Ho. 5669 Woensdag 19 Aug.
PRAIRIE KONINGIN.
TWEEDE BLAD
Radio-Programma,
voor het Land
van Heusden en Altena,
de Langstraat
en de Bommelerwaard.
BIJDRAGEN
BEHOORENDE BIJ HET
Geschiedenis Tan het Land Tan
Heusden en Aitena en den
Bounnelerwaard.
49
9. VAN BAARDWIJK.
Dit Dorp heeft na het gevoelen van
zonnmige zijn Naam van de Deenen
gekreegen, en dat na een vermaarde
plaats in Dienemarken bekend en ook
zoo genaamt, off van de Longobar-
dien.
H. Jun,ius spreekt daer van in zijn
Batavia cap. 34:
„Baardwijk, welkers naam en oor
sprong ik niet gaerne de Franse Bar
den, maer met meer regt de Longo-
„barden, een volk in Duijtsland, toe
schrijven zoude, welk dorp staat on-
„der het gebied van Cornelis de Jongh
„een man van een vermaerdelijk ver-
Stand.
Het heeft oostwaarts Drunen en is
bijkans een uure gaans geleegen van
d;e Stad Heusden opde Langstraat gren-
sende an de Jurisdictie van Waalwijk.
Mij is voorgekomen, dat Johannes
Hertog van Brabant int jaer 1269 ver
leent heeft an Willem Grave van H.oor-
nie 'de Heerlijkheijd Venloo, en daer
staat bij:
„Quod ja,cet retro Waalwijk en Baart-
wijk.
Dat is: Welke Rerzendïjk? geleegen is
lagter Waalwijk en Baertwijk, zoo dat
dit voorn. Dorp zoo oud is., én dan
diesen naam al gehad heeft.
In die handvest vant jaer 1415 aan
gaande de heijdijk gegeven bij Willem
Grave van Holland word ook van
Baertwijk gewag gemaekt.
Wat de kerk aangaat die is blijden
Oorlog ongeschend gebleven. Voor de-
sen is odk dispuijt geweest tussen
dien Hertog van Brabant en den Grave
van Gelderland over dese voorn. Heer
lijkheijd van Huiten, en is dat vers,chil
getermineert door den Koning van
Vrankrijk binnen Amiens int jaer 1334,
gelijk te vooren bij'mij aangeweesen
is.
Int jaer 1407 heeft Willem Grave
van Holland met dit voorn. Dorp be
giftigt om te Leen van hem te ont-
fangen zijnen Kamerling Feuijt Feu.ijt-
zoon, van dewelke het gekoomen is
an Hugo Feuijtzoon van Wielesteijn
des voorn, zoone anno 1413, en na
zijn overlijden anno 1438 op Juffrou
Geertruijd Feuijtdogter van Wielesteajn#
des voorn. Dogter, dewelke de voorn.
Heerlijkheijd verkoft aan hr. Diderik
van de Mervfede heer van Eeten en
Meeuwen. Kasteleijn Drossart der ste
den Heusden en Geertruijdenberg, en
heeft de voorn, van de Merwede van
Graaf Willem dese Heerlijkheijd tot
een erfleen ontfangen, en gaft ze ook
weder over an zijn natuerlijken zoone
genaamt Klaas van de Merwede int jaer
1447,, met o,ctroij van den Grave.
Ao. 1500 is daer medle verlijt bij
overlijden van den voorn. Klaas zijn
Diogter Magtild Klaasdogter getroud
an de Jonge.
Ao. 1504 Meester Reijnier de Jonge
bij overgifte van de voorn. Magtild
zijne moeder. Daer na 1515 Meester
Jakob de Jonge na overlijden zijns
Broeders.
Anno 1554 Meester Cornelis de Jon
ge bij overlijden van zijn vader Jakob
de Jonge.
Ao. 1579 desselfs zoon Cornelis de
Jonge.
