Land- en Tuinbouw
*4 - A7
T
SPAAR
Distributiebonnen
Distributie-
mededeelingen.
Vroegere Kasteelen in het
Land van Heusden
en Altena.
Indien met een grootere bezetting
dan van 2 man gewerkt wórdt, mag
voor eiken man meer, f 0.04 p. 100
kg. extra gerekend worden.
Voor het beschikbaar stellen van
touw mag ten hoogste f0.30 en voor
draad f 0,16 per 100 kg gedorscht
graan in rekening worden gebracht.
4n hoofdzaak zullen echter ma
chines, die door een 7y2 PK electro
motor gedreven worden, los stroo
opleveren. De dorschcapaciteit is dan
plm. 1000 kg per uur.
Bij het dorschen met deze machi
ne is extra personeel noodig om het
stroo op te binden.
Rekenen wij, dat 4 a 5 stroobin-
ders noodig zijn met een uurloon
van 50 ct. per persoon, dan moet het
dorschtarief, indien dit per uur be
rekend wordt, zonder meer worden
verminderd met f2. Het dorschta-
nief wordt dan dus f6,90 min f2,
-is f4.90 per uur, mits gewerkt wordt
mef 2 man bezetting.
Indien per uur plm. 1000 kg.
wordt gedorscht, dan beloopen de
kosten voor stroobinders omgere
kend per 100 kg gedorscht graan
f 0,20 per 100 kg.
Wanneer het dorschtarief per 100
kg wordt berekend, dan moet het
dorschtarief worden gebracht op
f 0,180 min f0,20 is f0,60 per 100
kg. plus het geldende uurloon voor
machinist en insteker (of bij andere
bezetting f 0,04 per 100 kg per per
soon).
Indien door mankementen aan ge
nerator b.v. of anderszins minder
gedorscht wordt, dan de loondor-
scher gaarne zou zien,.mag niet zon
der meer het maximum tarief Wor
den gerekend, daar d«e loondorscher.,
als hij voor extra zware lasten
komt te staan, een toelage kan krij
gen van den Provinciaal Voedsel-
commissaris.
ONTSMETTING VAN TARWE,
GERST EN ROGGE.
Mede in verband met de voedsel
voorziening wordt ter verbetering van
de opkomst en ter bestrijding van
de ziekten, die met het zaaizaad wor
den overgebracht, de ontsmetting van
alle uit té: zaaien tarwe, gerst en
rogge dringend aanbevolen.
Geen korrel worde onontsmet uit
gezaaid, dus ook niet van te velde
en op partij goedgekeurde tarwe,
gerst of rogge.
De ontsmetting kan op twee ma-
nieren worden uitgevoerd, nl. nat en
droog. De natonlsmetting vindt hier
te lande hoofdzakelijk volgens de 0111-
schep methode plaats, Hierbij wordt
het zaad op den dorsehvloer of op
een zeil, onder toevoeging van de
ontsmettingsvloeistof, zoolang omge
schept, id at men er verzekerd van
kan zijn, dat alle korrels bevochtigd
zijn geworden. Ook kan de natont-
smetting uitgevoerd worden in voor
de droogontsmetting bestemde trom
mels. Noodzakelijk is dan echter,
dat een trommel gebruikt wordt,
waarbij de toevoer van de vloeistof
automatisch plaats heeft, daar anders
het zaad samenkoekt en de verdee
ling van de vloeistof niet regelma
tig geschiedt. Bij toepassing van de
ze „mach'inale omschep methode" kan
v2 a 1 liter vloeistof per hl zaad
minder gebruikt worden dan bij de
gewone omschepmethode. Men ga
hiermede echter niet te ver.
De droogontsmetting mag nimmer
uitgevoerd worden door het zaad
met de ontsmettingsstof om te schep
pen. Zij mag alleen plaats hebben in
hiervoor goed ingerichte apparaten,
hetzij in trommels of in continu wer
kende machines. Om het inademen
van de giftige ontsmettingsstof te
voorkomen dient een .stofmasker ge
bruikt, of kan een doek voor neus
en mond gebonden worden.
Bij de opgave van de aan te wen
den hoeveelheden zal bij tarwe en
1 gerst onderscheid gemaakt worden
lusschen die partijen, die een gewas
moeten opleveren, dat voordeveld-
keuring zal worden opgegeven en
die, waarbij dit niet het geval is.
