Pil wuier Beslaat oil 2 Maden
BEZOEKT
'ft: ft ft: ft-ft"- ft ft;:;ft:-ftft. ft:: ft:Gftftftft' ftftui
Uitgave FIRMA L. J. VEERMAN - HEUSDEN,
HEÜSDENSCHE
MAANDMARKT
Donderdag 18 Mei.
FEUILLETON.
No5331 Woensdag 17 Mei 1933
Versnelde bruggenbouw
HïtOSWITHA
Spp&ifol* Bij alle Drogisten.
1/Hifahacdl's poeder
UfcD van ALtEHA
Dit blad verschijnt WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.10,
franco per post beschikt f 1.25. Bij onze Agenten 10 cent
per week. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
DE
OP
Voor de landgenooten. wonende
ten Zuiden onzer groote rivieren is
de versnelde bruggenbouw vooral van
groote beteekenis en daarom willen
we er het een en ander over zeg
gen.
Over het nut van het doen ver
richten van „overheidswerken" in op
oeconomisch gebied zeer slechte tij
den is al heel wat geschreven en
gepraat, maar gedaan is er oitter
weinig. En toch is dit één van de
weinige maatregelen waardoor cle
overheid onmiskenbaar en direct
meer werkgelegenheid schept. Wan
neer toch de Staat zelf opdrachten
gaat geven dan moet dat absoluut
de totale werkgelegenheid vergroo-
ten, tenzij, wanneer de Staat de wer
ken niet had laten uitvoeren, anderen
dit zouden hebben gedaan óf er een
dusdanige schaarschte aan kapitaal
is, dat nu de Staat voor de uitvoe
ring der werken kapitaal gaat aan
wenden, zulks beteekent dat er voor
andere bestemmingen evenveel min
der geld beschikbaar is. Het eerste
zal niet dan in hooge uitzonderings
gevallen zoo zijn en voor gebrek aan
kapitaal behoeft men in eene depres
sie althans in deze niet te vreezen.
Een groot deel van de werkzaam
heden kan ongetwijfeld worden ver
richt door het in zoo omvangrijke
mate braak liggende kapitaal en door
de ongebruikte arbeidskracht. Voor
zoodanige werkzaamheden is dus heel
veel te zeggen en er wordt dan ook
niet zoo heel veel tegen ingebracht.
De gewone geopperde bezwaren
zijn in het kort de volgende. In de
eerste plaats zegt men soms dat het
niets dan een uitstel van executie
'betreft, omdat het immers niet gaat
om een totaal van meer orders door
de overheid, alleen eene tijdverscliui-
vin&-
Dat is inderdaad juist, maar die
verschuiving is wel degelijk van groot
nut; in den grond beteekent zij niet
alleen een verplaatsing van werkge
legenheid, maar een schepping daar
van. Het tweede bezwaar is dat het
Verhaal uit de 10de eeuw na Chr.
Naar 't Hoogduitsch.
13. 'MIDI
Steeds dreigender werd het rumoer
der menigte, steeds hatelijker werden
de scheldwoorden.
„Verdedig u, Eckard," riep de bis
schop nog eens, „uwe dwaalleer hebt
gij zelf bekend van den duivel bezeten;
maar aan de schuld, die gij niet hebt
bekend, wil ik niet gelooven. 't Is niet
mogelijk, dat een zoon der heilige kerk
tot zulk een smadelijke daad kan af
dalen."
„Verdedigt u," riep allen, die hij
gewonnen had door zijn verheven, ede
len moed der overtuiging..
Maar Eckard zag niet op.
„Mij verdedigen kan ik niet.
De menigte schreeuwde „ha!"
Maar ook het meisje uitte een gil
en rukte zich los van haren beschermer.
De kap rukte zij van het hoofd, en
toen zij voor de voeten van den bis
schop neerviel, toen viel een stroom
van gouden lokken langs het donkere
kleed tot op den marmeren vloer.
„Maar ik kan 't, ik Helena von Ros-
sow, ja!"
