Tweede Blad
Nieuwsblad
10.4862
Jan Geertzen,
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
Parlementair Overzicht.
Rechtzaken.
Ruime auto
garage's
BEHOORENDE BIJ HET
Bezoek
van ouds bekend
Hótel
Café Billard
Restaurant
Uitspanning.
'8 BOSCH.
Tel. Interc. 436
Reclamewagens
speciaal tarief.
PANNERDEN'S NIEUWE BURGEMEESTER, Te Pannerden werd Maandag de nieuw benoemde burgemeester
J. W. Peek, feestelijk ingehaald en geïnstalleerd.
POLITICUS.
Beleediging.t&i 3Sjj
P. V., arbeider te Sleeuwijk, bad^op
2 Aug. den veldwachter van Sleeuwjjk
beleedigd.
Verdachte had te veel gedronken.
Als getuigen k décharge had by mee
gebracht de arbeiders J. en G. Duijzer.
Deze jongens verklaarden, dat zy niets
van de scheldwoorden hadden gehoord.
Wat niet wil zeggen, dat verdachte ze
niet heeft uitgesproken
Wegens beleediging luidde de eisch f 25.
De uitspraak f 15.
Het mes.
P. V., arbeider te Sprang- Capelle, ver
dacht ter zake, dat by op 26 Juli 1928
te Sprang- Cappele opzettelyk mishandelend,
W. Sulsters met een mes beeft gestoken
en daardoor bloedend heeft gewond, werd
conform den eisch wegens mishandeling,
art. 300 W. v. S., veroordeeld tot 3 maan
den gevangenisstraf.
De diefstallen te Heusden.
Het O.M, heeft hooger beroep aangetee-
kend tegen de uitspraak der Rechtbank,
waarby A. A. v. d. S. uit Heusden, thans
kellner te Amersfoort, wegens gebrek aan
bewijs werd vrijgesproken van diefstal van
geld in het Patronaatsgebouw te Heusden
en diefstal van geld uit de woning van
zijn oom te Heusden. De zaak wordt dus
opnieuw behandeld voor het Gerechtshof.
Vrijgesproken.
De Rechtbank te Den Bosch wees vonnis
in de strafzaak tegen J. V., 36 jaar, land
bouwer te Andel, verdacht van doodslag,
op zijn medeminnaar J. van Tilborg, te
Giessen gepleegd.
Conform den eisch werd verdachte bjj
gebrek aan wetteiyk bewijs vrijsproken.
Politierechter te 'sBoscb.
P. V. te Sleeuwyk, art. 267, f 15.
subs. 14 d. hecht. Th. L. te Waalwyk,
art. 158, f15.subs. 15 d. hecht.
Rechtbank te Tiel.
C. v. V. te Zuilichem, opzettelijk iemand
tot wiens onderhoud hij krachtens de wet
verplicht is, in een hulpeloozen toestand
brengen f 100.of 1 m. hecht.
G0RINCHEM. Op de Vrijdag gehouden
veemarkt werden aangevoerd 2 984 stuks
tegen 3 486 het vorige jaar. De handel
in de betere soorten was over het algemeen
vrij goed en werden hiervoor behoorlijke
prijzen gemaakt. In de mindere kwaliteiten
ging het echter slecht en konden hiervoor
geen loonende prijzen worden bedongen.
De pryzen waren als volgt.
Zware kalfkoeien f 400—440, melkkoeien
f 330—380, kaifvaarzen f 225—275, zware-
koeien f200260, guiste vaarzen f 150—
200, 2J jarige ossen f200—250 l^-jarige
ossen 1130—160, stieren f120250,
pinken f 110160, graskalveren f 40—90.
WELL. Tegen verschillende veehouders
is proces-verbaal opgemaakt wegens te late
of wegens geen aangifte van mond- en
klauwzeer onder hun vee.
De dieren der verschillende eigenaren
waren afkomstig van een schaarweide onder
Herpt en van de ziekte aldaar was geen
aangifte geschied. Thans waren die dieren,
waaronder veel zieken, naar Ammerzoden
gehaald.
St. Jansstraat 10-12
-Vervolg raads verslag Hedikhuizen.
De Voorzitter zal eerst het voorstel
Tan B. en W. om het salaris op f 500.
te laten in omvraag brengen. Dit voor
stel wordt verworpen met 4 tegen 3
stommen. Tegen stemden de heeren: v.
Beoaert, v. d. Brand, v. Beurden en
Dobbelsteen. Hierop komt bet voorstel
van v. Beurden in omvraag, om de jaar
wedde te stellen op f400.—. Dit voor
stel met 4 tegen 3 stemmen aangaan omen.
