Tweede Blad
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
üo. 4880 jfrüMDeceier
erjassen, Ulsters, Regenjassen en Jekkers
koopt U dit seizoen bij de firma zzzz=
P. M. VELTMAN ZONEN
tat 6
's-HERl
Rechtzaken.
Plaatselijk Nieuws
BEHOORENDE BIJ HET
BOSSCHE RECHTBANK.
Dopdslag door een rijks
veldwachter.
iVppr de rechtbank verscheen H.
S„ rijksveldwachter, vroeger te Wer
kendam, thans te Haaksbergen, ver
dacht ter zake dat hij pp 2 September
1929 te Werkendam opzettelijk A.
Arnoudse zwaar lichamelijk letsel
heeft toegebracht door daartoe pp
korten afstand met een revolver pp
hem te schieten, waardopr Arnoudse
werd getroffen en zwaar lichamelijk
verwond, waarvan hij twee dagen la
ter is overleden.
Het door verdachte gebruikte vuur
wapen was in de rechtzaal als over
tuigingsstuk aanwezig.
Vanwege het O. M. waren 10 ge
tuigen (gedagvaard.
Getuige deskundige C. Bresier, arts
te Werkendam, bij den getroffene
geroepen, vond hem aan den weg
pp den grond liggen in een plas
vloeistpf, zoo breed, dat getuige, die
op zijn knieën gezeten, den patiënt
moest helpen, met gemakkelijk zijn
werk kon verrichten. De gro,ote plas
was geen vaste substantie, doch een
vloeiend braaksel, waarin veel alco
hol. Getuige vond spoedig de le
vensgevaarlijke schotwonde en gelast
te onmiddellijke overbrenging n. h.
dichtsbij gelegen ziekenhuis. Het
transport was niet gemakkelijk. De
tocht ging per auto en vervolgens
per veerstoomboot, waarin de getrof
fene moest worden overgedragen om
bij aankomst aan den overkant weer
verder per autoi naar het ziekenhuis
te worden vervoerd.
Verdachte ondervraagd verklaarde
dat hij zich pp den bewusten avond
thuis bevond, toen hij ter assistentie
geroepen werd, pmdat het in Wer
kendam zop; rumoerig was. Op het
terrein van de herrie gekomen, wa
ren daar vele levenmakers w.o. ook
Arie Rijkers. De nachtwaker Bagger
man vervoegde zich bij verdachte en
diens collega. Voortdurend werden de
drie beambten door de rumoermakers
gehinderd. Arie Rijkers, bekend als
gevaarlijk, was dronken en ging met
de anderen van hier naar daar, van
een auto naar een boot en vandaar
naar een café. De beambten tracht
ten met kalmte en beleid de orde
èn te herstellen èn te handhaven,
maar het bleef rumoerig. Ten slot
te overlegden de politiebeambten dat
er toch een eind aan moest gemaakt
worden. Verdachte wilde ingrijpen,
maar werd door collega Smal, ge-
meente-veldw. nog gewaarschuwd
voor den 'berucht en Rijkers. Deze
ging te keer als een woest beest.
Ómdat hij een gevaarlijk sujet is en
tot alles in staat is, lette verdachte
bijzonder op hem. Smal was pok ge
wapend, maar van den nachtwaker
die daar liep met zijn hond en een
lantaarn, kon niet veel steun ver
wacht worden. Het was pikdonker.
Er was niets te zien dan bij het
schijnsel van den lantaarn, welke de
nachtwaker droeg. Op het woeste ge
brul en getier van Arie Rijkers wa
ren vele nabij gekomen. Op een ge
geven pojgenblik kwam uit de troep
rumoermakers Arnoudse naar voren,
op verdachte aan. Deze schoot toen
om schrik aan te jagen, maar niet
om te treffen. Toch trof het schot.
De president merkte op dat het
toch niet noodig was te schieten.
Smal was er toch ook nog om te
helpen en de nachtwaker kon toch
ook wel wat. Dus is zelfverdediging!
toch wel uitgesloten.
Verdachte antwoordde ontkennend
en hield zich overtuigd dat er voor
hem en de andere beambten op het
moment daar bij den razenden Arie
Rijkers gevaar was. Het schot was
meer bedoeld om Rijkers in bedwang
te houden. En zoodra er dan ook
een schot viel, gingen alle levenma
kers aan den haal. Alleen Rijkers
bleef ter plaatse en wierp zich op
Arnoudse.