Haar schitterend oog trof de nu sid
derende schare, en zij lachte verachte
lijk 'iii!!.
noodige kapitaal in de depressie niet
te krijgen is. De ervaring heeft inder
daad geleerd, dat. jndien de malaise
leidt tot een financieele crisis, tij
delijk de markt voor overheidslee-
ningen niet „open" is, maar als die
tijdelijke invloeden voorbii zijn zijn
er zeer omvangrijke kapitalen ter be
schikking van de overheid althans
wanneer men daarmee productieve
werken wil uitvoeren.
Ten slotte is er het bezwaar dat
er in depressietiid nauwelijks kans
zal zijn om werken te doen uitvoeren,
waarvan het „rendement" den lee-
ningsdienst kan verzekeren, hetgeen
men als eerste eisch stelt voor de
uitvoering der werken. En inderdaad
is dit wel eenigermate een bezwaar
daar de Staat aan de arbeiders loon
en aan de geldschieters rente be
taalt, zoodat dus de Staat wel de
gelijk heeft te letten op het rende
ment van het uit te voeren werk.
vroeg in
Sproeten komen
het voorjaar, koop tijdig een pot
Nu verkeert ons landje in de ge
lukkige omstandigheid dat er in de
zen tijd van depressie een zeer ruim
arbeidsveld voor de overheid open
staat. Het automobielverkeer is in op
komst en ons wegennet is nog lang
niet op peil gebracht, dat met die
opkomst in overeenstemming is.
Maar nog meer dan verbetering
en uitbreiding van het wegennet is
de bouw van een aantal bruggen
nooclig, omdat bij de overgangen
over onze groote revieren het ver
keer grooten hinder ondervindt door
overtocht per pont of bruggen die
meermalen in geen enkel opzicht aan
de eischen van het moderne ver
keer voldoen (denk maar aan klei
ne trekpontjes en schipbruggen!).
Dat deze bruggen er op den duur
zullen komen staat wel vast en even
eens staat vast dat ons wegennet ver
der uitgebreid en verbeterd zal wor
den. Maar tot nu toe is de lands-
overheid er hier te lande niet voor
geweest om voor wegen- en brug
genbouw geld te leenen. De uitgaven
werden vrijwel geheel bestreden uit
de loopende inkomsten en wel niet
uit de algemeene middelen der schat
kist, maar uit een speciale voor dit
doel geheven belasting van de weg
gebruikers n.l. de wegenbelasting en
rijwielbelasting.
Geheel logisch was dit standpunt
zeker niet; want bij het huidige au
toverkeer is een weg evenzeer een
productief kapitaalgoed, een produc
tiemiddel als een „ijzeren weg" voor
de spoorwegen, als havenwerken voor
„Dwazen, die gij zijt!"
Zijn zwijgen zal hem aanklagen. Het
spreekt hem vrij. Als hij mij liefhad,
dan en had hij de zvvarste zonde be
dreven, hij zou haar loochenen, om
mij te sparen. Ik ik hem hem lief,
daarom sta ik hier trots vloek en ban,
om hem te zuiveren van de schuld,
die ik bedreef, niet hij.
Schuld ach, ook ik heb geen
schuld te bekennen. Want dat mijn
liefde schuldig is, daarvan overtuigt mij j
geen priester geen bisschop.
En gedaan, gedaan heb ik niets, als
dat ik tot den vervloekte ging opdien
stormachtigen avond."
„Waar men u in zijne armen vond",
schreeuwde Anselmus.
„Nadat gij de sluizen der zee hadt
geopend," weerklonk nu Eckard's stem j
dof en zwaar. 'tWas als ontwaakte hij
nu eerst uit een droom.
„En de zee raakte reeds onze beven
de voeten, ijskoud als de ijzingwekken
de dood," riep Helena krachtig uit.
„Anselmus, in dien toestand zou men
ook u in de armen van Eckard gevon
den hebben."
Over menig gebaard gelaat zweefde
een flauwe glimlach bij die woorden,
maar hij was vluchtig als een gedachte.
Dp vreeselijke hoogst gewichtige
ernst van die laatste woorden greep
iedereen aan tot in het diepst der
ziel.
„Heil de edele reine,!"
Wie haar aanziet, die weet, dat zij
onschuldig is als het licht. En onder
de scheepvaart. En in deze beide
laatste gevallen schroomt toch de
overheid allerminst geld te leenen.
