Land- en
Tuinbouwtentoonstelling
te WOUDRICHEM
DINSDAG.
Wie zich dezer dagen in de rich
ting van Woudrichem begaf, be
merkte reeds op verren afstand, dat
er binnen deze oude veste iets bij
zonders plaats greep. Dit verkondig
de immers de vlag op den ouden
toren en den rijk gepavoiseerden ko
renmolen „Nooit Gedacht" staande
op den stadswal. En werkelijk het is
ook iets bijzonders wat men te Wou-
richem op touw heeft gezet en heeft
aangedurfd.
Het is een bekend feit, dat de be
woners van het Land van Heusden
en Altena niet makkelijk voor iets
nieuws of bijzonders fijn te vinden
men krijgt de menschen daar niet zoo
spoedig uit hun ouden sleur en daarom
getuigt het van moed en durf in
deze streek %en Land- en Tuinbouw
tentoonstelling te organiseeren.
Ter viering van haar 25-jarig be
staan heeft de Land- en tuinbouw-
vereeniging „Land van Altena" te
Woudrichem dit feit pangedurft,
waarvoor het ijverige bestuur dezer
vereeniging met zijn helpers, zeer
zeker reeds een woord van lof en
hulde toe komt.
Dinsdagmiddag 3 u., werd de eers-
ste Land- en Tuinbouwtentoonstel
ling in deze streek geopend door
den Ed.Achtb. Heer Jac van der
jLely.
Bij deze opening waren tegenwoor
dig Mevr. v. Herwijnen uit Den Haag.
de heeren Huizinga, Rijkslandbouw-
'consulent, v. Gogh, Rijkstuinbouw-
consulent, Vorster, Rijkszuivelconsu-
lent, de leden der Prov. Staten de
heeren A. D. v. d. Schans, Gulden
en W. G. de Waard, verschillende
Burgemeesters uit het Land v. Heus
den en Altena, verder vele vooraan
staande personen uit de streek, bene
vens een talrijk publiek.
De Ed.Achtb. Heer J. v. d. Lely
opende met de navolgende rede
Dames en Heeren,
De uitnoodiging van het Bestuur
der Land- en Tuinbouwvereeniging
„Land van Altena", om deze ten
toonstelling te openen, heeft mij ver
eerd en ik heb geen ©ogenblik ge
aarzeld haar te aanvaarden.
Ik heet U allen welkom, in 't bij
zonder de heeren Huizinga, van Gogh
Vorster, resp. rijkslandb. consulent
voor Noordbrabant, rijkstuinbouw—
Consulent, rijkszuivelconsulent, voor
zoover tegenwoordig de heeren leden
der Staten dezer provincie en mijn
collega's van de gemeenten uit den
omtrek en het bestuur van het Cen
traal proeftuinbouwbedrijf te Gorin-
Chem, wier tegenwoordigheid ten
zeerste wordt gewaardeerd.
Ook Mevr. v. Herwijnen, echtgen.
van den beschermheer mag ik een
bijzonder welkomstwoord niet ont
houden. Dat mijnheer v. Herwijnen
wegens ongesteldheid hier niet aan
wezig is, spijt ons, terwijl het voor
hem eveneens een groote teleurstel
ling zal zijn, deze plechtigheid niet
te kunnen bijwonen, daar hij steeds
getoond heeft zoowel in vreugde als
in kommervolle tijden met deze ge
meente mede te leven. Evenwel wen-
schen wij hem een spoedig herstel
toe.
Gaarna had ik ook den heer Com
missaris der Koningin het welkom
willen toeroepen, doch volgens in
gekomen bericht is Z.Exc. wegens
verblijf in het buitenland verhinderd
de tentoonstelling te openen.
Tot het houden dezer tentoonstel
ling is het initiatief genomen door
de Land- en Tuinbouwvereen. „Land
v. Altena", ter herdenking van haar
25-jarig bestaan. Dit initiatief ver
dient volle waardeering, niet alleen
om het doel, dat men wil verwezen
lijken maar ook om den moed die
daaruit spreekt. Dit doel acht ik in
hooge mate bevorderlijk voor de
vooruitgang der materieele welvaart
van deze gemeente en hare omge
ving. Bovendien mag ik het een groot
voorrecht neemen, dat de oude veste
Woudrich^n, de eer mag genieten,
de eerste gemeente in het Land v.