Ao. 1615 Juffrou Anna de Jonge
bij doode en maekinge van haer Va
der.
Ao. 1624 Jonker Jakob de Jonge
bij doode en makinge van Juffrou An
na zijn nigte.
In dit voorn. Dorp heeft de kerke
J. Christi bedient omtrent den jare
1620 en volgende:
D. Guilhelmus Bonsnannus dewelke
op een nieuw de Instutie Calvini
'inde Nederlands,che Taal overgeset
heeft uut de franse en Latijnse., welk
werk daer na binnen Leijden gedrukt
is .bij P. Aartzoon van Ravesteijn, int
jaer 1650, in folio.
10 VAN HESBEEN.
Dit Dorp zijnde een Ambagts heer
lijkheijd is omtrent een halff uur gaans
van Heusden, an de kand van de Oude
Maze lopende na Doveren; het heeft
Oudheusden zuijd waarts en Aalburg
ten Noorden.
Omtrent het jaer 1325 schijnt dat
eenig geschil is ontstaen over een
gemeene straat off steege en over den
accijns, het voorn. Dorp aengaande, en
daer op hebben Jan Heere van Heus
den en Jan Heere van Meegen, die
daer bij off omtrent geërft was, be
looft bij haer handveste vant voorn,
jaer an de Stad Heusden, dat zij die
steege, die komt van Hesbeen voorts
zullen doen gaan tot de oude Heus-
dens,che poort in, en van den accijns
die te Heusden plag te weesen, niet
te doen dan met de gemeijnde 'Stads
raade, en daer op belooft de Heere van
Heusden den voorn. Heere van Megen
in die geleegentheijd schadeloos te hou
den.
Int Jaer 1383 is wederom eenig ver
schil ontstaan aengaande den accijns
van Hesbeen, tegen Aart van Hesbeen
en dat werd doen bij Aalbert van
Beijeren bij zijne handveste getermi
neert verklarende dat de voorn. Aart
(zonder twijffel Heer van Hesbeen)
geen regt tot den accijns van Heusden
hadde.
Omtrent het jaer 1300 is geweest ze
kere Jan een jonger zoon zijnde van
Jan de Vie van die naame Heere van
Heusden, en die was Heere van Hes
been, hij voerde in zijn Wapen een
goud Rad in een rood Veld.
In de cronijk van Holland word divis.
19, cap. 21, dese voorn. Jan van Hes
been met Aarnoud van der Sluijse,
en Jan Heere van Heusden gestelt
onder de vermaerdste Eedelen van dien
tijd.
C. Butkens verhaalt op het jaerl2S6
dat de heer van Heusden en de heer
van Kuijk ten dienst van den hertogh
van Brabant assisteerde met een Com
pagnie Ridders, en daer werd dese
heer van Hesbeen mede genaamt.
Dese heerlijkheijd is gebleven an dese
rank oft stamme tot het jaer 1372,
wanneer de mans oir uutgestorven zijn
de daer mede verlijt is geworden, Vrou
Geertruijd Van Hesbeen getroud an
Hugeman van Strijen, heere van Zeven
bergen.
Ao. 1434 is daermede verlijt Arent
van Zevenbergen.
Ao. 1492 Vrou Maria van Zevenber
gen bij overlijden' van haer Vader.
Ao. 1530 hr. Cornelis van Bergen
heer van 'Zevenbergen bij doode van
zijn moeder.
Ao. 1550 Jonker Willem Turk bij
opdragt van de voorn. Cornelis.
Ao. 155S Jonker Lubbert Turk na
het overlijden van zijn Vader.
Ao. 1620 hr. Willem van Renesse
heer van Mal, bij doode en maekinge
van Jonker Lubbert voorn, zijn Oom
van 's moeders wege.
Ao. 1631 heer Frederik van Renesse
heer tot Mal bij overlijden van zijn
Vader.
