Pil nummer üeslaai ait 3 Waden.
Pacht van
Staatsdomeingronden.
Agentschap va» de Amsterdawsche Bank jU-, Amsterdam.
5. P. tauWwyn» Co's Bank Jf.V,
telef. No. is Raamsdonksveer.
Uitgave: Firma L. J. VEEHMAN, Heusden.
No. 5008. Vrijdag 12 December 1930,
Zijdie zich op dit Blad
wenschen te abonneeren
ontvangen de tot 1 Jan
verschijnende nummers
GRATIS
A. BAAI JENS,
Binnenland
Und van altena
Dit blad verscbgnt WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Ad verten tiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uar ingewacht.
In een nieuwsberichtje betreffende de
pachten van Staats- en Kroondomein-
gronden, voorkomende in het nummer
van ons blad van gepasseerden Vrijdag,
beloofden wij een hoofdartikel te dier
zake en gaarne voldoen, wij nu aan onze
belofte.
De beschikking van den Minister
van Financiën op het verzoek van tai
van pachters van Staatsdomeingronden
om vermindering van pacht over het
loopende jaar heeft ongetwijfeld velen
en ook ons ün hooge mate teleurge
steld. Nu kan men wel zeggen, dat
er kans bestaat dat het volgende ajar
de gehoopte vermindering zal worden
verleend, maar zekerheid daaromtrent
is er niet. En dat de ministerieele be
schikking vele pachters, die het volle
pond onmogelijk kunnen betalen, nog
verder i n den put heeft gestopt dan zij
er reeds in zaten, kan ieder begrijpen.
Eene betaling van de helft der pacht
som op dit oogenblik en van de helft
over een jaar en dat nog niet eens
voor allen beteekent voor meerderen
uitstel van excecutie, indien gedeeltelijk
'kwijtschelding niet wordt verleend.
Om bij helften te mogen betalen moet
jaani 2 voorwaarden worden voldaan t.w.
Ie. de pachter moet een gemengd be
drijf (landbouw, en veehouderij) uitoefe
nen en 2e. de pachter moet financieel
niet bij machte zijn om de pachtsom
in eens te kunnen betalen. En wat
dan nog? Niets anders dan een leven
van hoop en vrees, van de allergrootste
onzekerheid.
Ongetwijfeld gaat de Minister er van
uit dat de boeren meerdere zeer voor-
deelige jaren hebben gehad en dat ze
nu een stootje van één jaar wel kun
nen hebben. Deze meening is echter
niet juist. De groote boeren hebben in
de oorlogsjaren heel veel verdiend en
zijn door één slecht jaar niet gedu
peerd. De kleine boertjes echter en van
dit soort zijn verreweg de meeste in
onze streek, hebben met hunne ge
mengde bedrijfjes in de oorlogsjaren
wel wat geld in den zak gekregen,
maar van beteekenis was dit niet, om
dat de bedrijfjes te klein zijn. En deze
kleine boertjes nu, die vóór den oorlog
niet anders dan met de grootste moei
te het hoofd boven water konden hou
den, gaan door de tijdsomstandigheden
gehee. te gronde tenzij hulp van buiten
komt opdagen. Het jaar 1929 is voor
hen slecht geweest en 1930 kunnen ze
gerust als een hoogst fataal jaar be
schouwen dat werkelijk de deur dicht
doet. De landbouw verkeert in de aller
slechtste conditie en de veehouderij,
die wei veel beter dan de landbouw
js, kan voor den kleinen boer bij lan-
gena niet compenseeren, wat hij op
zijn landbouwbedrijf toegaf. Immers be
staat de veestapel van een kiemen
boer in deze streek slechts uit een of
twee melkkoeien en een enkel stuk jong
vee, dus te gering om daarmede een
eenigszins belangrijk vooordeel tev er-
krijgen.
Minister Ruys de Beerenbrouck, on
der wiens departement „Landbouw" res
sorteert, heeft gezegd dat sommige tak
ken van den landbouw in groote ma
laise verkeeren, doch dat zulks nog
niet geldt voor de gemengde bedrijven.
