Tweede Blad
No. 5259 Woensdag 7 Sopt.
Radioprogramma
voor hot Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
FOSTER'S
DE IEPENZIEKTE.
BEHOORENDE BIJ HET
Zij wordt door Ipenspintkevers
overgebracht.
De schors van iepen, die in een verge
vorderd stadium van iepenziekte verkeeren
laat gemakkelijk los. Boomen, die afge
storven zijn, vindt men gewoonlijk reeds
na eenigen tijd geheel en al van hun
schors ontdaan. Bij nadere beschouwing
ziet men, dat de stammen en de stukken
losgelaten schors een vreterij van insecten
vertoonen, die zich voordoet als talrijke
kronkelende boorgangen, die een waar
labyrinth vormen.
Bij iepen, die nog niet zoo sterk zijn
aangetast, vormen deze boorgangen zeer
regelmatige vraatfiguren. Men kan steeds
een hoofdboorgang of moedergang onder
scheiden, die ongeveer in de lengterichting
van den stam of van de dikkere takken
is gelegen en die een lengte van enkele
centimeters bereikt. Van deze hoofdgang
stralen aan weerszijden aanvankelijk smal
lere kronkelende boorgangen uit, die allengs
iets wijder worden, totdat zij, na een
lengte van plm. 10 c.m. te hebben be
reikt, plotseling ophouden. Deze vraat
figuren worden teweeggebracht door de
z.g. iepenspintkevers, dit zijn kleine, glim
mend zwart-bruine torretjes van een
gedrongen lichaamsbouw, die, borende in
den bast der zieke iepen, zich ontwikkelen.
De moederkever boort zich van buiten
naar binnen, doet dan de reeds genoemde
moedergang ontstaan, zet daarin haar
eitjes af, uit deze eitjes ontwikkelen zich
spoedig de larven dit zijn korte,
pootlooze, witte wormpjes en deze
larven boren de zijdelingsche gang, totdat
zij, volwassen zijnde zich aan het uit
einde der zijdelingsche larvengangen ver
poppen.
Hier komen de jonge kevers uit, die
zich op deze plaatsen door een boorgat
van binnen naar buiten werken en krui
pende en vliegende den stam verlaten.
Er komen voornamelijk twee soorten
van iepenspintkevers in ons land voor,
de z.g. groote en de kleine iepenspintkever,
wetenschappelijk geheeten Scolytus scolytus
en Scolytus multistriatus. Deze kevertjes
verschijnen in een onnoemelijk groot aan
tal uit zieke iepenboomen en ook uit de
zulke, die reeds geveld zijn en ergens
worden opgeslagen, want nog geruimen
tijd, eingelijk totdat de schors in groote
stukken er af valt, kunnen de kevers
zich in zulke stammen ontwikkelen.
De jonge iepensprintkevers, die de
stammen verlaten hebben, vliegen bij
mooi weer overdag in grooten getale rond
en hebben de gewoonte zich naar de
kronen der iepenboomen te begeven, on
verschillig of deze gezond of reeds aan
getast zijn. Daarna gaan zij vreten aan
de jonge takken. Met een Duitschen
vakterm noemt men deze vreterij „Nach-
frass".
Door middel van deze „Nachfrass"
voedt de jonge kever zich met het sap
pige en voedselrijke weefsel der plant,
waardoor de eieren van den vrouwelijken
kever tot rijpheid komen. Eerst als deze
„Nachtfrass" ruim een week geduurd heeft,
vliegen de kevers weg en beginnen dan el
ders weer de stammen of dikkere takken
aan te boren, ten einde zich op de reeds
beschreven wijze voort te planten.
Het is gebleken dat deze kevertjes bij
het overbrengen van de iepenziekte een
rol van groote beteekenis spelen. In de
zeer zieke iepen met afstervende schors
ontwikkelt de zwam der iepenziekte
vruchtlichaampjes in de schors. Deze
vruchtlichaampjes ontstaan gewoonlijk in
de uiteinden der larvegangen, waar de
verpopping plaats heeft
Wanneer de jonge nu uit de pop te
voorschijn komt, raakt hij besmet met
de sporen van de zwam. De aldus be
smette jonge kever vliegt uit, begint
zijn „Nachtfrass" en brengt daarbij de
sporen van de schimmel op de verwon
dingen aan de takken over. Op deze
wijze kan hij de takkenstelsels van even
tueel nog de iepen infecteeren. Dit doen
zoowel de groote als de kleine iepenspint
kevers. Verschillende onderzoekers, ook
in het buitenland, hebben deze wijze van
ziekteoverbrenging thans met zekerheid
vastgesteld. Wij hebben hier dus te doen
met het zeer merkwaardig geval, dat een
ernstige schimmelziekte van een boom
geregeld door een bepaald insect wordt
overgebracht.