Heusden en Altena te zijn, waar een
land- en tuinb. tentoonstelling wordt
gehouden.
Waar toch, dan op een tentoon
stelling als deze met haar verschil
lende groepen kan aan een ieder
worden getoond, wat op het gebied
van land- en tuinbouw, handel en
nijverheid werd bereikt en tot wel
ke hoogte de- verschillende takken
van die bedrijven zijn gebracht en
op welke wijze zal men beter dan
door onderlinge vergelijking komen
tot een vervolmaking van den ar
beid die men heeft ondernomen.
Kan eenerzijds een dergelijke ex
positie den inzender de voldoening
brengen die ieder bij de uitoefening
van zijn bedrijf behoeft en niet heeft,
anderzijds kan zii door hem zijn te
kortkomingen te toonen, niet anders
dan een prikkel zijn tot nog grootere
krachtsontplooiing en tot meerdere
kennis. Doch waar ook beter dan
op een tentoonstelling waar de uit
komsten van ernstigen arbeid zijn
samengebracht, kan men den belang
hebbende een beeld geven van dat
gene wat ieder op zijn terrein voor
zijn bedrijf kan verwerven.
Op welke manier en op welke
plaats kan men op afdoende wijze
den grondslag leggen voor zijn toe
komstige handelingen.
Voor hen, die de tentoongestelde
produkten zullen hebben bezichtigd,
en aan de elders verkregen resulta
ten zullen hebben getoetst zal het
een spoorslag zijn hun bedrijf op
s gelijke wijze te exploiteeren, terwijl
het bovendien voor hen een prikkel
zal zijn tot nog intensiever uitoefe
ning daarvan.
Gelukkig is hier in deze omgeving
reeds eenige vooruitgang te bespeu
ren en wordt er met de oude sleur
gebroken. Vooral voor de jonge land
en tuinbouwers kan zulk een ten
toonstelling van groot nut en be-
teekenis zijn. Hetgeen hier door hen
in oogenschouw is genomen en door
hen later zal worden toegepast, en
1 de kennis verkregen op land- en
tuinbouwscholen of cursussen zal hen
maken tot goede land- en tuinbou-
bers. Hun bedrijf naar de laatste ei-
schen des tijds te doen inrichten
terwijl voor hen, die het tuinbouw
bedrijf, waarop men zich in het Land
van Heusden en Altena meer en meer
gaat toeleggen, en die de opkomst
voor deze streek kan beteekenen, ter
wijl de Proeftuin te Gorinchem de
gelegenheid biedt om hun practische
kennis te vermeerderen, door die in
richting te bezoeken.
De moed die uit het organiseeren
van deze tentoonstelling spreekt, ver
dient allen lof. Wie eenigszins be
kend is met 'het werk dat de voorbe
reiding van een dergelijke zaak
vraagt, de teleurstellingen die daar
bij worden ondervonden en het gel
delijk risico dat men kan loopen.
zal met mij de personen huldigen,
die ondanks dat alles, hun tijd en
energie hebben willen geven voor
het organiseeren van deze tentoon
stelling en ik mag- niet nalaten aan
allen, die daartoe hebben medege
werkt een woord van hartelijken dank
te brengen, dat alles op zulk -"een
keurige wijze is tot stand gebracht.
Ik hoop daarom, dat ter bekro
ning van hun werk deze tentoonstel
ling in alle opzichten mag slagen
en het doel zal* worden verwezen
lijkt, dat men zich daarvan heeft voor
gesteld en dat zij met Gods zegen
in de toekomst haar vruchten moge
afwerpen, hetgeen zeer zeker zal bij
dragen tot bloei en vermeerdering
van de welvaart dezer gemeente en
hare omstreken.
Ten slotte heb ik nog een wensch.
dat deze dagen ordelijk mogen ver-
loopen en vraag daarvoor aller me
dewerking.
En hiermede verklaar ik de ten
toonstelling voor geopend.
