TWEEDE BLAD
Woensdag 24 September 1941 No. 6196
FEUILLETON
Land- en Tuinbouw
OfHciëele Berichten
HET SCHOT IN
DEN NACHT.
Warmbloedfokkerij.
BOKHOVEN,
BEHOORENDE BU HET
VOOR HET LAND VAN
HEUSDEN EN ALTENA,
DE LANGSTRAAT EN
DE BOMMELERWAARD
De verrichtingsproeven van
hengsten en merriën in Noord-
Brabant. i 1
Teneinde de producten van d[e
warmblcedfokkerij te onderzoeken op
hun bruikbaarheid als gebruikspaard
en de gevolgten van vroegjetr wel g|ef
pleegde hekkenspfingers-fokkerij weg
te werken en tevens pm de veelzfijf-
dige bruikbaarheid aan te moedigten
en te bevorderen worden de beste
fokpaarden van 412 jaar onderi-
jwoipen aan een z.g. verrichtings1-
prcef. Ook dit jaar zftjn dezie vei(-
richtingsproeven gehouden, zij "hiet
top eenigszins bescheidener schaal dan
vorige jaren. Ditmaal was de deel
name beperkt tot hengsten en pre(-
mie-merriën.
Voor Noordbrabant zijn de drie
keurintgsplaatsen gehandhaafd, met
dit verschil dat in plaats van te Oir)-
schot thans te Best 'is gekeurd. Best
is iets beter gelegen voor lie deelne
mers o-a- van Eindhoven en He'l»-
mond, terwijl het terrein van Oir1-
schot van vorige jaren thans niet
beschikbaar w'as. En zoo is in deze
week gëkeurd in Raamsdonk, Best
«ra Haps.
De deelname voor idezfei verrichi-
tingsproeyen is nog vrij willig en
dienovereenkomstig hebben nog niet
alle premiepaarden hieraan deelge
nomen. Alleen voor hengsten van 4
6 jaar is de deelname veyjp-licht.
Wil het instituut aanf 'zijn doel
beantwoorden dan zal het binnenkort
wel verplicht worden gesteld dat ook
de merriën hieraan) deelnem|en, al
thans de geprimeerde dieren. Toch
was de deelname vrij bevredigend,
gezien de verschillende) moeilijkhel
den, waarmee de edgönanen hebben
te kampen als transportbezwaren, op
hooping van werkzaamheden enz.
De proef bestaat uit drie dqelen
1. Uithoudingsvermogen onder het
zadel3000 ML af te leggen in draf
binnen 12 minuten en 500 in stap
binnen '6 minuten. Dan deze -verrich
ting herhalen en tenslotte 3000 M. in
draf, waarvan maximaal 900 M. in
galop, binnen 12 minuten.
2. Aangespannen in éénspan voor
boerenwagen, beladen meit 500 Kg1.,
>2 k 5 KLM. binnen 20 a 50 m:nu,ten;
afleggen en daarna 500 M, in draf.
'(Bij "luchtbanden *het dubbele ge
wicht). Daarna 500 Kg. bijladen en
dezen last voortbrengen over een
afstand van 1000 meter, waarin 2 oï
meermalen op bevel halt gehouden
19.
Er verliepen bange oioigleniblikken.
Het was een geluk', dat dez'e zijde
van het huis nog het minst door de
vlammen was aangetast, maar het was
er zoo vol roo-k, dat iemand er moest
stikken, als hij zich niet spoedig ver
wijderde.
„De arme heer, hij is verloren,"
zei een oude visschersvrouw. „Daar
is ook geen mensch enkel rook".
„Wie zou daar ook kunnen zijn,"
jammerde Minna het kamermeisje.
„Hemelsche goedheid de, baron
heeft zich om niets in een zekeren
dood gestort."
De seconden schenen den meni-
schen een eeuwigheid in, ademi-
looze, vreeselijke spanning, stonden
zij beneden te wachten, machteloos,
als verlamd door het verschrikkef-
lijke, dat in het naaste oogenblik
zou gebeuren. Alleen het angst wek
kende knetteren van de vlammen
werd gehoord.
Daar ging op eens een zucht van
verlichting door de menigte men
zag Patrick aan het venster. Hij was
zwart van de rook in den linker
en weer aangetrokken moet worden.
3. Gezamenlijke geschikthe'dproèf
onder het zadel in draf en galop.
