Het geheim van de Lift.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 5023. Woensdag 28 Mei 1930.
Landbouwtelling 1930.
Binnenland
FEUILLETON
UND VAN ALTENA
Dit blad verschgot "WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nammers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no 61525
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
Tusschen 20 Mei en 20 Juni zal een
landbouwtelling gehouden worden, evenals
dit ook is gebeurd in de jaren 1910 en
1921. Da bedoeling hiervan is een zoo
goed mogelijk beeld te krijgen van den
land- en tuinbouw in 't algemeen.
Het is te bsgrypen, dat het vcoral in
den tegenwoordigen crisistijd, maar ook in
andere tyden van veel belang is, dat de
Regeering over de noodige gegevens be
schikt om zich bovenstaand beeld te kun
nen vormen. Daarom is het te hopen,
dat ieder, aan wien om inlichtingen gevraagd
wordt, zyn beste vermogen zal meewerken
en de inlichtingen, die hem gevraagd wor-
deo, zoo oauwkeurig mogelijk zal verschaf
fen. Uitdrukkelijk zij er op gewezen, dat
de telling, die zal plaats hebben, volstrekt
niet in verband staat met bestaande of
nieuwe te heffen belastingen.
De Rijkslandbouwconsulent,
H. E. HUIZENGA.
Breda, 21 Mei 1930.
FELLE BRAND TE ZAANDAM.
In panden grenzend aan gasfabriek.
Vrijdagavond brak brand uit in een groote
houtopslagplaats, gelegen aan de Westzijde
te Zaandam. Aan de Zuidzijde grenst deze
opslagplaats aan twee gashouders der Ge
meentelijke Gasfabriek en aan de Noord
zijde aan de ouwelfabriek »Ensofc, een
timmermans werkplaats en een viertal par
ticuliere woningen.
Het groote pakhuis »De Zaanc, in ge
bruik bjj de N.V. J. Schoenmaker, My.
voor Handel en Industrie, de timmermans
werkplaats, de ouwelbakkerij van vEnsofc
stonden spoedig in volle vlam.
De brand, die van grooten omvang en
hevigheid was, kreeg vooral een ernstig
karakter door de onmiddellijke nabijheid
van de gatfibriek, die slechts door een
smal steegje van het terrein van den brand
gescheiden is. Bovendien was de wind in
de richting van de gasfabriek.
De gashouder, die het dichtst bjj stond
en een inhoud heeft van 10.000 M3, had
het zwaar te verantwoorden. Onder de
duizenden toeschouwers ontoad, toen de
brand op z'n hevigst woedde, een paniek,
doordat de meening verspreid werd, dat
groot gevaar voor een explosie bestond en
dat de halve stad dan wellicht zou worden
vernietigd. De reden voor deze vree3 was
naar ons later door den directeur der
Lichtbedrijven werd verzekerd slechts
zeer gering. De gashouder heeft de vuur
proef vrij goed doorstaan. Wel is zij zeer
geblakerd en zijn er kuilen, op den wand
ontstaan, maar er onstonden geen scheuren.
Tyiens den brand is de gashouder door
de uitzetting van het gas een meter gerezen.
Zóó hevig was de hitte, dat de Vrijwillige
brandweer, die zich tu36chen het terrein
van den brand en den brand en den gas
houder had opgesteld de motorspuit in den
steek moest laten. De pas aangeschafte
spuit, die men een poos later met groote
moeite toch nog wist te redden, is deerljjk
door het vuur gehavend.
Behalve de fabriek van de firma J. Schoen
maker, die zich bezighoudt met het ver
werken van cacao- afval en welke geheel
is verwoest, zyn de volgende perceelen ge
heel of gedeeltelijk door het vuur vernield
de timmermanswerkplaats van den beer
Boerendans, de ouwelfabriek E.N.S.O.F. en
de mandenmakerij van den heer Klokman.
Zeer belangrijke brand en waterschade
kregen voorts het perceel van den bakker
Van Noort en de slagerij van den heer A.
Hoek.
EEN NIEUWE TUINDERSKNECHT.
Elk vak beeft zijn moeilijkheden.
Een kweeker te Loosduinen had een
knecht aangenomen. 't Was een z.g.
vScheveningervt, dat zijn in de tuinders-
wereld menschen, die van ruw werk vrij
goed, maar van frjo werk heelemaal niet
op de hoogte zyn. Op zijn vraag, waar
mede hjj moest beginnen, zei zjjn baas
ga de voorste broeirjjen maar gieten, de
gieters staan in de schuur, onder iedere
twee ramen een gieter. Da man giDg.