Met deze laatste uitspraak zijn we het
eens, wanneer de Minister er bijvoeg
de wanneer de veehouderij hoofdbedrijf
is en dan nog „met uitzondering van
de kleine bedrijven." Maar hoe ook,
het departement van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw toont te gevoelen
voor de landbouw-malaise door de in
diening van meerdere wetsontwerpen,
welke steun aan den landb. beoogen.
Zoo zaï deze week nog de 2e Kamer
bereiken een ontwerp ter voorziening
in den nood der aardappelmeelindustrie
welk ontwerp alleen van belang is
voor onze Noordelijke provinciën
terwijl de ffegeering zich ook bereid
heeft verklaard de suikerbietencultuur
met een ontwerp te helpen. Het Suiker
wetje (hebben we reeds en een ont-
Werp-Tarwewet, meer algemeen ge
noemd „Het maalgebod", is reeds inge
diend.
Hei „voor" en „tegen" van de reeds
genomen of nog te nemen regeerings-
maatregelen tot steun aan den land
bouw willen we hier onbesproken la
ten, daar zulks ons te ver zou voeren.
We willen alleen dit zeggen, dat zulke
maatregelen wel overwogen moeten
worden, voordat men er toe mag over
gaan. Niet slechts om de consequenties
voor gansch andere takken van volks
welvaart, maar ook omdat er groote
gevaren verbonden zijn aan steun aan
het akkerbouwbedrijt, die op kunstma-
tigen grondslag zou rusten. Men mag
een gezond ontwikkelingsproces niet be-
wustelijk tegengaan al zou anderzijds
een geforceerde omzetting van den ak
kerbouw in weidebedrijt of in tuin
bouw stellig onraadzaam zijn. Eenvou
dige pachtvermindering van domein
gronden voor één jaar b.v. met 25
a 30 pCt. achten wij een maatregel,
die den landbouw allereerst rugsteunt
zonder precedenten te scheppen voor
andere takken v. volkswelvaart, maar die
bovendien voor vele particuliere land
eigenaren een spoorslag zal zijn om
er een voorbeeld aan te nemen.
Thans zien we feitelijk juist het om
gekeerde. Vele organisaties en particu
liere grondbezitters hebben hun pach
ters vermindering van pacht verleend,
meerderen zelfs de helft of 50 pCt.,
hetgeen den Minister van Financiën stel
lig wel niet onbekend zal zijn en hem
toch zeker ook wel iets zegt betreffende
den noodtoestand in den landbouw, daar
toch de particuliere eigenaren over het
algemeen heusch niet zóó zijn om maar
een gedeelte der pacht zonder dringende
reden te laten vallen.
Nu hebben we het merkwaardige, dat
de pachten van kroondomeingronden
over 30 voor 'n 3e gedeelte worden ge
restitueerd, hetgeen wij in de gegeven
omstandigheden volkomen juist achten,
terwijl de pachters van staatsdomein
gronden t hans niets terugontvangen en
mog maar moeten afwachten of einde
1931 het door hen in alle billijkheid
gewenschte zal brengen.
Zeer wel weten we het onderscheid
tusschen Staats- en Kroondomeinen en
ook dat zij onder verschillend beheer
staan, maar dat neemt niet weg, dat
er o.i. geen reden bestaat om de pach
ters van de eene tegemoet te komen
en die van de andere niet.
We achten het zeer wenschelijk, dat
de pachters van Staatsdomeingronden
welke gelegen zijn langs de Bergsche
Maas vanaf Well tot Kiezersveer en
in de buurt daarvan, ten spoedigste
in eene vergadering bijeenkomen om
te spreken over verdere maatregelen,
welke alsnog genomen zouden kunnen
worden om eene billijke pachtvermin
dering te krijgen.
GEMARINEERDE HARING
en ROLMOPS,
per pot van 3 stuks, 25 cent.
MOSSELEN IN AZIJN,"
per pot 40 cent.
GARNALEN IN GELEI,
per pot 47l/s cent.
Paling in gelei, Ansjovisch enz.
Botermarkt 88 HEUSDEN.
EEN MOOIE VANGST.