Getuige J. Smal, gëm.-veldw. ver
klaarde als voor. Getuige had toen
het leven ontstond nog gewaar
schuwd: Jongens, bederft nou je ei
gen feest niet. Óp 3 en 4 Sept. nl.
zou er Koninginnefeest gevierd wor
den. Uitvoerig verhaalde Smal over
de vele lamlendigheden welke de
woeste jongens uithaalden en waar
door zij de drie politiemannen het
zeer moeilijk maakten.
Toen Arnoudse naar voren kwam
op de politie aan, stak hij de hand
achter zich als wilde hij een wapen
grijpen. Het was een ontzettend ge
vaarlijke situatie daar tusschen de
vloekende woestelingen in, vooral om
Arie Rijkers, die als hij in zijn beest
achtige actie is alleen met een. re
volver in bedwang te houden is. Toen
S. schoot, wankelde Arnoudse ach
teruit, wankelde en viel toen neer.
Had u zelf pok geschoten indien u
in de plaats van S. had gestaan
vroeg de president. Was de toestand
zop kritiek
Ja, zeer zeker, antwoordde getui
ge Smal. De rijksveldwachter S. was
in zoo'n gevaarlijke positie geraakt,
dat hij wel moest schieten. Ik zou
het in zijn plaats ook hebben gedaan.
We hebben het door de toenemende
onrust als voelen aankomen dat er
wat op handen was. Driemaal zegt
getuige in die week aan den burge
meester te hebben opgemerktHet
loopt deze week niet goed af in Wer
kendam.
Kon S. vóór hij schoot nog niet
eerst sommeeren, vroeg de president.
Neen, aldus getuige. Als een lo
comotief kwam Arnoudse uit de don
kerte aangevlogen en nog vlug licht
te ik het licht van den lantaarn van
Baggerman naar Arnoudse omdat de
rijksveldwachter hem zou zien.
't Was alles kwestie van een oo
genblik'. 'tWas 's nachts 12 uur.
U had toch ook steun aan den
nachtwaker aldus de president.
Op dat oogenblik niet, antwoord
de getuige Smal. Van den hond heb
ik zelfs maar last gehad. De nacht
waker doet zijn plicht, maar alles
moet hem worden opgedragen. Hii
neemt zelf geen beslissing tot han
delen. Dus op het kritieke moment
hadden wij er geen volle zelfstandige
politie-kracht aan.
Getuige B. Baggerman, nachtwa
ker te Werkendam, gaf lezing van
het gebeurde. Smal kon het onmo
gelijk af. De hulp van den rijksveld
wachter was beslist noodig. Om de
aanwezigheid van A. Rijkers vooral
was er groot gevaar voor de politie.
S. kon niet anders dan uit zelfbehoud
te schieten.
Getuige W. v. Marei, commissaris
van politie te Gorinchem, bevestig
de zijn proces-verbaal. Getuige had
den verslagene in het gasthuis te Go
rinchem nog een kort verhoor kun
nen afnemen. Arnoudse had nog ver
haald van jhet uitgaan en bierdrin-
ken waarbij allen boven hun biertje
waren geraakt. Arnoudse was van af
de boot komen aanloopen toen hii
„moord" hoorde gillen. Inmiddels
trof hem het schot. De patiënt was
te zwak iom nog meer te verhalen.
Gevraagd naar de reputatie der jon
gelui in kwestie, verklaarde getuige
dat Arie Rijkers een ontzettend slech
te reputatie heeft. Als het stel naar
Gorinchem kómt afzakken en Rijkers
is er bij, dan worden in Gorinchem
steeds extra politiemaatregelen ige~
nomen.
Getuige H. Bauer, arts, als deskun-
ge gehoord, heeft mede de sectie
op het lijk verricht. Het schot had
de maag doorboord, tengevolge waar
van de inhoud der maag in de buik
holte was gevloeid. Getuige had veel
bier bij het bloed aangetroffen.
Nog al meer vroeg de Officier,
Dokter B. heeft ook al in een plas
drank gelegen.
