Pil immer Mat oil 2 maden.
DË LENTEFEE
DIJ SIROOP
BONBONS
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 4983. Woensdag 8 Januari 1930.
Proeftuin Qorinchem
FEUILLETON'
Binnenland
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 91525.
JULES MARY.
Iets, Nieuws!
Dit blad varschÜDt WOENSDAG en VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25, en
franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uurJ en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
102
Thuis:
Akker's
Abdijsiroop
Tegen
Hoest
Bronchitis
Verkoudheid
Influenza
Heeschheid/
Keelpijn
Asthma
Buiten
AKKEIfs
NOODLOTTIGE AANRIJDING.
Voor de Rechtbank te Breda heeft
terecht gestaan de 28 jarige M. A. F. J.,
kermisexploitant, wonende te Bergen op
Zoom, aan wien ten laste was gelegd, dat
hij op 28 October j 1. onder Etten-Lsur
met zijn auto hoogst onvoorzichtig en roeke
loos had gereden, tengevolge waarvan hij
zekeren J. H,, die daar met kar en paard
zich op den weg bevond, aanreed, en daar
bij zoodanig verwondde, dat hij spoedig
daarop overleed.
In deze zaak werden 8 getuigen gehoord,
terwijl nar. Dirven uit Bergen op Zoom als
verdediger voor verdachte J. optrad.
J, beweerde, dat hij door een hem tege
moetkomend licht verblind was geworden,
maar geen der getuigen had een voertuig
met een verblindend licht gezien.
Eischf 2000 boet©, subs. 5 mnd.
hechtenis en ontzegging van het recht'een
auto te besturen gedurende den tyd^van
1 jaar.
DE MOORD IN DEN POLDER BLIJDORP.
De verdachte geconfronteerd met
den Luikschen chauffeur.
Naar wij vernemen is Vrijdag in het
Huis van Bewaring de verdachte van den
moord in den polder Blydorp V., gecon
fronteerd met den Luikschen chauffeur
marktkoopman Vanlandenghem. Hy heeft
den verdachte V. echter niet herkend'als
de man die op den bewusten datum by
hem in de auto beeft gezeten.
Ook de verdachte verklaarde dat dit niet
de chauffeur was met wie hy zou hebben
medegereden.
Door deze confrontatie is dus komen vast
te staan, dat Vanlandenghem niet den man
is, die V. volgens diens verklaringen
op den dag van den moord (9 Oct.)
zou hebben vervoerd.
Toen V. naar zijn cel werd weggevoerd
moet hy schamper hebben gelachen.
EIERPAKHUIS AFGEBRAND.
Vrijdagmiddag ongeveer kwart over zes
werd de beer Wals van de firma J. Wals
Czn., eieren- en graanhandel import en
export te Landsmeer, gewaarschuwd, dat
er brand was uitgebroken in het eierpak-
huis dezer firma, staande aan het Zuideinde.
De knechts hadden kort te voren dit pak
huis verlaten en geen onraad bespeurd.
Daar het pakhuis gevuld was met on
geveer 600 kisten met stroo, vonden de
vlammen gretig voedsel en weldra stond
het pakhuis in lichte laaie, De brandweer
van Landsmeer was spoedig ter plaatse
met twee bandspuiten werd water gegeven,
doch daar men bevreesd was voor uit
breiding, werd de Amsterdamsche brand
weer gewaarschuwd, die weldra ter plaatse
verscheen met een motorspuit. Het pak»
huis werd een prooi der vlammen, 2 A
300,000 eieren gingen verloren. Verzeke
ring dekt de schade, die uit den aard der
zaak aanzienlijk is.
FELLE BRAND TE STEENWIJK.
Zondagmorgen is de vetsmeltery en ex
portslachterij van de firma Pasman te
Steenwijk tot den grond afgebrand.
Om half zes werd de brand ontdekt en
om twaalf uur eerst was men het vuur
meester.
De schade wordt op eenige tonnen ge
schat, die door verzekering - ook de be
drijfsschade wordt gedekt.
Er zijn door dezen brand 70 personen
zonder werk gekomen. Met grooten spoed
zal de fabriek weer worden opgetrokken.
VERGAAN.
Zaterdagmorgen meldde de directie van
de N.V. Scheepvaart-Maatschappij »Millin-
(Wordt yervolgi) j
NIEUWSBLAD
voor het Land tan Neusden en Altena,fleLangstraat en de Bammelerwaard
Door G. Kootstra,
Voorzitter cler Proeft uinvereeiiiging.
(Vervolg).