De stoomtrawler „Schoorl" kwam in de
haven te IJmuiden aan met een buiten
gewone makreelvangst, terwijl tevens 37
haaien aan boord waren. Deze waren in
de Noordzee gevangen en brachten, bij
verkoop in de vischhal, f 11.tot f20.
per stuk op. De besomming van de ma
kreel beliep f 11.400.
O—
TULPEN NAAR ENGELAND.
De eerste geforceerde tulpenbloemen
zijn deze week uit het Westland naar
Engeland verzonden. Dit seizoen wordt
een groote aanvoer van tulpen verwacht,
doordat in den zomer veel bollen voor de
trekkerijen zijn aangekocht.
VERSLIKT.
Een 2 jarig kind van de familie St.,
wonende Oude Wouwschebaan te Bergen
op Zoom, verslikte zich tijdens het middag
maal. Het kind is aan de gevolgen over
leden.
o
DE ZUIDERZEEWERKEN.
Met ingang van 20 December zullen de
Zuiderzeewerken voorloopig worden stop
gezet, in verband met het winterweer.
o
LEGAAT.
Wijlen mej. J. G. M. Gregory te 's Gra-
venhage overleden, heeft aan de Neder-
landsche Centrale Vereeniging tot bestrij
ding der tuberculose, f2000, vrij van
successierechten, gelegateerd.
IN PAN MET SOEP GEVALLEN.
Het l7/2 jarig kindje van den heer T.
te Oss, viel in een pan kokende soep en
overleed kort daarop aan de gevolgen.
—O——
«TUSSCHEN SCHIP EN BRUG.
Schipper J. H. v. D., gedomicillieerd te
Bemmel in Gelderland, is bij het door
varen van de brug aan de Oostpoort te
Delft met den linkerarm bekneld geraakt
tusschen zijn vaartuig en de brug. Zijn
onderarm werd verbrijzeld. De schipper
is per politie-auto naar het Gasthuis
vervoerd. Waarschijnlijk zal hij zijn
arm moeten missen.
TRAGISCH ONGEVAL.
Te Vught is de echtgenoote van den
heer S., terwijl deze naar een begrafenis
was, van den trap gevallen en zonder tot
bewustzijn te zijn gekomen overleden.
o
VAN ZIJN PAARD GEVALLEN.
Te Mortel (gem. Gemert) had een ernstig
ongeval plaats. Bij de door de Rijvereen.
St. Hubertus al daar gehouden oefening
viel de heer "P. Verhoeven van zijn paard.
Dr. Pannekoek uit Gemert constateerde
een zware hersenschudding. De toestand
van den heer Verhoeven is zorgwekkend.
AANGEHOUDEN^
Door de politie te Amsterdam is op
aanwijzing van de Arnhemsche politie in
een hotel te Amsterdam gearresteerd en
gevankelijk naar Arnhem overgebracht de
17-jarige T., die vorige week met f 4000
toebehoorende bij het reisbureau Linde
man te Arnhem, waar hij in betrekking
was, spoorloos verdween. Van het geld
werd nog f3000 in zijn bezit gevonden.
Tevens zijn gearresteerd een zekere G.,
met wien T. er van door is gegaan en
2 vrouwen, met wie zij een deel van
het verduisterde bedrag er door hebben
gebracht.
DIRECTEUR-GENERAAL VAN DEN
LANDBOUW.
De Tweede Kamer verwierp met 45
tegen 34 stemmen, rechts tegen links
(zonder de commissie) de motie Van der
Sluis, die de wederbenoeming van een
directeur-generaal van den landbouw vroeg.
DE VOETBALLER DILL
VRIJGESPROKEN.
De Haagsche rechtbank heeft den
V.U.C-voetballer J. J. Dill, tegen wien
veertien dagen gevangenisstraf, was ge-
ëischt wegens mishandeling van een tegen
stander tijdens den degradatiewedstrijd
D.H.C.—V.U.C., op 11 Mei 1.1., vrijge
sproken.
DE BRUG BIJ NIJMEGEN
Naar wij vernemen zal met de voor
bereidende werkzaamheden tot overbrug
ging van de Waal bij Nijmegen in den
loop van 1931 een aanvang worden gemaakt.