Getuige verklaarde voorts, dat Ar
noudse veel bloed verloren had.
Getuige D. de Waal, 23 jaar, schip
per te Werkendam, was dien dag ja
rig en daarom waren allen uitgegaan.
Getuige met zijn broer waren nuch
ter gebleven. Beiden stonden aan
den wal te kijken toen het tumult
zijn toppunt bereikte. Arnoudse kwam
aangeloopen met de handen opgehe
ven in dreigende houding. Achter
uit Waaltjesl werd er tot getuige
en diens broer geroepen en meteen
viel het schot.
Getuige Teunis de Waal, 19 jaar,
schippersknecht te Werkendam, had
mede deelgenomen aan de luidruch
tigheid. Hij verklaarde overigens als
voor. Getuige was „locht" in't hoofd
geraakt van 'tbier drinken.
Verdachte vroeg, wie de drie zijn
geweest die heel den nacht na het
gebeurde in een boot op het water
hebben gelegen. Op die manier lig
gen zwalken doet men niet voor zijn
pleizier! Verdachte veronderstelde dan
ook dat die drie wel tot den troep
rumoermakers zullen behoord hebben.
Getuige de Waal wist niets van
die drie in de boot af.
Getuige A. Rijkers, Werkendam,
de gevaarlijke schipper in kwestie,
was na de pret van den dag nog niet
naar huis gegaan. Hij was niet dron
ken en weet alles nog goed. Hij
bleef wachten tot alle andere op de
booten waren, waar ze thuis hoorden.
Waarom zat je dan achter een pe
troleumvat en een ander er achter
vroeg een der rechters.
Ik zat daar gewoon, heel alleen,
aldus getuige. De politie kwam bij me
en zeide: „Wat doe je hier?" Ik
moest daar weg, maar ik meende
toch dat ik daar gerust mocht zitten.
De politie heeft me met een gummi
stok geslagen, tot ik hulp en moord
riep en eenige jongens kwamen ook
aangeloopen, maar niet in dreigende
houding. Tijdens dien oploop viel 't
schot dat Arnoudse trof. Ik zeide
Bram wat gebeurt er nou met je I
Ik heb aan de Waal gevraagd vlug
naar den dokter te loopen, omdat
Arnoudse wel scheen te zullen dood
bloeden. Ik had geen wapen en geen
mes, zeide getuige.
Getuige C. v. d. Heuvel, schip
persknecht te Werkendam, was ook
van de partij geweest in 'tdorp. Ge
tuige was al aan boord en hoorde
toen plotseling „moord" roepen. Hij
kwam aangeloopen en ter plaatse en
terwijl het schot viel waren daar al
leen de politiemannen, Rijkers en Ar
noudse.
Verdachte merkte op dat getuige
C. v. d. Heuvel in die week heeft
gezégd: er moet bloed vloeien.
Requisitor.
Het O. M, memoreerde het ten
laste gelegde: mishandeling, subs,
mishandeling met doodelijken afloop
en weer subs roekelooze onvoorzich
tigheid.
Voor wat de feiten aangaat, wijst
spr. er pp, dat hier de persoon Rij
kers een bijzondere rol in de straf
zaak speelt. Spr. kent helaas Rijkers
maar al te well Uit andere straf
zaken memoreert spr.; dat Rijkers ge
vaarlijk is en als hij nijdig is brult
als een hond en niet meer weet wat
hij doet. De verklaringen van Rijkers
zijn voor de rechtbank anders dan
voor den rechter-commissaris.
Wat hij hier zegt acht spr. dan ook
niet aannemelijk. De politie heeft den
gevreesden Rijkers achter een vat
aangetroffen. Het was heel den mid
dag rumoerig geweest en het is be
grijpelijk dat de politie met den alge
meen gevreesden Rijkers voor zich
daar in 't donker niet gerust op hem
was. Een politieman is er voor de
handhaving der orde en gezag en
de politieman die op een gegeven
oogenblik niet van zijn bevoegdheid
weet gebruik te maken, is als poli
man niet pp zijn plaats. Spr. neemt
aan, dat de half dronken Arnoudse
half dronken is kómen aanloopen en
de verklaringen der beide dokters
bevestigen dat de verslagene veel ge
dronken had. Het schot was niet voor
hem bedoeld, maar het heeft hem
ongelukkigerwijze getroffen en nog
ongelukkiger is hij aan de gevolgen
bezweken. Spr. construeert uit de ge
tuigenverklaringen de overtuiging dat
verdachte uit noodweer Rijkers bui
ten gevecht moest stellen maar door
een ongelukkig toeval kwam het schot
op een ander terecht. Spr. is van
oordeel dat verdachte als goed 'po
litieman niet anders kon handelen
en de rechtbank is heel de zitting
van den middag bezig geweest pm
de zaak nauwkeurig te onderzoeken.
