Derde Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
No, 4858 vrijdag 26 October
Kerkelijke Belasting
Vrouwenhanden
Binnenland
marktberichten.
Plaatselijk Nieuws
BEHOORENDE BIJ HET
-
Het is onzen lezers voldoende bekend
djat we ojns op kerkelijk terrein steeds
cp neutraal standpunt, plaatsen en van
dit-, standpunt zouden we niet gaarne af-
wijken^ En wanneer we nu wat gaan zeg-i
gen ovier dje belasting, die in vele ge-*
meenten van de Nederlandse^, Hervormde
Kerfk W|Oir|dt geheven, dan beteekent dat
aUerpiinst dat, wje ,di© Herik v^rn xrueer
belang achten dan eenig ander kerk
genootschap. Ons artikel wordt ons dit-
mjaal in dei pen gegeven door da weigo
ring vjan enkele leden der Nederlandsch
Hervormde Kerk te Drongelen, om hun
nen aanslag in de kerkelijk© belasting
ta voldoen. Door meerderen hunner is
m,eer?nalen advies gevraagd over het al
of niet verschuldigd zijn van die belas,
ping en daarom hierover een woordje.
.Voor dje kerkgenootschappen bestaat
geen rijkswet, waaraan een gedwongen
lidmaatschap! met daaraan verbenden gel
delijke verplichting ontleend zou kun
nen wordjeni. Ajnders is het met eene
provincie ofjjeene gemeente waarvan men
door ter te wonen ingezetene of li,dj
is, waardoor men den belastingplichtig
wordt. Een kerkgenootschap vergelijken
men tien opzichte van de fjnancieele ver^
plichtingien met eene vereeniging. Is mjeq
daarvan op wettige wij zie lijd, dan is]
men onderworpen aan hare statuten en
heeftj men ook financieel© verplichtingen
tegenover de vereeniging, wanneer haijs
statuiten zulks meebrengen.
De nadruk dient te worden gelegd op
de voorwaarde, dat men op wettig© wij-i
2© lid of lidmaat zij. En nu koppelt
zich daaraan vast da vraag „hoe moet
men beslissen wie lidmaat 'is der Ne-
derlanjdsch Hervormde Kerk?" Die be
antwoording djezjer vraag is van z©öJJ
groot bielang met heit oog op den aam
slag in de kerkelijk© belasting en h|etl
eventueel langs gerechtelijken weg in-i
nen van d© belastingpennigen van hen,
die onwillig zijn om te batalen. Immers1
zijn er ipa eene Hervormd© Gemeenten,
waar ©en ;omslag wordt geheven, in den
regel heel wat personen, die om welk©
reden dan ook nalatig; zijn om dien tel
voldoen. j
iWcrdt de nalatige betaler voor den
Rechten gedaagd dan is het excuus voor
de nietJbeitaling of principieele bezwa-'
ren tegen een gedwongen betalen aan
de Kjerk of financieel© onmacht of te!
hoog bedrag., Slechts zelden worden ande
rs bezwaren aangevoerd, als b.v. onwettig
heid bij da vaststelling v. het kohier v.
aanslagen enz'. Del Rechter heeft) alleen d©
vraag te beantwoorden of de aanslag
kerkrechtelijk juist is vastgesteld en met
hetovierigei mag hij. zich niet inlaten. Zoij
den Rechter b.v. blijken dat heti kohier
niet op de wij.zjö als bij de kerkelijke
reglementen voorgeschreven, was toiti
stand gekomen,; dan is dat voor hernj
een lieden om de vordering aan dei ei-
schond© partij te ontzeggen.
Waar alleen leden vau de Nederlands ch'
Hexvormdekerk in de kerkelijke belasting
kunnen worden aangeslagen en juist over
het lidmaatschap van deze organisatie
de meest bekend© processen hebben ge
le cpe|m is het zooals we reeds zeiden,
van belang na te gaan hoe men moetj
beslissen wie lidmaat dier kerk is.
