Tweede Blad No. 4886 Woensdag 6 Feüruarl voor het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Firma L.J. Veerman TWEE JUBILEA. Rechtzaken ABDIJSIROOP Parlementair Overzicht. Land- en Tuinbouwwereld builen ADEM DE EENZAME. BEHOORENDE BIJ HET De H. V. A, heeft lich gedurende haar «yfjarig-jarig bestaan ontwikkeld tot een tichaam, dat een belangrijke factor vormt «oor het economische welzyn van Indië en Nederland beiden. Een onderneming als deze, welke aan eenige honderdduizenden direct en inderect een levensbestaan ver schaft heeft een groote sociale beteekenis. En al moge de stichting van deze on derneming van anderen aard zijn geweest dan die van het Wilton-bedryf, baar ont wikkeling tot wereldbedryf heeft ook ijj te danken aan het inzicht, de energie en de volharding van haar leiders individueel Verstopping Poster's Maagpillen De eerste maand van het nieuwe jaar heeft al aanstonds twee belangrijke jabilea in ons nationaal bedrijfsleven gebrachtde herdenking van het vjjf-en-zeventig-jarig bestaan van het machtige Wilton-bedrijf te Rotterdam, en van het vijftigjarig be staan van onze grootste koloniale onder neming de Handelsvereeniging »Amster dame. Wilton is een echt familie-bedrijf ge bleven, en de geschiedenis van het ontstaan, de opkomst en de ontwikkeling van dit bedryf is de geschiedenis van den stichter, Bartel Wilton, en van diens zoons. Bartel Wilton heeft slechts de lagere school kun nen bezoeken op zjjn dertiende jaar ging hij zijn ambacht bij een smidsbaas leeren, en als hij 's morgens om vijf uur te werk kwam, staarde de smidsvrouw hem eerst met haar stoof naar de water- en vuur vrouw om »een cent samen*. Teneinde zijn verlangen naar een teekendoos te bevre digen, ging de jonge Bart bosjes kaehelhout maken en uit den verkoop daarvan schafte hy zich zijn eersten teekenkoker aan. Later gmg hij naar Engeland om zich verder in het smidsvak te bekwamen hjj zag voor een smedery een knecht aan het tobben om een plaat te strekken fluks trok hij zyn jas uit en had in vyf minuten de plaat vlak. Hy werd meteen in dienst genomen wat hoog noodig was, want zijn bedrijfskapitaal was tot eDkele pennies ingeteerd 1 Toen Bartel te Rotterdam terugkwam, begon hij in 1854 een huis- en scheep3- smedery. Geleidelijk werd het bedrijfje grooterzijn leider wist mee te gaan met de veranderingen in den scheepsbouw ge bracht door den overgang van zeil- tot stoomvaart. "Van de groote volteoiieng van zijn levenswerk heeft Bartel Wilton niet veel meer mogen zien bij overleed in 1898 toen hy zeventig jaar oud was geworden. Be geschiedenis van het machtige Wilton- bedrijf leert ons, hoeveel taaie volharding en stoere werkkracht noodig zyn om een onderneming te doen slagen. Onze tyd beseft niet aityd in voldoende mate de beteekenis van den particulieren ondernemer; welnu, een jubileum als dit herrinnert er weer eens aan, dat de ondernemer van aanleg moet zyn een stoere persoonlijkheid, gevormd in de harde leerschool van het leven, en beschikkende over leiders eigen schappen en organisatie talent. Van geheel andere aard is geweest de stichting van de Handelsvereeniging »Am- sterdamc kortweg H. V. A. genoemd. De vennootschap werd gesticht in 1878, toen de op Java heerschende handelscrisis, de vraag deed ryzen of de wijze, waarop de Oost- Indische handel werd gedreven, niet dikwerf op onvoldoenden grondslag rustten. De werkzaamheden bepaalden zich in de eerste jaren v.n.l. tot importzaken gunstige jaren werden afgewisseld door tyden dat in het geheel geen dividend kon worden uitge keerd. Spoeclig echter werden ook con