In het laatste geval kan, zonder dat
er gevaar bestaat voor het optreden
van te veel zieke planten, een gerin
gere hoeveelheid ontsmettingsstofg e-
bruikt worden. Verder zal opgege
ven worden hoe gehandeld moet wor
den met zwak zaad.
Ontsmetting van zaaizaad met ko
persulfaat wordt ontraden, daar dit
in vele gevallen onvoldoende werkt
en meermalen ernstige kiembescha-
Üiging veroorzaakt.
De middelen, waarmede ontsmet
kan worden, zijn in alphabetische
volgorde genoemd.
Natonlsmetting.
Tarwe en gerst, tegen steenbrand,
kiemschimmels en bij gerst ook te
gen strepenziekteAbavit-natontsmet-
ter, Ceresan-natontsmetter, Fusariol-
natontsmetter of Germisan-natont-
smetter, waarvan gebruikt wordt:
Voor keuring te velde 3 liter van
een 3 pCt. oplossing; voor gewoon
zaad 3 liter van een 11/2—2 pCt. op
lossing en voor zwak zaad 221/2
liter van een 2 pCt. oplossing per hl
graan.
Stuifbrand kan alleen worden be
streden door toepassing van de
warmwaterbehandeling. Het zaad
wordt eerst IV2 uur te weeken gezet
in water van plm. 10°20° C., daar
na blijft het 4V2 uur, tegen .afkoeling
beschut, buiten water naweeken en
ten slotte wordt het gedurende 10
minuten ondergedompeld in water,
dat voor tarwe een temperatuur moet
hebben van 53° C. en voor gerst
51°—52° C. Na de ontsmetting moet
het graan zoo spoedig mogelijk wor
den afgekoeld.
De ontsmetting met warm water
alleen is niet afdoende tegen steen-
brand en strepenziekte. Mede ter
voorkoming van achteruitgang in
kiemkracht is behandeling met een
chemisch middel vóór, tijdens of na
de warmwaterbehandeling beslist
noodzakelijk. Bij toepassingd van de
nabehandeling wordt genomen 50gr.
Nan een der genoemde natontsmetters
opgelost in 2 a 2V2 liter water of
2 gram van een der droogontsmet-
ters. Het is noodig dat de trommel
4 a '5 minuten gedraaid wordt.
Zwak zaad verdraagt de warm
waterbehandeling niet zonder groo-
te vermindering van kiemkracht.
Rogge, tegen kiemschimmels:
Abavit-natontsmetter, Ceresan-nat-
ontsmetter, Fusariol-natontsmetter of
Germisan-natontsmetter, waarvan per
hl gebruikt wordt 3 liter van een
1 a iy2 pCt. oplossing. Voor zwak
zaad gebruike men per hl niet meer
dan 2 a 2V2 liter van een oplossing
ter sterkte van iy2 pCt.
Droogonlsiniettihg.
Bij toepassing van de droogont
smetting kan gebruikt gemaakt wor
den van een der middelen: Abavit-
nieuw, Ceresan-nïeuw, Fusariol-
droogontsmetter of Germisandroog-
ontsmetter. Voor tarwe en rogge
wordt hiervan 2 gram per kg zaad
gebruikt; voor gerst 3 gram per
kg zaad, wanneer het gewas voor
keuring te velde zal worden opge
geven en 2 grain voor gewoon zaad.
Algemeene opmerkingen.
Er moet voor gezorgd worden,
dat het nat-ontsmette zaad niet op
nieuw besmet wordt. Uitspreiden op
den dorsehvloer mag alleen plaats
hebben, indien deze vooraf met een
oplossing van de ontsmettingsstof is
schoongemaakt. Ook mag het zaad
niet gestort worden in dezelfde zak
ken als waaruit het gekomen is, ten
zij de zakken ook ontsmet zijn, ter
wijl ook de zaaimachine ontsmet
dient te worden.
Ter bevordering van een goede
ontsmetting heeft de Plantenziekten-
kundige Dienst voor hen, die ont
smet zaad afleveren, de gelegenheid
opengesteld zich onder toezicht van
dezen Dienst te stellen. Een aantal
handelaren en coöperatie* heeft hier
van reeds druk gebruik gemaakt.
Nadere inlichtingen worden ver
strekt door den Plantenziektenkun-
digen Dienst te Wageningen, door de
bij dezen Dienst werkzame ambte
naren, alsmede door de Rijksland-
bouwconsulenten.