Inderdaad stonden in de schuur de gieters,
negen in totaal. Hjj nam er een paar,
tilde twee ramen op en zette den gieter
in het midden er onder. Toen hjj achttien
ramen aldus had bewerkt, was zijn voorraad
gieters uitgeput. Hij weer naar zjjn baas.
>Wat moet ik nou doen vroeg hjj. »Ben
je nou al klaar?® was de wedervraag.
»Ja, ik heb gedaan wat u zeionder
iedere twee ramen een gieter, en ik had
er maar negen
De nieuwe knecht mocht meteen weer
vertrekken.
GASVERGIFTIGING.
Ten huize san het echtpaar Van Veen
aan de Zeilmakerstraat te Alphen a.d. Rijn
heeft zich Zaterdag een ernstig geval van
gasvergiftiging voorgedaan. De buren, die
Zaterdagmorgen om 10 uur nog steeds de
deur van het huis van v. V. dicht zagen,
vertrouwden zulks niet en waarschuwden
de politie, daar men voor een ongeval
vreesde. De politie verschafte zich toe
gang tot de woning en nam een sterke
gaslucht waar. Bij verder onderzoek von
den zy V. in nachtgewaad op den grond
o
Naar L. Grou.
Eenige geautoriseerde bewerking door
J. Boonen en Cor Wouters.
2.)
Het middagmaal was bijna geëindigd
en Lacroix, die voortdurend zijn horloge
raadpleegde, gaf ondubbelzinnig blijk
van ongeduld, toen de oberkellner hem
kwam verwittigen, dat hij aan de tele
foon wera gevraagd. Hij liep er da
delijk heen.
Tortoran nochtans, nu zijn maag vol
daan was, volgde gelukzalig met de
oogen den blauwen rook van de dikke
sigaar, die hij zooeven had opgestoken
en deed zijn best om niet aan de
komende donkere dagen, die hem wacht
ten, te denken.
Toen hij uit de spreekcel kwam, had
Julien Lacroix op het gelaat een uit
drukking van hevige teleurstelling.
Daar was ik zeker van, pruttelde
hij, terwijl hij weer plaats nam. Mijn
gast laat me in den steek.
Je gast of je.... gastin? glimlacht;
•T ortoran.
1Moest het hier om een rendez
vous-breuk van een dametje gaan, we
dervoer de (reporter, zou ik heel wat
minder verlegen zijn.... Stel je voor, ik
ben verplicht dezen namiddag naar Bre-
tanje te vertrekken voor privé zaken.
Daar ik dit jaar reeds verscheidene
malen ben afwezig geweest, eischt de
de hoofdredacteur van me, dat ik hem
voor het dagblad een plaatsvervanger
bezorg. Ik had een vriend van me ge
vraagd., die dit werk kent, en daar laat
die stommeling me telefoneeren dat hij
zijn voet verstuikt heeft. Waar moet
ik nu zoo gauw iemand vinden?
Met een vage beweging gaf Tortoran
te kennen, dat hij medelijden met zijn
vriend had en oordeelde, dat die verle
genheid, in vergelijking met zijn eigen
zorgen, toch oneindig klein was.
De journalist fronste zijn wenkbrau
wen uen dacht diep na. Plotseling riep
hij uit:
Maar daar krijg ik een idée.... Ben
jij vrij, jij?.... Daar je toch aan literatuur
doet, kun je tevens kennis maken met
de journalistiek. Je hoeft er geen too-
venaar voor te zijn, hoor. En, onder ons
gezegd, ik kan tegenover een oude
vriend wel oprecht zijn, ik heb zoo'n
idee dat het jou toch ook niet onaan
genaam ware een 20 francstuk per dag
te ontvangen gedurende de week die
ik ginder zal doorbrengen.
Waarachtig, antwoordde Alfred
Tortoran. Ik ben verrukt jou van dienst
te kunnen zijn.... en dat het buitendien
wat opbrengt, valt me ook mee. Want
daar je er toch over spreekt, ik moet
je bekennen....
Een gebaar van verstandhouding ein
digde zijn zin:
Ik zal je een voorschot geven voor
de kosten, zei Lacroix zachtjes en ter
wijl hij zijn horloge raadpleegde, riep
hij:
En nu ik gerust gesteld ben, ga
ik mijn reiskoffer inpakken. Ik heb geen
oogenblik meer te verliezen.