signatie- con ti/acten met suikerfabrieken aangegaan en in 1896 had de vennoot schap zelf vier suikerondernemingen in eigendom. In het begin ging het met de eigen exploitatie nog allesbehalve gemak kelijk en voorspoedig, maar het vertrouwen van de bestuurders in de toekomst werd niet beschaamd en in 1904 durfden zij het aan om 9.000 bouws grond aan te koopen, ee.n chaos van rimboe en moeras waaruit later zou voortkomeo de grootste Indische SuikerondernemingzDjatirotoc, wel eens genoemd een monument van on dernemings zin, energie en doorzettingsver mogen Het resultaat van de vyftigjarige werk zaamheid d sr H. V. A. is, dat zy op Java 21 en op f lumatra 15 ondernemingen bezit. Op deze 36 ondernemingen zyn werk zaam 105(1) man Europeesch personeel en meer dan >150 000 niet Europeesche werk krachten 1de totale jaarlyksche exploitatie U1T DE BOSSCHE RECHTSZAAL. BOSSCHE RECHTBANK. K. van B., 24 jaar, bakker te Den Bosch, had reeds 4 jaar verkeeriog met het meisje D. B. te Woudrichem met wie by het ernstig meende. Doch de vryage was uitgeraakt eu het meisje nam spoedig een anderen vrjjer in den persoon van C. Durjzer te Woudrichem. Dit verdroot den vroegeren minnaar, die 't paar kwam mo- lesteeren en ten slotte den verver Duyzer met een mes te lyf ging. Wegens deze mishandeling stond verdachte B. terecht. De wachtmeester der maréebauseée te Woudrichem verklaarde o.m. dat verdachte het de familie en het paar telkens lastig maakt, zelfs nog slechts een week geleden. Het O. M. vermaande verdachte ver standig te zijn, anders vergaat het hem nog minder goed. Verdachte begon er bij te schreien. Het O. M. eischte een clemente straf 3 maanden gevangenisstraf voorwaardelijk en onder bepaling dat verdachte zich verder niet meer met het meisje in kwestie be moeien zal, noch met Duyzer. Uitspraak 2 maanden gevangenisstraf voorwaardelijk. Een verwoede aanval. De behandeling werd voortgezet van de strafzaak wegens mishandeling tegen G. van W., 48 jaar, arbeider te Veen. Deze zaak werd eenige weken geleden uitgesteld voor nader onderzoek. Verdachte woedend omdat D. G. Vos te Veen, door tonnen langs een zyweg te rollen, het pad vernielde kwam met een geopend mes op hem af, duwde hem tegen een muur en stak hem achter het oor. Volgens verklaring van A. van den Hout, rijksveldwachter te VeeD, staat verdachte zeer gunstig bekend. De eisch luidde daarom zeer clement 2 maanden gevangenisstraf, voorwaardelijk. Uitspraak conform den eisch. Met de bierflesch. A. J. de V. en B. K., arbeiders te Werkendam, stonden terecht wegens mis handeling op J. de Haan te Werkendam, gepleegd op 7 Nov. 1928. Verdachten staan niet zoo gunstig be kend. De V. is alreeds vroeger wegens mishandeling veroordeeld. De Haan was in een café aan 't bil jarten, toen verdachten daar ook binnen kwamen en begonnen te sarren. Ver dachte De V. nam op een gegeven oogen- blik een bieiflesch uit de tapkast van den kastelein en sloeg er De Haan mede die er ook op sloeg, naar hy zeide, om zich te verdedigen. Tegen verdachte K. kwam het bewys niet vast te staan, dus werd hy conform den eisch vrijgesproken. De V. werd conform den eisch veroor deeld tot een maand gevangenisstraf. KANTONGERECHT TE WAALWIJK. Uitspraken 24 Januari. N. W. te Waalwjjk, overtr. prov. pol. regl., f 3 of 1 w. tuchtsch. J. B. te Drunen, overtr. motor- en ry- wielwet, f2 of 2 d. J. M. te VljjmenW. N. te Sprang- Capelle, J. R. te Nieuwkuik, J. van E., J. de H„ W. L. en H. van G. te Waal wijk, J. M. te 's Gravemoer en P. van D. te Waspik, overtr. alsvoor, ieder f 3 of 2 d. C. K. te Waalwjjk, overtr. alsvoor, fl