Er bestaat eian „Algemeen Reglement
voor de Hervormde Kerk in het Ko
ninkrijk der Nederlanden". Dit Algemeen
Reglement begint met teconstateeren dat
de Hervormd© Kerk bestaat uit. ©en aani
lal gemeenten, voornamelijk de z.g. Neder,
duitsch Hervormde gemeenten in ons land
(maar ook dje Waalsche gemeenten b©4
hoeren ertoe). Men wordt lid van zulk ©en
gemeente. Op welke wijze? Art, 2 van
het Regiem.ent ziegt o.ai. dat tot de ge->
meent» be'hooren zij, „die op belijdenis
des geloofs tot lidmaten zjn aan ge-;
nemen" en voorts „di© vooralsnog aD
leen dootr don doop in haar gemeenschap
zijn ingelijfd". In deze bepaling ligt de
oorsprong van alle moeilijkheden. Is men
eenmaal lidimaat, dan staat het als een
paal bovjen water, dat uien zich" te ge-i
dragen htaeift naar de wettig tot stand
gekomen reglementen, dus ook naar de
regelingen, die, mits bevoegdelijk, ge
maakt zij1 a ten aanzien vjan de fman
ceel© bijdragen; maar vermag het Regle-i
ment, oo)r bindend, d© kwestie t© jre-i
gelen, wie lidmaten zijn, dus onderwor
pen aan de Reglementen zelve?
Met andere woorden uitgedrukt kun
nen wie dezje vraag stellen of de Ne
derlandsche wetgeving een kerkelijk recht)
erkent^ dat op één lijn is te stellen
met het gewone burgerlijk recht? De
beantwoording dezer vraag en wel in
negatieven zin wordt ons gegeven door
een arrest van den Hoogen Raad van
1911. Dfit arrest wordt, aangehaald in
een der jongst© nummers van de Haag-
sche Post, die het volgende zegt'
Een Hagenaar was als klein kind ge
doopt en als knaap „aangenomen" of
„bevestigd". Daarna bleek van eenig
contact^ met de Kerk niet meer; zijn
huwelijk wferd ook niet in de Kerk
ingezegend en zjn kinderen werden,
niet gedoopt. Toen hij den 50-jarigen
leeftijd reeds had overschreden, kwamen
er echter aanslagen in den kerkjlijken
hoofdelijken omslag en, na weigering
tot betaling, een procedure, welk©, voor
den Kantonrechter begonnen, door liep
tot de hoogst© instantie en eindigde met
een zeer principieele uitspraak van den
cassatierechter. De Hooge Raad wilde
niets weten van de wel verkondigde loei)
dat de verhouding tot d© Kerk slechts
deer kerkelijk recht wordt beheerscht,
maar verklaarde uitdrukkelijk het bur-,
gerlijk recht van toepassing. En onge
acht wat het kerkelijk Reglement mocht
verklaren betreffende den band, gelegd
door de doopplechtigheid, wilde de Hoog©
Raad, de beteekenisj v. een handeling zelf
standig beoordeelen, aan de hand van
de billijkhieid van den aanslag Keeft da
Kantonrechter zich niet in te laten; hij
becordieelt alleen of de gedaagd© partij
werkelijk de belasting verschuldigd is
m.a.w. of hij al dan niet lid is van
hét kerkgenootschap en of de aanslag
geheel en al op wettige wijze is tot stand
gekomen.
Het Belgisch© kroonprinselijke paar
naar Nederlandsch.Indi'.
Naar wg nader vernemen, is omtrent de
reisgelegenheid van het Belgische kroon
prinselijke paar reeds een besluit ge
vallen. Kroonprins Leopold en zijn ge
malin zullen den 23sten November in
Marseille scheep gaan naar Nederlandsch-
Indië aan boord van de Insuline!©, vain
den Rotterdamschen Lloyd.