Deze voorbereidende werkzaamheden
zullen ongeveer lx/s jaar in beslag nemen
en eerst daarna kan met den eingelijken
bouw van de peilers en het bovendek
begonnen worden. De voorbereidende
werkzaamheden vorderen zoo'n geruimen
tijd, omdat o.a. bij Lent de Waalbandijk
achterwaarts verlegd moet worden in
verband met het feit, dat door den bouw
van de peilers van de brug het stroom
gebied van de Waal vernauwd wordt.
Met dit werk zal men naar alle waar
schijnlijkheid einde 1931 beginnen. Men
verwacht, dat de vaste oeververbinding
eerst in 1937 zal zijn totstandgekomen.
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaarden.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK. Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
T. BOONSTRA
N.V. DE LICHTSTRAAL.
Geen faillissement uitgesproken.
Op de faillissementenrol van de Haagsche
rechtbank kwamen heden voor twee aan
vragen van de N.V. Bouw- en Adminis
tratie Maatschappij „De Lichtstraal"
gevestigd Kon. Emmakade 175 te den
Haag, in staat van faillissement te ver
klaren, waarbij één van het openbaar
ministerie bij de rechtbank. De particu
liere aanvraag werd toegelicht door mr.
B. M. Telders, terwijl de aanvragen werden
bestreden door. Mr. Tj. Mobach.
Bij de langdurige behandeling in raad
kamer werden ook nog gehoord de accoun
tant Foret. en een inspecteur der recherche.
Na de behandeling werd het particulier
request echter ingetrokken, aangezien de
N.V. inmiddels de betreffende vordering
had betaald.
In de openbare zitting heeft de president
daarop meegedeeld, dat het faillissement
van „De Lichtstraal" niet werd uitge
sproken.
VERBETERING VAN WEGEN IN HET
LAND VAN ALTENA EN HEUSDEN.
Door den Gemeenteraad van Dordrecht
is aan het Comité tot verbetering der
wegen in het land van Altena een bij
drage in de kosten van voorbereiding,
welke op ruw f 2500 zijn geraamd, ver
leend ten bedrage van f250. Door de
Noordbrabantsche Maatschappij van Land
bouw werd eveneens een bijdrage toe
gezegd.
NOODLANDING MILITAIR
VLIEGTUIG.
Woensdag moest het militair vliegtuig
no 496 op een weiland bij Oud-Valkeveen
onder Naarden, een noodlanding maken.
Toeschouwers zagen het vliegtuig op
pl.m. 50 meter hoogte onzekere bewegingen
maken. Bij de noodlanding werd een
vleugel ernstig beschadigd. Het vlieg
tuig kwam met den kop op den wal
van een sloot te staan. De vlieger bleef
ongdeerd.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Drie dooden.
Aneta seint uit Solo Zondagmorgen zijn
bij de suikerfabriek Bangak een Buick
en een Chevrolet door woest rijden tegen
elkaar gebotst. De Chevrolet reed tegen
een boom te pletter. De inlandsche
chauffeur en twee kinderen der Europeesche
familie Wiler, te Solo zijn overleden.
Een oudere zuster werd zeer ernstig
gewond. De kinderen van Bojolali, waar
zij hun aldaar herstel van gezondheid
zoekenden vader bezochten. Het zeven
jarig zoontje was opslag dood, de Javaan-
sche chauffeur stierf bij aankomst in het
ziekenhuis, het twaalfjarig dochtertje stierf
Zondagmiddag. De toestand van de
andere dochter is vrijwel hopeloos.
ARRESTANT STICHT BRAND.
Een arrestant, die wegens openbars
dronkenschap door den gemeente-veld
wachter te Bathmen ter ontnuchtering
in de cel was opgeborgen, stak een
stroozak van het nachtleger in brand.
Toen het cachot met een dichten rook
gevuld was, riep de arrestant luidkeels
door de tralies om hulp. Dit was zijn
behoud, want onmiddelijk kon hij wor
den bevrijd, terwijl het smeulende stroo
kon worden gebluscht.
Hoe de arrestant vuur kon maken is
een raadsel, daar hij tevoren met zorg
was gefouilleerd. Men gelooft, dat een
handlanger hem aan lucifers heeft ge
holpen.