Door het bestuur is mij verzocht
een woord van dank te brengen aan
den beschermheer, voor de door den
heer Konhhhhhh, tuinier te Honse-
lerdijk ter opluistering ingezonden
stand van 'Westlandfruit. Mag ik
Mevr. v. Herwijnen verzoeken den
dank aan haar echtgenoot te willen
overbrengen.
Z.Ed.Aéhtb. zei hierop dat het be
stuur hem nog heeft verzocht, me-
dedeeling te willen doen van het in
komen van een telegram van geluk-
wensch van den oud-burgemeester des
Tombes.
Als tweede spr. werd door den
heer v. Krieken, die ook den eersten
spr. had ingeleid, aangekondigd de
heer Noorduijn, die sprak namens de
heer v. Herwijnen en namens dezen
hulde bracht voor de energie die
uit de organisatie van deze tentoon
stelling spreekt en diens spijt betuig
de, dat hij zelf niet kon tegenwoor
dig zijn, wegens ziekte.
Hierop sprak de heer van Gogh.
Rijkstuinbouwconsulent, die zeidehet
tot een genoegen te rekenen, hier
een kort woord te spreken. Spr. me
moreerde dat het 25 jaar is geleden
dat de Land- en Tuinbouwvereeni
ging „Land van Altena,, werd op
gericht, zeer waarschijnlijk uit den
drang om verbetering te brengen in
den ongunstigen toestand voor land
en tuinbouw. Spr. constateerde uit
het feit dat de vereeniging thans ruim
300 leden telt, dat deze in de afge-
loopen 25 jaren flink is opgegroeid.
Spr. noemde het een gelukkige ge
dachte het 25-jarig bestaan te vieren
met het houden van een tentoon
stelling, waarop het beste, wat Land
en tuinbouw voortbrengen wordt ge
toond en waarin een prikkel is ge
legen om steeds voort te gaan om te
streven naar vooruitgang. Met het
uitspreken van zijn beste wenschen
voor het welslagen der tentoonstel
ling, eindigde spreker.
Thans verkreeg de heer Huizinga,
Rijkslandbouwconsulent het woord.
Deze spr. sloot zich geheel aan bii
de woorden van de vorige sprekers,
wil evenwel nog iets in herinnering
brengen. In den loop der jaren zijn
al vele tentoonstellingen op het ge
bied van Land- en Tuinbouw gehou
den, waarvan de internationale ten
toonstelling in 1884 te Amsterdam
gehouden, wel de grootste is ge
weest. Op deze tentoonstelling wa
ren ook vele producten ingezonden
uit andere landen en toen bleek, dat
Nederland, wat de verschillende pro
ducten betrof, zeer ver bij andere
landen ten achter stond. Uit deze
tentoonstelling is ontzettend veel
goeds voortgekomen. Toen toch zijn
de handen ineengeslagen en is de
regeering om steun verzocht. Het ge
volg is geweest dat in 1886 een staats
commissie tot stand kwam, die een
rapport over den toestand van land
en tuinbouw heeft uitgebracht. De
ze staatscommissie was weer in ver
schillende subcommissie's onderver
deeld en nog heden ten dage is het
zeer interessant, deze rapporten te
lezen, waaruit men zal constateeren
dat tusschen deze subcommissie vol
komen eenstemmigheid bestond.
Allen drongen aan op meer en be
tere voorlichtingen. Naast de Land
bouwschool te Wageningen zijn ook
landbouwwintercursussen tot stand
gekomen en daarna volgden de La
gere Landbouwscholen, zooals er ook
een te Andel is opgericht. Tevens
werd aangedrongen op meerdere sa
menwerking wat tot gevolg heeft ge
had, dat sedert dien alle coop, bo-
terfabrieken die er thans bestaan zijn
opgericht, bloerenleenbanken, land—
bouwvereenigingen, vereenigingen tot
aankoop van veevoeder en zaaigra
nen, waren allen een uitvloeisel van
deze tentoonstelling. Hieruit blijkt
dus, dat een tentoonstelling onein
dig veel nut kan afwerpen. Spreker
noemde het een goede gedachte, dat
de Landb. vereen. „Land v. Altena"
zocals hij heeft vernomen, besloten
heeft zich aan te sluiten bij de N.-Br.
