Und van altena
Uitgave FIRMA L. J. VEERMAN - HEUSDEN.
mm
■P^
H.M. DE KONINGIN-MOEDER
OVERLEDEN.
No. 5418 Woensdag 21 Maart 1934
*Us!i
wm
Dit blad verschijnt WOENSDAGMORGEN en
VRIJDAGMIDDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.10,
franco per post beschikt f 1.25. Bij onze Agenten lOcent
per week. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Int. Telefoon no. 19. Postrekening no. 61525.
Advertentiën van 16 regels 90 cent. Elke regel
meer 15 cent. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdagmiddag 1 uur en
Vrijdagmorgen 9 uur ingewacht.
«il
iplM
f
i
:V'.x
it)
Nadat ons vorig nummer reeds was verschenen,
kwam uit Den Haag het bericht: H. M. Koningin-
Moeder is tengevolge van ongesteldheid, veroorzaakt
door bronchitis de laatste paar dagen bedlegerig en
onder de behandeling van een geneesheer.
Zaterdagavond werd het volgende bulletin uitge
geven. De toestand van Hare Majesteit is op 'toogen-
blik nog dezelfde, doch met het oog op Haar hoogen
leeftijd bestaat er aanleiding tot eenige bezorgdheid.
Zondagmorgen verscheen het bericht: H. M. de Ko
ningin-Moeder had geen rustigen nacht en voelde
zich zeer vermoeid. Zondagavond: De toestand van
H. M. de Koningin-Moeder is Zondag dermate ver
ergerd dat men ten paleize met de grootste bezorgd
heid het verloop van de ziekte volgde.
Te middernacht trad de crisis in, die het uiterste
vergde van de reeds zeer gesloopte krachten van de
vorstelijke patiënte, wier toestand toen hoogst ernstig
was. Een uur later werd bekend, dat de toestand ui
termate zorgwekkend was en kans op herstel vrijwel
uitgesloten werd geacht. Het bericht van Maandag
morgen luidde iets gunstiger. Maandagmiddag en
vooravond brachten weinig verandering, de vorste
lijke patiënte had iets minder pijn en was zeer rustig,
Hare Majesteit was echter uiterst vermoeid en de
toestand werd als zeer ernstig beschouwd.
Dinsdagmorgen is het onvermijdelijke, dat elk
mensch eens te wachten staat, gebeurd en is H. M.
de Koningin-Moeder om kwart voor acht kalm over
leden.
Bij het sterfbed bevonden zich H. M. Koningin
Wilhelmina, H. K. H. Prinses Juliana en de graaf
van Waldeck, broeder van Koningin Emma.
Om half negen Dinsdagochtend werd over de beide
Nederlandsche zenders de dood van H. K. H. Ko
ningin-Moeder meegedeeld.
De uitzendingen zijn daarop tot Woensdagochtend
8 uur gestaakt als teeken van rouw.
Woensdagochtend te 8 uur zullen de uitzendingen
worden hervat, uitsluitend voor het doen van mede-
deelingen. Tevens is aan alle radio-central en door
de regeering verzocht om zoo lang de Nederlandsche
zenders hun uitzendingen staken ook de radiodistribu
tiebedrijven geheel stop te zetten.
Toen de berichten i. z. de ernstige wending in
de ziekte van H. M. de Koningin-Moeder in den Haag
bekend werden, verzamelde zich dadelijk een groote
menigte bij het paleis aan het Lange Voorhout. Ook
verschillende autoriteiten vervoegden zich aan het
paleis, teneinde naar den toestand van H. M. te
informeeren.
De politie trof onder leiding van den hoofdcom
missaris uitgebreide maatregelen, om het autoverkeer
bij het paleis om te leggen.
De behandelende geneesheer Dr. De Jongh, die
Zondagavond onafgebroken aan het ziekbed der Ko
ningin-Moeder had vertoefd, vond den toestand der
mate verergerd, dat hij het noodzakelijk oordeelde,
een tweeden geneesheer in consult te vragen.