In ons vorig artikel hebben we breed
voerig aangetoond, dat ons nieuwe be
drijf, gelegen aan de Haarsche Kade al
hier, nog maar staat in liet teeken van
(wolding. We hebben daarbij, geenszins
gezwegen over de vele en velerlei moeilijk
heden, waarmede het bestuur door aller
lei onvoorziene omstandigheden te kam
pen heeft gehad, moeilijkheden, welke ons
g'edurende het eerste bedrijfsjaar fei
telijk is het maar ruim acht maanden
g'eweest verder van het beoogde doel
verwijderd hielden dan het zich aanvan
kelijk liet aanzien, maar die we staan
aan liet eind van het afgewerkte teelt-
plan-1929 en kunnen nu volledig over
■over de verkregen resultaten van ons aller
arbeid in deze aangelegenheid oordee-
len dank zij ook de krachtige hulp
van de vele publiekrechtelijke lichamen,
blank- en andere instellingen en het groo
te aantal toegetreden leden, tenslotte
kunnen worden overwonnen, zoodat we
frisch en met opgewektheid het jaar 1930
tegemcet treden.
Aan de andere uiteenzetting van zaken
"willen wij! een mededeeling vooraf laten
gaan, die haar grond vindt in een op
merking, welke in den loop van den jong-
sten zomer meer dan eens gemaakt en
ter onzer oore gekomen is. Ze was n.l.
dezedat het bestuur wellicht beter had
gedaan, indien het een stuk land gekocht
had, dat voor den tuinbouw, dus voor
de teelt van fijne groenten, meer geschik
te eigenschappen in zich sloot. Zeker, we
hadden de hand kunnen leggen op een
perceel, dat zich aanvankelijk beter ei
gende voor de greenten- en fruitteelt.
Maar of dit in de gegeven omstandig
heden een verstandige daad va.n het be
stuur geweest zou zijn, trekken we, om
hierna genoemde reden, in ernstigen twij
fel.
Wanneer een meer voor den tuinbouw
geschikt perceel land aangekocht was,
dan z:u stellig aanvankelijk minder zorg
besteed behoeven te worden en aan de
bewerking van den grond en asn het
kweeken van de groenten en het fruit dan
zulks nu het geval is. De grondsoort van
[einzen tuin was te voren zeer geschikt
voor de grove landbouwgewassen, maar
moet voer het overgroots deel voor de
teelt van fijnere cultures gedurende den
eersten tijd geschikt gemaakt, worden.
Het ligt voorde hand,'dat, wanneer een
voor den tuinbouw zeer geschikt stuk
land was aangekocht, we aanstonds be
tere resultaten bereikt, hadden, doch men
vergete niet, dat. zulks een bedrieg olijk
voorbeeld zou zijn geweest voor hen, die
een groente- en fruitteelt-bedrijf aanleg
den op gronden, welke in kwaliteit n
hoedanigheid overeenkomen met die van
i
DOOR
Mijnheer de Soulaimes, ik wil dat nie
mand, volstrekt niemand hier binnen
treedtverstaat ge? En ik verzet mij
tegen iedere poging om dit arme kind
te ondervragenMen zou haar dooi
den. 't Zou een misdaad wezen.
Stel u gerust dokter. Ge zult gehoor
zaamd worden. Iedereen verliet 't ver
trek.
Toen Laurens in de kamer terugkeerde,
■waar 't lijk va,n Romain Goux lag, ont
waarde hij Gaume.
Onmiddellijk snelde de agent op hem
toe.
Gij1 waart hier, Laurens, gij zoudt ons
dus inlichtingen kunnen verschaffen
Ik! weet niets.
Zegt ge dei waarheid?
Ik zweer 't u.
En Jenny? Van haar zcuden wïji kun
nen vernemen
Jenny is half waanzinnigZeker,
jd'e waarheid weet zijl Maar niemand mag
bijl haar komen. De geneesheer verbiedt 't.
Neen, neen, reken op onze voorzichtig
heid, Laurens.
De lijkschouwing duurde niet lang.
1 Alvoiens 't lijk te vervoeren, liet de
Commissaris Eertignolles roepen.
Als drenken trad hij! binnen hoewel
hh| allen strak aanstaarde, sidderende hij,
den tegenw-oordigen tuin en dergelijke
gronden liggen in deze streken vrij' ze
ker h onderden hectaren.
