Tweede Blad
No. 5289 Woensdag 21 Deo.
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
FOSTER'! MflflGPlUENl
Denkt er wel om
Glabbeek's Lamsslagerij
Radioprogramma
Landbouw ruXuiek.
Land- en Tuinbouwwereld
VIRUSZIEKTEN BIJ UIEN.
Ieder aardappelteler weet wel wat
virusziekten zijn. Hij heeft er meer
dan eens mee kennis gemaakt, wan
neer hij last had van krul of een van de
verwante ziekten.
Men weet niet, waardoor deze ziek
ten worden veroorzaakt, maar men weet
wel, dat de ziekte zit ïn het sap der
planten ;en door insectenziekten kan
worden overgebracht.
Behalve bij aardappels komt de ziekte
voor 'bij verschillende andere planten,
zooals tomaten, aardbeien, frambozeh,
enz. enz.
Dat ze ook bij de uien kan opbieden
is 'minder goed bekend en dat behoeft
niet te verwonderen, omdat deze ziek
ten 'niet met het zaad overgebracht kun
nen worden. Toch had ik dezen zomer
gelegenheid een geval ervan te zien.
Het 'spreekt vanzelf, dat men ze niet
kan 'waarnemen bij gezaaide uien. Maar
wel 'bij pootuien. De ziekte toch moet
worden overgebracht van zieke op ge
zonde 'planten door insectenbeten en
daartoe bestaat gelegenheid vooral in
streken, 'waar men uienzaad wint en te
vens 'pootuien kweekt.
Wanneer daar een virusziekte in voor
komt onder de uien, die voor zaadwin
ning zijn uitgepoot, bevindt zich in den
nazomer nog groen op het veld, als
de jong gezaaide pootuien reeds op de
bedden boven den grond staan. Deze
worden dan besmet.
Den 'volgenden zomer vertoonen die
een 'armelijken groei; ze zijn geelachtig,
hebben gedraaide pijpen en bollen niet.
Sommige, die toch nog bollen vormen,
herbergen de ziekte in die bollen.
Het is dus wel van belang, om geen
pootuien uit te zaaien in de nabijheid
van velden uien, die voor zaadwinning
geplant zijn.
KONIJNENVLEESCH.
Bij sommige menschen bestaat er
een 'vooroordeel tegen konijnenvleesch,
hoewel geheel ten onrechte. Wanneer
de dieren zindelijk zijn gehouden dan
doet de kwaliteit van het vleesch niet
onder voor die van het beste gevo
gelte, zooals gans of kalkoen. In het
buitenland, 'vooral in Frankrijk en En
geland, "wordt zeer veel konijn gege
ten 'en wordt er een uitgebreide han
del gedreven in bevroren konijn.
Een onaangenaam iets b(jj het bewa
ren is,, dat het het buikvet geel wordt.
Uit proeven is gebleken dat dit euvel
niet is weg te krijgen, maar dat het
belangrijk kan worden verminderd door
de dieren bij het slachten goed' te laten
uitbloeden. Bewaren bij een zoo laag
mogelijke temperatuur helpt eveneens
belangrijk.
De groote be teekenis van honig.
Bij de oude volken was de honig
godenspijs en werd bij alle offers
aangeboden. De Egyptenaren ge
bruikten den honig als geneesmid
del en volgens den Bijbel was de
honig voor de Hebreeërs even on
ontbeerlijk als melk en wijn. In de
woestijn werd Kanaan voorgesteld
als een land, overvloeiende van melk
en honig. Men beschouwde den ho
nig als een krachtig geneesmiddel te
gen jicht, hoest en tal van wonden.
Bij de Arabieren speelt de honig
evenzeer een groote rol. De Grieken
gebruikten honing om lang te leven.
Pythagoras gebruikte deze goden
spijs, om lichaam en geest gezond
te houden; eveneens Democritus,die
die 109 jaar oud werd en Anacreon.
die op 118-jarigen leeftijd stierf.
In onzen tijd zegt men: De aro
matische stoffen en zuren van den
honig, die oorzaak zijn van denaan-
genamen smaak en reuk werken op
de speekselklieren, die daardoor
speeksel afzonderen en de spijsver
tering vergemakkelijken. Ze hebben
een anti-sceptischen (bederf-weren-
den) invloed op de maag, en voorko
mmen het gisten van het maagsap.