11.
Het kasteel te Hedikhuizen behoor
de aan de edelen de Dulsen.
„Op het Veregereyndt heeft eer-
tijdts een slot ofte adellijck buys ge-
staen, dat het Edel GhesLacht van de
Dulsen heeft toebehoort."
De zoon van Jan VI van Heusden,
n.l. Jan van Heusden de Jonge (13e
eeuwkreeg de heerlijkheid Heesbeen
als zijn vaderlijk erfdeel. Toen trók
hij bij de Oude Maas een trotsch kas
teel ophet kasteel van Heesbeen.
Daar zijn erfdochter, Geertfuid van
Heesbeen, huwde met Hugeman van
Strijen, Heer van Zevenbergen, kwa
men heerlijkheid en burcht aan dit
geslacht.
Omstreeks 1492 vererfden zij bij
doode van Aernt van Strijen, Heer
van Zevenbergen, op szijne dochter
Maria van Zevenbergen, echtglenoote
van Gornelis de Glumes, Heer van
Grevenbnoeck, van wie ,ze erfde hun
zoon Gornelis van .Bergen, die ze in
1555 overdroeg aan .Willem Torek.
Van dezen werden .zij! geërfd door
diens zoon Lubbert .Torek".
In 1589 wilde de Graaf van Mans
feit Heusden belegeren met zijn Span
jaarden. De kasteelbewoners lieten
hun burcht, daar deze zoo vlak' nabij
de stad lag:, aioopen. Wel verrees
hier te plaatse later een nieuw slot,
maar dit was veel; kleiner.
In 1620 kwam het slot aan Willem
van Renesse, heer van Mal, enz. van
wien de heerlijkheid en het kasteel
van Heesbeen, „vererfden op diens
zoon Frederi'k van Renesse, heer van
Mal, Streefkerk, Nieuw Lekkerland
enz."
De heerlijkheid werd jn 1880 ver
kocht door Mathilda, (gravin Wolff-
Metternich, gehuwd met Graaf Bela
Vongracz, kamerheer van den Oos
ten rijks chen keizer.
A
GELUK
DE RUKSPOST-
o
SPAARBANK
or
Dicht bij de grens van het graaf
schap Holland, aan de andere zijde
der Oude Maas ligt Besoyen. De eer
ste heeren van het kasteel waren ede
len, gesproten uit het Huis van
Strijen, kregen den naam van 'Be
soyen. Willem van Besoyen was hier
in'1412 heer. In 1651 vonden we hier
Johan van Wittephorst als burcht
heer, die ook Heer was van Dronge-
len en Gansoyen.
In Sprang laig| het oude kasteel
„Boshuysen", zoo geheeten waar
schijnlijk naar het bosch, dat daar
rondom lag. „Het was aanvankelijk
het eigendom ende woning der fa
milie van Boshuysen, die zou ge
sproten zijn uit Willem, den broeder
yvan N. Craoul, graaf van Grunes,
welke een connetabel van Frankrijk
was en in 1346 door de Fngelschen
te Caen in Normandië gevangen ge
nomen werd. Het was diens kleinzoon
Willem, de zoon van Herman Wil
lemszoon, die hetzij door koop, hetzij
door erfenis eigenaar van dit kasteel
werd en daar naar den naam van
Boshuysen aannam." (Volgens van
Oudenhoven, was dit kasteel al se
dert 1400 „in het geslacht Van der
Duyn door het huwelijk van Adam
van den Duyn met Christina van
Wielesteijn, erfdochter van Sprang.
In 1654 hoorde het toe aan Jor. Ja
cob de Jonge, Heer van Valcke-
voort").
BROOD.
47 A 400 gr. brood of 4 rants, gebak.
47 B 50 gr. brood of V2 rants, gebak.
Van 1319 September.
BESCHUIT.
47 75 gram beschuit, of 1 rant
soen brood of gebak.
Van 1319 September.
BOTER.
47 Boterkaart. 125 gr. boter
47 Vetkaart. 125 gr. boter.
Van 1321 September.
VLEESGH EN VLEESCHWAREN.
47 A 1 rants, vleesch of vleeschw.
47 B V2 rants, vleesch of vleeschw.
Van 1319 September.
MELK.