Mijngas voor Brabant.
Eindhoven de eerste?
Reeds ieenigen tijd is de kwestie han
gende jof Eindhoven met zijn enorms
bevolkingstoename zal overgaan tot ver.
grocting der Gemeentelijke Gasfabiiek,
dan wel zich zal voorzien van aanslui-1
ting op de gasleverantis der Limburgsche
mijnen. i
Thans hebben B. en W. bij den Raad
©en voorstel ingediend dm de Gasfa
briek t© sluiten .en over te gaan tot
betrekken van gas uit de Staatsmijnen,
jdie het franco in de Eindhovensche gasj
houders zullen leveren. De buisleiding
De feesten van hel 50-jarig bestaan van de Middelbaar Technische
School te Amsterdam namen Vrijdag een aanvang, Het geïllumineerde
gebouw aan de Plantage Muidergracht.
h©t gewon© civiele recht. Aan den doop
nu kan volgens, den H. R. geen an
dere betoekehis worden toegekend dan
djat hiermede verricht wordt een ,op-
Vcedingshandeling van den vader; de va-
der geeft hiermede te kennen dat. hij het
kind in de leer der Hei-vormde Kerk
wil opvojedlen. D© H. R. verwierp uit
drukkelijk. dje stelling dat de vader, als
Wettelijk vertegenwooirdiger van heb kind,
door de doopplechtigheid ©en handeling
bad, verricht, waardoor hij het kind, ook
na deszelfs meerderjarigheid, met de Kerk
verbond. 1
Bij da z.g.n. „aanneming" of „beves
tiging" van een minderjarige moet men
oris inziens tot hetzelfde resultaat kcd
men, ook al Werkt de minderjarig© hier
toe bewust mede. Immers is zij'n daad
een© handeling van een onbevoegde On
dus geen overeenkomst, waaraan rechts,
gevolgen zijn t© verbinden.
Is d© minderjarig© ©venwel meerder
jarig geworden en sanctioneert bij als-
djan den vfrjoleger gelegden band 't zij
stilzwijgend 't zij uitdrukkelijk, dan neemt
d© zaak ©en© andera wending. Heeft bij
b.v. als meerderjarigs één keer vrijwil*
lig kerkelijk!© belasting betaald dan be
vestigt hij daarmede den doop of aan
neming van destijds en zou het tie vejr
gaan, indien hij zich dan nog' beroe
pen kon op de, minderjarigh id tijdens
doop of aanneming. Welk© handelingen
knnen gelden om ts kunnen besluiten tot
een© stilzwijgende bekrachtiging van den
tijdens de minderjarigheid gesloten band
met dé Kerk, is zoo maar niet met
enkele woorden te zeggen. Zeker is dat)
b.v. het deelnemen aan eene kerkelijke
verkiezing, het deelnemen aan het Heilig
Avondmaal en het betaald hebben van
kerkelijke belasting, handelingen zijn, die
den doop en het aannemen in de min
der jarigheid bekrachtigen. Als meerder
jarig© geeft men dan te kennen, dat. men
den tijdens de minderjarigheid gelegien
band, niet verbroken wenscht. De Kan-i
tonrechter tie Rotterdam heeft kort ge$
ledlen nog uitgemaakt dat wanneer ie
mand zgn huwelijk kerkelijk laat vol
trekken, dit nog absoluut niet beteekent
dat- hij ook lidmaat, wil zgn.
Ten slotte zij nog vermeld dat- een
paar Drongelensche lidmaten zich vooïl
den Kantonrechter beriepen op ©en te
hoogen aanslag. Met de hoegrootheid of
over een lengte van ruim 80 K.M. kooit
veer rekening der Staatsmijnen.
