Dane;-, Jieerea- ca Kioto schoenen, Een Drukkerij en Binderij H. van Herwaarden EngTRtHnilcripn D. M. v. Herwaarden Visch™ark4 Heusaen- Firma L. J. VEERMAN De Olympische fakkel. Komt zien en profiteert er van FEUILLETON. DE HEKS. BIJDRAGEN Links houdenL\ F. G. v. H.f (Waalwijk, f4. Rijw. z. licht: G. J. S., Zuilichem, 3. Rijwiel onbeheerd: A. H., Waal wijk, f 2. Op hoek van straat st.J. J. v. d. jS„ Kaatsheuvel, f5. Venten: J. G. G., Waalwijk, f0.50. VentenG. T., Giesen, f 2. Wij leven in een tijd'van scherpe tegenstellingen. Terwijl Europa wor stelt om zijn democratische vrijhe iden, het oude werelddeel verdeeld is in z.g. linksche en rechtsche kam pen, met alle daarop denkbare nuan ceeringen, is de Olympische fakkel van Griekenland naar Berlijn gedra gen. Met veel ceremonieel werd de fakkel, welke het heilige vuur van Olympia symboliseert, den 2oen Ju li op de plaats van de oude ruïnen in het Zuiden van Griekenland, waal meer dan twintig eeuwen geleden de Olympische spelen voor het eerst plaats vonden, ontstoken. Meer dan duizend Grieksche athleten gaven aan elkaar den fakkel over, zoodat men tenslotte na vijf dagen de Grieksch- Bulgaarsche grens bereikte; en van daar .ging het verder in triomph over den Balkan door Hongarije en Bo- hemen naar Berlijn, opdat met de aankomst van het heilige vuur de elfde Olympiade zou kunnen wor den geopend. Ongetwijfeld een symbolische daad van groote beteekenis. De oorsprong is welbekend, en onwillekeurig gaan onze gedachten daarheen nu terug. De Olympische spelen in de Oudheid werden, naar men weet, georgani seerd door de democratische Griek sche stadsregeeringen, door de vrije steden dus, niet alleen in het moe derland, maar ook in de Grieksche koloniën. De spelen stelden een vrij- heidsfeest voor, ten teeken waarvan de heilige fakkel der humaniteit, menschelijkheid en vredelievendheid, werd ontstoken, gedragen door vrije menschen, die zich hun vrijheid wel bewust waren. Nog leeft dus nu het stoffelijke Symbool van deze burgerlijke vrijheid maar hoe staat het met de geeste lijke waarden in het land, waarheen het heilige vuur thans is gedragen? Over die vrijheid van den geest, den kamp om de cultuur, wordt ook daar nog genoeg gesproken, gelijk dat overal gebeurt in de moderne wereld, waar echte beschaving veelal niet meer dan een vernisje is. Waarlijk, in dit opzicht lijkt be schaving op de deugd eener vrouw, die immers ook het zuiverst is, wan neer er het minst over wordt gespro ken. Italië heeft zijn beschaving naar Abessinië gebracht, in Spanje woedt een burgerkrijg, te Weenen is de aan komst van den Olympischen fakkel gepaard gegaan met bloedige bot singen tusschen wat men nu dan fascistische en' democratische ele menten gelieft te noemen. De werke lijke humaniteit, de ware democratie is bij dit alles evenwel ver te zoeken len op wie even ernstig over de din gen nadenkt, moeten de plechtighe den in het Olympische station te Berlijn dan ook een droevigen indruk hebben gemaakt. VANAF 1 JULI 1.1. ZIJN ONZE DRUK- EN BINDWERK-TARIEVEN OPNIEUW VERLAAGD GEWORDEN LAAT ONZE FIRMA UWE DRUK- EN BINDWERKEN VERZORGEN. U ZULT NIMMER SPIJT VAN ZOO'N DAAD HEBBEN waar U van een onberispelijke uitvoering verzekerd kunt zijn IS EN BLIJFT HEUSDEN. Telefoon 19 Wij ruimen op een groote partij tegen SPOTPRIJZEN Ook voor U is er wat bij, daar wij in alle maten en soorten Reuzenkoopjes hebben. Wat U niet in de Etalage's