of 4 d. J. van L. te Wjjk, P. van S. te Drunen, overtr. alsvoor, ieder f 5 of 3 d. J. P. te Sprang-Capelle, straatschenderij, f 3 of 2 d. 6J K. te Vlijmen, overtr. alsvoor, f 15 of 10 d. J. van G. en J. S. te Waalwijk, overtr. alsvoor, ieder f5 of 3 d. G. van S. te Waalwijk, overtr. alsvoor, fl of 1 d. L. S. te Waalwijk en W. v. B. te Sprang-Capelle, overtr. alsvoor, ieder f 5 of 3 d. A. K. te Kaatsheuvel, overtr, Arbeidswet, 2 maal f2 of 2 maal 2 d. M. P. te Waalwjjk, overtr. alsvoor, 4 maal f 2 of 4 maal 2 dagen. G. V. te Kaatsheuvel, overtr. alsvoor, 2 maal f 5 of 2 maal 3 dagen. A. B. te Kaatsheuvel, jachtdelict, f50 of 25 d. C. de G. te Sprang-Capelle, M. van B. te Kaatsheuvel, W. M. te Waspik, overtr. vetópol., ieder f 5 ef 3 d. M. E. te Drunen, evertr. prov. regl. f3 of 2 d. M. de fl. te Herpt, overtr. alsvoor, f 0 50 of 1 dag. W. V. te Wjjk, overtr. mellenwet, f 3 of 2 d. TIELSCHE RECHTBANK. Uitspraken 30 Jan. K. v. L., vernieling en W. A. v. Y., mishandeling, geschorst. Snel AKKER'S Voorde Borst POLITICUS. LEESBOEKEN, STUDIEBOEKEN, TIJDSCHRIFTEN ENZ. worden steeds keurig gecartonneerd of gebonden op de Boekbinderij van de HEUSDEN. Kienw^lad uitgaven bedragen ruim 35 millioeD golden, J Als gij last hebt van gedruktheid. schele hoofdpijn, het zuur. prikkelbaarheid, enz., als gevolg van ver stopping. gebruik dan Foster's Maagpillen. het ideale laxeermid del. Alom verkrijgbaar a f 0.65 per flacon. Jaloezie. Maak Uzelf niet wijs, dat Uw kortademigheid „nu eenmaal bij Uw gestel hoort". Uw ademhalings orgaan is verzwakt en door verouderd slijm verstopt. Versterk dus Uw luchtwegen en los het hinderlijke en gevaarlijke slijm op met dagelijks ïn en om de Eerste en Tweede Rar mer Op en neer met het parle ment Grondstoffen en afgewerk te producten van de wettenmachinec Varia. Gisteren is de Eerste Kamer bijeen ge komen, om het veel besproken wetsont werp o.a. inzake de verlaging van den ac cijns op gedistelleerd in het openbaar te behandelen. Wanneer men weet, dat de dxankfcelangen in Nederland zich tot een dranktrust vereenigd hebben, om van de ze accijnsverlaging door op prijs houden van het product, zooveel mogelijk; te prrfi- teeren, dan ligt het voor de hand, da,l er in onzen senaat nog wel een hartig (woordje over gesproken zal worden. De Minister van Financiën heeft nog juist als zijn meening te kennen gegeven, dav vrees voor gToote toeneming van het drankgebruik na invoering van de veria- ging niet gewettigd is. En dat het jam mer zou zijn, dat de Regeering nu ei genlijk heeft toegegeven, dat zij de smok kelarij niet heeft weten te beteugelen, ook dat was niet precies zóó. Men Imoest het immers niet in absoluten zin nemen, dat niet met grof geld en contro le-maai regelen die ook den eerlijken han del ernstig bemoeilijkt hadden, de smok kelarij baas had geworden kunnen wor den, Aan de orde komt ook het Handels- en. scheepvaaxtverdrag met Turkije, bei de ontwerpen, moeten vóór 15 Februari zijn afgedaan. waaromtrent sommige leden hadden opgemerkt, dat er een arbi- trageclausule in ontbrak. Ja, dat wist de minister. Maar men.had herhaalde lijk gepoogd doch zonder resultaat de medewerking van de Turksche regee ring voor zulk een clausule te verkrijgen En de Regeering had gemeend, dat de totstandkoming om die reden toch niet mocht afspringen. Verder is met belang hebbende organisaties op handels- en scheepvaartgebied overleg gepleegd, en iweixl geen advies ontvangen, om het ver drag niet te sluiten. Dus... Eelasting betalen op postkantoren; een door velen gewaardeerde maatregel, die het iiriteerende wachten