Een geschiedenis
uit de oorlog 1914-1918
12 Maart 1938...
Onze totale verliezen in Indonesië.
bot te vieren. Ook voor de ouders
ligt hier een taak om dit euvel mede
te bestrijden.
Door de PNEM worden thans
de percelen opgenomen, welke in
aanmerking komen voor vastrecht
tarieven. Over het algemeen zullen de
vastrechtnormen iets hoger liggen dan
thans bij het G.E.B., doch daar staat
tegenover, dat de tarieven per K.W.
U. belangrijk lager zijn-
In de eerstvolgende vergade
ring v^n de Opperste Polder van An-
del zal de verkiezing van een be
stuurslid plaats hebben, in de vaca
ture, ontstaan door het overlijden van
de heer A. v. Nieuwenhuizen.
De levering van grint door de
gemeente Andel is gegund aan de
schipper C. Ruitenberg te Werken
dam, te lossen voor de loswal de Rib
alhier, tegen de prijs van f5.40 per
M3 (Duitse grint).
De A.R. Kiesvereniging alhier
hield een ledenvergadering in de Chr.
school. Verschillende onderwerpen
werden behandeld, terwijl wethouder
L. J. Vogelaar een onderwerp in
leidde. De avond slaagde uuitmemend.
AALST.
Mogelijk in verband met het
feit dat door de N.V. Veiling Zalt-
bommel besloten is 0111 geen vroege
aardappelen meer in Zuilichem of
Brakel 'te veilen, worden ernstige po
gingen in het werk gesteld om tot
een oplossing in deze te komen. Zo
is Maandagavond 7 Maart in ca
fé <V;an Dijk alhier door de nog be
staande 'veilingvereniging Brakel een
vergadering belegd, waarbij nagenoeg
alle aardappeltelers uit Aalst tegen
woordig waren. Namens de veiling
Brakel voerde de heer J. v. Willigen
het woord. Deze verklaarde dat de
bedoeling was de veiling Brakel om
te zetten in een coöperatieve veiling
en hier dan alle aanvoerders uit de
West-Bommelerwaard in te betrek
ken, om zodoende te komen 'tot een
nieuwe centrale veiling, zo mogelijk
voor alle land- en tuinbouwproduc
ten en fruit. Dit voorstel werd van
alle kanten bekeken, waarbij men
open oog had voor de moeilijkheden
die zich, vooral in het beginstadium
zullen voordoen, doch niet groot en
thousiasme begroet. De heren G. A.
v. d. Werken en J. C. D. van Balie-
goij en toonden zich bereid mede zit
ting te nemen in de reeds uit Brakel
en Zuilichem gevormde commissie,
die na nog een zelfde vergadering te
Poederoijen, met het bestuur der vei
ling Brakel deze grootse plannen
nader zal uitwerken. Alle aanwezi
gen gaven zich in principe op als
lid der nieuw op te richten coöpera
tieve veiling Brakel en Omstreken.
Gezien het heersende optimisme
op deze vergadering en de belangstel
ling voor deze belangrijke aangele
genheid moet de mogelijkheid zeer
groot geacht warden dat binnen af
zienbare tijd de West-Bommeler-
waard over een eigen centrale vei
ling zal beschikken, dat naar onze
bescheiden mening niet anders dan
in het belang van deze streek zal
zijn. Met belangstelling wordt dan
ook naar de verdere ontwikkeling
uitgezien.
In de zaal van Gij be aan de
Rietschoof kwam Vrijdagavond j.l.
Met inbegrip van de verliezen, welke zijn opgenomen in de lijst, wel
ke op 5 Maart j.l. is gepubliceerd, hebben de Nederlandse Strijdkrach
ten in Indonesië in totaal 1656 man verloren. Het is mogelijk, dat nog
enkele verdere verliezen uit de periode kort vóór 5 Maart in een vol
gende verlieslijst zullen worden gemeld. De grootste verliezen hebben
de Nederlandse strijdkrachten geleden in de perioden tussen de twee
politionele acties.
