NA DE VACANTIE
DUBBEL FOCUS GLAZEN,
M. NORT, Qorinchem
GENEESMIDDELEN
B
S. 9. Eattkhnyzett Co's Bank jfV.
m
m
HA. Verschuur-SaertH
Agentschap van dt Amsterdawsche Bant fl.V-, Amsterdam.
Uitgave: Firma L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 5157. Vrijdag 11 September 1931,
WACHT UW WERK U WEER,
DAN HEBT GIJ EEN GOEDEN
BRIL DUBBEL NOOD1G.
NEEM OOK EENS EEN BRIL MET
DAN HEBT GIJ HET BESTE
WAT ER IS.
Alle nummers in voorraad bij
Gediplomeerd Opticien.
Uil immer nestaal uit 3 maden
De Wieringermeer.
A. BAAIJENS
mzzfr VEE-^ni
M ,de denneboom"M
H i_iJ_ N
Huiteiilaiid.
H
SP
a
lÉH
s
SS1
Zijdie zich op dit Blad
wenschen te abonneeren
ontvangen de tot 1 Oct.
verschijnende nummers
GRATIS
DAMRUBIIIEK.
Proeftuin Gorincliem
Dit blad verschynt WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonntmintsprys: par 3 maandeo f 1.25,
en franco per post beschikt f 1.40. Afzonderlijke
nummers 6 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 our en
Vrijdagmorgen 9 uar ingewacht.
Uit den aard der zaak behoort het tot
de onmogelijkheden om iedere week een
hoofdartikel te leveren, dat alleen de
lezers van ons blad belang inboezemt.
We moeten dus de eene week iets geven
dat b.v. de belangstelling van den mid
denstand vraagt, terwijl we de andere
week iets schrijven dat Imet in
teresse door de landbouwers wordt
gelezen. Zoo willen we het nu ter wille
van onze landbouwende lezers eens heb
ben over de Wieringermeer.
Het is ons bekend dat meerdere land
bouwers in onze omgeving in de laatste
maanden een reisje naar het Noordelijk
gedeelte van Noordholland hebben on
dernomen om een kijkje te gaan nemen
bij de werken voor de drooglegging der
Zuiderzee. En zij die zulks gedaan
hebben, hebben gelijk gehad, want voor
een landbouwer valt daar inderdaad wel
iets te leeren.
In een nummer der Nieuwe Rotter-
damsche Courant van eenige weken
geleden vinden we eene beschrijving
een er tweedaageche excursie naar de
Zuiderzeewerken, en nu willen we thans
een hoofdartikel schrijven, waarbij we
putten èn uit deze beschrijving èn uit
eigen waarneming.
We beginnen met de bezichtiging van
de cultuurproducten op een drooggelegd
stuk der Zuiderzee, dat thans reeds drie
jaren gedeeltelijk in cultuur is en wel
de zgn. proefpolder bij Andijk, eene der
belangrijke gemeenten van Drecbterland.
Deze 40 H. A. groote proefpolder kwam
in Augustus I93U droog, terwijl de inzaai
bij gedeelten geschiedde om te kunnen
nagaan, welk tijdstip na de drooglegging
bet gunstigst was. Het criterium voor
den tijd van inzaai bleek te ziju het
zoutgehalte van de grondlaag. Het
normale zoutgehalte van dit deel der
Zuiderzee is 24 25 gram zout per
liter water,
Zoodra nu door de natuurlijke ont-
zilting (onttrekking van zeewater aan den
bodem en uitspoeling van het zout door
het hemelwater) het gehalte gedaald is
tot 4 gram per liter bodemvocht, is de
bodem cultuurrijp, zeifs bleek, dat reeds
in het najaar kan worden ingezaaid bij
een zoutgehalte van 7 4 8 gram, omdat
in najaar en winter gerekend kan wor
den op een uitspoeling van ongeveer 4
gram. Wel loopt dan in den zomer het
gehalte weer wat op, maar niet zooveel,
dat dit de bestaande gewassen ernstig
schaadt. Eveneens gaven de resultaten
een ernstige waarechuwing tegen te over
dadig gebruik van meststoffen. Het bleek,
dat men hiermede, althans op de klei
gronden de eerste jaren zeer spaarzaam
kon zijn. Ook bleek er weinig verschil
wat opbrengst betreft bij draineeriDg door
buizen op ruim 1 M diepte, ondiepe
greppels op 4,5 M. en diepe greppels op
9 M. afstand. De opbrengst varieerde
van vrij goed tot zeer goed. Als tijd
van inzaai werd gevonden zoo spoedig
mogelijk na de ontzilting tot 4 gr. (78
gram in het najaar).