In de Stad van Heusden staat je-
genwoordig nog een huijs van ouds
genaamt het huijs van Zevenbergen,
en is nu de Brouwerije van de Swarte
Leeuw. Ja het plag te staan, eer de
Stad daar uutgeset was opde Hes-
beense Dijk, welke als een voorstad
was, en de Inwoonders aldaer woo-
nende als inde voorstad werden ge
houden voor Poorters der Stad Heus
den, en daer op slaan dese volgende
woorden van zekere Ordonnantie ge
maekt anno 1452 bij die van het Ge-
regte van Heusden en Jonker Johan
van Nassau als Overste Kasteleijn en
Drossart art. 6.
„Voor Schout en Schepenen van
„Heusden inde Vrijheijd van Heusden,
„en opden Hesbeense Dijk woonagtig
SCHEVENINGEN-HAVEN 1204 M.
Dagelijksche uitzending om 10.35, 11.50,
13.25 en 15.15 uur van persberich
ten door het persbureau Vaz Dias.
DONDERDAG 20 AUGUSTUS.
HILVERSUM I 1875 M.
(A.V.R.O.)
Gramotoonmuziek.
Het Omroeporkest.
Morgenwijding.
Gramoroonmuziek.
Het Omroeporkest.
Spr.: Mevr. W. BoschJesse.
Hét ensemble „Romania".
Kovacs Lajos en zijn orkest.
Orgelconcert m.m.v. fluit en
hobo.
Het Lyra-Trio.
Gramofoonplaten.
Voor zieken en thuiszittenden.
Gramotoonmuziek.
Radiotooneel voor groote kinde
ren. „De geschiedenis van Geno-
veva van Brabant".
Kovacs Lajos en zijn orkest.
Sportpraatje door H. Hollander.
Overschakeling zender.
Pianorecital door Paul v. Katwijk.
Gramofoonmuziek.
De AVRO-Reporfagedfenst te
Nottingham, de Residentie der
Schaakmeesters.
Nieuwsber. en mededeelingen.
Het Omroeporkest m.m.v. cello.
„Aan de vooravond van de
groote dag", hoorspel.
Aansluiting met het „Festspiel-
haus" te Salzburg. Uitzending
8.00
9.00
10.00
10.15
10.30
11.00
11.30
1.15
2.00
2.45
3.30
4.00
4.30
4.45
5.30
6.30
6.55
7.00
7.30
7.40
8.00
8.10
8.55
9.40
10.30
10.45
11.00
11.10
van de laatste acte van Verdi's
opera „Falstaff".
Gramofoonmuziek.
Reportage uit Nottingham, de
Residentie der 'Schaakmeesters.
Nieuwsberichten.
Het AVRO-Dansorkest.
HILVERSUM II 301.5 M.
8.00
8.15
10.00
10.15
10.45
11.00
11.30
12.00
12.15
12.30
2.00
3.00
3.45
4.00
5.00
5.30
6.45
7.00
7.15
7.45
8.00
(K.R.O.)
Wij beginnen den
Morgenconcert.
dag.
(N.C.R.V.)
Gramofoonmuziek.
Morgendienst.
Leger des Heilskwartiertje.
(K.R.O.)
Gramofoonmuziek.
Godsdienstig halfuurtje.
Politieberichten.
Gramofoonmuziek.
Het KRO-Orkest.
(N.C.R.V.)
Orgelbespeling.
Zangrecital.
Z e nd e r verzorg in g.
Bijbellezing door Dr. J. Riemens.
Cursus handenarbeidi.
Pianokwartet „Die Haghe".
C.N.V.-kwartiertje.
Zender,overschakeling. Politie- en
Persberichten.
Gramofoonplaten.
Radioreportage.
Weer- en nieuwsberichten.
8.15 Het Bach-Orkest der Bethlehem-
kerk te 's Gravenhage.
9.00 Spreker: P. van Aalten.
9.30 Vervolg concert.
10.00 Nieuwsberichten.
10.35 Gramofoonplaten. Na afloop:
Schriftlezing.
o
VRIJDAG 21 AUGUSTUS.