47 l3/4 liter melk.
l-50ten2-50 Bonkaart Reserve l3/4 1.
taptemelk of karnemelk, enz.
Van 1319 September.
47 A
47 B
47
AARDAPPELEN.
2 kg aardappelen.
1 kg aardappelen.
Van 1319 September.
TABAKSWAREN.
Tabakskaart, 20 sigaretten, 5
sigaren, 10 cigarillos of 25
gram tabak, per bon.
Van 1319 September.
VERSNAPERINGEN.
46, 47 100 gr. chocolade p. bon.
48,49 100 gram suikerwerk p. bon.
Van 6 Sept.3 October.
VASTE BRANDSTOFFEN,
01, 02, 03 KF. voor kookdoelcindcn
1 éénheid vaste brandstoffen per bon,
met uitzondering van anthraciet.
Geldig tot 30 April 1943.
01, 02, 03, 04 en 05 van de
brandstoffenkaart B.V., één eenheid
vaste brandstoffen.
Geldig van 11 Mei—-31 Dec. 1942.
Bonnen één eenheid le, 2e, 3e en
4e periode: 1 eenheid vaste brand
stoffen.
Van 15 Aug.30 April 1943.
PETROLEUM.
02 2 1. petroleum (Bonk. EA).
Van 23 Aug.31 October.
Bonkaart Algemeen
SUIKER.
382 1 kilogram suiker.
Van 6 Sept.3 October.
KOFFIESURROGAAT.
390 250 ^-am koffiesurrogaat.
Van 6 Sept.3 October.
PEULVRUCHTEN.
384 250 gram peulvruchten
Van 6 Sept.3 October.
GORT.
385 250 gram gort, gortmout of 250
gram gemengd meel.
Van 6 Sept.3 October.
VERMICELLI, ENZ.
386 100 gram vermicelli, enz.
Van 6 Sept.3 October.
JAM, STROOP, ENZ.
383 500 gram, jam, marmelade,
gelei, stroop, honing, enz.
Van 6 Sept.3 October.
ZEEP
370 en „M eenheidszeep" 1 rantsoen j
eenheidszeep. -
371 en „M waschpoeder" 25Ö gram
waschpoeder.
„M Toiletzeep" 75 gram Toiletzeep.
Van 16 Aug.30 Sept.
335, 336, L. Zeep" en „L Toiletzeep"
verlengd tot 30 September.
BLOEM, GEBAK OF BROOD.
392, 393, 394, 395, 70 gram meel of
bloem of 1 rantsoen brood of
gebak per bon.
Van 6 Sept.3 October.
KAAS.
387, 388 en 389, 100 gram kaas
of smeerkaas per bon.
Van 6 Sept.3 October.
Bonkaart Reserve
RIJST.
4-49 en 4-50, 250 gram rijsl.
Van 6 Sept.3 October. -
SCHEERZEEP.
Bon M van de Textielkaart DA,
45 gram scheerzeep.
Van 1 Sept.31 Dec.
KAARSEN.
24 Petro leumk aarten S cn T. 300
gram kaarsen.
Van 1 Aug.30 Sept.
EEN RANTSOEN
Waarschijnlijk ontleende het kas
teel van Dussen, in liet Land van
Altena, zijn naam aan het kleine
stroompje van dien naam. Eigenaars
waren de Heeren van Dussen. Ver
volgens kwam liet in het bezit van
Walraaf van Gent, Heer van Oyen.
Het slot, dat door oorlogsgeweld
grootendeels verwoest was, werd
door hem weer opgebouwd. In 1628
ontving Eduard van Axel kasteelen
heerlijkheid in leen. „Later was er
Heer van Eduard Frangois van der
Schueren, den zoon van Herman,
Heer van Hagoort en Ida Jacob,
de dochter van Eduai% voornoemd."
Op dezen burcht bleef lang bewaard
het harnas van Maarten van Ros-
sem, den Geldersclien Attila, eenmaal
Heer van Dussen, volgens sommi
gen. (Anderen spreken dit pertinent
tegen
GEMEENTE SPRANG-CAPELLE.
Op Vrijdag 18 Sept. a-s. zal in
het gebouw voor Chr. Belangen aan
het Bruggetje de uitreiking plaats
hebben van extra rantsoenen voor
oogstwerkzaamheden en wel des
morgens van 912 uur.
GEMEENTE WERKENDAM.
Uitreiking bonkaarten 11e periode
en aardappelkaarten.