Het meest werken ze op de lever,
die alle zoete stoffen ontvangt en
verwerkt. Honig behoeft evenwel niet
eerst, als de suiker, in zijn be>stand-
deelen ontleed te worden, daar hij
ze reeds opgelost bevat, 't Is daar
om een voedingsmiddel, dat de le
en de spijsverte-
en purgeerend en
venswerkzaamheid
ring bevordert,
urineafdrijvend werkt. Behalve voor
direct gebruik, dient de honig tot
het bereiden van vele spijzen en
dranken, bijv. honigkoek, taart, mee-
de, honigazijn, enz.
In de geneeskunde vindt de ho
nig zijn toepassing bij mond- en
keelziekten. Scheurbuik geneest
men met een mengsel van honig en
aluin of borax. Kinderen wrijft men
bij het tanden krijgen het tand-
vleesch in met een mengsel van saf-
fraantinctuur en honig. Van veel
gorgelmiddelen is honig een bestand
deel; voor verkoudheden en keel
ziekten geeft men lionigdrank. We
gens zijn verfrisschende, zacht af
drijvende werking is honig goed te
gen hardlijvigheid, en verzacht me
nige ziekte. Ook bij huiduitslag en
brandwonden en in de veeartsenij
kunde wordt de honig veelvuldig
gebruikt.
BESTELLEN, 't is een lekkernij
voor de Kerstdagen.
HEUSDEN. Telefoon 35.
Alles wordt zonder prijsverhooging
thuis bezorgd.
Kopziekte en „de" Kunstmest.
zich waarschijnlijk
we eenige weken
De lezer zal
herinneren, dat
geleden de meening hebben bestre
den, door den dierenarts, den heer
S. Boersma, in het Tijdschrift voor
diergeneeskunde, geuit: dat wij de
kopziekte uitsluitend zouden te dan
ken hebben aan 't gebruik van kunst
mest. Tegen die meening of conclu
sie is ook de Hoofdredactie van „De
Veldbode" in 't geweer gekomen.
Wij kunnen, zegt de heer Kielstra
de door B. getrokken conclusie zon
der meer niet aanvaarden, en ver
volgt dan: „Als vaststaat, dat de kop
ziekte nog van jongen datum is en
zich de laatste jaren meer en meer
openbaart, dan zou het optreden dus
eigenlijk moeten worden toegesenre-
ven aan een verandering in de che
mische samenstelling van het gras.
Moet liier dan worden gedacht aan
een wijziging in de voeding van het
gras, dan komt men, als vanzelf
spreekt, tot de bemesting of liever
gezegd tot een wijziging in de be
mesting als uiteindelijke oorzaak".
In dezen gedaclitengang voortgaan
de, formuleert de Redactie de kwes
tie aldus: „Wanneer het juist moet
worden geacht, dat le de oorzaak
van de kopziekte ligt in de samen
stelling van het gras; 2e deze sa
menstelling verband houdt met groo
te weelderigheid daarvan, dan mag
ook aangenomen worden, dat deze
geilheid van het gras verband houdt
met de bemesting".
De schrijver gaat dan zeer uitvoe
rig na, welke veranderingen zich in
de laatste jaren in de bemesting
steeds meer en meer voltrokken.
Inderdaad is vanaf de eerste jaren
na den grooten oorlog in ons land
een zeer opvallende wijziging in
't gebruik van kunstmest waar te
nemen. Het kunstmest-gebruik in
Nederland is in 't algemeen stijgend
en hooger dan vóór den oorlog.
Het fosforzuurgebruik heeft pas na
1924 het vóór-oorlogsche peil weer
bereikt, en is sinds dien totaal iets
daarboven gestegen. Het kaligebruik
is in de laatste 12 jaar zeer veel
hooger dan voor den oorlog. Er
kan echter ook van 't kaligebruik
allerminst beweerd worden, dat zich
na den oorlog, en zeker niet gedu
rende de laatste jaren, daarin een
in het oog springende verandering
heeft voorgedaan. De stijging in 't
gebruik van kunstmest betrof in
hoofdzaak en zeer in 't bijzonder de
stikstof. Het gebruik van die ééne
planten-voedingsstof is vooral sedert
1924 met reuzensprongen vooruit ge
gaan en bedroeg in de periode 1929,
1930 en 1931 niet minder dan het
drievoudige van de periode '20, '21,
1922.