ziet, vindt U binnen. Uitslui tend a contant en geen zichtzendingen. Aanbevelend, De ware democratie is opgebouwd op vrijheid voor den enkeling en deze vrijheid is een heilige fakkel, die nu helaas dreigt uit te dooven in den smook en walm van een po litiek van economische groepsbelan gen, waarin liet individu in zijn strijd om liet bestaan aan het kortste eind trekt. Zeker, wij allen beseffen, hoe moeilijk het is voor een regeering om in deze crisis vast te houden aan de oude beproefde beginselen van vrijheid in handel en verkeer. Doch wij weten ook, dat een verder afglij den op den weg van het protectionis me onherroepelijk leidt naar de dic tatuur. De zwakke kiest altijd den weg van den minsten weerstand. De moedige gaat de moeilijkheden niet uit den weg en zoo zal ook een de mocratische overheid eerst dan sterk zijn, wanneer zij volgens haar begin selen regeert. „Vrijheid en vrede", zoo luidt de titel van het mooie boek van den Engelschen minister Bald win, waarin deze er den nadruk op legt, dat de democratie „èen zeer moeilijke regeeringsvorm" is, welke, indien zij feilloos wil werken, „op den steun van het geheele volk moet kunnen rekenen. Zij kan onmogelijk haar taak vervullen, als niet een ie der zijn eigen verantwoordelijkheid erkent en als niet allen zich door drongen voelen van hun verantwoor delijkheid tegenover den staat en de gemeenschap. Eerst dan zullen man nen in het parlement gekozen wor den, die zich eveneens van hun wa re plichten bewust zijn. Dit is geen kwestie van deze of gene partij, maar een vraag, die ons allen aangaat, omdat de democratie voortdurend moet worden bewaakt." Zoo is het inderdaad. Wat er thans in Spanje gebeurt, en de hemel be ware ons, dat zooiets ook in Frank rijk zou gebeuren, is een weerspie geling van den verkeerden kant der democratische vrijheid. De ^gedachte van den klassestrijd is in wezen even ondemocratisch als die van het fas cisme, volgens welke de enkeling niet het recht heeft om gehoor 'te geven aan datgene, wat hij als zijn eigen zedelijken .plicht beschouwt. Waar gaat het heen, als groote par tijen in hun programma den strijidl tusschen vrijhandel de bescherming Een verhaal uit de Pyreneeën. til. VI. Het was nu ruim veertien dagen geleden, sedert ze hem, op dien ge- denkwaardigen ochtend ,haid gezien. Nu kwam het haar voor, als had izïj hem zoo even verlaten. Wat be hoefden idie anderen hem aan te ha len en zoo lief met hem te zijn jZïj hadden geen recht op hem... hij wasi niet meer vrij; hij hoorde haar Itoe, haar Benita! In een oogeriblik wond zij zich op lot dolle razernij; indien de opening tn de heg grooter was1 geweest of de heg zelf maar eenigszins toegan kelijk, zou ze er zich zeker doorn gewerkt hebben en zou z!e, in haar drift en woede, op de beide vrouwen Zijn aangevlogen. Nu bleef ze, machteloos, aan den anderen kant der beukenhaag, gien hurkt zitten als! een wilde kat of een sluipend roofdier, dat zijn prooi afwachtte. Aan haar plan om zich, tengevolge der bevelen van den Pastoor, er gens in het dorp, als dienstmaagd, aan te bieden, dacht zij niet meer. Al de goede voornemens:, welke Zij, zoo kort geleden, gevormd had, opnemen, ja zelfs den lijn uitstippelen, volgens welke de muntpolitiek moet loopen Wij komen hiermede in het moeras der groepsbelangen, in een politiek van koehandel tusschen over heid en partijen, waarmede noch het belang der gemeenschap, noch dat van het