Sterker dan de haat
Nieuw experiment van de
Persilfabrielc.
Massa-onderzoek
op T.B.C.
Ben gebakstel met taartschep na-
-mens het bestuur en een prachtig
theeservies namens leerlingen en col
lega's zullen bij de scheidende on
derwijzeres de herinnering aan Ne
der heme rt levendig houden.
Ben 40-tal leden van de Coop.
Landbouwers Aankoop vereniging. „De
Onderneming" alhier maakten een
tweedaagse excursie naar Friesland
en Noord-Holland.
De eerste dag werd allereerst Stap
horst aangedaan en hier werd een
boerderij bezichtigd en konden de
deelnemers de typische klederdracht
in dit Overijsels dorp bewonderen.
Vervolgens ging de tocht doornaar
Leeuwarden waar een hoofdassistent
van de Rijkslandbouwvoorlichtings-
dLenst zich bij het .gezelschap .voeg
de, die de deelnemers door Fries
land zou vergezellen. Des middags
werd bezocht een gemenjgd bedrijf in
St. Anna-Parochie, het fokveebedrijf
van de heer Bijlsma in Jelsum en de
proefboerderij van de Friese Maat
schappij van Landbouw te Rijperkerk.
In Leeuwarden werd overnacht en
de volgende morgen werd door en
kelen de veemarkt bezocht en een
30-tal bezochten de Fries, de afzet
organisatie van 49 Coop. Zuivelfa
brieken in Friesland. De deelnemers
toonden zeer veel interesse voor dit
bedrijf, waarin het grootste kaaspak
huis van Europa is gevestigd. Alle
producten zijn afkomstig van T.B.C.-
vrije melk, zodat deze afzetorganisatie
een goede naam heeft in het buiten
land.
Hierna ging de tocht over de af
sluitdijk waar bij het monument
nog even werd gestopt .naar de
Wieringerhieer. Hier voegde zich een
hoofdassistent van de Rijkslandbouw-
voorlichtingsdienst voor Noord-Hol
land bij de deelnemers. Bezocht wer
den achtereenvolgens de plaats waai
de dijk werd opgeblazen in April
1945, de proefboerderij'van werktui
gen, de infiltratie voor "de lichtere
gronden in de Wierinlgjermeer.
Daarna ging de reis naar Ooster
blokker, waar het zeer bekende fok
veebedrijf van Gebr. Ruyter werd be
zocht. Gezien de productiecijfers van
verschillende koeien was men het
er spoedig overeens, dat "in de Bom-
melerwaard nog wel wat te verbete
ren is. 1
Verder ging de tocht overAmster
dam weer naar huis terug en de,
deelnemers aan deze 'interessante én
leerzame excursie kunnen op een paar
prachtige dagen terugzien.
De prganisatie in handen van
de heer Stuvers, Hoofdass. van de
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst en
de zaakvoerder der «Göoperatie
was af.
Wij twijfelen riiet, of het volgend
jaar zullen nog meerderen een ex
cursie meemaken.
SLEEUWIJK.
Woensdag 7 Sept. hoopt H.M.
Koningin Juliana, om ongeveer 6
uur nam., een doortocht door ons
doj/p te maken.
Allen de vlag: uit!
SPBANGtCAPELLE.
Op de 27e Augustus werd te
ATblasserdam een concours gehouden
waar de Kampioenschappen van de
Provincale Bond Zuid-Holland-N.
Brabant van <ie Landelij ke Rij vereni
gingen, aangesloten bii de Kon. Ned.
Federatie van Rijverenigingen verre
den werden.
Door de Margrietruiters moest, als
kampioen van'Noordbrabant, een on
derscheiding behaald bij een vorig
concours enkele weken geleden, hier
gekampt worden tegen Zuid-Holland.
In de eindstrijd viel de beslissing,
dat de Margrietruiters als reserve-
kampioen uit de strijd naar voren tra
den.
Niet zonder reden maakte de jury
bekend, dat deze jonge vereniging,
opgericht zijnde op 24 Juli 1945,
door gestage oefening en volharding
zich meester kon maken van deze
uitzonderlijke plaats van Reserve-
Kampioen. Onder de bezielende lea
ding van hun instructeur, de heer J.
vati Bruchem, die zijn jongens on
der keurige discipline heeft,, die ka
meraadschappelijk met zijn jongens
weet om te springen, niet alleen als
leermeester, doch óók als goede
vriend hun in alles weet voor te
gaan, die. liefde voor het paard en de
paardensport wee't* in te prenten,
groeit deze veteninging, die ieders
bewondering afdwingt.