Dé heeren v. Hemert, v. d. Brand en Dob
belsteen stemden tegen.
De beer Dobbelsteen merkt de wethou
ders, op, dat dit de grootste inconse
quentie is die bij nog ooit beeft gezien,
bij gelooft, dat er bij ben een aan bet
tippelen is. Dezelfdie spr. zegt ook be.
g*n den post voor den gemeentebode te
zijn.
De Voorzitter brengt bet voorstel van
B. en W. in omvraag van den post te
handhaven. Dit voorstel wordt aange
nomen met de heeren: v. Hemert» v. d.
Brand en Dobbelsteen tegen.
De beer v. d. Dobbelsteen zegt te
hebben gezien, dat de post voor liet
Burgerlijk Armbestuur op f 1500.— is ge.
bracht, waartegen spr. geen bezwaar ver
klaart te hebben, omdat bet achterstalli
ge rekeningen betreft, spr. dringt er
evenwel op aan in 't vervolg met min
der toe te komen, zoodat de post het
T.olgend jaar weer f 1000.— kan zijn.
De Voorzitter antwoordt da,t daarvoor,
zoo mogelijk, gezorgd zal worden.
De beer Dobbelsteen heeft gezien, dat
voor bet verven van de Burgemaerster-
kamer ter secretarie .een bedrag van
f 150.— is uitgetrokken, bij hoopt dat dit
zoo voordeelig mogelijk zal gebeuren.
De Voorzitter zegt toe, dat zulks zal
gtscbieden. De. begroeting wordt hierop
sluitende voor den gewonen dienst, in
ontvangsten en uitgaven met f23.779.06
en voor den kapitaaldienst' met f 665.23
aangenomen met 4—3 stemmen. Teglen.
stemmen de leden v. d. Brand, v. d.
Dobbelsteen en v. Hemert.
De begrooting van bet. G.E.B. sluitende
vo,or den gewonen dienst met f 6.030.13,
yuor den kapitaaldienst met f 867 wordt
met alg. stemmen aangenomen Dat ge
schiedt ook met de begrooting van het
Burgerlijk Armbestuur sluitende met
f2.884.54.
De beer v. d. Brand vraagt of de ver
betering van den weg niet, ter band kan
worden genomen.
De Voorzitter zegt, dat de grint nog
niet is aangekomen, zoodra die er is zal
ex aan worden begonnen.
De heer v. Hemert dringt aan op ver
betering van den weg van den handwij.,
ter naar Hedikhuizen, het is nu levens
gevaarlijk er in den avond overheen te
gaan. Spr. zag gaarne dat er in de diepe
kuilen" wat puin werd gebracht-
De beer v. d. Heijden vraagt of heb
muurtje aan de vaart, niet kan worden
afgebroken er zitten nogwel u-en 6000
steenen aan die voor verbetering van den
weg zouden gebruik kunnen worden.
De Voorzitter belooft" dat B. en W.
eens zullen, gaan kijken.
De beer Dobbelsteen zegt, dat hem
juist om 5 uur iemand tegen kwam, die
bem sprak over de aanbesteding van
de lantaarnopsteking en dat hoewel de
tijd op 5 uur was gesteld er om kwart
c-ver 5 nog een briefje is ingekomen. Spr.
meent dat dit niet meer in aanmerking
nag komen.
Voorzitter. Dat zou ik ook zeggen.
De beer Winkel merkt op, dat 5 uur
nooit precies wordt genomen. B. en W.
hebben deze kwestie evenwel uit te ma
ken en de raad heeft er niets in te zeg
gen.
De beer Dobbelsteen zegt waarachtig
el, dat zou ik weieens willen zien, dat
jullie dat maar alleen zoudt kunnen af
handelen. Spr. wensebt in omvraag fe-
(non-aetiviteiteregeling behouden, doch
zoo aanvullen, dat verdiensten van of.
fi-.eren op nonactiviteit, van bnn wedde
zouden kunnen worden afgetrokken). Ook
een Centrale Commissie van Beoordee
ling voor de regeling der „vóór.bevorde
ring" wilde z.exc. wel overwegen. Maar
het hielp niet. Meneer Ter Laan wilde
bij de eerste paragraaf van bet wetsont
werp al een beginselstemming houden,
cm bet wetsontwerp meteen to ver-i
werpen. En om de zaak te redden, stelde
minister Lambooy dan maar schorsing
van de behandeling voor, om ten minste
gelegenheid te hebben, verschillende wij
zigingen aan te brengen. Waartoe beslo
ten werd.