Vergadering van den Raad der ge
meente HEDIKHUIZEN, op Don
derdag 31 Augustus, des n.m. 7
uur.
Voorzitter: Edelachtb. Heer Heere-
veld.
Secretaris: WelEd. Heer Couwen-
berg.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitter opent de vergadering,
de Secretaris leest de notulen der vo
rige vergadering, die worden goedge
keurd.
De Voorzitter deelt mede, dat door
Ged. St. goedkeuring is verleend aan
het raadsbesluit tot aankoop van het
fort.
Bericht van den Minister van Eco
nomische zaken, dat hij er geen be
zwaar tegen heeft, na de nadere inlich
ting van B. en W., dat alle winkels
des Zondags gedurende 4 uren geopend
mogen zijn en wel van 812 uur.
Verzoek van den Voorzitter van den
fokveedag, om een subsidie voor den
fokveedag, die ook dit jaar in de Haar
steeg zal worden gehouden door de
vereenigingen uit Haarsteeg, Hedikhui-
zen, Nieuwkuijk en Vlijmen.
De Voorzitter noemt het een ver
blijdend teeken, dat de boeren, ondanks
de ongunstige tijdsomstandigheden, den
moed niet laten zbiken en er naar
streven hun bedrijf in tact te houden,
men moet het prijzen, dat ze zooveel
ondernemingsgeest bezitten, om ook dit
jaar weder een fokveedag te houden.
Deze brengt den veehouder een dosis
kennis bij en levert de neringdoenden
profijt op, daarom stellen B. en W.
voor, dit streven te steunen met een
subsidie van f10.Het verheugt spr.,
dat het vooral aan de bemoeiingen van
de vereeniging uit Hedikhuizen te dam
ken is, dat deze fokveedag weder in
de Haarsteeg wordt gehouden.
Met algemeene stemmen wordt be
sloten een subsidie van f10.te ver-
leenen.
Verder is van den heer Pastoor der
parochie Haarsteeg een schrijven in
gekomen, waarin deze wijst op de
misbruiken, die binnensluipen aan de
zwemgelegenheid in den Grooten Wiel,
waar dames en heeren gezamenlijk gaan
zwemmen. Adressant neemt de vrij
heid het gemeentebestuur met aandrang
te verzoeken een verordening in het le
ven te roepen, waarbij paal en perk aan
de schandelijke misbruiken worden ge
steld.
De Voorzitter zegt, dit schrijven in
de vergadering van B. en Wi. te ihebben
besproken en dit college staat geheel
aan de zijde van den pastoor. Er mag
echter niet uit het oog worden verloren,
dat het gemeentebestuur ook tot taak
heeft de volksgezondheid te bevorde
ren Vooral gedurende de warmteperio-
de die achter ons ligt, is er veelvul
dig gebruik gemaakt om zich in de [Wiel
8.00
10.00
10.15
10.30
10.00
10.10
11.00
8.00
2.00
10.00
6.00
6.30
8.00
8.05
Ongeveer
Ongeveer
te gaan verfrisschen en zijn daarbij
misbruiken binnen geslopen. Het ligt
zeer zeker op den weg van het gemeen
tebestuur gepaste maatregelen te tref
fen, opdat de eerbaarheid niet wordt
overtreden. Waar het seizoen thans
reeds ver gevorderd is, zou spr. het
schrijven in handen van B. en W. wil
len stellen, om te zijner tijd met bepa
lingen te komen, om de hoogst ge-
wenschte verbetering te brengen.
De raad gaat hiermede accoord.
Ged. St. verlangen, dat de raad zijn
besluit, om de vergoeding over 1931
aan de bijzondere scholen te stellen
op f 7.per leerling, intrekt en na in
gestelde informatie, opnieuw wordt
vastgesteld.
Met algemeene stemmen wordt het
raadsbesl. ingetrokken en wordt goed
gevonden dat B. en W. eerst de ge
gevens van een 3-tal gelijkvormige ge
meenten zullen inwinnen.
Vastgesteld wordt de verordening re
gelende de benoembaarheid en bezoldi
ging van den gemeenteveldwachter. Bij
een vacature zal oproeping van solli
citanten geschieden tegen een aan-
vangsjaarwedde van f1000.met 8
jaarlijksche verhoogingen van f50.
vrije woning, een rijwiel-toelage van
f 25.voor bezit van politiediploma
f 50.met aanteekeningen f 100.voor
het bezit van een politiehond f 15.
benevens kindertoeslag en vrije genees--
kundige behandeling.