UIT DE ELLENDE.
De bekende wereldreiziger Colin Ross
schrijft in de Vossische Zeitung een
opmerkelijk artikel over de mogelijkheid
voor de werkloozen om aan hun lot te
ontkomen door de vlucht. Ook vroeger
heeft Europa perioden van malaise door
gemaakt, doch toen was steeds de red
ding voor hen, die in het oude wereld
deel geen bestaansmogelijkheid meer
konden vinden, de landverhuizing naar
fnieuwe werelddeelen. Die redding xs
thans buitengesloten, zegt Colin Ross.
BRANDSTICHTING.
Omtrent den brand, die in één nacht
tot tweemaal toe was uitgebroken in
de pas nieuw gebouwde boerderij van
den landbouwer G. M. te St. Oeden-
rode, wordt ons nog gemeld, dat deze
brand inderdaad aan kwaadwilligheid
moet worden toegeschreven. Genoemde
M. heeft tegenover de politie bekend,
dat hij den brand beide malen zelf heeft
gesticht. Financieele moeilijkheden heb
ben den man daartoe verleid. Hij is
gevankelijk naar het Huis van Bewaring
te Den Bosch overgebracht.
TEGEN MEERPAAL GEVALLEN.
Aan den Trekweg te 'sGravenhage
is de 15-jarige W. A. v. d. F., die met
zijn vader op het loopboord stond van
een Rijnaak, waaruit kolen werden ge
lost voor de gasfabriek, uitgegleden en
van boord gevallen. De jongen sloeg
met zijn hoofd tegen een meerpaal en
verdween daarna in de diepte. Onmid
delijk sprong de vader den knaap na
en hij slaagde erin, hem naar boven te
brengen. Helaas echter had de jongen
bij zijn val een zoo ernstige hoofdwond
bekomen, dat hij nagenoeg op het
zelfde oogenblik bezweek. Het lijk is
naar ;het Gemeentelijk Ziekenhuis aan
den Zuidwaï overgebracht.
GROOTE CRISISVERGADERING
DER N.-BRABANTSCHE MIJ. VAN,
LANDBOUW.
Gelijk per advertentie in dit nummer
wordt meegedeeld houdt de Noord-Bra1-
bantsche Maatschappij van Landbouw1
op Maandag 22 December a.s., des nam.
1 uur in „Concordia" (van Coothplein)
te Breda, in verband met den toestankJ
in den Landbouw, een groote crisisver-
gadering, welke voor landbouwers en'
belangstellenden in den landbouw (ook
niet-ieden) toegankelijk is. Toegangs
kaarten zijn bij de Secretarissen der
tAfdeelingen en den Secretaris der Mij.
te Almkerk verkrijgbaar.
De heer van Bommel van Vlotten
te Goes zal spreken over den toestand
van de suikerbietenteelt, de Voorzit
ter, de heer P. M. Sneep te Dinteloord,
over het werk door de organisaties
in verband met de crisis verricht eni
de hulp door de Regeering verleend!
ot in uitzicht gesteld, terwijl tenslotte
de heer Dr. H. Molhuijsen, secretaris
van bet Kon. Ned. Landbouwcomité
te 's-Gravenhage zal spreken over de
beteekenis van den landbouw voor on
ze welvaart.
De Brabantsche boeren zullen zich
ongetwijfeld 'opmaken om deze verga
dering te bezoeken. Hun collega's in
Zeeland, Holland en Groningen bezoch
ten in dichte drommen de gehouden
crisisvergaderingen te Goes, op Flakkee,
Haarlemmermeer en Groningen. Thans
kunnen en zullen zij te Breda toonew,
dat zij één lijn met hen trekken en
eensgezindheid staan achter het werk
der organisaties. Wie eenigszins kan
zorge op dien dag te Breda te zijn.
3500 GULDEN "VERLOREN OF GE
STOLEN.
De eigenaar van een winkelzaak met
filialen te Amsterdam wilde van zijn
zaak in de Damstraat per auto naar de
filialen te rijden om daar geld te bren-
NIEUWSBLAD
mor let Land mi Heusden en AltenMe Langstraat en ie Bmtlcrvitrl