Verdachte' heeft niet zenuwachtig,
doch zeer welbewust gehandeld.
Ten slotte concludeert spr. tot vrij
spraak ten aanzien van de geheele
ten laste legging.
De verdediger Mr. Janssens, Den
Bosch, sloiot zich aan bij de beoor
deeling van het O. M. en pleitte
vrijspraak.
Uitspraak 2 Jan. 1930.
B. Cf.
NEDERHEMERT.
I. Jaarsvergadering van de IJsclub
^Eensgezindheid* alhier op Woensdag 18
Dec, 1929, des avonds 7 uur. Aanwezig
70 leden. De Voorzitter opent de ver
gadering en spreekt alsvolgtGeachte aan
wezigen, eerstens heet ik u allen harteljjk
welkom op deze vergadering, het doet my
genoegen zooveel belangstelling hier te zien,
dat is toch een teeken dat er animo be
staat, ik hoop ook dat die zal bljjven bestaan.
Want voor een vereeniging zooals de onze
op het oogenblik is, is het voor ons be<
stuurders geen kleinigheid, wjj doen het
naar onze meening wel zoo goed mogelyk,
toch het is een heel werk om alles te
regelen voor 200 leden die onze vereen,
telt.
II. Hierna verkrijgt de Secretaris het
woord tot het lezen van de notulen en
een kort verslag over het boekjaar 1929.
Dit verslag luidt als volgtGeachte leden
van de IJsclub ^Eensgezindheid,* op my
rust de taak verslag uit te brengen over
doel en werking der vereeniging over 1929.
Mjjn mededeelingen kunnen kort zyn, gezien
de gewoonlyk zeer uitvoerige toespraak van
den Voorzitter, waarin al het voorgevallene
in het afgeloopen jaar besproken wordt,
ook nu van deze veronderstelling uitgaande,
wil ik volstaan met enkele opsommingen
en wel in de eerste plaats, dat 5 leden
bedankte als lid van de vereeniging, wegens
vertrek uit deze gemeente en dat 5 per*
sonen als lid toetraden, zoodat ons ledental
geljjk bleef. Opgericht met 40 leden, telt
onze vereeniging er thans 200. De financiën
onzer vereeniging zijn, gezien de vele uit
gaven in de laatste maanden, bevredigend,
de rekening sluit met een batig saldo, groot
f30.—.
Thans wil ik nog iets zeggen over het
doel onzer vereeniging. Het vereenigings-
leven in het algemeen is een groote behoefte
in de maatschappij, zoodat vereenigingen
op verschillend terrein als paddestoelen ver
rijzen, maar dikwjjls wordt gezien, dat vele
wegens gebrek aan onderlinge samenwerking
der leden, op een mislukking uitloopen.
Gelukkig mag ik van onze vereeniging
zeggen, dat zij telkenjaren meer en meer
aan haar doel beantwoord en betuig hier
naast namens bestuur den hartelyken dank
aan allen, zoowel leden als niet-leden, voor
hun medewerking. Welnu, geachte leden
breng de vereeniging tot bloei en laat de
vriendschapsbanden nog inniger worden aan
gehaald, wat de vereeniging zelf en de
leden persoonlijk ten goede komt. Alvorens
te eindigen spreek ik den wensch uit dat
de leiding onzer vergadering nog een reeks
van jaran mag blyven berusten in handen
van onzen geachte Voorzitter G. v. Ooyen
en dank de leden voor het in my gestelde
vertrouwen als Secretaris.