cp overdruk ke belastingkantoren overbodig maakte Maar waaraan de wettelijke grondslag nog ontbrak. Nu was door sommigen wel fle meening geuit, dat de plannen tot het openstellen van. de gelegenheid voor het betalen van belasting op alle postkan toren in Nederland geen voortgang zou den hebben, doch de Minister heeft ver klaard, dat dit van allen grond ont bloot is. Integendeel, op het departe ment van Financiën werd juist gewerkt aan een wetsontwerp*, waarin de goed keuring' der Kamers op deze reorganisa tie in de wijze van belastingbetaling zou worden aangevraagd. En hoe buitenge woon onaannemelijk het opgeven der plan nen wel zou zijn geweest-, blijkt, als men .weet dat er juist zoo ontzettend veel te doen is geweest, om ze in departemen tale kringen aangenomen te krijgen. Dit laatste nu is iets, wfat te denken geeft. Een leek vraagt zich af, wie er nu fei telijk regeertde beide kamers met de .ministers (dus de door het volk aange wezen vertegenwoordigers, die het uit voerend lichaam van. den nationalen wil vorm n), of de ambtenaren van een departement, de betaalde „werkne mers" va.n de „regeering". Men zou som tijds denken dat bij ons de zaken op den kop staan. Het nieuwe Nederlandsch-Belgische ver drag schiet nog niet hard op. Thans wcxdt gemeld de Tel. vertelde er o.a. iets over dat men zooveel van Belgische als van Nederlandsche zijde de moge lijkheid uitgesloten acht, nog vóór de ver kiezingen die in beide landen dit jaar plaats vinden, een verdrag tot stand te brengen. Ons land wilde voorts wel me dewerken aan verbetering van den be- staanden waterweg van Antwerpen naai den Rijn, bijvoorbeeld door verbetering van het kanaal van Hansweert, doch ove rigens meent onze regeering, dat er po litiek geen groote bezwaren bestaan te gen het denkbeeld van de nieuwe ver binding, mits binnen bet kader van het verdrag van 1839, wat dus wil zeggen: inet gebruik making van de tnsschen- ateren. Nederland is bereid daarover te spreken, doch zou niet verder kunnen' gaan. dan een tracé, waarbij Bath het Zuidelijkste punt mou vormen, en het Noordelijkste punt 'het Volkerak, op een plaats niet Oostelijker dan Dinteloord. De financieele verhouding van Rijk en gemeenten: zou het ontwerp nog in de ze parlementaire periode wet worden „Hoogst wenschelijk en alleszins moge lijk", \ond de minister. Een uitvoerig concept-memorie van antwoord lag ge reed. Toch was een waarschuwing noodig opdat men van de zijde der gemeenten niet teveel zou afgaan* op onderstelde uitkeeiingen, die haar uit het Gemeen tefonds zouden toekomen. De definitieve staat van uitkeeringen zal er op menig punt waarschijnlijk heel anders uitzien, dan nu wel aangenomen wordt. Betrok kenen moesten dus in ieder geval nog maar een paar weken wachten, alvorens zich aan een al te behagelrjk gevoel of ook aan het omgekeerde over te geven, Nadere wijziging van de Indische staatsregeling. Maar nu niet zulk een in grijpende. Alleen maar betrekking heb bende op de begrootingsbehandeling Om die meer tot haar recht te doen komen. Geen wonder, dat de Volksraad het voor stel zender discussie aannam. Men gaat nu de aanvang der begrootingswerkzaam- heden in den Volksraad verlaten van 15 Mei tot 15 Juni. Dan zal de begrooting pas op 16 November of kort daarvoor de Tweede Kamer bereiken, zooiat het haar eenvoudig niet meer mogelijk zal zijn, de Indische begrooting, zooals te doen, gebruikelijk is ten koste van veel gejakker en gehaast vóór het Kerstrecès af te doen. De aldus vrij- kemende tijd wordt besteed aan de mon delinge behandeling van de Suriuaam- sche en c.q. Curacoasche