De zeer groot© afname van ga-s voor.
de Philipsfa,brieken betrekken enorm©
hoeveelheden kan volgens de toe
lichting tot geen beduidende tariefsver
mindering leiden. Geschat wordt thans
-een halve toiti één cent- per M3. In ba-1
taal wcfrldit Van deze regeling een ge
meentelijk voordeel verwacht van f75.000
tot f 150.000 per jaar.
D© gemeente moet, force majeure daar
gelaten, minstens 9.500.000 M3 gas per
jaar afnemen. Thans beloopt dit in
clusief de gasvoo-rziening der Philipsfa
brieken 10.000.000 M3.
De (secretariskwestie te Halsteren.
Naar (het D. v. N..Br. verneemt heeft de
commissaris jder koningin in onze pro vin.
cl© han het gemeentebestuur van Halste
ren, bij het onderhoud dat dit met hem
had lover de secretariskwestie medege
deeld, dat in hoogste instantie een be
slissing is genomen ten gunst© van den
heer J. van Hoek en deze zaak als afge
daan two-rdt beschouwd.
O—
Ernstig auto-ongeval.
Een voetganger overreden ©n gedood.
Op den weg tusschen Aalten en Vars-
sevfeld is een ernstig auto-ongeluk ge
beurd. De heer B. uit Doetinchem, dia
daar met zijn auto reed, zag innand aan
den; kant van den weg loopen, di© plot
seling voor zijn wagen kwam. De- heer
B, gooide nog het stuur om, maar het
was reeds te laatl De man werd gegre
pen len was onmiddellijk dood. De auto
is pp den kop in een sloot terecht ge.
komen ©n totaal vernield. De heer B.
kwam "wonder boven wonder met den
schrik vrij.
o
De correspondent van de N.R.C. to
Brussel meldt nog aangaande de reis van
Prins Leopold en Prinses Ast rid naar Ne-
derl. Indië, dat, naar in Belgisch© offi
cieus© kringen wordt gezegd, de Kroon
prins den wensch heeft uitgesproken, op
deze reis zooveel mogelijk het incognito
te bewaren en dat zij enkel ten doel
heeft, de Nederlandsche koloniale met
hodes en de in Indië bereikt© results
ten ter plaatse te bestudeeren en to
vergelijken, met wat in de Belgische Con-
gokoloni© reeds tot- stand is gebracht
en nog kan worden verwezenlijkt.
Het gevolg van het paar zal zeer waar.
schijnlijk ujit slechts zes personen be-
staan.
welke door huishoudelyken arbeid
ruw, rood of beschadigd zyn, worden
weder gaaf, zacht en blank door
Doos 30 en 60, Tube 80 ct. PUROL
N.y. P. G. E.
Blijkens het verslag over het twaafd-e
bedrijfsjaar (1927) van de N.V. Provin
ciale Gelderscbe Electricitsitsmaat-
schappij te Arnhem bedroeg de gemiddel
ds opbrengst van electriciteit afgenomen
voer verlichting en huishoudelijke doel.
einden per K. W. U. in de volgende gje-
meenten met de respectievelijk© aanslui
tingen:
Zaltbommel 25 cent- en 652; Ros sum
27.9 cent en 187Haaften 30 cent en
247; Hedel 30.5 cent en 18;5Herwijnen
31.1 ctent en 226 ein Gameren 32,9 cent en
229. i
De stroomproductie ging in 1927 weei
Sterk vooruit en steeg van 55.499.100 K.
Wj. U. tot 66.313.100 K.W.U., of met bijna
11,.000.000( K.W.U. In dit jaar werd het
hoogst© accrès bereikt.. D© maximum dag
productie bedroeg 255.800 K.W.U. 206.200
K.WLU. in 1926) bij een maximale belas
ting van 19.700 K.W.U. (16.500 K.W.U. in
1926). j
De Hollandsch—Belgische onderhand©,
lingen.