Don was er de interpellatie- van den
Heuvel over den toestand in de suiker
industrie. Meneer van den Heuvel was
motie indiende* om dat onderzoek te
eisoben, en dreigde met verscherpte ac.
tie der vakvereenigingen, als de motie
met werd aangenomen, bleef de mini
ster op zijn stuk staan. En de Kamer
ook. Want met 57 tegen 21 stemme n (s.d.
en Arts) werd de motie verworpen.
m
Ten slotte was er nog de motie-Vlie
gen die intusschen al een jaar ouc
geworden was bijkans om den to,
stand voor de woningbouwverenigingen
te normaliseeren, door de woningen, ge
sticht onder de Woningwet, te laten
schatten op de tegenwoordige werkelij.
ke waarde en de verliezen door den
Staat te doen afschrijven. Er was nogal
steun voor de motie. De heeren Kamp-
scböer (r.k.) en Veraart (r.k.) steun
den haar, evenals de beer Oud (v.d.)
en de beer van Gijn (v.b.) Mej. Katz
znn gebracht, dat bet briefje na 5 uur
ingeleverd ongeldig is. B. en W. be
steden aan, doch de raad beslist over de
gunning, trouwens er is een raadsbesluit
dat de raad in zijn geheel bij zoo'n
aanbesteding kan tegenwoordig zijn. Het
voorstel in stemming gebracht wordt met
alleen de stem van den beer Winkel
tegen aangenomen.
Winkel. Ik begrijp niet, dat dit in
den raad thuis hoort.
v. d. Brand. Er is zooveel dat jij niet
kunt begrijpen.
De heer Dobbelsteen vestigt er nog
de aandacht op, dat v. d. Wensch zou j
gaan bouwen, dat tot heden daarvan
Diets is! gekomen. Spr. zou een termijn
desnoods van een jaar willen stellen
waarin gebouwd wordt, en anders den
grond terug nemen, dan zijn er mis.
scbien wel andere liefhebbars voor.
De Voorzitter belooft dat hij v. d.
Wensch op bet raadhuis zal laten ko
men en hem een termijn zal stellen,
waarin gebouwd moet zijn.
De beer Winkel wil nog even op de
aanbesteding terug komen. Toen hij Lets
briefje inleverde, was het 10 minuten
over tijd en de Burgemeester alleen aan
wezig, spr. beeft bet briefje toen bij
bet andere gelegd.
De beer v. Hemert merkt op dat de
heer Winkel op tijd bad bebooren te
zijn.
De Voorzitter zegt, dat de zaak is
afgedaan en daar geen der heeren iets
meer voor de vergadering beeft, sluit
bij deze.
Hot einde van de proloog der Kamer
debatten De laatste lood j :s vóór de
begrooting Drie ministers voor bet
front
Nu, voordat de Tweede Kamer oen en
kel weekje, ongeveer, herfstvacantie ging
nemen, werden er niet minder dan drie
ministers in bet geweer geroepen. Het
begon met een voor den minister Lam
booy weinig fortuinlijk debat over
het wetsontwerp tot wijziging der Be-
vorderingswet, hetwelk naast de b:*
staande „bevordering bij keuze' nog een
„buitengewone bevordering bij keuze" wil
de instellen, om de mogelijkheid te ope
nen, dat een officier hooger wordt ge
plaatst in de ranglijst van zijn rang.
Verder wilde bet de non-activiteits re
geling vervangen door de wachtgeldre
geling, wat ontslag van officieren zou
vergemakkelijken. Er kwam uit de Ka
mer echter een bijna algemeen verzet
tegen de ontworpen wijzigingen. De
wachtgeldregeling werd algemeen een ver
slechtering van de rechtspositie der of
ficieren geoordeeld, terwijl tijgen de bui
tengewone bevordering bij keuze ook
smromen opgingen, daar deze willekeur
zou bevorderen, en in de praktijk bier-
op zou neerkomen, dat officieren dia
een cursus zouden hebben gevolgd aan
de Hoogere Krijgsschool, zouden wor
den voorgetrokken boven de gewone troe-
pcnofficieren. Zoo kwam bet dan, dat mi
nister Lambooy inderhaast allerlei toe
zeggingen deed. Hij wilde wel beloven,
dat de troepen-officieren niet achterge
steld zouden worden, wilde ook bet denk
beeld van den beer Deckers overnemen
zeer somber gestemd, tengevolge der da
lende wereldmarktprijzen. Ging bit zoo
voort, dan zouden geen beet wort den meer
uitgezaaid worden en de fabrieken niet)
meer kunnen, werken. Oorzaak was, dat da j
buitenlandsche bietsuiker en de rietsui
ker min of meer beschermd werden. De
regeering moest dus helpen. Da accijns
cp de bieten.suiker in ons Land ver
lagen, of die op inkomende suiker ver.