Zij', die zulke gronden tot tuingrond
willen bestemmen, kunnen straks naar
den proeftuin gaan om van den bedrijfs
leider die inlichtingen te vragen en raad
gevingen in ontvangst te nemen, welke
ncodig zijn, om binnen den kortst moge
lijken tijd op practisclie wijze hun doel
te bereiken, terwijl het voor hen, die der
gelijke bedrijven wenschen aan te leg
gen cp beter en geschikter grondsoorten,
z coals die in het Land van Ifeusden
en Altena aangetroffen worden, met toe
passing van dezelfde methodes als cle
onze, in hun toekomstig bedrijf steeds
mee zal vallen.
Daarom, en daarom ook alleen hebben
we ens oog laten vallen op een perceel,
dat voor ons doel voor het grööfcsite
gedeelte geschikt gemaakt miet worden.
Zooals we reeds opmerkten, derden zul
len hun profijt kunnen trekken van de
daarbij door ons opgedane ervaringen en
daardoor voor veel teleurstellingen en
schade gevrijwaard werden.
Ter voorkoming van mogelijk verkeerd
getrokken conclusies hebben we geineend,
icns vroeger te dezer zake ingenomen
standpunt, niet het minst tegenover on
ze leden, nog ©ens duidelijk iii het licht
te moeten stellen, er de verzekering aan
toevoegende, dat het bestuur tot op den
huidigen dag neg geen berouw gehad
heeft van zijn in dezen genomen initia
tief en aan de algemeeene vergadering-
gedaan voorstel.
Yam het teeltplan-1929 rest ons nog me
de te deelen, dat Onmiddellijk na de
oplevering van de serre's den jongen
druivenboompjes de voor hen bestemde
plaatsen beschikbaar gesteld konden wor-
I den. Hoewel de temperatuur in de kas
sen gedurende den heet en nazomer meer
malen eenige graden te hoog was, groei
den de ionge boompjes in doorsnede best,
vele maakten zelfs een prachtig sclict.
Het was daarom voer het bestuur een
verblijdend verschijnsel, omdat daarmede
het afdoende bewijs is geleverd, dat de
kwaliteit van cleh grond voor deze zoo
gewilde teelt geschikt is, zoodat, in
dien zich geen ongewone omstandigheden
voordoen, in 1933 de eerste trossen drui
ven geplukt zullen worden.
Maar vóórdat de oogsttijd van deze
heerlijke vrucht aangebroken is, krijgen
de cursisten nog drie of vier keer de ge
legenheid om zich in het snoeien van
deze planten profetisch té oefenen, even
als ze, beginnende in 1931, in dat oip-
zicht- in staat gesteld zullen worden,
cm zich die kennis en wetenschap ei
gen te maken, welke noo-dig zijn om
later zelf met succes een boomgaard te
kunnen aanleggen en onderhouden. Voor
dat doel zullen, rekening houdende met
de gr, nclsoort, in den herfst verschillen-
de soorten eerste kwaliteit hoornen wor
den geplant, waarvan indien de financiën
het toelaten, eenige leiboomen.
Hoe geheel anders 't bedrijf er nu reeds
voorstaat dan in liet begin van 192-9,
moge blijken uit, het volgende. Met de
uitvoering van het teeltplan 1929 kon
eerst en dan nog onder mjnder gunstige
omstandigheid, in de maand April een
aanvan werden gemaakt. Plet teeltplan
J.930 werd opgemaakt in October 1.1.
en gecorrigeerd en gewijzigd door den
rijkstuinbouwconsulent en de commissie
van advies, bestaande uit vijf deskun
digen. Nog diezelfde maand is een be
gin gemaakt met de uitwerking van dat
plan.
Het spreekt vanzelf, dat de werkzaam
heden te dien opzichte zich toen vrijwel
uitsluitend bepaalden tof de glascultures.
Daarvoor werden buiten het plantenma-
teriaal 350 platramen gelegd en inge
zaaid. De daaronder gekweekte peen,
bloemkool en sla heeft het uitstekend
gemaakt. Van die gekweekte bloemkool-
en slaplanten zijn er resp. 1300 en 9000
overgebracht naar het warenhuis, welke,
evenals die in de eerste druivenkas/een
zeer need aanzien hebben.
Het is gelukt de van
ouds bekende Abdij
siroop te „stollen" tot
een gemakkelijk in
den zak mee te nemen
„bonbon", met be
houd van al de gene
zende bestanddeelen.
Alom verkrijgbaar.
60 cent per doos.
toen bij Ga,urne herkende.
't Hielp- niets, of men hem ondervroeg,
•op elke vraag antwoordde hij
Remain Goux heeft uit liefdeswan-
hcop een zelfmoord begaan.
Niets anders kon men uit hem krijgen.
Teen de Commissaris de woning van
Bertignclies verliet, nam Gaume Lau
rens ter zijde.