Mij. van Landb., daardoor toont zii
immers iets voor samenwerking, wat
spr. een prachtig verschijnsel noemt.
Hij acht de organisatie dezer ten
toonstelling eveneens een goede ge
dachte, omdat, zooals spr. heeft aan
getoond, uit een dergelijke tentoon
stelling zooveel goeds kan worden
geboren. Hij wenschte bestuur en le
den geluk met het tot heden ver
kregen succes en eindigde met de
hoop uit te spreken, dat deze ten
toonstelling de voorbode moge zijn
van een groote en belangrijke voor
uitgang van deze streek.
Hierop beklom de heer A. D. v.
d. Schans, Lid van de Prov. Staten,
vangst nemen.
U mevrouw, verzoeken wij, uwen
echtgenoot onze bijzondere erkente
lijkheid te willen overbrengen alsme
de onze diep gemeende wenschen
voor een spoedig al geheel herstel.
Dames en Heeren. Lang wil ik
niet van uw geduld vergen. De ex
posities wachten U. Moge het ten
toongestelde U niet alleen slechts in
teresseeren, maar moge er ook in
geestelijk of materieel opzicht U tot
een aangename herinnering pf voor
deel strekken. Dank U.
Het gesprokene werd door de
„Zingende reus" zeer duidelijk over
het geheele terrein, ja tot zelfs daar
buiten verstaanbaar gemaakt.
Hierna volgde onder geleide van
den Eere-Voorz. een rondgang door
de verschillende hallen.
Hal I bevatte de voortbrengselen
van land- en tuinbouw, er waren
meerdere mooie inzendingen en de
beoordeeling is zeer zeker voor de
jury geen gemakkelijke taak geweest.
Bijzondere aandacht trok de inzen
ding van Notaris van Herwijnen met
een stand van Westlands fruit.
Schitterend was de aanblik van de
verschillende soorten fruit en voor
velen zal deze inzending een tan-
taluskwelling zijn geweest. Deze in
zending was alleen ter opluistering,
j evenals die van het bestuur van de
Land- en Tuinb. vereeniging zelf.
Ook deze laatste trok meer dan bij
zondere aandacht. Het stelde n.l. den
toren van Woudrichem voor, opge
trokken van verschillende soorten ap
pels. Ook de stand van de Lagere
Landb. school te Andel is zeer be
zienswaardig en leerzaam.
In hal II zijn de stands voor vee
voeder en kunstmest ondergebracht.
Ook daar is veel bezienswaardigs en
op het gebied van landbouw veel
leerzaams.
In hal III zijn de handelsartikelen
ondergebracht.
Verder vindt men er vertegenwoor
digd v. d. Maaden's Hoenderpark uit
Wijk en Aalburgde firma v. Mill
WelEd.G. Heer
J. VAN HERWIJNEN,
Notaris te 's-Gravenhage,
Oud-Woudrichemmer,
Beschermheer der gehouden
Land- en Tuinbouwtentoonstelling
annex Concours op 17, 18 en 19
September te Woudrichem.
het spreekgestoelte. Deze spreker be
gon met te zeggen, dat hij door zijn
aanwezige medeleden der Prov. St.
was verzocht, ook namens hen een
woord te spreken, dat hij daaraan
gaarne wilde voldoen, toch aangezien
hij geheel onvoorbereid is, heel kort
zal zijn. Spr. bracht hulde aan het
bestuur van de Landbv. voor de or
ganisatie dezer tentoonstelling, de
eerste die in het Land v. Heusden
en Altena op touw is gezet. Land
en tuinbouw hebben de volle sym
pathie en aandacht van spr. en zijn
ambtgenooten. Hii hoopt dat deze
tentoonstelling in alle opzichten mag
slagen en mag bijdragen tot ontwik
keling en opbloei van den land- en
tuinbouw in deze streek. Gaarne zegt
hij zijn steun en die zijner mede-sta
tenleden toe, als het er op aankomt,
de belangen van land- en tuinbouw
in de Statenvergaderingen te verdedi
gen en voor te staan. Ook deze spr.
eindigde met den wensch, dat dit
feest in alle opzichten moge slagen.