Over deze gegevens beschikte men
toen op 31 Augustus 1930 alle water in
de vier polderafdeelingen van de Wie
ringermeer in de diepste afdeelingen tot
5 M. N.A. P. was afgemalen en gezegd
kon worden 20,000 H.A. land is aan
ons gebied toegevoegd. Nog biedt het
grootste deel van den nieuwen polder
een beeld van onmetelijkheid en trooste
loosheid, nog ziet men vanaf het machtige
gemaal „Lely", dat met zijn drie electri-
sche pompen een 1500 Ms. per minuut kan
uitslaan, uit over een vlakte vol kuilen
en poelen, slechts doorsneden door de
drie breede kanalen die ieder het water
van een der polderafdeelingen aanvoeren,
maar ook hier verschijnen reeds groene
plekken en aan de hoogere kanten is het
een groen dek gevormd door de zeemelde,
een zoutwaterplant, die tegelijk met het
zout weer zal verdwijnen. Waar de grond
reeds eenige vastigheid heeft, begint men
meteen met de bewerking. In het labora
torium bij „Lely" is de grond van het
overgroot e deel der toekomstige kavels
onderzocht en de stichting van de eerste
proefboerderij is in voorbereiding. Geldt
dit voor het Zuidelijk deel der Wierin
germeer, het Noorden ervan geeft een
hemelsbreed verschil. Daar golven de
al bijna onafzienbare rogge- en haver
velden, liggen frissche groene weiden, is
leven en vertier, vooral in deze dagen,
nu men juist met den oogst is begonnen
de eerste belangrijke oogst van den
zeebodem.
Deze voorlijkheid van het noordelijk
deel is eendeels te danken aan de hoo
gere ligging, waardoor het bijna een half
jaar eerder droog viel, anderzijds aan de
samenstelling van den bodem. Van de
20,060 H A. toch is 17,000 H A. klei- en
zavelgrond, 3000 H.A. zandgrond en
van deze laatste liggen '2000 H.A.
in het N W. deel. De ontzilting
van zandgrond gaat veel sneller dan
van klei. In Mei 1930 droog geval
len, in September-October begreppeld
en tegen de te verwachten verstuivingen
ingezaaid met rogge, geven deze gronden
thans reeds een zeer bevredigenden oogst.
De bemesting was in k g. per H A.
300 kalizout, 600 superfosfaat, 300 chili-
saJpeter. Het bleek echter op andere
gedeelten dat het zonder kali en super
even goed ging. Als ondergewas werden
gras en klaver ingezaaid, die er eveneens
zeer gunstig voor staan.
De eerste tien schuren staan er en een
veertig komen er nog bij, alle met eeD
inhoud van ongeveer 4000 kubieke Meters
Daar de bodem zoo slap was dat alles
wegzonk leverde dit groote moeilijkheden
voor het transport op. Het vervoer heeft
SARDINES 14, 22
ZALM (halve blikken) 35, 52Va
ZALM (heele blikken) 60, 105
LEVERPASTEI 25, 35
PILCHARDS 30, 35
KALFSGEHAKT 521/,
CORNED BEAF 48
Botermarkt 88 - HEUSDEN.
nu plaats door van te voren gegraven
kanalen en voorts met wagens met zeer
breede velgen of met sleden. Overal
zijn rijwielpaden aangelegd, eerst ver
hard met schelpen en later met slakken-
zand van hoogovens afkomstig.
Dit voorjaar werden 300 H.A. in cul
tuur gebracht en thans is men bezig
met den inzaai van 1200 H.A. met gras
en klaver, waarvoor 18 wagons graszaden
benoodigd zijn. Er ligt een onafzienbare
havervlakte waar nooit gezaaid is. Voor
het verstuiven is deze vlakte in het vorig
najaar afgedekt met stroo dat even met
de spade werd vastgestoken. En hieruit
schoot de haver op. De weilanden in
den polder geven een beeld van den
treurigen toestand in den landbouw. Men
wilde deze gaarne beweid hebben en
daarom werden zij voor ieder gratis ter
beweiding met zijn vee opengesteld, maar
geen enkel rund verscheen.
Machines op het gebied van den land
bouw treft men in de Wieringermeer te
kust en te keur aan en natuurlijk allerlei
nieuwe snuifjes. Zoo zijn er in gebruik
twee van de grootste greppel-graaf
machines, die per uur een sloot van
2 K.M. lang, Ü/g M. diep en 4Va M.
bovenbreedte kunnen graven. Alleen
voor het slechten vr.n den ter zijde uit
geworpen grond zouden 500 arbeiders
noodig zijn om gelijken tred met deze
machine te kunnen houden. Proeven
worden genomen om ook dit slechten
machinaal te doen plaats hebben. In
totaal toch zullen gegraven moeten wor
den 20,000 K.M. diepe greppels en 1000
K.M. slooten, waarvan thans ruim een
derde gedeelte gereed is.