Onderstaand overzicht geeft een beeld over de verschillende pe
rioden:
Land-
Periode: macht
Einde 1945 t.m. 20 Juli 1947 212
le actie van 21 Juli '47 t.m. 4 Aug. '47 57
Van 5 Aug. 1947 t.m. 18 Dec. 1948 496
2e actie van 19 Dec. '48 t.m. 5 Jan. '49 78
Van 6 Jan. '49 t.m. 5 Maart 1949 178
Totaal 1021
Marine
75
13
38
1
22
K.N.I.L.
192
34
118
39
103
Totaal
479
104
652
118
303
149
486
1656
de afdeling Aalst-Nederhemert van
de B.O.G. in een bijzondere verga
dering bijeen, waar naast de leden
ook een aantal leerlingen en oud
leerlingen van land- of tuinbouwcur-
sussen, die zich nog niet bij die afde
ling aansloten, waren uitgenodigd.
Slechts enkele van deze laatste groep
waren aanwezig. Na ©en welkomst
woord van de voorz., de heer 1 G.
Koolhaas, hield de Ed.Achtb. Heer
J. Roseboom, erevoorzitter der afde
ling een lezing over het actuele on
derwerp „Levensvreugde".
Door de meer geestdoemde arbeid
en de gecompliceerdheid van het
hedendaagse leven valt er een ach
teruitgang in de arbeidsvreugde waar
te nemen, volgens spr., een der re
denen waarom velen tegenwoordig
deze trachten aan te vullen door be
oefening van sport en spel in de
vrije tijd, wat zeker niet af te keu
ren is als het gaat om het spel en
niet om de knikkers. In dit opzicht
heeft de plattelandsbevolking zeker
veel voor door hun leven en velen
ook hun werk in de vrije natuur.
Toch ook hier veel ontevreden
heid, misschien ook mede door de
onrustige en woelige tijd, die het
mensdom op heden moet doormaken.
Levensvreugde komt oolc tot uiting
in de gezinnen en in de maatschappij
Ook hier toenemende ontrouw merk
baar. "Veel verdeeldheid en onnodig
gekrakeel vernielen de ware levens
vreugde, die alleen mogelijk is in
oprechte liefde jegens de naaste, ook
ten aanzien van andersdenkenden,
met open oog voor de schepping der
natuur en in aanbidding van de Al
machtige die dit alles formeerde. Na
in deze geest dit onderwerp aange
sneden te hebben is op onderhou
dende wijze met inleider over deze
materie in ©en elks leven van ge
dachten gewisseld. Onderwijl werd
koffie met gebak gepresenteerd. En
kele leden declameerden vervolgens
enige gedichten of stukjes proza, die
in hoofdzaak betrekking hadden op
de toestanden in het verleden ten
opzichte van de levensmoeilijkheden
in vroeger dagen.
De heerRiiger, adviseur der
B.O.G. gaf nog ©en korte samenvat
ting van het gesprokene, waarna tot
slot de erevoorzitter een blik in de
toekomst van de landbouw moeilijk
en mogelijkheden wierp,, daarbij als
zijn mening te kennen gevende dat
de boer er op zal moeten werken
zoveel mogelijk zelf te zorgen voor
de voedermiddifllenposilie, terwijl de
kwestie van het surplus aan boeren
zoons moeilijk anders dan naar de
kant van emigratie, of anders naai'
ambacht en industrie, zal zijn op te
lossen. Jammer, dat voor deze inte
ressante en leerzame samenkomst
niet wat meer jongeren aanwezig
waren.
Op de te Eist gehouden Rijks
keuringen behaalde de hengst „Ham
bo", van het alom bekende deksta-
tion Maas alhier, de eerste prijs. Een
mooi succes voor de eigenaar.
Op het te Utrecht gehouden
examen van de Eerste Ned. Mode
vakschool „Ensaid" slaagde voor
coupeuse onze dorpsgenote Mej. Jo
v. d. Zalm. Zij genoot haar opleiding
bij M©j. J. Ringelestijn te Herwijnen.