hoogen, en een productie-premie instel
len, of een garantie-regeling, of wat dan
ook. Als er maar steun kwam. Tjonge-
jenge moet minister de Geer gedacht
hebben, zóó zwart is de toestand toch
nog niet. En hij gaf te kennen, dat
bet rapporti van de interdepartementale
commissie ter bestudeering van den toe
stand geen enkel middel ter verbetering
aangaf. De regeering betwijfeld? of bet
tot halveering van de Heet w or telb eelt zal
komen. Ook de Centrale Suiker Mij. acht
te nog geen redenen voor beschermende
maatregelen aanwezig. Een ding wilde
de minister echter wel zeggen, dat de
regeering krachtig zou bevorderen, dat
een internationale regeling in den geest
van de suikerconventie van 1902' tot
stand kwam. De Kamer was niet erg
onder den indruk van den noodkreet
van den heer van den Heuvel. Van r.k.
zijde werd den roep om steun wel ge
steund, meneer Braat als goed platte
lander was natuurlijk ook vlak voor
steun aan dezen tuk van landbeuw, maar
veer de rest was de Kamer niet tot
merg en been doordrongen van de nood
zakelijkheid van maatregelen. Er warpn
wel meer groote schommelingen in prijs
en beteelde oppervlakte geweest, zei me
neer Lovink. Zelfs de mededeeling van
minister de Geer, dat bij bericht uit
Geneve kreeg, dat bij een evt. nieuwe con
ventie ook het riet daarbij betrokken
zou worden, was evenwel niet in staat,
den 'liieer v. d. Heuvel te voldoen. Hij
bleef ontevreden. Maar tot een motie
kwam bet niet.
De derde minister, die voor heit front
moest komen, was minister van der Veg.
te. Door de interpellatie Drop, over
den toestand in het mijnbedrijf, in ver.
band met de ongevallen van dit jaar.
Meneer Drop vroeg om publicatie van
het rapport over de ongevallen, en knoop
te aan de ongevallen.historie een hee-
ie reeks sociale eiscben toe, uitbreiding
van bet arbeidsrecht der mijnwerkers,
van de bevoegdbeden der arbeiders .con
troleurs, benoeming van arbeiders in den
rnijnraad enz.
Nu, minister van de Vegte bad weinig
ooren naai* al de wensoben en klachten
van meneer Drop. Bekeek men het aan
tal ongevallen, dan was 1928 niet on
gunstiger dan andere jaren. Uitbreiding
van bet arbeidsrecht was een zaak van
onderhandeling tusscben mijndirecties en
vakvereenigingen in allerlei colleges. Uit
breiding van de bevoegdbeden der ar.
beiders.controleurs vond z.exc. niet noo-
dig, en ook niet een wettelijke grondslag
voor bet contact tusscben bet Staats
toezicht en de vakvereenigingen. In den
Mijnraad boorde geen arbeidersvertegen-
weerdiger, want de directies ha-dien ei
ook geen man in. Alles bijeen, was er
voor een commissie van onderzoek naar
de toestanden in bet mijnbedrijf geen
aanleiding. Zelfs toen meneer Drop 'een
vond het ook een chaos, maar wilde
eerst een commissie van onderzoek. Daar
veelde minister de Geer wel voor, Hij
geloofde ook wel, dat woningprijzen en
huren nu wel gestabiliseerd zijn en nu
dus wel na te gaan is, welke waarde er
tegenover de bouwkapitalen staan. Al
was meneer Vliegen bierdoor nu wel
niet geheel tevreden gesteld, hij toon
de zich toch in zooverre voldaan dat bij
zijn motie introk. Als er maar spoed
betracht werd I
Een beele serie bamerstukken werd nog
afgedaan. En toen ging de Kamer ev«n
uitblazen, om nieuwe krachten te ver
zamelen voor het begrootingsfeest, dat
een ware orgie van welsprekendheid zal
werden. Weshalve de voorzitter ai vast
spreektijden voor de algemeen© beschou
wingen ronddeelde: r.k. en s.d.a.p. 3 uur,
a.r. en c.b. 2 uur, Vrijheids bond en
v.d. een drievierde uur, andere partijen
1 uur. De heeren kunnen zich dus vast
oefenen in bet snelspreken...
EEN BELANGRIJK WETSONTWERP.