Hij krabbelde eenige woorden op een
voor zijo ledikant ligger, terwijl zijn echt-
genoote zich nog te bed bevond, eveneens
in bewusteloozen toestand.
Iq een der kamers stond een gaskraan
van de lamp open.
o
HET DRAMA TE GROOTE GAST.
Het Gerechtshof te Leeuwarden heeft
uitspraak gedaan in de ziak tegen den
33-jarigen IJje Wijkstrs, gedomicilieerd te
Grootegast, door de Rechtbank te Groningen
wegens moord en doodslag op vier veld
wachters veroordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf.
Het Hof vernietigde het vonnis der Gro
ninger Rechtbank en veroordeelde Wykstra
wegens doodslag, viermaal gepleegd tot
20 jaar gevangenisstraf
o
HET AUTO-ONGEVAL OP DEN
WESTZEEDIJK.
De 9-jarige M. v. d. Bogerd, wonende
Palmstraat te Rotterdam, die, toen hij op
den Westzeedijk van een vrachtwagen sprong
was gegrepen door een auto, bestuurd door
den 23-jarigen M. H. P., uit de Baan, is
in het Ziekenhuis aan den Coolsirgel, waar
hij met een schedelbreuk was opgenomen,
aan de bekomen verwondingen overleden.
VERHOOGING DUITSCHE
INVOERRECHTEN.
Naar de Directie van den Landbouw
bericht is blykens telefonische mededeeling
van den Rijkslandbouwconsulant te Berlyn
met ingang van 26 Mei a.s. bet invoer
recht op rogge verhoogd tot 15 Mark, dat
op voedergeiBt tot 42 Mark per 400 K.G.
VERDRONKEN.
Zaterdagavond is in de Oude Gracht by
de Weesbrug te Utrecht een kano met den
17-jarigen slagersknecht J. J. uit de Ar je-
lierstraat aldaar omgeslagen. De joogen
kon niet zwemmen eo verdween onmid
dellijk in de diepte. Voorbijgangers trachtten
hem te redden en de heer v. E. slaagde
er in hem uit het water te halen, doch
de levensgeesten waren reeds geweken.
o
GEVAARLIJK SPEL
De 15-jarige F. te Bleyerheide-Kerkrade
schoot met een kattepu! op musschen. Bij
trof den zes jarigen L. met een steentje
in het oog. Het ventje zal het oog missen.
Onverwijld volgde zijn oveibrenging naar
het ziekenhnis.
HET VERMISTE MEISJE.
Vrijdagavond om circa 7 uur heeft, te
Rotterdam, een burger, in de Rotte, het
drijvend lijkje gevonden van de 10 jarige
Geertruida van Beurden, die reeds 17 dezer
uit de ouderlyke woning aan de Korte
Brandstraat werd vermist.
adreskaartje dat hij aan Alfred gaf, zeg
gende:
Dit is een introductie voor Michaux,
den secretaris van de redactie. Je kunt
het met hem wel vinden; hij is zeer
vriendelijk. Meld je dezen avond om
5 uur op het dagblad aan. Ik ben er
zeker van dat het in orde komt. Kellner
de rekening.... Ja, voor beiden.
Ondanks een overigens zeer flauw
protest van Tortoran, betaalde de re
porter beide couverts, stopte drie bank
jes van twintig in de hand van zijn
vriend, met de woorden: „Op afreke
ning", schudde diens hand energiek en
liep vlug naar buiten, terwijl hij Alfred
achterliet, vroolijk verbluft en zich af-
vrageno of hij niet wakende droomde.
In ieder geval was de droom mooi
voor iemand, die zich 's morgens nog
afvroeg waar hij eten zou vinden.
Zou ,t nu, dacht hij, met het optimis
me dat hem eigen was en dat door den
invloed van den Bourgogne waarmee
hij zijn maaltijd had besproeid, nog
werd verhoogd, zou ,t nu zoo'n heksen
toer zijn, om me gedurende acht dagen
door een opzienbarende reportage te
onderscheiden? En dan....
Dan zag Tortoran in zijn machtige
verbeelding reeds een hoofdredacteur
die zich aan zijn voeten neerwierp en
hem smeekte tegen een maandsalaris
van een minister, toch bij de Gezette de
Paris te willen blijven; dat zijn ervaren
pen en schranderen geest niet meer
gemist konden worden.