Naar gelang van den leeftijd moe
ten de te primeeren merriën minstens
2 of 3 levende veulens ter wereld
gebracht hebben.
De eerste proef is voornamelijk1
een uithoudingsproef, de tweede een
gehoorzaamheids- of gewilligheids-
proef rustig aanzetten en rustig
weer stilstaan. Bij de derde proef
wordt vooral gelet; op de waarde
voor gebruik als zadelpaard.
Bij de beoordeeling der paardjen
moet dus op zeer veel gelet worden,
zcodat het niet wel doenlijk is, een
omschrijving van de verrichtingen
van elk paard afzonderlijk te gev-etn.
In het algèméen kan worden gf&-
constateerd, dat van de tier beoori-
deeling aangeboden dieren geene
twijfelachtig was, dus waren er ook
geen uitvallers. Dit behoeft ook niet,
wanneer de dieren eenigszins zijn
voorbereid, kunnen ze de proef ge
makkelijk doorstaan; diei dit niet kun
nen m-oët van primeering uitgeslo-
ten blijven.
Den eersten dag, te Raamsdonk,
waren van de, 16 aangegeven merriën
er 13 verschenen, benevens 4 hen'gi-
sten. Drie der hengsten werden "in'
de le klasse gefplaatst, n.l. Vond el us
van de C-o'öp. 'Ver. t. -verb, van het
Paardenras in heit Land van Heus-
den en Altena, Walter en Adelsjong
van A. Z. Stioèk te Almkerk; één
werd 2dei klasse Windsor van J. v.
d. Heuvel te Genderen.
Van de merriën kwamien 5 in de
eerste klasse D aatje; van J. v. Riel
te Lage ZwaluweWapollina van
W. Snoek' te Nieuwendijk; Udinia
van W. G. J. Branderhorst te E-er
thenAnnet van A. Z. -Snoek t-e
Almkerk en Belissa van W. u. Kessél
te Zevenbergen. - i
Eveneens 5 werden tweede klasse
geplaatstVan,tin a van J. Keiler te
Lage Zwaluwe; Boliena van "A. -V-os
te Hill; A'r-ona van A. >D. v. Buur en
te Meeuwen,; Rodona van W. -G. J.
i5ramaern-orst te Het hen en Vlnïavan
A. Z. S-noe'k te "Almkerk.
Drie werden derde klasse Vasa-
lien van J. J. Staal te Geert ruid eb
be rg Straska van J. J. v. Dongen
te Geertruidenberg en Tetty van A.
D. v. Buuren, te Meeuwen.
Als de landelijke ruiter die, die
beste pre sta'ie bij het berijden, der
dieren leverde, kreeg een medaille
P. de Bont te Raamsdonk'.
(Huisgezin).
arm hield hij een vrouwelijke, schijn
baar levenlooze gestalte zijn rech
ter hing slap neerdie was d-oor
een neervallenden balk getroffen. Met
inspanning van zijn laatste krachten
klom hij de ladder af, terwijl hij met
bijna boven mens ch eli jk e kracht zijn
aan de vlammen -ontrukten buit vast
hield. Het was de hloogste tijd, want
nauwelijks was hij beneden, of het
dak viel m-et donderend geraas in.
Een regen van gloeiende: vonken ver
spreidde zich naar alle kanten en
deed de menigte gillend uiteenstui
ven.
Het geheele dorp Mahlkehnen was
ondertusschen op de plaats des onj-
heils verschenen hulpvaardige
handen strékten zich naar Patrick
uit en legden de biewustel-ooze vrouw,
die hij met gevaar van ziijn eigen 1 e/-
ven uit den verstikkenden rook had
gered, op het grasperk neer.
Patrick kwam na eenige oogenblik-
ken van bedwelming weer tiot zich
zelf. Zijn arm deed hem hevig pijn,
maar hij liet het niemand merken.
„Het is Stina van het Zeeslotriep
juffrouw Spalding met veel misbaar.
Zij "knielde bij de bewustelooze- neer,
wier zwart berookt gezicht bijna on
herkenbaar was. „Stina en niemand
anders heeft den brand gesticht; zij
is het huis binnengeslopen, nadat de
dames naar Griffshagen waren ge
gaan!"
„Stina heeft den brand gesticht!"
riep de opgewonden menigte in koor.
eertijds een schuilplaats voor
misdadigers, tengevolge van zijn
onafhankelijk bestaan.