Hoe komt 't, dat Romain Goux in
vrijheid gesteld is? vroeg Laurens hem.
Gij kunt 't mij verklaren, Gaume en gij
zij fc de e-enigste wellicht.
Ja, want die man had 't mij: te dan
ken, dat men hem niet langer in ar
rest hield.
Waarom?
Om zich op Eertignolles te wreken.
Hoe verklaart giji zijn dood?
Zij verrast mij, dat meet! ik u be
kennen.
Als ik 't lijk in de kamer van mijnheer
Eertignolles gevonden had, zou ik den
ken: Mijnheer Eertignolles heeft Romain-
Gcux vermoord; maar in de kamer zij
ner dochter is dat een ander geval. En
tcch kan ik niet gelooven, dat, die1 jon
gen een zelfmoord begaan beeft.
Wat denkt ge nn te deen?
Wat ik totl nog toe gedaan hebwach
ten.
Romain Goux is dood; de waarheid
•zal n>oit aan 't licht komen.
Ge vergeet, dat Romain mijl alles me
degedeeld heeft.... en dat zijn dood een
bewijs is, dat hij niet gelogen heeft.
Ha, Mijn vriend, dat alles is dus uw
werk.
Ja, ik ontken 't niet, zeide Gaume
droevig, maar denk eens aan mijn wei
felen. Ik was reeds besloten, mij1 met deze
zaak niet meer te bemoeien... Ik ben er
echter mede voortgegaan, omdat ik, niet-
e druivenkassen zullen reeds in Janu
ari' met spinazie werden ingezaaid. Als
e winter 'niet al te streng optreedt,
kan in normale omstandigheden ver
wacht worden, dat de spinazie eind
Maart, de sla, in cle druivenkassen z.g'.
vellen begin April, cle sla kreppen 'eind
April en begin Mei en cle bloemkool eind
Mei gereed komen.
tegenstaande alles, de schuldigen straf
fen. wilde, zonder de ongelukken te vree
zen, die een dergelijke bestraffing na
zich konden sleepen.... Nu is 't te laat
cm terug te gaan.
Maar wie za,l bewijzen, dat Eertignol
les schuldig is?
Dat weet ik niet.
En» als dat bewijs niet gegeven kan
worden
Dat bewijs zult ge weldra hebben.
Van wien?
Hebt ge Eertignolles zoo even gezien?
Zeker.
Hiji is onherkenbaar. Hij is zwak als
een kind voor 't ongeluk, dat zijn doch
ter bedreigt....
Ja, en?
Hiji zal bekennen. Wees maar geduldig.
En Jenny?
Beklaagt ge haar?
Yan gans citer harte.
Dat had ik u ook voorspeld. Ge moeist
tussohen haar en Marie-Rose kiezen. Bei
den zijh. onschuldig. Een van haar moest
't slachtoffer worden, 't Ongeluk is ge
beurd, en onherstelbaar.
Ge ziit wreed, Gaume.
Neen, mijn vriend.
En Gaume keerde zich om en zeide
eenige minuten niets. Zijn hoofd hing
•cp zijn borst.
Laurens vatte zijn handen.
Gaume hief zijh opgen op. Ze stonden,
vel tranen.
Gaume. Wat is er?
Niets.... of weinig.
Maar wat dan
Wilt ge volstrekt! alles weten?
Ben ik uw vriend niet
Welnu, Weet dan allesik had haar
lief.
De voorspellingen van den geneesheer
Na deze voor-cultures worden in de
kassen snij boon en gepoot en in bet wa
renhuis tomaten geplant. Medio Febru
ari wordt de nieuwe kweekkas in ge
bruik genomen voor het kweeken van
tomaten- en komkommerpla-nten.
Voorts zullen, van nu af aan, alle be-
noodigde planten en zaden zooveel moi-
g el ijk, mede ten voorbeeld en ter ver
krijging van meerdere financieele vo-or-
deelen, door ons zelf gekweekt wórden.
We hepen hiermede aangetoond te heb
ben, dat onze leerschool in 1930, in
tegenstelling met 1929, reeds voor een
belangrijk gedeelte in het volle bedrijf
staat genomen te worden, den tuinder en
cursisten tot een -goed vo-orbeeld kan
zijn en een weldadigen invloed kan hebben
op de verdere ontwikkeling, bloei en wel
vaart van het tuinbouwbedrijf, dat in
•deze richting behoefte heeft aan een in-
lichtings- en voorlichtingsdienst.