Personen, geboren tusschen 7 Sep
tember en 6 October van de ja
ren 1921, 1928 of 1938, moeten voor
zij hun bonnen in ontvangst nemen,
hun inlegvel doen omruilen.
Stamkaarten en inlegvellen, alsme
de de formulieren voor aardappelen
welke zijn thuisbezorgd medebren
gen.
Sleeuwijk. (Gebouw Vegos).
Maandag 21 Sept. van 911.30 u
de huisnos. 136200.
Donderdag 24 Sept. van 912 u. de
nos. 201270 en van 12.30 u. de
nos. 271 tot einde.
Werkendam (Oude School).
Maandag (21 Sept. van 12.30 u.
de stamkaartnummers 250500.
Dinsdag 22 Sept. van 912 u., de
nos. 501875; van 12.30 u., de
no.s. 8761150.
Woensdag 23 Sept. van 912 u. de
nos. 11511525; van 12.30 u_
de nos. 1526—1775.
Vrijdag 25 Sept. van 912 u. de nos_
17762150 en van 12.30 u. de
nos. 2151—2400.
Textiel: Maandag en Dinsdag kun
nen formulieren worden afgehaald:
en ingeleverd.
Dit is
KOENRAAD VAN DEN ARBEIDSDIENST
U zult hem de volgende dagen tn deze kcant
van vgiscBSleode zijden jeeren kenrieo
WIE GEREGELD SPAART. KAN
ZICH DE ANGSTIGE OOGEN-
BLIKKEN VAN ANDEREN OVER
GELDZORGEN NIET VOORSTEL
LEN; HIJ IS GEWAPEND TEGEN
VERRASSINGEN EN ONVOOR
ZIENE UITGAVEN.
OP GOED GELUK KAN MEN NIET
BOUWEN; DE jUISTE WEG IS
GEREGELD SPAREN.
fSTA
Brood; 100 gram brood.
Gebak: 75 gram beschuit, wafels, bisouite,
koekjes, of 100 gram speculaas, of 140 gram
koek, of 300 -gram cake, of 400 gram gevuld
klein" korstgebak, of 500 gram gevuld groot
korstgebak of 500 gram taartgebakjes.
Bloem 70 gram tarwebloem, -meel, rogge
bloem, -meel, zelfrjjzead bakmeel.
Hijst: 250 gram rijst, rijstemeel, -bloem,
-gries, kindermeel.
Havermout250 gram havermout,
-vlokken, -bloem, -gort, gemengd meel.
Gort250 gram gort, gortmout, gortbloem,
grutten (alle soorten), gemengd meel, rijstgries,
aardappel-tapiooa, aardappelmeelylokken of 4 liter
gortpap.
Vermicelli: 100 gram vermicelli, ma
caroni, spaghetti en vermicelli-, kippen- of
pouletsoep.
Jam500 gram jam, stroop, honing, enz.
Vleesch100 gram vleesch, gewicht van
been inbegrepen, of 150 gram paardenvleoBoh,
gewicht van been inbegrepen.
Vleeschwaren75 gram gerookt ol
gekookt vleesch, gebraden gehakt, oornedbeaf,
of 75 gram gerookte worstsoorten, of 100 gram
gekookte worstsoorten, of 125 gram leverartikelen
tongeworst, nierkaas, of 150 gram bloedworst,
zure zult.
JGenhoidszeep75 gram eenheids
toiletzeep 21 pot., of 28 gram luchtgevulde een'
heids toiletzeep 57 pot., of 45 gram huishoudzeep,
ot 50 gram zachte zeep (samenstelling na 81
Aug. 1941), of het doen wassohen van 8 kg.
droge vuile wasch
Waschpoeder250 gram waschpoeder
of 250 gram zeeppoeder (oude of nieuwe samen
stelling) of het doen wassshen van 12 K.G. droge
vuile wasch.
iJr-andistofloii1 H.L. (maximaal 75
K.Qt.) anthraciet, steenkolen, industriebriketten
eierbriketten, of 2 H.L. cokes, gascokes, of 1 IC
K G. bruinkoolbriketten of 75 K.G. petroleum
cokes of 150 K.G. cokesbries, cokesgruis, ol
800 stuks persturf, of 450 stuks baggerturf, ol
275 K.G. turf uit de Peel, of 200 K.G. andere
soorten turf.