Een telegram meldt uit Brussel:
De „Yingtième Siècle" meldt:
Dei uitwisseling van gedachten tusschen
de Nederlandsche en Belgische deskundi
gen blijkt niet. het resultaat te hebben
opgeleverd, waarop men gerekend had.
Van beide kanten werden voorstellen ge.
daan, doch tegenover de uiterst-gematigde
voorstellen der Belgen werden andere
voorstellen gedaan, die, in liet. bijzonder
betreffende de verbindingen van België
met den Rijn, voor de Belgische deskun
digen als niet te verdedigen zouden wor
den beschouwd. In deze omstandighedeA
is er alle aanleiding voor de vrees, dat
een officiéél© hervatting van de pour
parlers: tusschen d© t.wee landen zal stui
ten op ernstige moeilijkheden. België deed
ite Dien Haag zijln ©ischen gelden, die
elen minimum vormen, waaronder het on-
mogielijk kjan gaan zondier de in het spel
zij'ndie belangen te schaden. Da regeering
isis besloten daaraan vast. tl© houden.
Een later bericht meldt:
•In de zitting van den Belgischen kabi.
netsraad heeft minister Hyman3 rapport
uitgebracht over de vcorloopige techni
sche besprekingen die in Den Haag' heb
ben plaats gehad om tb zoeken naar een
grondslag voor mogelijke onderhandelin
gen.
Besloten was, dat de Belgische afge-
lvaardigden een nieuwe ontmoeting zou
den hebben met de Nederlandsche.
Be Retterdamehe eimeiliig.
Op de in ons Veilingslokaal, Warrnoe-
zierstraat 3739, gehouden Veiling,
werden de volgende prijzen besteed
Kipeieren f 7.80f1105
Eendeieren f 5.50f7.75
Aanvoer 72.000 stuks.
ZALTBOMMEL, 23 Oct. Op de heden
gehouden weekmarkt waren aangevoerd
55 biggen, prys f 1218.
26.000 eieren, pry's p. st. 9J—10J ct.
820 K.G. boter, prijs per half K.G.:
roomboter fl.27j, boerenb. fl.30
AALST. Dinsdag werd het eerste schip
suikerbieten afgeszonden bestemd voor
Puttershoek, Tengevolge van het gunstige
weer blijft de aanvoer op de losplaats ge
regeld doorgaaR.
ALMKERK. Zaterdagavond had alhier
op de Kruisstraat een aanryding plaats
tusschen 3 wielryders, nl. de dienstbode
van den heer v. H. (die zonder licht en
links van den weg reed) en den heer S.
v. H. met 't gevolg dat laatgenoemde het
voorwiel van zijn fiets totaal werd ver-^ilfl
Op 29 Oct. a.s. zal in de
Kerk alhier een openbare ver?
worden gehouden. Waar als sprek
op te treden prof. dr. D. H. Th.
hoven. Ds. Hakman alhier zal de v
ring openen.
ANDEL. Voor het Chr. Comité
Winter lezingen alhier zal op 21 Novem
a.s. optredenDs. de Vey Mestdah
Rotterdam.
's BOSCH, 24 Oct. Op de markt van
heden werden aangevoerd 2429 stuks.
1481 stuks hoornvee, 812 biggen, 5
zeugen, 68 schapen tamna., 63 kalveren.
Koeien en ossen stroeve handel, prijs
houdeod. Melk- en kalfkoeien vlugge han
del, prijzen voor goede exemplaren stijgend;
pinken en graskalveren stille handel. Zeugen
en biggen stil.
G0R1NCHEM, 22 Oct. Op de veemarkt
waren aangevoerd 412 runderen, 4 nuch
tere kalveren, 150 overloopers, 738 biggen,
0 geiten of bokken, 0 schapen, 0 lamm.