Er is over de financieel© verhouding
tusscben Rijk en Gemeenten al heel wat
te doen geweest en in zooverre was
men bet met| elkaar eens, dat men alge
meen toegaf, dat- de tegenwoordige re.
ge-ling niet kon worden gehandhaafd. De
ze toch dateert reeds van 1897 -en is
dcor de gewijzigde omstandigheden in
vele gemeenten geheel verouderd.
Daardoor komt bet» dat de eene ge
meente per inwoner veel grooter bedrag
van bet Rijk ontvangst dan de> andere
en dat bet juist niet de armste gemeen
ten zijn, die het meeste ontvangen. In
plaats van een vaste onveranderlijke bij
drage, bad men in 1897 een systeem moe
ten volgen, waarbij de uitkeeringen zich
wijzigden naar de veranderde omstan
digheden, thans wreekt zich deze fout
docr een algemeene ontevredenheid.
Want terwijl vroeger de- bezwaren in
hoofdzaak kwamen uit de groote ste
den, speciaal uit Amsterdam en Rot
terdam, beginnen in den laatsten tijd
steeds meer plattelandsgemeenten, die
deer verschillende oorzaken in moeilij
ke omstandigheden zijn gekomen, aan
te dringen op wetswijziging, waardoor
zij een grootere Rijksuitkeering hopen te
krijgen.
Tot zoover is er dus weinig mee*
ningsverscbil, doch wanneer men komt
met denkbeelden over de wij ze, waarop
deze- misstand kan worden weggenomen,
dan loopt bet dadelijk mis. Dan slaan
onmiddellijk de groote gemeenten te
genover de kleine. Dan betoogen de groo
te steden, dat zij speciale uitgaven heb
ben, waardoor zij op een grootere uit-
ketring aanspraak kunnen maken, omdat
die uitgaven ook aan de kleinere ge
meenten ten goede komen, doch de in-
wcDers der kleinere gemeenten gevoélén
weinig lust belasting te betalen, die moet
ditnen om de huishouding der groote
steden te ontlasten, terwijl zij zelf nau
welijks kans zien de gemeentelijke be-
greeting sluitend te maken.
Daar echter de vertegenwoordigers der
groote steden steeds veel dichter bij het
vuur zaten en een veel groctieren in-'
vlced hadden dan die van bet platte-
teland, bielden de voorstellen, die we
tot- nu toe hebben gehad, steeds vieel
meer rekening met de wenscben der groo=
te stadsbewoners dan door de anlebal
partij was te aanvaarden. Nog de voor«
stellen van de zeer eenzijdige samengp»
stelde Staatscommissie, die het vorig jaaa}
baar rapport publiceerde, leverde daan*
van het duidelijkste bewijs; gelukkig zijJX
zij door de werÈing der critiek in dei
pruilemand terecht gekomen.
Thans is door de Ministers van Fis
naaciën len van Binnenlandscbe Zaken
en Landbouw een wetsontwerp ingediend,
waarvan de bewindslieden hopen, «lat li-afj
nog in bet loopende zittingsjaar zal kun^
nen worden behandeld. Of dit mcgelijlc
zal zijn is moeilijk te beoord=elen; bert?
ontwerp is lefchter zeer ingrijpend ean
haalt veel overhoop; daardoor worden
zijn kansen op een spoedige behandeling
natuurlijk niet gTooter.
Dat ook dit wetsontwerp, in verband
met de opgedane ervaring, door ie klei»
uere gemeenten met eenig wantrouwen
dient te worden bekeken, spreekt anzelf.
Zij zullen goed doen eens een potlood
en een vel papier te nemen, om pre»
cies uit te rekenen welke de gevolgen
van deze min of meer ingewikkeld? voorri
stellen zullen zijn.
Al dadelijk valt bet op, dat de fo»
rensenbelasting zal worden afgeschaf?ty
wat zeer zeker algemeen zal worden toe»
gejuicht. Daar staat tegenover, dat de
afschaffing der grondbelasting op de ona
gebouwde eigendommen veel minder kans
,zal krijgen. Verder zijn allerlei vragen
van algemeenen aard omtrent, de be»
jerking der bewegingsvrijheid der gtef?
meenten en omtrent moeilijkboden bq
de invoering van gemeentelijke verterings*
belastingen, om maar een paar voorbeek
den te noemen.
Hoofdzaak blijkt echter de financik
eele uitkomst en vooral ook of men ga»
noegen kan nemen met de in art. 4
der wet opgenomen formule volgens welke
de in bet gemeentefonds gestorte gelden
zullen worden verdeeld.
De groote gemeenten zijn reeds met dei
becijfering begonnen; de kleinere zullen
du voorbeeld zoo spoedig mogelijk die^
nen te volgen.
Bossche Rechtbank.