Twee mooie plaquettes brachten zij
mee naai' huis n,T. de 2e prijs kam
pioen achttallen Alblasserdam 1949
en de 2e prijs voor instructeur kam
pioen achttal Alblasserdam 1949, per
soonlijk.
Van de Provinciale Bond werden
de „Siegfriedruiters" te Berg-Am-
bacht eri Stolwijk eerste. Met een
verschil van 1 punt wisten de Mar
grietruiters de plaats van reserve-kam
pioen in te nemen.
Nu zullen te 'Utrecht op 6 en 7
September het Kamipoènschap van
Nederland verreden wotden.
Nu komt de ,grote dag. Laten we
hopen ,dat deze jonge vereniging, die
reeds veie successen in haar korte be
staan wist te boeken, ook in Utrecht
eep goed figuur zal slaan. De Vrijhoe-
venaren zijn nu al trots pp dafjgene
wat zii presteerden, miaar zijn ook
vol hoop, zonder overmoedig te wor
den op ,onze jonge ruiters.
Van harte wensen wij hun het bes
te succes toe.
OUDENDIJK.
'Op het muziekconcours te
Everdingen, behaalde het fanfare
corps „Kunst na Strijd" alhier, direc
teur "de heer P. C. v. d'. Wiel, in de
ereafd. met. 300 punten een ie prijs.
Tot tijd. onderwijzeres aan de
Neutraal Bijlz. school alhier werd door
het bestuur benoemd, mievr. P. Th.
J. Slak-Botesz te Go r ine hem.
WELL.
Vrijdagavond bracht hieg droe
ve bericht, dat de 191-jarige mej.
v. Loon, nabij de overweg ondier
Orthen, door een aanrijding om Jiet
leven was gekomen, ons dorp in op
schudding.
Algemeen is men begaan met de
familie over dit treurige verlies.
WIJK EN aalbuik;
Door de architecten Bezemer
en de Snoo alhier, is het herbouwen
van de door brand verwoeste boer
derij van G. Donkersloot te Aalburg,
aanbesteed en gegund aan A. A. v.
Bergeijk aldaar.
Woensdagavond brachten de witte
Persil-wonder wagens aan onze ge
meente haar aangekondigd, bezoek
Zij. die zich de PersilTuchtschrij-
ver lie ritmeren,, die o*p grote hoogte
met een vliegmachine de namen Per
sil, Henco, Ata, Imi en Sil in de
lucht schreef, zullen wel de overtui
ging bii zich hebben gehad, dat de
Persil-fabrieken ook ditmaal met iets
uitzonderlijks zouden komen. Dat
zulks werkelijk het geval was, .bleek
ons bii het bezoek aan deze wagens
die een reis door ons land maken.
Zowel van binnen als buiten bie
den zij eèn prachtige aanblik. Des
avonds om' 8 uur verzamelden zich
honderden bezoekers om de demon
straties die werden gegeven, te vol
gen. Natuurlijk gaat het er over om
reclame te maken voor de Persil fa
brieken, doch dit geschiedt op zulk
een orginele wijze, dat de bezoeicers
de demonstraties" van het begin tot
het einde met alle aandacht volgen.
Zo dwarrelen uit een enorm
Persilpak voortdurend duizenden
i rise rende zuurstof bellen, die door
schijnwerpers Belicht, flonkerend en
schitterend omhoog stijgen én die de
zuiverende en reinigende werking van
Persil demonstreren.
Het geweldige Përsil-pak, dat in
eigen werkplaatsen van de Persil-fa
brieken is vervaardigd, is gemonteerd
op een speciaal daarvoor gebouwde
truck. Achter deze truck is een vér-
Dlindend wit geschilderde bijwagen
gekoppeld, die speciaal ingericht is
voor de ontvangst van zakenrelaties.
Deze volgwagen is voorts voorzien
van de modernste film- en geluids
installaties. 's Avonds worden vanuit
de volgwagen amusante en leerrijke
films vertoond, opgeluisterd door vro
lijke muziek, terwijl twee bijzonder
mooie etalages, die op zeldzame wijze
verlicht worden, eed sprookjesachtig
effect geven.