De volgende prijzen werden besteed
zware kalfkoeien f 350f 430 melkkoeien
f275—f325; kalfvaarzen f225—f275;
guiste vaarzen f -f pinken f 130
f 180 graskalveren f 30f 70, nuchtere
kalveren f 15—f 25, overloopers f 25f 40,
biggen f 13f24, schapen f f
lammeren f f geiten f f
ROTTERDAM, 23 Oct. Ter veemarkt
waren heden aangevoerd192 paarden,
25 veulens, 2173 magere runderen, 762
vette runderen, 182 vette kalveren, 602
nuchtere kalveren, 820 graskalveren, 421
schapen of lammeren, 279 biggen, 7 bok
ken of geiten, 16 overloopers, 1 ezel.
Prijzen per stuk van mager vee: melk
koeien f215435, kalfkoeien f210
430, stieren f120460, pinken f100
160, graskalveren f 40100, vaarzeD
f 160225, paarden f 200300, slacht-
paarden flOO160, hitten flOO160,
veulens f 70-100, biggen f1018, biggen
per week f 1.75f 2 00, overloopers f 20
24, fok-nuchtere kalveren f 20—25, slacht-
nuchtere kalveren fll18,
Warta Sari komt 1
Wat beteekenen deze Javaansche woorden
eigenlyk. Ze zijn echt Javaansch, dat wil
zeggen vol mystiek. Men kan ze vertalen
met»het beste berichte maar ook door
»de beste wijze van berichtgeving«. En
beide vertalingen passen op de film, want
over het zoo uiterst belangrijk werk der
zending wordt hier een best bericht ge
geven maar ook zult ge zien hoe de
levende en steeds wisselende tafereelen U
een beter beeld van dit mooie werk «oor
oogen brengen, dan gewone lichtbeelden of
lezingen doen kunnen dus ook de tweede
vertaling past.
Komt Woensdag 31 October a.s. allen
naar de v.m. openb. school te Andel waar
voor volwassenen de film vertoond zal
worden. Kaarten zijn thans reeds bij den
den heer J. F. Calame, hoofd der schooi
alhier verkrygbaar. De toegangsprijs is
laag gesteld. Voor kinderen wordt 's-
middags de film vertoond. Niemand der
Zendingsvrienden biyve thuis. De groote
bladen zijn vol lof over deze film.
DIJSSEN. Maandag geraakte een auto
bus van »0nzen Dienste door het nemen
van een te grooten bocht terecht in een
z.g. (hulpgat). Door een balk tegen de
auto te plaatsen kon nog worden voorkomen
dat de bus kantelde. Gelukkig waren geen
passagiers in de bus. Een autobus van de
ïN.V. Alad« heeft hem (tevens op eixen
kracht werkende) er toen uitgetiokken
terwijl de vele hulpbiedende een lar.g, dik
touw om de bus geslagen hadden en door
hieraan met vereende krachten te trekken
nog werd voorkomen dat ze omsloeg. Op
den harden weg zijnde kon ze weer op
eigen kracht vertrekken, zoodat dit ongeva!
(behalve eenige kleinigheden die er aar
stuk waren) byzonder goed is afgeloopem
EETHEN. Openbare vergadering var»
den Raad der gemeente, op Zaterdag 21
October a.s. des voorm. 9,30 uur.
Agenda
1. Ingekomen stukken.
2. Vaststelling begrooting 1929.
3. Aanbieding rekeningen Burgerlijke
Armbesturen.
4. Ontslag Onderwyzeres in de nuttige
handwerken.
GIESSEN. De Roode Kruis collecte
heeft in deze gemeente ruim f 5 opgebracht
LAND VAN ALTENA. De handel ir
aardappelen is op heden zeer matig, me:
ietwat terugloopende prijzen. Men besteedde
voor Bravo's f 3.003.25, voor Eigen
heimers f 2.80—3.00 per mud.
OUDENDIJK- De zangvereeniging Kunst
na Arbeid*, directeur de heer A, W,
Havelaar, die geruimen tijd rustende was,
heeft haar repetities wederom aangevangen
Kienwsblad