Zichzelf zag hij reeds vorsten inter-
vieuwen, leden der academie Francais
met jij en jou toespreken, en dan....
wie weet waar hij nog komen zou?...
Daar zijn ook journalisten onder de le-
ONTPLOFFING.
By het vullen der kachel met steenkool
door mej. H. te Kerkrade had een ont
ploffing plaats, waardoor het geheele ge
licht van noej. H. werd gewond, terwijl
overal stukjes steenkool in de huid drongen.
Zeer vermoedelijk zal het meisje een der
oogen moeten missen.
o
DE VERDEELING VAN DEN ZENDTIJD.
Allerwegen in het land wordt een hevige
actie door A.V.R.O. voorstanders gevoerd
tegen het besluit van den Minister van
Waterstaat, waarby den zeodtyd wordt ge
halveerd.
Protestvergaderingen worden gehouden
en rrq iesten en telegrammen worden ge
zonden aan het Ministerie. Aangedrongen
wordt op inwilliging van het verzoek van
het A.V.R.O. bestuur voor het bouwen van
een eigen zender.
Door het district Noordbrabant der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen is het
volgende telegram aan den Minister van
Waterstaat gezonden
Hst bestuur van het district Noord-
Brabant der Maatschappij tot Nut van
't Algemeen protesteert namens alle
departementen in de provincie ernstig en
krachtig tegen de beknotting van den
zendtyd van deA.V.RO. Hst acht deze
beknotting in ffagranten strijd met recht
en billijkheid en schadelijk voor de al-
gemeene volksontwikkeling.
O
ONWEER.
Tusschen Heensbroek en Sittard sloeg de
bliksem op een personenauto. Da wagen
vloog in brand en brandde geheel uit.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor.
Te Drempt is een pleegkind van den heer
E. door den bliksem gedood.
Vergadering van den Raad der ge-
te SPRANG-CAPEJJLE, op Don
derdag 22 Mei des n.m. 3 uur.
Voorzitter Edelachtb. Heer Meijer.
Secretaris WelEd. Heer v. d. Berg.
Afwezig met kennisgeving de heer
Rijken.
De Voorzitter opent de verga
dering, de notulen der vergaderingen
van 27 Februari en 4 April 1930 wor
den vastgesteld.
Ingekomen stukken
Het in de vorige vergadering aan
gehouden adres van de vereeniging
Volksonderwijs over het instellen van
een schoolartsendienst.
B. en W. hadden voorgesteld in
principe toe te treden.
De heer v. Willigenburg zegt, te
zullen voorstemmen, doch eerst zijn
stem te willen motiveeren, want het
is best mogelijk, als deze kwestie la
ter definitief aan de orde komt, dat
hij dan zal tegen stemmen, als zou
blijken, dat deze dienst verder gaat
den der Académie....
Terwijl hij zich aldus vermeide in
denkbeeldige en roemrijke hersenschim-
men, wierp hij onwillekeurig een blik
in den spiegel. Hemel, wat dacht hij
dan wel?
Hij kon zich zooals hij nu was, ner
gens laten zien, zijn halsboord was ver
fomfaaid en zijn das uitgerafeld. Vlug
opstaande, verliet hij de restauratie waar
zijn gelukster hem had heengeleid en
spoedde zich naar zijn bescheiden ge
meubileerd kamertje, dat hij bewoonde,
om schoon linnen, aan te trekken.
Onderweg sprak hij zijn klein ver
mogen aan om zich een das en een paar
handschoenen aan te schaffen.
HET EERSTE OPTREDEN VAN
ALFRED TORTORAN.
Toen Alfred Tortoran zich om vijf
uur vóór het gebouw van de Gazette
de Paris bevond, verdubbelde zijn geest
drift.
Talrijke personen hielden voor den ge
vel stil en bewonderden in de uitstal
kast de foto's, die de laatste gebeur
tenissen voorstelden.
Alfrea had willen roepen, terwijl hij
door het volk heendrong:
Maak plaats. Ik ben redacteur aan
de Gazette de Paris.
Hij kwam in de hall en vroeg aan een
in livrei gekleeden kantoorjongen, naar
den secretaris der redactie.
Eerste etage, antwoordde de ge
wichtige beambte kortweg.
Torrtoran besteeg den trap en stootte
in een gang tegen een tweeden kantoor
jongen, niet minder opgedirkt dat zijn
collega:
als controleerend en adviseerend.