HILVERSUM I 1875 M.
8.00
10.00
10.15
10.35
11.00
11.20
12.00
12.30
1.30
3.00
3.20
4.00
4.30
5.00
5.30
7.00
7.03
7.25
7.55
7.59
8.00
8.05
8.30
9.00
9.30
10.00
10.30
10.40
11.00
11.05
8.00
8.15
10.00
11.30
12.00
12.15
1.00
1.30
2.15
3.00
4.15
4.35
4.50
5.10
6.00
6.20
7.00
7.15
7.35
8.00
8.10
9.10
10.10
(V.A.R.A.)
Gramofoonmuziek.
(V.P.R.O.)
Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
Carel Rijken draagt voor.
Gramofoonmuziek.
Carel Rijken draagt voor.
Gramofoonmuziek.
(A.V.R.O.)
Gramofoonmuziek.
The Palladians.,
Kovacs Lajos en zijn orkest.
Gramofoonmuziek.
Het AVRO-Dansorkest.
(V.A.R.A.)
Gramofoonmuziek.
Voor de kinderen.
Kamermuziek voor verschillende
bezettingen.
Orvitropia.
Zenderoverschakeling.
Lezing door Dr. G. Geers.
Gramofoonmuziek.
Nieuwsberichten.
Herhaling S.O.S.-berichten.
(V.P.R.O.)
Nieuwsberichten V.G.P.
Spr.: Ds. G. Westmijse.
Concert.
Spreker: Prof. P. Casimir.
G r a m o f o o n m uzi ek
Spr.: Ds. J. B. Th. Hugenholtz.
G r a m o f o o n m u z i ek.
Avondwijding.
(V.A.R.A.)
Nieuwsberichten.
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 301.5 M.
(K.R.O.)
Wij beginnen den dag
Morgenconcert.
Gramofoonmuziek.
Halfuurtje voor zieken en ouden
van dagen.
Politieberichten.
Het KRO-Orkest.
Gramofoonmuziek.
De KRO-Melodisten.
G r a mo f o o n in u z i e k
Orgelconcert door E. Haak.
Zang- en pianorecital.
Gramofoonmuziek.
Vervolg zang- en planorecital.
Het KRO-Orkest.
Land- en tuinbouwcauserie.
De KRO-Melodisten.
Politieber. en zenderoverschake-
ling.
Spreker: Mej. L. Marks.
Musica Catholiea.
Nieuwsber. en mededeelingen.
Gramofoonmuziek.
Het KRO-Orkest.
De KRO-Boys.
10.30 Nieuwsberichten.
10.35 The Blackbirds spelen.
11.15 Gramofoonmuziek.
o
ZATERDAG 22 AUGUSTUS.
HILVERSUM I 1875 M.
8.00
10.00
10.15
12.00
12.30
1.45
2.00
2.40
3.00
3.30
4.00
4.50
5.05
5.40
6.00
6.30
7.00
7.03
7.25
7.35
8.00
8j03
8.15
9.00
9.15
9.45
9.50
10,00
io;o5
11.00
8.00
8.15
10.00
11.30
12.00
12.15
l.OO
1.15
2.00
2.30
3.00
4.00
4.15
4.30
4.45
5.30
6.05
6.20
6.45
7.00
7.15
7.35
8.00
8.10
8.30
9.00
9.20
9.50
10.05
10,15
10.30
10.35
10.45
11.15
(V.A.R.A.) j
Gramofoonmuziek.
(V.P.R.O.)
Morgenwijding.
(V.A.R.A.)
Uitzending voor de Arbeiders
in de Continubedrijven.
Orgelspel door Joh. Jong.
Gramofoonplaatjes.
Zenderverzorging.
Eddy Walis en zijn orkest.
Lezing door Dr. E. van Hinte.
Eddy Walis en zijn orkest.
Platen der maand.
Gramofoonmuziek.