ALMKERK.
Die heer J. W. P. de Jonge,
adj. directeur bij die Gentr. Tecbn.
Dienst alhier, is benoemd tot Dis-
triot-Hoofd van die Bouw- en Wo,u
ningdienst te Kruiningen. Deze be
noeming is inmiddels reeds door hem
aanvaard.
Thans kunnen we de oorloigs-
slachtoffers mededelen, dat de grote
propagandave rgadering wordt gehou
den te 's Bosch op Zaterdag 2 April
1949, des namiddags. Er zullen spe
ciale bussen rijden. Oorlogsslachtof
fers uit het gehele 'lanE komen in
grote getale naar Ben Bosch.
Men kan zich opgeven te Almkefk
bij T. van de Water, Voorstraat 15
te Nieuwendijk bij W. la Grouw,
Kerkwdg 11 en te Dus sen bij A. J.
B. van Dijk, wethouder.
Doe het dadelijk.
Door de Kon. Jaarbeurs te
Utrecht zal' op Donderdag 17 'Maart
a-s., in de zaal' van "C. G. van Dijk,
'des avonds om 7 uur, ©en lezing ge
houden en een film vertoond worden
over:, ,Doel en betekenis der agra
rische afdeling van de Kon. Ned.
Jaarbeurs". Deze vergadering wordt
belegd door de afd. der C.B.T.R.
alhier en is toegankelijk voor alle
Land- en Tuinbouwers uit onze ge
meente.
AMMERZODEN.
1 De heer J. Goes ten alhier, was
met f 18.999 laagste inschrijver voor
de bouw van een mach inis ten woning
alhier voor rekening van het pol
derdistrict jB onunele r waard boveji de
Meidijk".
BRAKEL.
De jaarlijkse ouderavond werd
alhier in ae O.L. school gehouden.
De belangstelling was voor deze
avond goed te noemen, toen om
7 uur de waarnemend voorzitter, de
heer J. de Pater, tot allen een har
telijk woord van welkom richtte. Hij
sprak de hoop uit, dat de voorzitter,
(lie door ziekte verhinderd was aan
wezig te zijn, spoedig geheel hersteld
zou wezen.
Hierna kreeg het hoofd der school
de leiding voor het verdere gedeelte
van de avond te houden.
Na de verslagen van de secretaris
en penningmeester van de Oudërcom-
missie werden door de leerlingen der
hoogste klassen, onder leiding van
het hoofd der school, zeer verdienste
lijk enkele liederen ten gehore ge
bracht, die een dankbaar applaus
oogstten.
Vervolgens behandelde de heer de
Kuijper aan de hand' van een serie
lichtbeelden de zeereis naar Oost-In-
dië. In een goed gefundeerde 'lezing
voerde spreker de aanwezigen langs
de route der Rotterdamse Lloyd,
waarbij op de juiste plaats en tijd
de aanleggingen van de spreker ver
helderend werkten bij datgene dat
op het witte doek te aanschouwen
was. Na afloop bleek uit het lang
durig applaus de waardering voor
wat men gehoord en gezien had.
Na een lees lies door de leerlingen
van de hoogste klassen met daarbij
hét lied „Blijf bij mij, Heer" werd'
er pauze gehouden ennadden de ou
ders gelegebheM' zich met 'hét on
derwijzend' personeel over de vorde
ringen van nun kinderen te verstaan.
Tevens was er in de pauze gelegen
heid, om de tentoongestelde handwer
ken der meisjes te bezichtigen.
JNtadat de aanwezigen waren ge-
tracteerd op een kop koffie, nam
het tweede gedeelte van de avond
een aanvang.
In snel tempo volgden nu verschil
lende toneelstukjes, samenspraken en
zangnummertjes elkaar op, waaruit
bleek, dat alles goed' was ingestu
deerd en ook goed voor het voetlicht
gebracht werd.
DUSSEN.
De heer P. H. !M- Sicheeren is
aangesteld bot hulpbesttdler der P.
T.T.. alhier.