Vaststelling gemeenterekening 1931.
De heer v. Hemert brengt namens
de commissie van onderzoek rapport
142. En terwijl de rinoceros stond te
brieschen ^an woede, daalde Rob aan den
binnenkant naar beneden. Eindelijk be
reikte hij den grond weer, en toen zag
Rob dat hij zich bevond aan den ingang
van een tunnel. Een menigte paddenstoe
len groeide op den bodem. Het rook er
benauwd en muf.
143. Gevolgd door een leger vleermuizen,
liep Rob voorzichtig door de geheimzin
nige gang. Al gauw zag hij in de verte
den uitgang.
144. Een oogenblik later stond Rob aan
den kant van een diepe geul, waar hij ver
beneden zich de rivier zag stroomen.
„Daar is de rivier gelukkig weer," peins
de Rob, „maar hoe moet ik beneden ko
men. En welk geheimzinnig volk heeft
deze tunnel gemaakt.
nieuwsblad
Is al te vaak oorzaak
van slechte spijsvertering
en verstopping. Neem
meer beweging en ge-
gebruik Foster's Maag-
pillen, het afdoende
laxeermiddel.
0.65 per Flacon.
ui.
DONDERDAG 8 SEPTEMBER.
HILVERSUM 1875 M.
12.30
1.30
2.00
2.15
2.30
3.00
4.00
5.00
5.30
6.30
7.00
7.45
8.00
10.00
10.15
10.45
11.00
11.30
12.00
12.15
(A.V.R.O.)
Gramofoonmuziek.
Morgenwijding.
Gramofoonmuziek.
Ochtendconcert door het ensemble
Rentmeester.
Gramofoonmuziek.
Concert. Hollandsch halfuur.
Verzorging zender.
Gramofoonmuziek.
„Kinderlijke gedachten" door Drs.
P. Dijkema.
Gramofoonmuziek.
Ziekenuur door Mevr. Ant. v. Dijk.
Radio Kinderkoorzang o.l.v. Jac.
Hamel.
Kovacs Lajos en zijn orkest.
Sportpraatje door H. Hollander.
Kovacs Lajos en zijn orkest.
Gramofoonmuziek.
Fragmenten uit de operette „Der
dumme August" en gedeelten uit
de operette „Die Ideale Gattin".
Vaz Dias.
Het Omroeporkest.
Aansluiting van het Jaarbeurs-Ca
baret te Utrecht.
HUIZEN 296 M.
(K.R.O.)
Morgenconcert.
(N.C.R.V.)
Gramofoonmuziek.
Korte ziekendienst te
Ds.' J. v. d. Woude.
Gramofoonmuziek.
leiden door
3.30
4.00
5.00
5.45
6.45
7.00
7.15
7.30
7.45
8.00
9.00
9.30
10.05
11.00
(K.R.O.)
Gramofoonmuziek.
Godsdienstig halfuurtje.
Politieberichten.
Het K.R.O. Orkest.
(N.C.R.V.)
Uitzending van de opening der
Jubileum tentoonst. te Dordrecht
ter gelegenheid van het 50-jarig
bestaan der Afd. Dordrecht van
de Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw.
Verzorging zender.
Ziekenuurtje. t
Cursus handenarbeid voor onze
jeugd.
Liederen-recital door Mevr. Truus
de Wilde-Scheffer.
Cursus knippen en stofversieren.
G r amofoo nmu ziek.
Spreker: H. Amelink.
Politieberichten.
Het Ned. Chr. Persbureau.
Concert.
K. Brants: „Ons kleintje gaat naar
school".
Het N.C.R.V. Klein-Orkest.
Vaz Dias.
Gramofoonplaten.
O—
6.45
8.00
10.15
10.30
11.00
11.15
12.00
2 .00
2.30
4.00
4.30
5.00
5.45
6.45
7.20
7.30
VRIJDAG 9 SEPTEMBER.
HILVERSUM 1875 M.
(V.A.R.A.)
Lichaamsoefeningen.
Gramofoonmuziek
(V.P.R.O.)
Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
Voordracht door Fr. Nienhuis.
Trio John Brookhouse Mac.
Voordracht door Frans Nienhuis:
„Verstrooidheid" Pirandello.
Trio Joh. Brookhouse Mac.
(A.V.R.O.)
A.V.R.O. Klein-Orkest.
Gramofoonmuziek.
A.V.R.O. Klein-Orkest.