Tot de parochie Hedikhuizen be
hoorde vroeger kerkelijk ook Bok
hoven, dat later ressorteerde onder
het decanaat van Heusden.
De kerk van Bokhoven is in 1363
gebouwd. Nu, een honderd jaar ge
leden, telde het dorp slechts 36 hui
zen, welk aantal werd vermeerderd
door een nieuwe school.
De Heer van Bokhoven, woonde
eertijds in een kasteel, met zware
torens, gewelven, muren en grach
ten voorzien, maar dit verblijf leed
zeer in de Spaansche oorlogen.
Alleen de voorburcht bleef lang
bewoonbaar en strekte nog geruimen
tijd aan den Graaf van Bokhoven
tot schuilplaats, teen deze, tengevol
ge van de staatsgebeurtenissen zijn
vaderland moest ontvluchten, zoover-
haalt ons H. B. Martini van Geffen
in zijn verhandeling.
Later besloot men den burcht le
sloopen, daar deze door de Fran-
schen veel geleden had en de restau
ratie te groote financieele offers zou
vragen. Lang is nog een gracht en
een poort blijven staan.
De landbouwproducten werden
veelal te Den Bosch ter markt ge
bracht. Bokhoven, ten N. begrensd
door de Maas, ten O. en ten Z. door
de gemeenten Engelen en Vlijmen en
ten W. door Hedikhuizen was van
alle zijden ingesloten door Hol-
landsch of Geldersch grondgebied en
'behoorde vroeger tot „geen dezer pro
vinciën, zoo min als tot het nabijge
legen Staats-Brabant behoorde of aan
hetzelve onderhoorig was. Volgens
oirkonden was Bokliov-en ©ene hooge
en vrije grondheerlijkheid, den titel
van baronnie en vervolgens dien van
graafschap veerde, r-essorLeerende on
der het H. Roomsche Rijk en hg©>
verre dan ook van Luik verwijderd,
van den Vorst Bisschop dier stad
afhankelijk en leenroerig; en hi-erln
ligt de oorzaak der onafhankelijkheid
waarin Bokhoven, ten opzigte d-er
naburige provinciën, blieief."
Teen dein Bosch in 1629 was over
gegeven, werd het, als Nieuwkuik
en Lith, van Holl-andsche zijde, „aan
vankelijk als onzijdig grondgebied be
schouwd."
Oneieinigheid ontstaat in 1690 tus-
schen den Graaf van Bokhoven ein
Den Bosch, over enkele wilgen hoo
rnen aan de Maas te Bokhoven. De
ze waren belemmerend voor de
scheepvaart, zoodat de Bossche stads-
regeering besloot ze te laten kappen.
Maar uit naam van den Bisschop
van Luik (beschermer van Bokho
ven) liet men Den Bosch weten, dat
zij van dit voornemen moesten afzien.
Het Schippersgilde moeide zich nu
met de kwestie en de Staten gaf den
den Graaf beviel de hindernis weg
te ruimen. Na dit verlof tot uit-
roeïng der hoornen, gegeven door
Hunne Hoog Mogen-den aan Den
Bosch, begaf „zich een leger van
6 man paardenvolk, dertig voetknech
ten en 25 werklieden in-aar Bokhoven
op marsch, ten einde de hoornen te
vellen en een jaag- en tr-ekpad aan
„Daarvan later, goede m-enschen,"
zei Patrick„nu moet er vlug een b-or
de naar dokter Brinkmanh".
Patrick gaf gteen acht -op- de pijn,
die zijn arm deed, en wqerd'e al
len af, (die hem in luide bewoordin
gen beklaagden en medelijden be
toonden.
Ter wille van het krankzinnige,
nietswaardige vrouwspersoon, dat
dagen lang als een -dievegge -om het
huis bleeft geslapen, was mijnheer
de baron bijna mee verbrand," klaag
de juffr-ouw Spalding, en begon daar
op nogmaals om haar vernielde sluit-
mand te treuren.
Nog voor er een bode naar den
dokter gezonden was, kwam deze in
razende vaart op zijn fiets ter plaat
se, Hij had dien avond nog laat uit
moeten gaan en nauwelijks weer
thuisgekomen den rooiden vurigen
schijn boven Clemenshof bemerkt.
Zonder zich te bezinnen was hij daar
heen gesneld.