De laatste nachten bleven H. M. de Koningin
en prinses Juliana in het paleis van de Koningin-
Moeder doorbrengen.
Dinsdagmorgen half acht kwam de vorst van Wal
deck en daarna Z. K. H. prins Hendrik met een
auto aan. De omstanders begrepen toen, dat er iets
bijzonders aan de hand was en in den toestand een
ernstige wending was gekomen. Dit vermoeden werd
zekerheid toen om 7,40 uur een communiqué werd
uitgegeven, hetwelk meldde een rustige nacht, maar
dat in het laatste half uur de toestand zoo was ver
ergerd dat de toestand hopeloos was. Nauwelijks was
dit bekend toen Prins Hendrik het paleis verliet en
zich per auto naar 't Noordeinde begaf. Hij had af
scheid van PI. M. genomen.
Bij het ziekbed dat haar sterfbed was vertoefde
de dochter H. M. Koningin Wilhelmina, Prinses Ju
liana en cle vorst van Waldeck.
De belangstelling van het publiek nam gestadig
toe. Enkelen hadden door de radio vernomen dat
de toestand hopeloos was en dit vormde het onder
werp van gesprek, op dit moment ging echter de
nieuwe tijding door de menigte: De Koningin-Moe
der is overleden.
De verslagenheid teekende zich op aller gelaat
af. Als een loopend vuurtje ging het bericht door
Den Haag. Dadelijk na het vernemen van de droeve
mare werd van vele huizen en gebouwen de vlag
halfstok uitgestoken. De kranten verschenen spoedig
met extra-edities.
Ingevolge een besluit van het hoofdbestuur van
den Nederlandschen Bioscoopbond waren Dinsdag ten
teeken van rouw, alle bioscopen in Nederland geslo
ten. Met het oog op het feit, dat de Koninklijke Fa
milie in Den Haag resideert, is vervolgens besloten
de in de residentie gevestigde bioscopen, gedurende
drie dagen, n.l. Dinsdag, Woensdag en Donderdag
a.s. te doen sluiten. Bovendien zullen ook op den
dag der begrafenis alle bioscopen in Nederland ge
sloten zijn.
Adelheid, Emma, Wilhelmina Theresia werd 2 Au
gustus 1858 te Arolsen geboren, als de derde der,
kinderen van George Victor van Waldeck Pyrmont
en prinses Helena van Nassau.
Op 3 Juni 1877 was koningin Sophie overleden en
Koning Willem III weduwnaar geworden. Anderhalf
jaar na dit overlijden trad de koning in het huwelijk
met prinses Emma, die door dit huwelijk koningin
van Nederland werd en wier heengaan thans door
het geheele Nederlandsche Volk, diep wordt be
treurd. Na een bijna 12-jarige echtverbintenis over
leed op 23 Nov. 1890. Koning Willem III.
De 32-jarige Koningin-weduwe heeft toen wel een
zware taak op haar schouders gelegd gekregen. Alleen
zoude zij haar 10-jarige dochter hebben op te voeden,
acht jaren lang zou zij het land als Regentes krijgen
te besturen.
In die acht jaren heeft Nederland in haar een hoofd
van staat gehad, dat ons land heeft weten te besturen
op een wijze, die den republikeinschen tegenstander
van het huis van Oranje eerbied afdwong en iederen
aanhanger van het regeerende vorstenhuis met innige
dankbaarheid wist te vervullen.
Door haar groote gaven van geest en gemoed,
heeft Koningin Emma zich van hare taak als Regentes
gekweten op een wijze, die het best kan worden weer
gegeven door het woord van Staatsraad Mr. A. P. W.
Cort van der Linden, oud-premier tijdens de oorlogs
jaren en oud-minister van justitie tijdens het regent
schap van de Koningin-Moeder, neergeschreven in
het „Gedenkboek, dat ter gelegenheid van haar ze
ventigsten verjaardag en vijftigjaar Nederlanderschap
is uitgegeven.
„De Koningin-Moeder! In den loop der tijden
heeft deze naam een eigen beteekenis gekregen.