(V.A.R.A.)
Gr amofoonm uziek
Knutselwerkjes voor kinderen door
Mevr. A. de BeerPlomp.
V.A.R.A. Orkest.
Voordracht door Adolf Bouwmees
ter.
Orgelspel door Joh. Jong.
L. Evertsen: „Onze eisch tot huur-
verlaging der woningen, gebouwd
met overheidssteun".
V.A.R.A. Orkest.
Gramofoonmuziek.
V.A.R.A. Orkest.
(V.P.R.O.)
V.P.R.O.-nieuws.
Vaz Dias.
9 uur Cursus.
10 uur Cursus.
(A.V.R.O.)
8.15 Aansluiting m. h. Kurhaus te Sche-
veningen. Het Residentie-Orkest.
(Afscheidsconcert.
(V.A.R.A.)
11.00 Gramofoonmuziek.
HUIZEN 296 M.
(K.R.O.)
8.00 Morgenconcert.
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Halfuurtje voor zieken en ouden
van dagen.
12.00 Politieberichten.
12.15 K.R.O. Kwintet.
1.45 Gramofoonmuziek.
2.30 Recital door Claire Smit-Boennme,
altviool.
3.30 Verzorging zender.
4.00 Gramofoonmuziek.
5.30 K.R.O. Kunst-ensemble.
6.00 „De beteekenis der geitenhouderij"
door Jac. Timmermans.
6.20 K.R.O. Kunst-ensemble.
7.10 Spreker: J. B. F. Solkes.
7.30 Politieberichten.
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 K.R.O. Orkest.
9.00 Viool met pianobegeleiding.
Plm. 9.30 Vaz Dias.
11.00 Gramofoonmuziek.
O—
ZATERDAG 10 SEPTEMBER.
HILVERSUiM 1875 M.
(V.A.R.A.)
6.45 Lichaamsoefeningen.
8.00 Gramofoonmuziek.
(V.P.R.O.)
10.00 Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
10.15 Uitzending voor arbeiders in de
Continubedrijven met medewer
king van het V.A.R.A. Orkest en
het V.A.R.A. tooneel.
12.00 „The Happy Boys" o.l.v. Jean
Hangé, met refreinzang van Rien
Willems, afgewisseld door Gramo
foonmuziek.
2.00 Verzorging zender.
2.15 Kwartiertje voor het Instituut v.
Arbeiders Ontwikkeling.
2.30 Gramofoonmuziek.
3.45 Th. Ramaker: „Arbeiderssport".
4.00 Het dubbelmannenkwartet „Adama
van Scheltema" met orgelbegelei
ding van Joh. Jong.
4.20 Joh. A. Joustra: Bijenteelt, een
nuttige en aangename bezigheid v.
jong en oud.
4.40 Dubbelmannenkwartet met piano
begeleiding.
5.00 Literair halfuurtje door A. M. de
Jong.
5.30 Orgelspel door Joh. Jong.
6.00 Actueel allerlei uit de arbeiders
beweging, te verzorgen door het
N.V.V.
6.15 Orgelspel door Joh. Jong.
6.30 Kinderuurtje.
7.30 Gramofoonmuziek.
7.40 Toespraak door A. de Vries.
8.00 Zaterdag-avond programma m.m.v.
het V.A.R.A. orkest, het V.A.R.A.
Tooneel en het V.A.R.A. orkest.
10.30 V.A.R.A. Varia.
10.40 Het V.A.R.A. orkest.
11.00 Vaz Dias.
11,15 Gramofoonmuziek.
HUIZEN 296 M.
(K.R.O.)
8.00 Morgenconcert.
10.00 K.R.O. Trio.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Politieberichten.
12.15 K.R.O. Sextet.
1.45 Verzorging zender.
2.00 Gramofoonmuziek.
2.30 Kinderuurtje.
4.00 Mandolineclub „Ardito".
4.30 Esperanto nieuws.
4.45 Mandolineclub „Ardito".
5.15 Gramofoonmuziek.
6.00 Journalistiek Weekoverzicht.
6.20 Gramofoonmuziek.
7.10 „Vulcanisme" door Pater J. Bouw
man O.F.M.
7.30 Politieberichten.
7.45 Sportpraatje van de R.K.F.
8.00 K.R.O. Salon Orkest.
8.45 „The 4 Serenaders".
9.00 Microfoonvertelsel door J. Kat.
9.15 Vaz Dias.
9.30 K.R.O. Salon orkest.
10.00 „The 4 Serenaders".
10.15 K.R.O. Salon orkest.
11.00 Gramofoonmuziek.