De heer Kerst zegt, er ook zoo
over te denken.
Met algemeene stemmen wordt
hierop in principe besloten toe te tre
den.
Ontvangstbericht van Ged. St. van
de verordening op het sluiten der
café's om 11 uur.
Vaststelling door Ged. Staten van
de gemeenterekening 1928.
Van het Burgerl. Armbest. te Ca-
pelle wijziging der begrooting 1929.
B. en W. stellen voor deze wij
ziging goed te keuren. Hiertoe wordt
besloten.
Bericht van Ged. Staten over vast
stelling van de verschillende bedra
gen voor de rijksuitkeering ingevolge
de wet regelende de financieele ver
houding tusschen rijk en gemeenten.
Ged. Staten hebben echter van de
uitgaven geschrapt rente van waar
borgsommen en waar B. en W. van'
oordeel zijn dat deze uitgaven wel
degelijk gerekend behooren te wor
den, omdat het rente van gelden vooir
schoolbouw is, waartoe de wet ver
plicht, stelt het College voor in be
roep te gaan bij de Kroon. Met al
gemeene stemmen wordt hiertoe be
sloten.
Verslag toestand gemeente ovei-;
1929, idem Volkshuisvesting.
Vaststelling van de over 1928 ajah
het bestuur der bijzondere lagere
school te Sprang te betalen vergoe
ding als bedoeld bij art. 101 der L. O.
wet 1920. Waar de kosten van het
openbaar onderwijs 11,76 per leerling
heeft bedragen stellen B. en W. voor
dit bedrag eveneens aan het school
bestuur uit te keeren, wat met 229
leerlingen een bedrag vormt van
f 2693.04. De raad gaat hiermede ad-
coord.
Schrijven van Ged. Staten inzake
oplossing van de schoolkwestie. Ged„
Staten verzoeken den raad in dit
schrijven terug te komen op het ge
nomen besluit tot instandhouding der
openb. lagere school in de Heistraat.
Het College acht het onderwijs beter
gediend, als de openbare school in
de Heistraat worden overgedragen
aan het Bijzonder onderwijs, aan 'de
school te Capelle een lokaal wordt
bijgebouwd en te Vrijhoeve een (nieu
we openbare lagere school wordt ge
bouwd. Dit voorstel wordt door
Ged. St. gedaan naar aanleiding van
een schrijven van de Inspectrice voor
het L. O.
Verder is van den Bond van Ne-
derl. Onderwijzers afdeeling Lang
straat nog een adres ingekomen
waarin wordt aangedrongen niet op
raadsbesluit terug te komen en de
openbare lagere school in de Hei
straat te handhaven, omdat door pp-
heffing van deze school ook de ge
legenheid voor het ontvangen van
Fransche les, waarop een raadslid zooi
erg staat voor de leerlingen in de
De secretaris der redactie? her
haalde hij.
Voor wien?
Zeg dat het de plaatsvervanger
is van mijnheer Julien Lacroix, ant
woordde de leerling journalist, terwijl
hij de introductiekaart overhandigde, die
zijn vriend hem had gegeven.
Goed. Gaat u zitten. Ik zal even
zien...
De jongen verdween achter een deur,
kwam na eenige seconden terug en zei:
Wacht een oogenblik. Hij is juist
bezig....
De minuut duurde een groot half
uur, waardoor de geestdrift van den
beginneling (een beetje verkoelde. Hij
had op een spoedige ontvangst gere
kend.
Eindelijk riep een geschel den kan
toorjongen binnen, die weer verdween,
maar ditmaal zei, toen hij terugkwam:
Het is voor u... U moogt binnen
komen.
En Alfred Tortoran trad het heilig
dom binnen.
Het heiligdom was in dit geval tame
lijk armzalig gemeubileerd. Een man
van gevorderden leeftijd zat voor het
met rommel overdekte tafel en maakte
haastig gele omslagen met het opschrift
„agence Havas" open. Uit iederen om
slag haalde hij een gedrukt blad, dat
hij met een groote schaar behendig in
kleinere deelen knipte. Op elk deel krab
belde hij iets met blauw potlood; daarna
maakte hij hoopjes papier op zijn les
senaar.
(Wordt vervolgd).
NIEUWSBLAD
(oor tiet Land nan Heusden en AlteiaJsLnistraat en de Sonelerwaard