individu is gebaat. Met den mond bepleit men den vrijhandel, doch met den daad schaart men zich in het kamp der protectionisten, als men denkt, dat daarmede eenig voor deel voor zichzelf of voor de groep is te bereiken. Nog voelt het Nederlandsche volk in al zijn geledingen een diepen af keer voor wat dr. Colijn eenmaal groepsegoïsme heeft genoemd. Nog heerscht bij ons een zoodanige vrij heid van den geest, dat wij van dien afkeer in het openbaar mogen ge tuigen. Maar niettemin is ook het gevaar bij ons aanwezig, voortsprui tend uit een toegeven aan eiken drang tot bescherming, dat de ware demor cratie verwatert, met als gevolg, dat een ieder, zoowel het individu als de groepen zelve, zich in zijn bestaan bedreigd acht. Er ontstaat een gevoel van moedeloosheid, van niet meer weten, welken kant het opgaat, om dat men wel de boodschap hoort, maar het geloof er aan ontbreekt. Zoo ontstaat ook de breuk tusschen wat men nu elders links en rechts noemt, met de neiging in het eerste kamp naar het communisme, in het tweede naar het fascisme, zonder dat de meerderheid van het volk zulks wenscht, omdat deze meerder heid, die zich voor het overio-e niet scherp laat omlijnen, vóór alles: de ware democratie wenscht, gelijk die boven in zoo krachtige termen door Baldwin werd geschilderd en die tot economisChen grondslag den vrijhan del heeft. Geen deflatie of inflatie,, maar een zich vrij vormend loon- en prijspeil, met gelijke kansen voor ie der. Dat is de boodschap, waarnaar ook onze regeering haar beleid zal moeten richten. De Olympische fakkel is tevens het symbool van den vrijhandel! om verlieten haar; de zachtere stemming, welke er over haar gekomen was;,, verdween plotseling en ze was weer het wilde, ontembare natuurkind, de Heks van Panticosa! Ze zag, met loerende blikken, hoe Guido den kruiwagen wegbracht en daarna terugkeerde, vriendelijk la chend en blijkbaar zijn verdere dien sten en zijn jeugdige krachten ter beschikking van Juanita en haar moe der stellende. Die laatste keek trotsch en voor naam, een echte Spaansche; Benita had er vader Gaston vaak over hoo- Gren spréken, dat zij de eerste Spaan sche was in het (geslacht der Aysiar guers', die, van vader op zoon, echte Basken waren. Wat hoefde die vreemdelinge voor haar dochter, die door haar ook ge mengd bloed had, een echten Bask, zooals Guido, aan te halen Waarom Benita daar op die plek bleef, vroeg ze izich niet af. Het was een marteling voor haar en toch had zij den moed, noch de kracht om! weg te gaan. Hoe lang ze daar bleef wist z'e niet... langzamerhand verloor zij alle besef van tijd en plaats en, als men het haar gevraagd had, had ze moge lijk niet eens, kunnen zeggen, waarom ze daar lag. Haar woeste gedachten gingen al lengs over in dof soezen en, zonder het te weten of te willen, sliep ze in. Een bed van dorre blaren, een hoofdkussen van beuketakjes waren niets ongewoons voor haar. Ze was geheel ,één met de Natuur AP den en sluimerde even rustic- grond als de lammeren in de wei Ze droomde van Guido.. en trok' in haar droom, met hem de bergen in en leunde tegen zijn schouder dichter en dichter... tot een luid p-e- schreeuw en eenige ruwe stooten haar wekten... en ze het strenge gelaat van Juana meedoogenloos over haar za°- heenbukken. „(Madre de Dios, wat doe jij hier Landloopster, vagebond, dievegge, moet jij mijn heg vernielen, onze mooie beukenheg, de jmooste van Panticosa Kom, sta