begrooting De mondelinge behandeling der Indische be- groolmg zou dan na het Kerstrecès plaats vinden. HET KALIGEBRUIK OP DE KLEI. Onder de voedingstoffen, die een plant moet opnemen, wil zij tot volledige wa,j- fclom komen, zijn stikstof, fosfor, kali en kalk de voornaamste. Daarmede heeft de landbouwer tenslotte ook slechts pxac- tisch te maken, omdat de andere voe dingsstoffen of uit de lucht gehaald w03den, of met andere meststoffen vol doende worden aangevoerd, of reeds in voldoende mate in den bodem aanwe zig zijn. Ddt hu is niet bet geval met bovengenoemde 4 hoofdmeststoffen, hoe wel, kali en kalk ook weer uitzon-lerin gen op den regel kunnen vormen. Op (kleigronden zal het in vele gevallen over bodig zijn een kalkbemesting toe te pas sen, terwijl het daar soms ook niet noo dig is een kaligift toe te dienen. Zeeklei en rivierklei toch bevatten een vrij groot percent aan kaliverhindingen. Vooral, wanneer deze kleigronden nog jong zijn, dat wil dan hier zeggen minder dan 100 a 150 jaar ingedijkt) za,l die aan wezige kali voor de planten opneembeer zijn. In zulke jonge kleipolders zal een kalibemesting dan ook vaak geen resul taat opleveren. In oudere polders even wel en vooral in die, welke uit lichte kleigrond en zavelgrond bestaan, zal een ka.li Dem es ting zeer zeker rendabel blijken. In nog te veel gevallen meenen de boe ren, dat hun grond geen kalibehoefte heeft. En vooral, in zuivere bouwstreken is niets minder waar*. Daar, waar z.g.n. kalivreters als aardappelen en suikerbie ten worden verbouwd, za,l de bodem eer der zijn voorraad opneembare kali hebben afgegeven. Ja, somtijds zal de grond zelf kalibehoeftig zijn. Dit is wel zeer dui delijk uitgekomen bij de proeven, die men genomen heeft in de Bommelerwaard en in de lloekschewaard, op aardappelen Zooals de lezers waarschijnlijk weten, en zelf ervaren zullen hebben lijden verschei den aardappelknollen aan „blauw onder de schil". De „blommigheid" verdwijnt en daarvoor komt een hard, blauwzwart aardappel in de plaats. Men meende dit verschijnsel aan kaligebrek te moeten toe schrijven. Toen daarop proefvelden wer den, aangelegd, gaf men de eerste maa' een kaligift tolt! 4 a 500 KG. patentkali per H.A. Evenwel was men van de blau wigheid niet af. Toen daarop giften- van 750 1000 en 1250 KG. gegeven werden, kwam het anders uit en was van blau wigheid niets meer of heel weinig te bespeuren. Hoe redeneert men dat nu? Zoo: Wanneer men een kalibemesting toe dient aan kaliarme grond, dan zal die grond zoolang- zelf de kali opnemen, tot ze ermede verzadigd is. Blijft er dan nog over, dan is dat voor het gewas. Wanneer dan ook nu, landbouwers eens willen nagaan, of er onder hun akkers pok zijn, die kaligebrek hebben, dan ra den we ze aan dit jaar eens een proef te nemen in opeenvolgende giften. En de ze giften dan maar niet te krap nemen* Ze zullen zien, dat zelfs ook zware, klei grond er dankbaar voor kan zijn. Uit -mijn omgeving heb ik er frappante staal tjes van gezien. Zoo op uien, waarvan de eene helft van een perceel met, de andere zonder kali was gezaaid. Het verschil was zoo in het oog loopend, dat de landbouwer de chilizak heeft gebruikt om het „gezicht" weg te werken. Of dit ten voordeele van de kwaliteit de? uien geweest is, waag ik te betwij felen. We hadden het zoo oven 't blauw wor den van de aardappelen. Dit is dus het gevolg van kaligebrek, Maar *t ontstaat door veel stoeten. Dof. dit jaar op veel plaatsen meer blauw voorkomt, dan op andere jaren, moet dan ook hierin wor den gezocht, dat de aardappelen droog- zfonder slijk of modder