Voor het draineeren worden machines
gebruikt, aanvankelijk die van Professor
Visser uit Wageningen en later ook de
door den Heer Bruins, meubelmaker te
Zaandam, uitgevonden machine. Bij deze
laatste worden er grèsbuizen van boven
ingestopt en naar mate de mal door den
grond wordt getrokken, komen deze
keurig achter elkaar te liggen op de
vereischte diepte.
De Wieringermeer wordt steeds meer
bevolkt doordat de woongelegenheid zich
immer uitbreidt.
Door de directie worden drie van de
ontworpen dorpen geheel gebouwd. Van
één dier drie zijn reeds 20 woningen en
het postkantoor gereed, terwijl binnen
zeer afzienbaren tijd de bouw van nog
80 woningen zal worden aanbesteed.
Van een tweede dorp zullen dit jaar
nog 100 woningen onder handen worden
genomen, terwijl het derde dorp het
volgend jaar met woningen zal worden
bebouwd. Velen hebben reeds grond in
of bij de ontworpen dorpen in erfpacht
gevraagd, zoodat alles langzamerhand
zijn beslag krijgt.
N! van Laboratorium W
Li zijn verkrijgbaar in de
p DROGISTERIJ
Botermarkt 72
P HEUSDEN P
Ook maar een eenigszins volledig over
zicht te geven van het vele dat de
Wieringermeer te zien en te leeren geeft,
is in een kort bestek ondoenlijk. We
willen dan ook met het vorenstaande
volstaan, zulks met den welgemeenden
raad aan de landbouwers onzer omgeving
„gaat eens een kijkje nemen in de
Wieringermeer, want ge kunt er heel
wat opsteken". Heusch landbouwers uit
het land van Heusden en Altena en den
Bommelerwaard, speciaal voor U kan
eene bezichtiging van de Wieringermeer
haar groot nut hebben, omdat gij op
landbouwgebied wel wat erg conservatief
zijt aangelegd en het hoog noodig tijd
wordt dat gij eens kennis maakt met al
wat de landbouwwetenschap de laatste
jaren heeft gebracht en waarover gij
ongetwijfeld verbaasd zult staan. En
ook is het niet onmogelijk dat ge er een
plekje vindt, waar uwe kinderen hun
broodje kunnen verdienen.
ZWEEDSCHE UITVINDING TER
BESTRIJDING VAN DE FADING.
De Zvveedsche ingenieur K. E. Flan-
der uit Oestersund, heeft na zes jaren
van proefnemingen een z.g. „fading
compensator" geconstrueerd, waardoor
de fading-verschijnselen, welke den ra
dioluisteraars zoo onaangenaam zijn, on
dervangen schijnen te kunnen worden.
telef. no. is RaamsdonksYeer.
Verstrekt Handelscredieten tegen nader overeen te komen voorwaardeD.
Opent rekening-courant met rentevergoeding.
Incasseert Binnen- en Buitenlandsche Wissels.
Belast zich met den aan- en verkoop van Effecten en nazien van Uitlotingen.
Koopt en verkoopt vreemd Bankpapier.
Verzilvert Coupons en bezorgt alle Assurantiën.
Neemt gelden Deposito, rentevergoeding volgens overeenkomst.
Verhuurt Safe-Loketten. (Prijzen naar grootte der kastjes).
SPAARBANK. Spaarboekjes gratis bij eerste storting.
Nadere inlichtingen verstrekt gaarne de Directie
T. BOONSTRA
Op een onlangs gehouden bijeenkomst
van radiodeskundigen, ingenieurs en
ambtenaren der telegrafie te Oestersund
is de nieuwe uitvinding met succes
beproefd. De compensator is een zeer
eenvoudig apparaat, dat op gemakke
lijke wijze in het radiotoestel kan wor
den gebouwd.
o
BESTRIJDING WERKLOOSHEID.
Ter bestrijding van de werkloosheid
in Italië zijn 610 millioen lire uitge
trokken door het onderstaatssecretariaat
voor de Algeheele ontginningen; 190
millioen voor de Nationale Kas voor
Sociale Verzekeringen en 105 millioen
door het Nationaal Instituut voor wo
ningen van Staatsambtenaren.
CYCLOON BOVEN CONSTANTI-
NOPEL.
Uit Constantinopel wordt gemeld:
Door een hevigen cycloon die een half
uur aanhield en vergezeld ging van
wolkbreukachtige regen- en hagelbuien,
waardoor de straten der stad in wilde
stroomen werden veranderd, zijn vijf
personen gedood en tal van personen
gewond.
Veertig huizen zijn ingestort. Alle
verbindingen zijn verbroken. De aan
gerichte schade is zeer aanzienlijk.
o
SCHIP TE PLETTER GESLAGEN.
Aan de Zweedsche kust is een Finsch
schip te pletter geslagen. Van de uit 17
koppen bestaande bemanning, zijn vier,
waaronder de kapitein en de stuurman,
verdronken. De drie overigen, slaagden
erin de kust te bereiken.