Aan het slot werd een film ver
toond, waarin Olivier Hardy en Stan
Laurel de hoofdrollen vervulden en
die op danige wijze de lachlust van
het publiek opwekte. Een hartelijk
applaus van het talrijke publiek volg
de na elke vertoning.
De avond werd in verband met
de verjaardag van H.K.H. Prinses
Wilhelmina, met het Wilhelmus door
de geluidsinstallatie besloten.
De reis van de Persil'-wonderwa-
gens door onze plaats zal zeker bii
jong en oud aangename herinnerin
gen achterlaten.
WEBKENDAM.
De heer L. v. d. Heuvel al
hier was met f 18.565 de laagste in
schrijver voor het verbeteren der
stranidhoofden voor het waterschap
„Het Vrije van Sluis" te Oostburg.
WOUDBICHEM.
Het Fonds ter bestrijding der
T.B.C. „Draagt Elkanders Lasten",
uitgaande van 'het C.N.V., hoopt op
Zaterdag 10 Sept. a.s. alhier een huis-
aan-huisooTlecte te houden.
Dussen moet wel tot de eerste ge
meen! en in onze omgeving ge rek" d
worden, waar de gehele bevolking
op longtuberculose is onderzocht.
Ongetwijfeld zullen wel meerdere
plaatsen in het Land van Heusden en
Altena volgen, omdat het belang van
zodanig onderzoek zo groot is.
Aan de ingezetenen worden bij de
ze gelegenheid oproepkaarten gezon
den, waarop datum en uur voor ie
der afzonderlijk staan vermeld.
Natuurlijk is het dan van belang,
om geen verwarring te geven, dat
ieder op de bepaalde tijd aanwezig
is.
Bezwaren.
Gewoonlijk is bij zulk onderzoek
op grote medewerking van de zijde
der gemeenlenaren te rekenen, al is
deze vaak niet algemeen. Steeds zijn
er weer personen, die bezwaren op
peren.
Vooral de oudere mensen vinden
de tocht naar het „onderzoeklokaal"
vrij lastig. Voor deze categorie van
personen worden meestal auto's be
schikbaar gesteld.
Het is van het grootste belang,
dat deze ouderen komen, omdat het
bewezen is, dat juist onder dezen
nogal veel t.b.c. voorkomt, die voor
hen vaak niet kwaadaardig is, maar
voor de omgeving bezwaarlijk kan
zijn.
Laat men zich echter niet al te be
vreesd maken. De practijk heeft ge
leerd, dal het aantal „(Lijders" bij\
zo'n onderzoek slechts 4 op de 1000
bedraagt. Natuurlijk is dit geen
exacte uitkomst, maar een aandui
ding, hoe gering het percentage
meestal is.
Vooral zij, die veel met andere
mensen in aanraking komen (we den
ken hier aan liet winkelbedrijf, aan
caféhouders, enz. enz.) hebben de
zedelijke plicht zich aan het onder
zoek te doen ontwerpen.
Het voordeel is, dat bij dit onder
zoek een eventueel kleine afwijking
aanstonds aan het licht treedt. La
ter zou deze zich hoogstwaarschijn
lijk in ernstiger vorm openbaren,
zodat medisch onderzoek enz. toch
noodzakelijk was. Hoogstens zou
men bij niet laten onderzoeken, het
onderzoek naar later tijdstip kunnen
verschuiven.
Vervolgens is er de categorie, die
zichzelf geheel gezond acht en dus
het onderzoek overbodig vindt.
Dat wil echter niet altijd zeggen,
dat deze personen geen bacillendra
gers zouden kunnen zijn. Zo'n ge
zond persoon kon gemakkelijk oor
zaak van besmetting zijn van ©en
hele omgeving.
Het onderzoek.
Het onderzoek van elke „patiënt"
duurt slechts zeer kort, nog geen
minuut; omdat er alleen foto's geno
men worden.
Men plaatst zich voor het toestel,
ademt diep in, houdt de adem even
in, waarbij men goed stilstaat en
klaar is het!
Elk metalen voorwerp moet men
van hét bovenlijf verwijderd houden,
want dat veroorzaakt een storende
vlek op de foto.
Eerst aan het einde van de dag
worden de films ontwikkeld en dan
is er pas wat te zien voor de long
specialist.
Het toestel, dat men tegenwoordig
meestal gebruikt, heeft een automa
tische belichting,sregelaar, die de
juiste belichtingstijd aangeeft voor
elk persoon afzonderlijk, wanl deze
tijd hangt af van de omvang der
borstkas.