Wiji willen onze beschouwingen eindigen
met de niet onbelangrijke mededeeling,
dat vooral het tuinbouwbedrijf in het
Land van Heusden en Altena, zich ziender-
cogen uitbreidt, getuige de 1400 aange
schafte platglazens' en de bouw van twee
druivenkassen, terwijl te Gorinchem een
groote plantenkas en een druivenserrei
zullen verrijzen.
Wanneer de aankomende tuinders maar
zoo verstandig zijn, om, alvorens zelfstan
dig op te treden, zich door grondige theo
retische en pxactische opleiding het vak
eigen te maken, de kweekers zich tot
één groot lichaam met een gereglemen
teerde saamhorigheid waten te vereenigén
teneinde elkanders belangen onderling te
behartigen en de bedrijven geleidelijk uit
te breiden, dan gaan zij, die het tuinbouw-
en fruitteeltbedrijf in deze streken be
oefenen. bij normale omstandigheden, in
navolging van hun beroepsgenooten in
het Westland en op de Zeeuwse he ei
landen, een gcede toekomst tegemoet, mé
de tot zegen en verheffing van al de bij:
onze beweging betrokken gemeenten.
die Jenny behandelde, kwamen weldra
uit.,
Nauwelijks was bare flauwte geweken,
of ziji kreeg ijlende koorsen.
Zij-' was geheel buiten kennis, zij ijlde
onophoudelijk over 't geen zij in de laat
ste c ogenblikken doorleefd had.
Eertignolles duldde niet, dat, er iemand
anders buiten hem bij Jenny waakte.
Dag en nacht; za,t hij- bij haar bed, doo-
delijk ongerust, en bespiedde de- minste
beweging, 't geringste gefluister der lip
pen.
't Moet echter gezegd worden, dat hij
nu noch uit vrees, noch uit egoïsme
handelde.
Aan zich zelf dacht hij niet, slechts
aan haar.
Hij- dacht er volstrekt niet aan, dat
de verschrikkelijke mededeelingen, dié zij
ontvangen had, en in haar ijlen her
haalde, door den een of ander v-erno:-
men konden worden.
Over die onschuldige kinderlippen kwa
men onophoudelijk de woorden van moor
denaar en dief, van dochter van een
moordenaar en van een dief.
't Was hem onverschillig, of men 't
hoorde of niet.
Hiji dacht er zelfs niet aan of men
die wie-orden hoorde en ze verspreiden
ken. Slechts aan Jenny dacht hij.
De crisis duurde lang. Geruimen tijd.
wanhoopte men.
Eindelijk herstelde 't arme kind, doch
slechts- om nog grooter verdriet te on
dervinden.
De herstelling ging langzaam voor
waarts.
Alle voorzorgsmaatregelen moesten ge
nome a worden, opdat zij niet zou in
storten.
Laurens die in de eerste dagen Bertig-
Or-
nc-lles niet verlaten had, was naar Noj-
gent teruggekeerd.
De berinnering aan de innige liefdé
van Jenny was hem een verwijlt. Daar!
Gaume 't voorspeld bad.... verwachtte
lrij1 nog een drama.... Doch welk?
Hiji wist weliswaar, waar Marie-Rosa'
zie b sc'hnil hield, 'doch hij- had zich,1
voorgenomen, haar niet te bezoeken, vóór
dat hiji de vrijheid geheel teruggekregen
had.
Door zijn woord, -dat hij Berlignolles
gegeven had, was hij. gebonden aan hem.;
Eveneens was hiji aan hem gebioindenJ
dcor de toestemming, die hij zijn biroie-
der gegeven had.
Als de geheele intrigue van Eertignol
les verbreken was, dan eerst zou Lau
rens weer aan zijn l-entefeetje toiebéhoorénj
dat met zooveel moed haar liefde, haar-
idrcomen, haar- rechten opgeofferd had,'
voor de eer en 't fortuin eeasr families
die haar verstopten had; met! hoeveel zo;ui
hiji tot haar terugkeeren
Door haar slechts kon hiji gélukkig Wjojr-
den, door haar slechts de pijnlijke herin
nering aan Marie-Rosa uitgewischt wpp-
den.
Bovendien was er eenige hoopi in (diei
treurige gemoederen te Nogent gekomen,;
als een zonnestraal, die de opeengepakte
nevelen doorboekt.
Twee goede berichten kwamen op den
zelfden dag te Nogent aan.
In 't begin der roman habben wirjl ge
sproken oiver 'fc plan van een huwélijk
tusscben. Gilberte en een jong axlvocaat;-
Renaud genaamd.
Tengevolge van dat huwelijksplan was
Marie-Rcsa te Nogent gekomen om de
plaats van Gilberte in te nemen.