TRIBUNE INGESTORT.
Tijdens een stierengevecht in het dorp
Sotillo, in de nabijheid van Avilla (Spanje)
stortte een tribune in. Een persoon werd
gedood, 6 personen werden ernstig en 14
anderen licht gewond.
BOOT OMGESLAGEN.
Te Aschafïenburg is bij het uitlaten
van een ankerketting een boot met 4 ar
beiders omgeslagen 2 hunner konden
zich zwemmende redden, doch de beide
anderen verdronken.
KWAJONGENSSTREKEN.
De personentrein OrtelsburgAllenstein
in Oost-Pruisen, reed bij Passenheim op
een hoop steenen, die op de rails waren
gestapeld. Als daders werden 3 school
knapen gearresteerd, die op weg naar
school de steenen op de rails hadden ge
legd, omdat zij zoo graag een trein wilden
zien omvallen.
o
DOODENRITTEN
Bij den motorwedstrijd op den Saksen-
ring te Dresden zijn twee ernstige onge
lukken voorgekomen. In een scherpe
bocht werd de compagnon in den zijspan-
wagen van den bekenden motorrijder Ernst-
berger uit de zijspan geslingerd en levens
gevaarlijk gewond. Eenige oogenblikken
later overleed hij.
Op dezelfde wijze kwam ook de motor
renner Kurten, tengevolge van het breken
van een vork, om het leven,
NOODWEER.
Wilna en omgeving zijn door een buiten
gewoon hevigen hagelstorm geteisterd. In
een plaats heeft de hagel een doorsnede
bereikt van grof grint. De uitwerking
van de hagelsteenen was vernietigend.
Niet alleen de velden en weiden zijn ge
heel vernield, doch ook de in de weiden
loopende schapen zijn gedood, terwijl tal
rijke personen werden gewond.
VIER BERGBEKLIMMERS VERMIST.
In het Mont-Blanc-gebied worden sedert
enkele dagen 4 toeristen vermist. Men
is over hun lot zeer ongerust. Daar de
laatste dagen veel sneeuw is gevallen,
vreest men, dat zij om het leven zijn ge
komen en hun lijken onder de sneeuw
verborgen liggen, waardoor het zeer moei-
ljjk is hen te vinden.
Red akteur
M. J. L. BÉNEKER,
Kerkstraat 105 WOÜDRICHEM.
Men word verzocht alle korrespondentie,
deze rubriek betreffende, aan bovenstaand
adres te richten.
Ui
ipp
ÜP
HP
HP
ÜP
ËP
JgggZJ
MM#.
ÜP
ÉS
iü
s
O?
p
Éi
Él
ÉI
n§
iü
Bovenstaande positie kwam voor in
een partij gespeeld op de damclub
„Rotterdam".
Wit speelde 3329, Zwart antwoordde
met 4924 en liep hiermede in de
volgende val
28—23! 24X33, 23X12, 47X8,
26X17, 44X22, 42—38, 33X31,
36X9, 44X3, 25X5.
In den diagramstand is ook nog de
volgende leerzame afwikkeling mogelijk
33—29, 48—22! 29—23, 22X33,
32 28, 33X22, 23—18, 10—45 (a)
48X9, 44X3, 25X23, 22—27!
a) Zwart kon hier ook nog als volgt
spelen
49—23!! 18X9 (of?) 14X3, 25X5,
22—27, 5X28 (of?) 27-31,36X27,
21X23.
Deze afwikkeling geeft echter niet
meer dan gelijk spel.
(„Het Damspel")
DRIE PRIJZEN BEHAALD.
Wij hebben vroeger er reeds melding
van gemaakt dat tegen de gewone weten
schappelijke regels in en in afwijking
van de te dezen aanzien bestaande ge
woonten, steunende op jarenlange prak
tische ervaringen, in 4931 reeds enkele
honderden kilo's druiven geoogst werden
van de in 4929 geplante jonge boomen
in de druivenkassen van onzen proeftuin.
Regel toch is dat eerst het derde jaar
na het plantjaar enkele trossen geplukt
mogen worden.
In den loop van den voorzomer kon
men waarnemen dat de jonge boomen
prachtige trossen zouden voortbrengen.
Maar op het thans verkregen succes kon
moeilijk gerekend worden.
De jonge pi oeftuinvereeniging te Go
rinchem nam deel aan de op 5 en 6 Sep
tember 1.1. te Leeuwen (bij Tiel) gehou-
iiir liet Land van Heusden en Altenaje Langstraat en de Bennnelsrwaard
Comestibles.
wm
m.
MZW!.
MM#
m.
Wz
MM#.
'//WA
Mm,
E
V7S///j
WAA.
Y/SS////
Mm