Hierna sprak dhr. Huijser, Voor
zitter van de Aid. Tuinbouw, na
mens het Uitvoerend Comité en zei:
Dames en Heeren,
Namens het Uitv. Comité van de
zooeven door U geopende tentoon
stelling met daaraan verbonden Con
cours voor Zang- en Muziekgezel
schappen, zeg ik U hartelijk dank.
Hartelijk dank zeg ik ook namens
het Uitv. Comité aan allen die in
eenigeijei vorm hebben medegewerkt
om tot stand te brengen, wat zoo
dadelijk aan U en aan het groote
publiek getoond zal worden.
Moge het alles strekken tot berei
king van het beoogde doelde ver
betering van de economische posi
tie van de bevolking van het Land
van Altena.
Ten slotte voelt het Comité zich
gedrongen van deze plaats uiting te
geven aan haar bijzondere dank aan
den Ed.Achtb. Heer notaris v. Her
wijnen voor zijn bereidwilligheid, het
beschermheerschap op zich te nemen.
Helaas kan hij door ongesteldheid,
onzen dank niet persoonlijk in ont
uit Gorinchem met zijn autopark enz.
Het geheel maakt een bijzonder
goeden indruk, terwijl op het gebied
van land- en tuinbouw veel te leeren
valt.
Verschillende kermisvermakelijkhe
den zijn verder aanwezig, zoodat, als
men genoeg heeft van het nuttige
en leerzame, men in de een of an
dere vermakelijkheid zich kan gaan
verpoozen.
Na den rondgang werd de eere
wijn rondgediend en werden de ten
ten voor het publiek opengesteld.
De- eerste dag werd besloten met
een concert dat gegeven werd door
de Mannenzangvereen. „Zang en
Vriendschap" en „Woudrichem's Fan
farecorps."
Fraai herfstweder, voor den tijd
van het jaar zelfs buitengewoon war
me zonneschijn, begunstigde dezen
eersten dag.
UITSLAG BEKRONINGEN
op de gehouden keuring tijdens de
Land- en Tuinb. Tentoonstel
ling op 17 September '29.
De Jury was als volgt samenge
steld Voor LandbouwH. E. Hui
zinga. RijkslandbouwconsulentW.
Bronkhorst, Hoofd der Chr. Lagere
Landbschool te Andel en G. de Jong.
Voor tuinbouwA. v. Gogh, Rijks
tuinbouw consulentH. v. Gessel,
landbouwonderwijzer te Veen en P.
J. L. Treffers te Capelle.
LANDBOUWGEWASSEN.
Zeer eerv. vermelding: N.-Br. Mij. v.
Landb. en Chr. Lag. Landb. school
te Andel. Eervolle vermeldingW.
G. de Waard, Werkendam.
Mooiste en meest volledige inzen
ding halmgewassen en schoof:
le prijs G. P. Timmermans, Moer
dijk 2e C. M. Donken, Drongelen
3e A. Z. Snoek Jr., Almkerk.
Mooiste en meest volledige inzen
ding Knol-, Bol- en wortelge
wassen
le prijs G. P. Timmermans, Moer
dijk; 2e A. Z. Snoek Jr., Almkerk;
3e H. Muilenburg, Gorinchem.
Mooiste inzending landbouwzaden p
le prijs G. P. Timmermans, Moer
dijk.
Inzending vlas:
Eervolle vermelding: Joh. Nieuwen-
huizen te Almkerk.
TUINBOUWGEWASSEN.
Mooist inzending fruit:
le prijs Tuinbv. „Excelsior" Veen"^
2e Jac. Verduin, Dussen3e Huize-
Noordeloos te Noordeloos.
Mooiste inzending Goud-Reinetten
le prijs Otto v. Vugt, Giessen2e G.
v. Duist, Andel3e Tuinbv. „Excel
sior" Veen.
Mooiste inzending Bellefleur:
le prijs J. H. Verhoeven, Woudri
chem 2e G. v. Duist, Andel3e Ad.
van Vugt JWzn., Rijswijk.
Mooiste inzending sterappelen:
le prijs G. v. Duist, Andel2e Jac.
Verduin, Dussen; 3e Tuinbv. „Excel
sior". Veen.
Mooiste inzending tafelappelen
le prijs J. Snoek, Almkerk2e A.