Hoe een en ander ook zijn moge.
inmiddels heeft het vele geschrijf
en gewrijf over dit onderwerp toch
succes gehad. De regeering toch
heeft het eindelijk aangedurfd een
wetsontwerp in te dienen tot ver
snelling van den bruggenbouw. De
bedoeling is eene Naamlooze Ven
nootschap op te richten voor den
bouw en de exploitatie. Al het geld
zal echter door den Staat worden
verstrekt, zoodat men blijkbaar het
risico van kapitaalverlies niet van
dien aard achtte, dat men dat aan
den belegger wilde overlaten. De
Naamlooze Vennootschap „Versnelde
Bruggenbouw" is een schakel die
wordt ingelascht om weinig doorzich
tige redenen. Maar het doet er ook
weinig toe of nu het Wegenfonds
bij den Staat leeningen opneemt dan
wel of er een aparte instantie voor
wordt geschapen. Hoofdzaak is dat
de bouw van een deel onzer bruggen
zal plaats vinden in een tijdvak waarin
de industrieele werktuigen en de' ar
beid benoodigd voor dien bouw zon
der werk gereed staan, terwijl ze
straks over eenige jaren wellicht nut
tiger aangewend zullen kunnen wor
den dan voor bruggenbouw. Wil kun
nen dan onze bruggen bouwen met
een miniem bedrag aan werkelijke
„maatschappelijke" kosten.
De opzet is om de bedoelde N.V.
de bruggen te laten exploiteeren in
dier voege, dat zij tol zal heffen tot
1947 wanneer de concessie afloopt
waarvan de opbrengst gevoegd
bij 14 jaarlijksche bijdragen van het
wegenfonds rente en aflossing van
het kapitaal moet bestrijden. Het is
de vraag of deze methode om de
kosten te bestrijden t.w. tolheffing
althans voor een deel der lasten noo-
dig was en wenschelijk is. Wanneer
men den bouw aan het particulier
initiatief had overgelaten zou er niets
anders hebben opgezeten dan de bou
wers een prijs voor den dienst van
hun bouwwerk aan den gebruiker te
laten vragen wilde men de exploitatie
op commercieele basis houden. Maar
nu toch de Staat den bouw en de
exploitatie voor eigen risico verricht,
had men evenzeer uit het wegen
fonds kunnen putten, hetzij door de
ze belasting te verhoogen. hetzii door
de aflossing over een wat langeren
duur te verdeelen. Natuurlijk kan men
de stelling verkondigen, dat de brug
gen een zoo specialen dienst bewij
zen, lang niet voor iederen wegge
bruiker van evenveel nut, en dat de
kosten naar verhouding zoo sterk jzou-
den drukken op het wegenfonds dat
het billijk is de Druggebruikers een
speciale vergoeding daarvoor te vra
gen, zooals men b.v. op het oogen
blik ook de huizenbezitters in Am
sterdam een deel van de brandweer
haar blik kan niets ontstaan wat on
rein is.
En ,die Eckard aanklaagt is een el
lendige!"
„Hoort ;gij het, hij heeft den vloed
der zee ontketend!"
Opdat men hen bij elkaar zou zien!
En toen heeft hij hen gered, om ze
aan te klagen."
„Schandvlek van een monnik!"
„Van een mensch!" riep de bisschop
uit, „als het waar is. Zoo'n monster
baart de heilige kerk niet."
„Vloek over hem!"
Toen Eckard het bezwatende woord
had gesproken, toen had Anselmus een
oogenblik gewankeld. Maar slechts een
oogenblik.
Met een afschuwelijken grijnslach om
den .grooten mond, keerde hij zich om.
„Ha, ik zie toch nog vele meisjes,
vele vrouwen onder de menigte
komt er dan geen enkele op, om mi;
te verdedigen. De vrouwen hebben hier
toch het woord in den priesterraad.
Maar mijn gezicht is niet zoo glad
als dat van Eckard en mijn voorkomen
niet zoo aantrekkelijk, en niet velen
hebben liefdemoed, zooals jonkvrouw
von Rossow."
„Ellendige!"