III. De Voorz. zegt, namens de vergade
ring, den Secretaris dank voor zyn accuraat
beheer en voor zyn keurig verslag, terwyl
hy zjjn persoonljjken
zeer waardeerende w»
Voorzitter gericht. Hy
woord aan den penningou
financieel verslag uitbreng!
op- of aanmerkingen goedg welke
door den Voorzitter onderteek». _.a is. O k
de penningmeester ontvangt een woord van
dank.
IV. Daarna wordt overgegaan tot ver
kiezing van een Voorzitter wegens periodieke
aftreding. Met byna alle stemmen wordt
herbenoemd tot Voorzitter G. v. Oojj«n Jz.,
die zyn benoeming aanneemt en de leden
zyn dank betuigt.
V. De contributie voor het jaar 1930
wordt vastgesteld op f 1.
VI. Thans volgt een bespreking over
de aanschaffing of huren van een motor-
pomp, om de baan onder water te zetten.
Door sommige leden wordt het denkneeid
geopperd eerst het resultaat of te zien of
men water op de baan kan houden, eer
men tot aanschaffing van een eigen motor
overgaat.
VII. Voorts wordt besproken twee vaste
tenten te verhuren op de ysbaan en twee
baanvegers aan te stellen.
VIII. Hierna volgde de rondvraag, w*a-
van door eenige leden gebruik werd ge
maakt en waardoor nog verschillende punten
in behandeling werden gebracht.
Daarna sluit de Voorzitter met een woord
van dank de prettige en geanimeerde ver
gadering.
Op den geërfden dag van den bu> ten-
polder 't Eiland Nederhemert, werd besloten
over te gaan tot het aanschaffen eener
sneeuwploeg, bestemd voor schoonhouduig
der wegen. Zoo iets zal voorzeker tot veler
tevredenheid stemmen, een goed voorbeeld
voor anderen.
NEDERHEMERT.
Op de Uiterwaard© van den beer
Peletier werd j.l. Vrijdag groote drijf
jacht gehouden, er werden 18 hazen ge
schoten.
In de j.L vergadering van den
Buitenfolder -t Heiland Nederhemert
werd op 't voorstel van. 'ti bestuur be
sloten tof aanschaffing van een sneeuw
ploeg, om hïji eventueel© sneeuwval, de
jbjijl hun in onderhond, zijnde wegen te doen
lontruimen.
y NIEUWENDIJK.
Ten behoeve van de belastfgpiioh-
tigen wonende alhier en aan do Kille
zal 'de ontvanger; der Directeból&stingen
te .Woudrichem,' op Zaterdag 4 Jan.
namiddags van 1—3 uur zitting houden,
in het Instituutloikaal alhier. Het! ligt in
het voornemen de eerste Zaterdag van
ieder kwartaal ojp bovengenoemd uur al
daar zitting ite houden.
WERKENDAM.
y Jl. Vrijdagavond kwam dê A. R.
Kiesvereen. ^Nederland en Oranje* alhier,
onder leiding van haren Voorzitter, de heer
M. J. v. Oord, in het gebouw voor Chr.
Belangen iu een ledenvergadering by«*en.
Na opening en lezing der notulen en
jaarverslag gaf de Voorzitter een keurig
overzicht over de afgeloopen stembusstryd.
By de bespreking kwam ter sprake de
invloed der pers. Gewezen werd op de
ontzaglyke actie die alom en ook hier ter
plaatse, de roode pers ontwikkeld. In vela
plaatsen waren de abonnementen op dt
socialistische dagbladen met 100 pCt. toe
genomen.
Een voorstel uit de vergadering om ook
hier een stevige actie te beginnen voor de
eigen pers, werd met algemeene instem
ming aangenomen.
Eveneens werd een voorstel tot oprich.
ting van een adviezenbureau voor sociale
zaken enz., om daardoor den band mei ds
kiezers te versterken, door het bestuur aan
genomen.
De heer H. Groeneveld wordt herkozen
en de heer Jac. G. van Oord gekozen. Na
regeling van huishoudelijke zaken werd de
vergadering door den Voorzitter gesloten.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Wis- en Natuurkunde I, aan de Universi
teit te Utrecht, mej. G. Lazonder, alhier.
Omdat wij steeds
brengen het beste
en het nieuwste
en toch blijven
dê laagste in prijs
9
Onze meer dan
50-jarige reputatie
is voor U de
beste waarborg
tfenwsblad