Bij de heer J. Garstman, sme
derij alhier, is dezer dagen een grote
order gepi|aats!t voor het maken van
harpoenen, speren, bijlen en rijsha-
ken met jgjrote droogoven, alles ten
'behoeve van de Fa. J- van Voortbuij-
zen alhier voor de visvangst in de
West-Indische wateren.
Voorwaar een grote onderneming.
EETHEN.
In verband met de vacature,
ontstaan door het overlijden van de
heer G. Sterke 11burg, werd dooir de
voorzilter van het Centraal Stem
bureau, in diens plaats tot raadslid
benoemd de heer J. v. Andel te Ba-
biloniënbroek, die deze benoeming
heeft aangenomen.
De aandacht van belangheb
benden wordt er op gevestigd dat
de voorjaarskeuring van springs lie
ren, die tenminste een jaar oud zijn,
voor deze gemeente gèhouden zal
worden te Genderen op Maandag 4
Aprif 1949, des v.m. 11.30 uur bij
café v. Wijk.
Aan de eigenaars wordt verzocht,
de vroeger afgegeven certificaten van
(Elf jaar geleden.)
Toen in de ochtenduren van 12
Maart 1938 de Duitse weermacht de
Oostenrijks-Duitse grens overschreed
en de esccaders van de Duitse lucht
vloot over het weerloze land vlogen,
beseften slechts weinig mensen, dat
Hitier daarmede zijn oorlog tegen
vrede en vrijheid' begonnen was. Vijf
jaar lang had het kleine Oostenrijk
alléén de overmachtige druk van
Duitsland getrotseerd, tot dat het ten
onder ging, door de gehele wereld in
de steek gelaten. Deze houding der
grote mogendheden en het feit, dat
Hitler met zijn troepen ook grote
contingenten SS en Gestapo liet bin
nenrukken, hadden tot gevolg dat de
Oostenrijkse administratieve apparaat
verlamd werd. Hierbij kwam dat
70.000 Oostenrijkers, die leidende po
sities in hun land bekleedden, onmid
dellijk na de Duitse intocht gearres
teerd en naar concentratiekampeïi
overgebracht werden.
„Oostenrijk, het eerste slachtoffer
der Duitse agressie, moet het eerst
bevrijd en weer zelfstandig worden",
heette het tijdens dé ooriog en dit
werd in Yalta, in Moskou en in Tehe
ran plechtig besloten. 12 Maart her
dacht Oostenrijk voor dé tiende maal'
de zwarte dag vain zijd ondergang,
een tijdelijke ondergang weliswaar,
want het is herrezen en heeft zich va»
d,e boeién der nazi's bevrijd. iMaar het
Oostenrijkse volk zucht nog steeds
naar vrijheid en wacht op1 dé inlossing
van de plechtige beloften, die 'hem
door de wereld en met name door
de grote mogendheden vijf jaar gele
den gedaan werden.
goedkeuring voor de nu weer ter
keuring aan te bieden stieren, mede
te brengen.
Bewijzen van inschrijving in het
stierenre,gister, die bij de keuring
overgelegd moeten worden, kunnen
ter gemeente-secretarie worden af
gehaald.
GENDEREN.
Dioinderdagmiddag werd hett
stoffelijk overschot van de héér iM.
J. v. d. Beek ten grave gédragen.
Aan de groeve werd gesproken door
Ds. Hamming, G. v. d. Reek L.Gz.tf
door B;. Treffers namens dé Geref.
Kerke raad, door H. v. d. Heuvel 'na
mens de Sichool m.d'. Bijbel.
Die heer G. v. d. Beek iMJz1.., zoon
van de overledene, dankte voor de
igesproken woorden.
Door de Herv. gemeente van
Dirkslaind werd f 3000.afgedragen
voor de herbouw van kerk en pasto
rie alhier.
SLEEUWIJK.
Die A.R. Kiesvereniging „Ne
derland' .en Oranje" kwam in- de Chr.
School in vergadering bijeen.
Door de secretaris en pennimgm.
wend verslag uitgebracht van dé
werkzaamheden in bet afgelopen jaar.