Zij, die evenals ik het voorrecht hadden, als Mi
nister samen te werken met de Koningin-Moeder, toen
zij Regentes was of later Haar mochten benaderen in
moeilijke omstandigheden en bewogen tijden, zij we
ten, wat zij geweest is voor Haar nieuw gekozen
vaderland.
De Koningin-Moeder heeft ons volk lief gekregen,
want zij zag in ons volk, zijn zeden en gewoonten,
bijna alleen het waardevolle en het goede: spiegel
beeld van Haar eigen moed. Zij heeft Haar liefde
betoond door Haar trouw medeleven met allen, die
Haar dienden, door Hare onvermoeide belangstelling
in ziekenverpleging, in wetenschap en kunst en door
Haar stille hulp in nood. En ons volk heeft Hare
liefde met liefde vergolden."
De weldadigheidszin van Koningin Emma was al
gemeen bekend. In het lenigen van nood van zieken
en behoeftigen vond zij de grootste voldoening.
Koningin Emma was een vorstin van wie met groo-
ten lof gesproken kan worden. Zij was een vrouw,
echtgenoote en moeder, die als voorbeeld gesteld
mag worden.
Het Nederlandsche volk verliest een nobele lands
vrouwe, aan wie het grooten dank verschuldigd is,
voor het vele goede dat zij voor dit volk heeft ver
richt.
Over het bezoek dat de Koningin en de Prinses
aan de Koningin-Moeder brachten meldt de „Tel."
o.a. omtrent het oogenblik dat zij Maandagmorgen
het paleis der Koningin-Moeder verlieten:
Een aangrijpend oogenblik: daar kwam niet een
vorstin, maar een dochter, die gansch den nacht ge
toefd had in de nabijheid van een geliefde moeder
die worstelde om het leven.
Een vermoeide, gebogen gestalte, het hoofd wegge
doken in een bontkraag, een bleek, ernstig gelaat,
rood behuilde oogen, die diep in de kassen lagen
na een nacht van verschrikkelijke spanning.
Het moet onze Koningin een troost geweest zijn
toen zij zag hoe ernstig en met hoe warme sympathie
het publiek haar groette. Zij moet gevoeld hebben
hoe men met haar meeleeft in deze trieste dagen.
Snel nam de Koningin plaats in den gesloten auto,
even na haar volgde Prinses Juliana en ook zij zag
er bleek en moe uit, ook haar verschijning was er
een van droefheid en zorg om het lot van de zo-o
zeer geliefde grootmoeder. Het is geen geheim in
Den Haag, de Prinses is zeer gehecht aan haar groot
moeder en haar moet deze ernstige ziekte van Ko
ningin Emma wel bijzonder drukken.
Belangstelling van autoriteiten.
Onder hen, die op de registers hun handteekening
hebben gezet, waren de gezant van Zweden, leden
van het corps diplomatique, alsmede de gezanten
van China, Japan, Portugal, de Pauselijke internunti
us. De Poolsche gezant, die ter gelegenheid van den
verjaardag van maarschalk Pilsoedski in het gebouw
der legatie een diplomatiek diner zou geven, heeft
dit diner in verband met de ernstige ongesteldheid
van H. M. afgezegd.
Onder de zeer velen, die Maandag in den loop
van den middag nog van de gelegenheid gebruik
maakten om in de vestibule van het Koninklijk Paleis
aan het Voorhout in de registers hun handteekening
te plaatsen ten blijke van belangstelling en medele
ven bij de ernstige ongesteldheid van Koningin Em
ma, waren de Belgische gezant, Sir Cecil Horst, pre
sident van het Perm. Hof van Int. Jusitite met den
griffier van dat Hof en vele rechters, de Duitsche
gezant met zijn echtgenoote, de commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland, Jhr. v. Karnebeek, Staatsraad
Idenburg, oud-minister Koningsberger, alsmede vele
andere burgerlijke en militaire autoriteiten.
voor bet Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard
m
- m