uit den grond zijn gekolmen en elk stootje direct opvin gen. Door het openen van een aardappel kuil bij een Noordenwind mede 't ineen- dere b.auw worden in de hand werktj* is bekend. Men meent, dat bij lage tem peraturen de aardappel gevoeliger vopi etooten i9 en daardoor ook meer blauw, vormt. Maar ten slotte draait het er toch weer op neer: Wanneer een flinke kalibe mesting was gegeven, dan had ook dit blauw worden, kunnen worden voorko men. Niet alleen op bouwland zal men de kali al3 bemesting kunnen gebruiken. En kele jaren geleden werd in het Elan*- tenziektekundig Tijdschrift mededee- ling gedaan van proeven genomen met fijngemalen kainiet ter bestrijding var» ritnaalden of koperwormen. Inderdaad heeft de practijk geleerd, dat in vele gevallen gunstige resultaten zijn te ver wachten, mits op tijd toegediend. Dat fijngemalen kainiet een uitnemend middel is ter verdelging van herik ia graan, van melkdistels, van korenblo m en andere onkruiden schijnt men in de Betuwe en in enkele streken van Utrecht nog niet te weten. Met éénmaal strooien van 100 KG. fijngemalen kainiet per H.A1, "s morgens vroeg, als de dauw nog op jblad ligt, is toen van al dat tuig af. Nu tooet men daar nog wel eens vragen: Staat er tarwe, of is 't iets anders? Dat toen de fijngemalen kainiet niet moet uitstrooien, wanneer er klaver als onder- glewas is gezaaid, is misschien niet nooe dig apart te zeggen. Wie het aan, zal wen den, zal toch eerst wel even meerde re inlichtingen vragen. Wendt men kali op aardappelen, aan, clan moet men dit het best met patent kali, daar dit vrij van Chloor is. Ziet toen tegen de hoogere prijs op, dan be- toeste men met 20 pOti. of 40 pCt. kali- zout, zoo vroeg mogelijk in het voorjaar, Nu, is er nog gelegenheid voor, De chloorbeschadiging is vaak eerst ix3 Juni waar te nemen. In ernstige geval len sterven alle aardappels af. Op sui kerbieten en mangelwortels werkt chloor juist gunstig. Het is noodig, dat de land| bouwer terdege op de hoogte is met de eigCQSchappen dezer meststoffen en de eigenaardigheden van zijn gewassen S. „Hij liep met z'n handen' heel diep in zijn zat, terwijl hem de regen fel striemde, en boven zijn rug, daar troonde een za^ met veters, die droeg hij er op zijn ge mak, t waar mee hij' zijn broodje verdiende, „Hij zag in de verte den toren al staarq heel hoog; in het groeiende duister, en voor hem daar lag nog een heel verra laan, daar bleef hij toen diep in gedachte wat staan, hij' hooide er hoornen gefluister..... „Hij was niet zoo grof, als menig een dacht al was hij een arme schooier, ;Mj wisthoe de zon en de maan onver wacht, toet kleuren kon spelen, bij- dag en bij nacht, dat maakte zijn leven clan mooier. „Hijj schuifelde voort;maar toen bleel hij staan De venstersdie waren, nog open* Hij zag er een Kerstboom met lichtje^ lie laan, toen viel uit zijn oog, van weemoed een traan, toen kon b'ij: niet verder meer loopen „Hijj hoorde ze zingen heel lieflijk en teer* het lied van vrede op aarde zijn adem die stokte, toen knielde hij neer en ba^; in zijn eenvoud, en telkens wee? zag hij beelden hoe meer of hij staarde* „Ook hij was eens jong, als kindekei kleên, nog rustig gelukkig tevreden, nu brandde de wond, tot op merg eni been, lom alles wat ging, om ad jaren geleên* de schooier herdacht zijn verleden. De sneeuw lag er blank en wijd onbe vlekt, de schooier bedekt met haar vlokken* zirjli handen gevouwen, zijn oogen bedekt* ziijn leden versteven, verkild en gestrekt* en buiten daar zongen de klokken Harold.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1929 | | pagina 5