„Goddank, dat u hier is, dokter!"
riep Patrick. „Help haar, tenminste
als er nog nulp mogelijk is," voegde
hij er bij', want Stina lag er als een
d-oode, toen de dokter zich over haar
heen boog.
,,U is zelf gekwetst^ mijnheer de
'baron".
„Och kom, dokter, dat is de moeite
niet waard. Dat arme schepsel heeft
het eerst uw hulp noodig."
Toen men te Griffshagen den
te leggen. Binnen twee dagen vol-
braglen de arbeiders den hun opge
dragen last, niettegenstaande hel ver
zet van den gergtsbode van Bokho
ven, die voor de overmagt moest wij
ken. Aldus liep de Bokhovensche
veldtogt zonder verlies van men-
sehenlevens af, en de vreJe tusschen
de naburen schijnt zich allengskens
hersteld te hebben."
Daar Bokhoven „in een slaat van
onafhankelijkheid verkeerde" was het
voor den rechter zeer m ceil ijk den
misdadiger in handen te krijgen, die
aldaar een toevlucht gezocht had.
Dat duurde tot 1795, toen de Fran,
schen ook Bokhoven bezetten. In
1S00 werd het door de Fransche Re
publiek overgedragen aan de Bataaf-
sche. In 1795 verloor Bokhoven dus
zijn onafhankelijk bestaan en de
Graaf verloer zijn souvereine en heer
lijke rechten.
Deze werden eerst later gedeelte
lijk hersteld.
van JAN DE HARTOGL
Het boek, dat thans de belangstelling heeft
van het geheele Nederlandsche Volk, is ver
krijgbaar a f 4.70, franco per post f 4.95.
BOEKHANDEL FIRMA L. J. VEERMAN - Tel. 19 - HEUSDEN
IIET VERBOD VAN DEN VER
BOUW VAN VOOR WRATZIEK
TE VATBARE AARDAPPELGE
WASSEN.
Bij dezen herinnert de Planten-
ziektenkun-dige Dienst den verbou
wers van aardappelen eraan:
le. dat ingaande 1 Jan. 1942voor
het geheele land de teelt van het
ras Thorbecke verboden is;'
2e. dat met ingang van denzelf
den datum in verschillende gemeen
ten of gedeelten daarvan in het Zuid
oosten van Groningen, in eenige ge
deelten van Drenthe en in het Noord
oosten van O ver ij se 1 eveneens d-e
teelt verboden is van alle voor
wratziekte vatbare aardappelrassen
met uitzondering van Roode Star,
Present en Eigenheimer;
3e. dat -de teelt van Eigenheimer
in deze gebieden slechts is toege
staan tot 1 Jan. 1943, Bij de aan
schaffing en het aanhouden vanpoot-
gced hou de men met het b ovens laan-
rekening.
Opdat de verbouwer zal weten,
welke rassen voor wratziekte on
vatbaar zijn, volgt hieronder een op
gave van deze rassen met vermelding
van de rubrieken waarin zij in de
Rassenlijst 1941 van het Instituut
voor Plantenveredeling zijn onder
gebracht.
Zeer vroege aardappelrassen:
Frühmölle, Magneto, Geelbiomen
Limosa;
Vroege en middenvroege rassen:
Deva en Duivelander;
W i n te r c on su m p tie r as sen
Bevelander, Noordeling, Furore,
Wilpo, Record, Koopman's Blauw©,
Deva, Duivelander, Komeet, I-duna,
Robijn, Populair en Souvenir;
F ab riek sa ard appél en: i
Voran, Triumf, Gloria, Ultimus,
Wilpo, Record, Noordeling, Matador,
Hellena en Tl obus ta
Exportaardappelen: Alpha, Furore
Wilpo, Voran, Record, Frühmölle,
Alberta, Dunbar, Yeoman, Erdgold,
Majestic, Gladstone, en Belle de Fon-
tenay.
IIET AFLEVEREN VAN VOLLE
MELK.
Op grond van het Zuivelbesluit '41
(controle op melkverkoop door melk
veehouders aan consumenten) is het
aan veehouders v-erb-oden volle melk
af te lev-eren aan consumenten, als zij!
niet in het bezit zijn van een door
de Nederlandsche Zuiveleentrale, Af-
deeling Zuivel, afgegeven vergunning.