In de vacature Mr. C. P. Beuken
kamp', welke zich wegens drukke
werkzaamheden niet meer herkiesbaar*
stélde, werd als bestuurslid' gekozen',
de heer F. de Bruin, terwijl de heer
J. Ouwerkerk werd herkozen.
Door de heer H. v. Arkel Jé-
werd een onderwerp ingeleid„Ia
Kuypers lijn", waarop een geanimeer
de bespreking volgde. Te ongeveer
half elf werd de vergadering geslo
ten door de voorzitter.
Feuilleton
2.
Toen de rechter die avond huis
waarts keerde, sloeg hij zijn ogen
naar de van sterren fonkelende he-
wel en vervloekte de krankzinnigheid
van een verdwaasde oorlog en schimp
te op de dwaasheid der vrouwen,
maar toch was hij een der velen, die
de volgende Woensdag tegenwoordig
was bij het afscheid, toen tante Se
liny met de boot de reis aanvaardde.
Het grootste gedeelte der bevolking
van Caneville deed haar uitgeleide en
menigeen sprak de verwachting uit,
dat men haar bij aankomst te New
York wel zou terugzenden, wanneer
men bemerken zou, dat zij zo wéinig
ervaring in het verplegen had opge
daan. Doch dit laatste sprankje van
'hoop, waaraan de oude rechter zich
vastklampte, verdween toen hem eni
ge dagen na Seliny's afvaart naar
het door oorlog geteisterde Europa,
een kort bericht werd toegezonden
van deze inhoudVertrek heden.
Vraag aan Mary Cullan, dat ze mijn
hond niet te veel vlees voedert! Se
liny".
En maandenlang vernam men in
Caneville niets meer omtrent Tante
Se liny.
Deze trachtte de lange zeereis na
dat ze van haar eerste zeeziekte enigs
zins hersteld was, wat te bekorten,
door met alle studie een kaart te
raadplegen, die zij van een oude
stuurman had ontvangen. Al het ro
mantische van haar jeugd en haar
in het eenvormige dorpsleven Dijna
ondergegaan verlangen naar grote rei
zen ontwaakte in het oude hart van
Seliny, terwijl ze met ijver rode stre
pen trok onder de ver schillende plaat
sen waar de oorlog het hevigst woed
de en waar het terrein voor haar
komende werkzaamheden gelegen
was. Geen avonturier zeilde ooit met
trotser dromen uit. Onophoudelijk zag
zij haar grote handtas na, waarin de
geneeskrachtige kruiden en dranken,
windsels en pleisters geexorgen wa
ren en die zoveel hulp en verlichting
beloofden voor hen, die daar neer
lagen door hevige koortsen aangetast
of gewopd en verscheurd door uit
eengebarsten granaten, kogels en oa-
jonetten.
Zelfs had zij een menigte drankjes
bijeenverzameld voor die arme ke
rels, die d'es nachts in de voorste
gelederen op wacht staande, zeker
wel veel aan zware verkoudheid en
rhéumatiek zouden lijden. In haar
geest zag zij ze reeds naar het laza
ret komen met dikke doeken om
het hoofd gewonden en zich gemak
kelijk neervleien in grote, rustige
stoelen om de uitwerking van haar
middeltjes af te wachten. Minstens
twee malen per dag zag ze haar
voorraad medicamenten na. Heerlijk
vond ze het, nu ze naar Siervië zou
vertrekken, .dat ze dé Duitse taal
goed machtig was. Want daar zou ze
ook wel gewonde Duitsers aantreffen.
Zij vroeg er niet naar van welke
nationaliteit de mannen zouden zijn,
die aan haar zorgen werden toever
trouwd. Zij dacht slechts aan ene
zaak, hulp en troost te brengen aan
zieken, gewonden en stervenden.