Spreker: Piet Bakker. j
Concert: Viool en piano.
Letterkundig overzicht.
Orgelspel door Cor Steyn.
G r am of oon muziek.
Zenderverzorging.
Arbeiders Muziekvereeniging
„Voorwaarts".
Toespraak door C. W. Jacobsen.
Arb. Muziekver. „Voorwaarts",
Herhaling S,O.S.-berichten.
Nieuwsberichten en varia.
Het VARA-Orkest.
Guus Kedcjy'met een liedje.
Het VARA-Orkest.
Wij vragen uw aandacht voor
Louis Davids zingt.
Nieuwsberichten.
Het VARA-Orkest.
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 301.5 M.
(K.R.O.)
Wij beginnen den dag...
Morgenconcert. j
G r am o f o o n mu z i ek.
Godsdienstig halfuurtje.
Politieberichten.
De KRO-Melodisten.
Gramofoonmuziek.
Het KRO-Orkest.
Halfuur voor de rijpere jeugd.
Het KRO-Orkest.
Kinderuurtje.
R.K. Meisjes-Mondaccordeonver-
een. „Utile Dulci".
Gramofoonmuziek.
„Utile Dulci".
Gr am o f o o nm uzi e k.
Jeugdige Katholieke Esperantis
ten zenden uit.
Gramofoonmuziek. j
Journalistiek weekoverzicht.
Gramofoonmuziek.
Politieberichten.
Spreker: Jeroen Galama.
Actueele aetherflitsen.
Nieuwsberichten.
Lichtbakens.
G ra m o f o o nrnuzi ek.
Ko van Dyk draagt voor.
Het KRO-Orkest.
Internationale sportrevue.
The Hawaiian Friends.
Gramofoonmuziek.
Nieuwsberichten.
The Hawaiian. Friends.
De KRO-Boys.
Op vleugelen van den nacht.
„elk een halven silveren etc.
Alhier plagten de heeren een groot
Kasteel te hebben, b ij de oude Maze,
hetwelk bij die van Heusden werd af-
gebrooken int jaer 1589, als de Grave
van Mansfeld met het Leger des Ko-
nings van Geertruijdenberg kwam na
Heusden, om dat te belegeren, gelijk
hij ook deede, dog dit Kasteel is daer
na wederom voor een gedeelte opge-
timmert. Wat de kerk aengaat die heeft
door den Oorlogh ook groote schade
geleeden, het muerwerk van den toorn
en kerk geven genoeg te kennen dat
het een fanum, dat is, een kerk der
Heijdenen is geweest, en dat Suiber-
tus daer in ook zoude gepredikt heb
ben, gelijk int 5e cap. aengewesen is.
Het choor is wederom gerepareert
en werd daer in den Dienst gedaan
door den Predikant van Aalburg bij
combinatie.
Alhier legt nog een Geseet genaamt
het Nonnen-geseet, omdat wel eertijds
daer een Klooster gestaan heeft voor
Vrouwen, het welke daer na dioor Wil-
van Kroonenburg Drossart van Heus
den inde Stad is gefondeert, maekende
daer van een Mannen klooster, gelijk
te vooren cap. 6 is verhaalt, en cap. 9
223. Tijdig zagen de blanken hun moei
lijke situatie in en ze probeerden de kano
nog te doen keeren. Maar de stroom was
te sterk en de manoeuvre mislukte. De boot
kantelde en allen rolden in het water, dat
meer voor krokodillen dan voor menschen
geschikt was.
224. Maar ook het prairiekoninginnetje
had begrepen wat er bij de stroomversnel
ling kon gebeuren en had haar maatrege
len genomen. Plotseling was ze van ach
ter een rotsblok te voorschijn gesprongen.
225. Een touw suisde door de lucht,
Nick greep het en werd veilig naar den
oever getrokken. Van de anderen was niets;
meer te zien. De stroom had ze meege
sleurd.
Nieuwsblad
TOT DE