Het beeld, dat de cijfers van het
kunstmestgebruik in genoemde pe
rioden geven, is zóó teekenend, dat
DONDERDAG 22 DECEMBER.
HILVERSUM 296 M/
(A.V.R.O.)
8.00 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Solistenconcert. Piano, zang.
11.00 Kook- en Bakpraatje door Mevr.
R. LotgeringHillebrand.
11.30 Vervolg solistenconcert.
12.00 Lunchconcert.
2.00 Halfuur voor de vrouw.
2.30 Verzorging zender.
2.45 Gramofoonmuziek.
3.00 Naaicursus door Mevr. Ida de
Leeuw van Rees.
3.45 Gramofoonmuziek.
4.00 Ziekenuurtje.
5.00 Causerie door Max Tak.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.30 Sportpraatje door H. Hollander.
6.55 Kamermuziek door het Elly
Ney Trio.
7.25 Overschakeling van den zender.
7.30 Engelsche les voor gevorderden.
8.00 Vaz Dias.
8.05 Gramofoonmuziek.
8.10 Radiotooneel. Studio-opvoering v.
,,Het Krekeltje bij den haard".
9.00 Studio-uitvoering van fragmenten
uit het Weihnachts-oratorium van
Johan Sebastian Bach.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Kovacs Lajos en zijn orkest.
11.00 'Vaz Dias.
11.05 Gramofoonmuziek.
11.15 Kovacs Lajos en zijn orkest.
HUIZEN 1875 M.
(K.R.O.)
8.00 Morgenconcert.
(N.C.R.V.)
10.00 Gramofoonmuziek.
10.15 Morgendienst door Ds. C. J.
Hoekendijk.
10.45 Gramofoonmuziek.
(K.R.O.)
11.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Politieberichten.
12.15 Het KRO-Orkest.
(N.C.R.V.)
2.00 Cursus fraaie handwerken.
3.00 Vrouwenhalfuurtje.
3.30 Verzorging zender.
4.00 Bijbellezing door Ds. J. C. Ko
ningsberger.
5.00 Piano-recital door Rosine de
Cocq.
5.45 Cursus handenarbeid.
6.15 Spreker: J. Bokma.
6.45 Cursus knippen en stofversieren.
7.00 „Wat er op de wereld gebeurt",
door Corn. A. Crayé.
7.30 Politieberichten.
7.45 Persber. v. h. Ned. Chr. Persbur.
8.00 Christelijk Radiokoor.
9.00 L. W. J. v. Hasselt.
9.30 Vervolg concert.
10.30 Vaz Dias.
10.40 Gramofoonplaten.
VRIJDAG 23 DECEMBER.
HILVERSUM 296 M.
(V.A.R.A.)
Gramofoonmuziek.
8.00
(V.P.R.O.)
10.00 Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
10.15 Gramofoonmuziek.
11.15 ,,Onze Keuken" door P. J. Kers.
11.45 Rolien Numan draagt voor.
(A.V.R.O.)
12.00 Lunchconcert.
2.00 Gramofoonmuziek.
2.30 Het AVRO-Kamerorkest.
(V.A.R.A.)
4.00 Gramofoonmuziek.
4.50 Een wonderlijk avontuur van
Oome Keesje.
5.30 De Notenkrakers.
6.15 Zenderwisseling.
6.16 Orgelspel door Joh. Jong.
6.40 Spreker: Z. Stokvis.
7.00 Orgelspel door Joh. Jong.
7.15 De Notenkrakers.
(V.P.R.O.)
8.00 Cursus.
8.30 Concert. Viool en piano.
9.00 Cursus. Spr.: Ds. G. J. Sirks.
9.30 Vervolg concert.
10.00 Persberichten van het Vrijzinnig
Godsd. Persbureau.
10.05 Vaz Dias.
10.15 Poëzie: Advent- en Kerstgedich
ten van Gazelle en Vondel, door
Dora Wallant.
1CK45 Gramofoonmuziek.
(V.A.R A.)
11.00 Gramofoonmuziek.
HUIZEN 1875 M.
(N.C.R.V.)
8.00 Schriftlezing en Meditatie.
8.15 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst door Ds. J. G.
Hooyer.
11.00 Harmonium-concert.
12.00 Politieberichten.
12.15 Concert. Viool, cello en piano.
2.00 Concert. Zang, viool, fluit, cello
en piano.