Nooit te voren had zij iets vernomen
over Florence Nightingale, tojtdateen
der meer sentimenteel aangelegde mie-
deverpleegsters haar een boek ter
hand stelde, dat zij met tranen in de
ogen verslond. Ook in haar eigen
hart zetelde dat heilig gevoel van
medelijden, een gevoel, dat .door alle
tijden heen geleid heeft tot de lich
tende weg der zelfopoffering en tot
de hoge edele kunst van zich zelf te
verloochenen, waardoor zoveel lijden
werd getemperd en aan zovelen een
lichtstraal werd geschonken op de
donkere weg naar het stervensuur.
En tante Seliny dacht maar steeds
aan Florence Nightingale in die lan
ge uren, wanneer zij op het dek van
het schip neerzat en wollen sokken
breide voor de Serviërs.
Op de bepaalde tijd landde het
schip in een kleine Montenegrijnse
haven, in dagen van vrede ternauwer
nood op de marine-kaart te vinden.
Een menigte vrouwen, oude man
nen en slordig uitziend© kinderen,
stonden de komst der Amerikanen
af te wachten. Sommigen der ver
pleegsters beklaagden zich, dat ze
niet beter werden ontvangen. Men
geleidde hen naar een morsige her
berg', waar ze de nacht moesten door
brengen. Tante Seliny, die wat prac
tise her van aard was, sprak weinig
en legde zich snedig in een hoek van
het lage vertreïc ter ruste.
De volgende morgen werd ze ge
wekt door een stem, die met vreemd
accent buiten de deur zeide: „O, is
u de dokter, die bij de verpleegsters
behoort? Goed, wilt u ze allen maar
wekken? Ik moet u naar bet lazaret
brengen. De trein vertrekt over een
half uur."
De andere verpleegsters mopperden
weer, dat men haar liet vertrekken
zonder enig ontbijt genuttigd te heb
ben, Seliny echter schudde even het
hoofd, klemde de tanden opeen en
dacht „nu gaat het beginnen, op
offeringen moeten er zijn en ze laten
niet op zich wachten. Des te beter!"
Uren lang bolderde de trein met
een langzaam vaartje door een land
streek waarvan de dorpen en wonin
gen verwaarloosd en verlaten sche
nen en langs de bergen, die zwart
als spoken tegen de lucht afstaken.
Eindelijk kwamen ze in een groot
dorp aan dat de Servische officier
aanduidde als de plaats waar een
reservehospitaal was ingericht. Hon
gerig, vermoeid en stijf stapten ze
uit. Een stevig uitziend man in me
dische uniform kwam hen tegemoet.
Zij schuilden in een groep met hun
bagage om hem heen, terwijl hun
eigen leider rondzag of alle tegen
woordig waren.
„God zij dank, dat jullie gekomen
bent!" sprak de strenge man, die een
Engels dokter bleek te zijn. „We
zouden nog wel tienmaal meer j*er-
sonen kurmen gebruiken. We vallen
bijna van vermoeidheid om. Ik zal
een auto zien te krijgen voor uw
bagage. Paarden zijn hier niet. Al'le
zijn voor het l^ger gerequireerd of
gedood. Maar 'tis slechts een afstand
van anderhalve mijl".
.Zij vólgden de^ man door uitge
storven straten, geëscorteerd dooruit-
geiiongerde huisdieren en oude man
nen en vrouwen, die met meewarige
stemmen bedelden, totdat een 'Ser
visch officier met ruw gebaar hen
uiteendreef. De verpleegsters werden
eindelijk ondergebracht in een oud
magazijn, alwaar het hospitaal was
Ingericht en waar 'him eerste werk
zaamheden een aanvang- zouden ne
men. Unige lage, vochtige stallen wer
den haar als slaapvertrekken aange
wezen.
Reeds onmiddellijk de volgende
morgen begreep Tante Seliny, dat
soldaten verplegen in een hulphospd-
taal in oorlogstijd een geheel andere
zaak was dan het verplegen van haar
zieken in Caneville. En vooraleer er
twee volle dagen verstreken waren,
werden de dokters letterlijk wanhopig
over haar onhandigheid en volkomen
onbekendheid' met het verplegings-
werk. (Wordt vervolgd).