Kolff, Sleeuwijk3e F. den Adel,.
Sleeuwijk.
Mooiste inzending tafelperen:
le prijs J. Snoek, Almkerk2e A.
Teuling, Dusserw; 3e A. Kolf, Sleeu
wijk.
Mooiste inzending stoofperen:
le prijs Tuinbv. „Excelsior" Veen"£
2e Huize Noordeloos, Noordeloos 3e
J. Snoek, Almkerk.
Mooiste inzending keukenappelen r
le prijs niet toegekend2e Tuinbv.
„Excelsior", Veen3e A. Teuling,.
Dussen.
GROENTEN.
De mooist volledige inzending van
groenten
le prijs Huize Noordeloos, Noorde
loos 2e Otto van Vugt, Giessen3e
L. van 't Sant, Sleeuwijk.
De mooiste witte kool:
le prijs niet toegekend2e Otto v.
Vugt, Giessen3e A. B. Holster,
Woudrichem.
De mooiste roode kool:
le prijs Otto v. Vugt, Giessen2e
A. B. Holster. Woudrichem J 3e Hui
ze Noordeloos, Noordeloos.
De mooiste savoy e kool:
le prijs Otto> v. Vugt, Giessen'; 2e
Huize Noordeloos Noordeloos.
De mooiste spruitkool:
le prijs Huize Noordeloos, Noorde
loos 2e G. Millenaar. Andel.
De mooiste boerenkool:
le prijs niet toegekend2e G. Mil
lenaar. Andel.
Knol-, bol- en wortelgewassen
le prijs niet toegekend2e Huize
Noordeloos, Noordeloos3e Tuinbv.
„Excelsior" Veen.
De mooiste snijboonen
le prijs Tuinbv. „Excelsior" Veen!
2e A. B. Holster, Woudrichem3e
Otto v. Vugt, Giessen.
De mooiste inzending Princesse—
boonen:
le prijs L, v. 't Sant. Sleeuwijk2e
A. B. Holster, Woudrichem; 3e W.
Nieuwenhuizen, Woudrichem.
De mooiste inzending Tomaten
le prijs A. van Zon, Rijswijk 2e L'.
van 't Sant, Sleeuwijk3e W. Nieu
wenhuizen, Woudrichem.
De mooiste inzending komkom
mers
le prijs W. Nieuwenhuizen, Woudri
chem 2e fa. v. Moergestel, Dussen
3e A. B. Holster, Woudrichem.
De mooiste inzending bloemkool:
le prijs H. Muilenberg, Gorinchem
2e Huize Noordeloos, Noordeloos.
De grootste inzending tomaten:
le prijs R. J. Valk, Rotterdam
De mooiste inzending druiven:
le prijs fa. Duynesveld te Waterin
gen.
De mooiste hoeveelheid fruit van
een soort:
le prijs A. Kolff, Sleeuwijk2e Hui
ze Noordeloos, Noordeloos3e S.
Bouman te Drongelen.
Na een beoordeeling door de Rec-
lameoomm. werden uit een 32-tal han
delsstands op de tentoonstelling, de
navolgende firma's met een prijs be
kroond
le* prijs Gebr. v. Ballegooijen, Slie-
drecht (veevoeder j.
2e prijs N.V. Bax' Groothandel,
Woudrichem (koloniale waren).
3e prijs fa. B. van Geluk, Dord-
drecht (kunstmest).
Eervolle vermelding: „Wonder v.
Gorinchem" (Radio).
Eervolle vermelding: Coop. Zui
velfabriek Nieuwendijk (zuivelpro
ducten).
WOENSDAG.
ALGEMEENE VERGADERING
der N.-Br. Mij. v. Landbouw op
Woensdag 18 Sept. 1929 in
hotel Spronk.
Deze vergadering werd te Woudri
chem gehouden bij de gelegenheid
van de Land- en Tuinbouwtentooa-
stelling.
Bii de opening roept de Voorzitter
de heer P. M. Sneep allen een woord
van welkom toe. vooral ook die hee
ren die aan onze uitnoodiging om
deze vergadering bij te wonen, ge
volg hebben gegeven, wij noemen
Zie vervolg pag. 2 van dit Blad.