3.00 Huishoudelijke raadgevingen.
3.30 Vervolg concert.
4.30 Verzorging zender.
5.00 Botanisch halfuurtje voor de
jeugd.
5.30 Halfuurtje voor jeugdige ama
teur-fotografen.
6.00 Spreker: Chr. v. d. Heuvel.
6.30 Spreker: A. J. Herwig.
7.00 Literair halfuurtje.
7.30 Politieberichten.
7.40 Gramofoonmuziek.
8.00 De Haarlemsche orkestvereen.
9.00 Spreker: Dr. A. van Deursen.
9.45 Vervolg concert.
Plm. 10.00 Vaz Dias.
10.30 Gramofoonmuziek.
-o-
ZATERDAG 24 DECEMBER.
HILVERSUM 296 M.
(V.A.R.A.)
8.00 Gramofoonmuziek.
(V.P.R.O.)
10.00 Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
10.15 Uitzending voor de arbeiders in
de continubedrijven.
12.00 VARA-Klein-Orkest.
1.45 Verzorging zender.
(A.V.R.O.)
2.00 De Koninklijke Militaire Kapel
o.l.v. D. F. Bandek
4.00 Gramofoonmuziek.
4.15 Gewijd concert door het Hil-
versumsch a cappella koor.
4,45 Gramofoonmuziek.
(V.A.R.A.)
5.00 Kwartiertje voor het Instituut
voor Arbeidersontwikkeling.
5.20 Gramofoonmuziek.
5.40 Litterair overzicht.
6.00 Zenderwisseling.
6.01 Volksliederen door „De Wiele
waal".
6.30 Toespraak voor het comité voor
de „Pieter Jelles-huldiging".
6.35 Gramofoonmuziek.
7.00 Spreker: S. S. Lantinga.
7.30 Gramofoonmuziek.
7.40 Toespraak door A. de Vries en
Varia.
7.55 Herhaling S.O.S.-berichten.
8.00 Bonte avond.
HUIZEN 1875 M.
(K.R.O.)
8.00 Morgenconcert.
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Politieberichten.
12.15 De KRO-Boys.
1.45 Verzorging zender.
2.00 Gramofoonmuziek.
2.30 Kinderuurtje.
4.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Sportpraatje door S. P. J. Bor
sten.
5.30 Het KRO-Sextet.
6.20 Journalistiek weekoverzicht dooi
Paul de Waart.
6.40 Het KRO-Sextet.
7.10 Spr.: Drs. P. Julien.
7.30 Politieberichten.
7.45 Voordracht door Teo de Witte,
8.00 Kerstconcert door de Schola Can
torum o.l.v. Hubert Cuypers.
8.30 „Kerstmis op zee". Hoorspel in
één bedrijf.
9.15 Vaz Dias.
9.30 Schola Cantorum.
10.00 Het KRO-Orkest.
11.00 Gramofoonmuziek.
12.00 De Kerstklokken luiden.
o
187. Na eenige tijd gevlogen te heb
ben, waarschuwde een eigenaardig gekraak
in een der motoren, dat er iets niet in
orde was. Het bleek noodzakelijk even
te landen, om te zien wat er aan haperde;
en de bestuurder vond een geschikt lan
dingsterrein. Weinig vermoedde hij dat
woeste oogen de daling vanuit een diep
ravijn bespiedden.
188. Toen de machine op de rotsach
tige bodem geland was, sprongen Rob en
de bestuurder er uit om te onderzoeken
wat er gebeurd was. Gelukkig kon het
defect spoedig verholpen worden. Het
eischte hoogstens een half uurtje om te
herstellen. Maar de andere vliegenier bleef
op post achter zijn mitrailleur.
189. Plotseling verbrak een koor van
gillende kreten de ochtendstilte. Het was
de bende bedouinen, die hen vanuit het
ravijn had gevolgd en nader was geslo
pen. In vollen galop stormden ze naderbij
en binnen een paar minuten zouden de.
blanken overweldigd zijn.
BEHOORENDE BIJ HET
Nieuwsblad
Indien gij voortdurend last hebt van
schele hoofdpijn als gevolg van een
slechte spijsvertering, gebruik dan
eens een poosje Foster's Maagpillen,
het betrouwbare, zacht werkende
laxeermiddel.
Alom verkrijgbaar 0.65 per flacon.
tijdig UW LAMSVLEESCH TE