Toen sprong de vermomde aan de
zijde van het meisje. Hij had het zwaard
uit de scheede gerukt met verachte-
lijken blik stak hij het er echter weer
in.
Toornig bliksemde het zwarte oog-
uit de donkere kap neer op den ver
door eene afzonderlijke belasting laat
betalen. Maar dan rijst de vraag of
het niet onbillijk is, dat de bruggen
die in het Oosten van het land wer
den gebouwd en die Amsterdam met
het Zuiden verbinden, uit het Wa
genfonds werden bekostigd, terwijl de
Rotterdammer die naar het Zuiden
trekt voor twee bruggen krijgt te
betalen.
Vervolg raadsverslag WOUDRICHEM.
De Voorzitter deelt vervolgens me
de. dat in verband met een schrijven
van den Commissaris der Koningin
in deze provincie B. en W. voorstel
len de Algemeene Politieverordening
dezer gemeente aan te vullen met
de volgende bepalingen.
Het is verboden met reclamewa
gens reclameborden, .reclamedoeken
reclamezuilen of dergelijke reclame
middelen zich te bevinden opgaan of
langs den weg of op zoodanige plaat
sen clat die voorwerpen vanaf den
weg zichtbaar zijn indien daardoor
de openbare orde verstoord of be
dreigd wordt of den goeden zeden
staat gegeven kan worden.
Het is verboden op of aan den
weg. ter verspreiding aanbeveling,
aankondiging of bekendmaking van
gedrukte of geschreven stukken of
geschreven stukken of afbeeldingen,
zoodanig te roepen of rond te gaan
met zoodanige reclamemiddelen dat
daardoor de openbare orde verstoord
of bedreigd wordt of den goeden
zeden aanstoot gegeven kan worden.
Het lid Kuijpers zegt reeds ver
nomen te hebben dat ook in andere
gemeenten een dergelijke bepaling in
de politieverordening is opgenomen
en het is hem daarbii opgevallen
dat enkel de gemeenten in Noordbra
bant dergelijke beperkende bepalin
gen vaststellen. Hij stelt de vraag
of het noodig is dat juist de ge
meenten in Noordbrabant de toe
vlucht moeten nemen tot dit middel
om afbreuk te doen aan de in de
Grondwet gewaarborgde vrijheid van
drukpers.
Volgens berichten in de pers .heeft
hij opgemerkt, dat het eigenlijke doel
is te waken tegen reclame van de
Communistische Partij, doch hij meent,
dat de Grondwet toch voldoende mid
delen aangeeft om ook zonder deze be
paling op te treden tegen .opruiende
bedaart spoedig met een
Per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Bij Uw drogist
lectuur, gezien het geval Sneevliet te
Amsterdam, die toch werd veroordeeld.
Hij is van meening, dat het niet aan
gaat aan het oordeel van verschillende
personen over te laten, wanneer daar
van kan worden gesproken. In Brabant
meent men echter op deze wijze te
keeren de propaganda van de Commu
nisten en de S.D.A.P., hetgeen, .ge
zien van het standpunt der R. Katho-
lieken, te begrijpen is. Zooals we bij
de laatstgehouden verkiezingen hebben
kunnen zien ontziet deze partij ,zich
i echter ook niet om de .grofste beleedi-
gingen aan het adres van andere par
tijen te doen. Het is bovendien zeer
twijfelachtig oi de Hooge Raaci èen
dergelijke strafbepaling zal sancti'o-
neeren. Hij is van meening, dat het
een gevaar beteekent om een zoodanig
j verbod op te riemen, aangezien de een
het zoo en de ander het weer anders
zal uitleggen. Aangezien er thans vol
gens de bestaande bepalingen bij op
ruiing behoorlijk kan worden ingegre
pen, is hij er niet voor het verbod in de
politieverordening op te nemen en kan
hij zich dan ook niet met het voorstel
van B. en W. vereenigen,
j Het lid van Wendel de Joode zegt,
dat hij zich volkomen met het voorstel
van B. en W. vereenigen.
1 Na nog eenige bespreking wordt dit
voorstel met 4 tegen 3 stemmen aan
genomen. Tegen stemden de leden v.
d. Wiel, Kuijpers en Viveen.
j Door B. en W. wordt vervolgens
aan den raad aangeboden het verslag
betreffende de volkshuisvesting in deze!
gemeente over het jaar 1932, hetwelk!
voer de leden ter inzage wordt gelegd..