Deze vergunningen zullen slechts
worden verleend aan melkveehouders
die wonen in gebieden, gemeenten óf
deelen van gemeenten waar te be-
ooixlee'en door de Nederlandsche Zui-
velcentrale, Afde-eling Zuivel de
levering van gestandaris-eerde en/of
taptemelk niet mogelijk is of waarr
dit met zieer groote moeilijkheden ge
paard gaat.
Indien derhalve in de nabijheid
van den melkveehouder een zuivel
fabriek of melkinrichting is gelegen,
waar gestandariseerde en taptemelk
kan worden gehaald of indien een
slijter (venter, tapper) in de buurt
komt, zal geen vergunning worden
verleend en zal dus geen volle melk!
mogen worden afgeleverd aan consu
menten.
Zij die meienen, dat zij voor een
vergunning in aanmerking komen,
dienen vóór 3 Oct. 1941 ©en aanvraag
formulier bij den Plaatsielijkein Bu
reauhouder van de Landbouw-Crisis-
Organisatie af te halen en dit for
mulier volledig ingevuld -en on-dertee-
kend bij de afde-eling Zuivelcontrole
der Ned-erl. Zuivelcenlrale in de des
betreffende provincie in te zenden.
'brand bemerkt had, was er een eind
de gemaakt aan het feest. Graaf
Egon, door het incident met Par
trick en de verwijten vani ziijh tantie
nuchter gew-orden, geleidde de dames
van Clemenshof naar den wagen, die
ze naar het Zeeslo-t zou brengiehi.
Mevrouw von Duve had de uitnoor
diging V an haar -neef -o-m 'bij hem in
trek te nemen gaarn-a aang-enomlen.
Zij, tan'.e Gorn-elie, Lore en Camilla
waren vo-orlo'-opig zonder woning; te
Griffshagen blijven zou haar om ve
lerlei redenen hoogst onaangenaam
zijn geweest. Zijl gevoelde geen sym-
ypathie voor de gravin, wier uitnoof-
ydiging overigens ook tamëlijk koel
was geweest.
Gravin Altenbach was buitenge
woon zuinig; een, verblijf van moge
lijk langen duur van eenige logeer
gasten zop. bier volstrekt niet pas
sen. Bovendien had Camilla zich ver
stout om Egon, „die toch waarlijk
overal aankloppen kon", af te wijzen.
Neen, met de Duve's had de graavin
afgedaan zij zouden bovendien die
streek wel verlaten, nu de Clemens
hof in rook en vlammen, was opge
gaan.
Vreemd genoeg had Camilla 'eerst
geweigerd om van de gastvrijheid op
het Zeeslot gébruik te maken. Men
had haar bepaald daartoe moeten
overhalen.
„Maar lieve kind," had tante Cor
nel ie gezegd, „waar moéten wij dan
neen i f ii
„Dokter Brinkmann zou -ons zop-
der twijfel wel -opnemen.
Maar daar had Lore zich tegen ver
zet. „Waar denk je toch aan, "Camil
la hoe kom je daar op? Patrick' is
o-nze neef en de dokter een vreemde.
Patrick zou het ons en met recht,
kwalijk nemen, indien wijl in het dok
tershuis intrek namen en niet op hlet
Zeesl-ot".
Daarna had Camilla volstrekt na5r
den brand gewild, wat tante Corner
lie evenwel krachtig be streden had.
„Wij kunnen toch niet helpien kind.
Wat wil je daar dan? Je moeder
zou er nog angstiger door worden.
Wees toch verstandig, Camilla!"
T-oen had hiet anders zoo kordate
meisje in stilte geschreid.
Op het Zeeslot waren allen in de
weer om de onverwachte gasten te
bergen. V.oor dag en dauw was' al
les daar wakker de vlammen van
Clemenshof verspreidden nog baar
gloed naar WTjd en zijd.
„Zoodra daar ginds niets meer
voor hem te, doen is, zal Patrick!
aanstonds naar bier komen," zoo
troostte Lore, de wanhopige zuster.
Mevrouw von Duve. hield zich opf-
merkelijk kalm. Ook voor haar had
Lore een troostend woord. „Alen zal
ons huis weer opbouwen, moesje,"
zei ze, terwijl zij liefkoozencl de hand
van haar moeder streelde.
(Wordt vervolgd).
NIEUWSBLAD
„jtollands Glorie"