op en weg met je... bedeltuig..." „Wat heb ik gedaan stamelde Benita onthutst. „Vraaig-je dat nog, ondeugend nest Je hebt mijn haag moedwillig vernield." „Ik?" begon Benita. „Ja, jij... leelïfke heks, dat je bent." „ïk ben er niet aan geweest." ,3Wel ja, lieg nog maar op den koop toe. Zie dan zelf, wat je gedaan hebt." Benita was, zoodra vrouw Aysaguer haar wakker had geschud, onwillekeu rig opgestaan. Nu keek ze naar de aangeduide plaats in de heg en1 zag dat er werkelijk een groot gat in was. Ze was er met haar hoofd doorgeval- len, toen ze in haar slaap,, meénende tegen Guido's schouder aan te leunen, dichter naar haar droombeeld was toe- gekropen. Door het gekraak der takken had zij de aandacht van Juana op zich ge vestigd en deze had haar, al te spoe dig, helaas! de ruwe werkelijkheid te- Geschiedenis van het Land van flensden en Altena en den llu minderwaard. 48 Wat aengaat <Je kerk te deser plaat se, di,e legt t'eenemaal vervallen en verni,elt door den Oorlogh. Daer plag ook een slot van ouds te staan, ma,er (alsoo de vijand van 's Hertogenbos int jaer ,1579 daer op- gekoomen wias, om door eenen aan slag off verraad de Stad van Heus- den te overvallen, zoo hebben die van het garnisoen, sulx vernoomen zijnde bij den hr. Gouverneur het voorn. Kasteel in brand gesteeken, en in dé asse geleijt, op dat de vijand zigdaer op niet zoude konnen verhouden en daer nut de Stad schaade doen; maer bij 'tijde van bet twaalfjarige bestand is het ten deele wederom opgetimmert en vernieuwt. Ao. 1639 den 26 April heeft in dit voorn. Dorp inde Westakkere een zog of varken een twee jarig kind inde wieg leggende, dood gebeeten. Men moet weeten, dat wel eertijds dese vier Dorpen Vlijmen, Engelen, Hedikhuijsen en Oudheusden toebe hoort hebben den Grave van Gelder land, en dat int jaer 1339 deselve tegen Tiel, Zandwijk, en Herwaarden verwisselt zijn, en alsoo gekoomen an den Hertog van Brabant, gelijk sulx int 14e cap. zal aangeweesen werden. Int jaer 1498 is daer mede verlijt Jan van Oudheusden Wouterszoon bij koop van den Grave van Holland en dan uutgegeven. Ao. 1534 Jan van Oudhesden des voorn, zone, en int zelve jaer God- ruggegeven. Doch niet alleen Juana had haar ge hoord.ook Juanita en... Guido en ze kwamen allebei kijken, wat er gaan de was. Ze dachten dat een hond of een berggeit of mogelijk een vos, op die manier het afgesloten erf der Aysaguers trachtt ebinnen te dringen. Juanita begon te lachen, toen ze Benita daar zoo verlegen en verschrikt voor haar moeder zag staan. ,;0! 'tis de Heks van Panticosa... pas op Guido, dat ze je niet betoo- vert En toen keek hij1 haar aannet als dien ochtendtoen verraste zijn blik haar, nu ving ze dieu gretig op, als een dorstige, die versmacht, een drup pel water opvangt. Eén seconde duurde hetBenita voelde zich, als door een macht buiten haar om, gedrongen om naar hem toe te vliegen en troost bij hem te zoeken en zich tegen hem aan te vleien zooals ze het in haar droom had ge daan. Doch... helaas! Zij stond zoo ver van de anderen af. Voor booze woorden gelijk Juana haar had toegevoegd, dicht genoeg, maar te ver voor een licha melijke toenadering, zooals zij die be geerde. Haar verlangen was bescheiden ge noeg; ze wilde enkel tegen hem aan leunen en de beschutting van zijn ster ke armen om zich heen voelen. Nog nimmer in haar leven had ze schalk van Oudheusden. Ao. 1548 is heere van Oudheusden geworden Wouter bij overlijden van de voorn. Godschalk zijn Oom, en is int jaer 1593 daer mede verlijt Johan, een zoone van de voorn. Wouter zijn Vader. 