Op voorstel Van B. en W. wordt met
algemeene stemmen besloten tot het
aangaan van de volgende geldleenin-
gen: f7000.voor het gedeelte der
voor rekening der gemeente komende!
kosten voor de restauratie van den to
ren; f2450.voor den aankoop eener
motorbrandspuit; f1500.voor een
nieuw torenuurwerk en f600.voor.
de reorganisatie van den reinigings
dienst. De eerste leening af te lossen'
in 25 jaren en de andere in 10 jaren
en een ander tegen een maximum-rente
van 5 pCt.
j Gewijzigd wordt de begrooting voor
het dienstjaar 1933 volgens het door
B. en W. overgelegd ontwerp-besluit.
j Bij de rondvraag vraagt het lid Kuy-
pers of reeds een onderzoek is inge
steld naar de omstandigheid, dat bij'
den laatsten brand aan den Oudendijk!
de motorspuit zoo laat arriveerde.
De Voorzitter deelt dienaangaande)
mede, dat hij op den dag van den1
brand niet in de gemeente aanwezig
was, terwijl ook de hoofdbrandmeester
schrikte.
„Een verdorven schepsel rs hij, een
moordenaar, aan wien Eckard eenmaal
evenals aan Koenraad de abso
lutie weigerde, omdat hij zich niet wil
de verbeteren. Natuurlijk, hij lachte
daarbij verachtelijk heeft een ander
gewetenloos priester hem waarschijn
lijk de zonde vergeven, en nu is hij
een vrome monnik en gij hebt het
recht hem als aanklager tegen Eckard
aan te hooren.
„En opdat gij mij gelooft" en nu
rukte hij ook de kap van het hoofd
„met ridderwoord en ridderzwaard staat
voor de reinheid van Helena von Ros
sow borg: Gero, de markgraaf der
Elbelanden."
Luid gemor weerklonk onder de me
nigte.
Een blik, een schitterende trof hem
uit Heiena's oog. Hij zag hem niet,
maar Eckard.
En de priester sloeg een oogenblik
de oogen neer.
De bisschop stond op.
„Dan sluit ik voor heden de ver
gadering.
Jonkvrouw von Rossow is voor he
den vrij; wij nemen de borgstelling
van den Markgraaf aan. Fra Anselmus
wordt in het klooster bewaakt; de te
gen hem aangebrachte aanklacht zal
in een tweede vergadering onderzocht
worden.
Ook Eckard blijft in bewaring,
Is de laatste aanklacht ook niet be
wezen ,in al het voorafgaande heeft
hij zich door zijn eigen woorden aan
geklaagd.
Maar men moet niet zeggen, dat de
heilige kerk in strijdi met het recht
handelt. Hij worde niet veroordeeld,
voordat Anselmus veroordeeld of vrij
gesproken is.
Ik hef het concilie op).
[>e Heere zij met u,."
Hij sprak den zegen uit
De menigte viel op de knieën.
De bisschop en de hoogwaardigheids-
bekleeders verlieten de zaal.
Ook Anselmus werd weggevoerd,
Eckard wendde nog eenmaal het
hoofd, nog eenmaal met dien doordrin
genden, raadselachtigen blik.
Toen overmeesterde Helena weer de
oude, de alles overwinnende liefde^
Ook in haar oog schitterde weer
de eeuwige liefde, en alles vergetend
wilde zij tot hem ijlen. Toen vatte
haar opeens een ijzeren hand, te rech
ter tijcL
Want Eckard maakte het teekendes
kruizes, keerde zich om, wenkte zijne
wachters en ging.
En Helena?
Zij uitte geen kreet Zij viel ook niet
in onmacht Maar zij leunde op Gero's
arm, zoo zwaar, dat het hem pijn deed.
En haar gang was die van een oude
vrouw.
Willoos liet zij het toe, dat hij haar
op zijn eigen paard zette en haar voor
zich op den zadel nam,
(Wordt vervolgd).
EtlWSBLAB
tt mtvmtwirmr n u« wwri