'Ao. 1534 Jan van Oudheusden des geworden Gerard bij doode van de voorn. Johan zijn broeder, en is den selven gesuccedeert zijne Dogter Juf- frou Maria jegenwoordig huijsvrou van Jonker Peter de "Uuijter. 7. VAN ELSHOUT. Dit Dorp behoorende onder de heer- lijkheijd van Oudheusden is daer van geleegen„ gaande na Drunen en Baert- wijk omtrent wat meer dan een halff uur gaans,, en heeft een zeer fraije en groote Kapel, zijnde nog in wese, en werd de predicatie van de gerefor meerde Religie daer gedaan door den Predikant van Baertwijk bij combinatie. Voor de troublen plag tot dese Ka- pelle van wege zekere Maria beeld, het welk gezegd wierd mirakelen te doen, een groote confluence en toe loop te we sen,, van de oml eggende Dorpen; waer het voorn. Beeld ge- bleeven is heb ik niet konnen vernee- men. Omtrent ;het jaer 1330 is geweest een zoon Van Jan de Vile van die name Heer van Heusden,, uut het tweede bedde en werd begiftigt met dese Heerlijkheijd, daer van hij ook genaamt werd Heer van Elshout. Hij voerde een goude rad in een zwart veld; ziet hier van naader het 4e cap.; hij werd daer na Kasteleijn van Heusden en heeft gehouden de partije van de Hertog van Brabant. 8. VAN HULTEN. Dit Dorp behoorende onder den Heer van Oudheusden is jegenwoordig niet meer als een gehugt, maer het schijnt wel ei ertijds van meerder Importantie geweest te zijn, overmits het zijne plaats heeft onder de Dorpen, waef over de Hertog van Brabant en de Grave van Gelderland voor desèn groo te 'twist gehad hebben, welk geschil Philippus Koning van Vrankrijk int jaer 1334 door zijne uutspraeke binnen Amiens getermineert heeft, gelijk in het XlVe cap. verhaalt werden. (Wordt vervolgd). zulk een behoefte aan teederheid gehad, had ze zich zoo verlaten gevoeld. En Guido bleef ver van haar af staan tot Juanita hem meetrok, zeggende: ,,Kom, wij moeten ons klaar maken voor het balspel." Een scherpe pijn ging door Bemita's hart. Het beroemde jeu die pelote, met het feest er aan verhonden, was door de ziekte van eeen der beste spelers van Panticosa, uitgesteld en zou heden plaats hebben. Ze had er niet meer, aan gedacht, en nu werd ze er plotse ling aan herinnerd. Een vurige, hartstochtelijke begeerte om er heen te gaan met Guido en hem te zien spelen en zijn jas voor hem te bewaren en 's avonds den Fandango met hem te dansenmaakte zich van haar meester. Ze vergat alles, behalve dat eene en, vlug als een gems, door de door haat val gemaakte opening in de heg sprin gende, ging ze regelrecht naar Guiidp toe: ,,Senor Angola, ik ben u noig wat schuldig, u hebt mij gevraagd uw patronne te zijn onder het halspel". ,,Ik? Pardon senorita", en hij wend de zich tot Juanita, en deed alsof hij haar niet kende en vrouw Aysaguer pakte haar bij de schouders en dreef haar voort tot bij het hek en opende het en duwde haar er uit, zóó hard], dat ze met een smak op den grond! neerviel. (Wordt vervolgd). f5.—. Rïjw. z. lichtM. v. d. S. Graven moer, f 3. Seizoen-Opruiming. ■nSpelend kind ineens voor uw auto... een tegenligger. Z Z\\n bocht te groot m_ 'n verraderlijke "e mi na' <&n redden kromming. goede remmen menschen- lévens- Dan gaat tomdn 0f vier seconden, dan het op centimeters aan! TOT DE

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1936 | | pagina 6