Kan er geen verwisseling plaats
hebben van foto's zal men vragen.
Men stelle zich gerust, want de op
roepkaart met naam en adres wordt
tegelijkertijd gefotgrafeerd. Elke «op
name kan pas gemaakt worden als
«deze kaart op de goede plaats in het
toestel geschoven is.
Foutieve foto's krijgt men alleen,
als men niet stilstaat voor het toe
stel, of, zoals wij hierboven reeds
zeiden, metalen voorwerpen in de
borstzak (vest b.v.) draagt.
Hieruit ziet men, dat geheel ont
kleden niet eens nodig is.
Het onderzoek zal de besmettings
bronnen dus opsporen en dat kan
alleen aan cle gemeentenaren zelf
weer ten goede komen. Vertoont uw
foto dus geen afwijkingen, dan kunt
U zich geruststellen.
Vertoont zo oude littekens, dan
geldt dit ook voor u, want dan hebt
u de infectie overwonnen.
Vertoont ze wel afwijkingen, dan
kunt u zich direct onder medische
behandeling stellen. En u bent
er dan vermoedelijk gauw bij om
de ziekte in het begin-stadium al
gaan te bestrijden. Doch het on
derzoek blijft geheim, zodat niemand
iets van anderen weet.
Het resultaat van het onderzoek
wordt slechts in getallen bekend ge
maakt. Wanneer eenmaal het besluit
tol onderzoek der inwoners ener
gemeente valt, behoeft niemand dus
bezwaren te koesteren, zich er aan
te onderwerpen.
Ons Feuilleton
H. van Heeswijk j
Oorspronkelijk Nederlandse roman
20.
Enfin, u begrijpt hoe het verder
gelgaan is. We leerden elkander na
der 'kennen en na enkele maanden
bekende hij mü rijn liefde en besloot
hij aan vader mijn hand te vragen.
Toen is de tegenspoed gekomen.
Vader wilde niets van de trouwplan
nen met de 'kapitein horen en was
buiten zichzelf van woede. Dat was
me iets fraais. En toen de 'kapitein
rijn opwachting maakte, kende zijn
woede jgeen grenzen 'meer. Het
scheelde weinig, of vader smeet hem
de deur uit.
Ik heb ^oen 'naderhand veel met
vader gesprokenmijn aanstaande
man was niet onbemiddeld, maar va
der wilde er niet van horen Ten
slotte werd ik op een middag zo
kwaad, dat ik hiem zied, dat ik dan
zonder rijn toestemming met hem
ginig trouwen. Tenslotte heeft vader
rijn toestemming gegeven, maar hel
ouderlijk huis was van de dag van
ons huwelijk af voor ons gesloten.
Vader beschouwde mijn huwelijk als
een mesaillance en daarom wilde hij
niets meer van me weten. We waren
gebrouilleerd.
We trouwden in November en be
trokken een kleine villa in Voorburg.
We leefden twee jaar gelukkig. In
die tijd^prerd onze kleine jongen ge
boren. Toen trof ons het eerste leed.
Mijn broer was plotseling verdwenen.
Nu moet u weten, dat mijin broer
in Leiden studeerde. Hij was de enige,
«di© ik van de familie nog ontmoette
en ik dacht niet anders of hem was
een ongeluk overkomen. Want hij
was de week tevoren nog bii ons .ge
weest gezond en wel.
Nimmer werd meer iets van hem
vernomen. Spoorloos bleek hii ver-
«dwenen te zijn. 1
Een jaar later verongelukte mijn
man en alsof dat nog niet «genoeg
was, kreeg ik enkele maanden daarna
het bericht, dat riet lijk van mijn
broer gevonden was. Ik ging onmid
dellijk naar Leiden naar het zieken
huis. Dat ogenblik zal ik nooit verge
ten. Men bracht mij in de lijken ka
mer. Daar lag hij, nalgienoeg onher
kenbaar, want het was al 'bijna twee
jaar geleden dat hii vermoord werd.
Ik herkende hem nog aan zijn kle
ren, mijn enigste broer Willem, ver
moord door rijn eigen vriend, naar
ik later hoorde..."
Antoon was bleek als een dode,
bij het horen van de laatste woorden,
opgesprongen. „Wat zegt u? Uw broer
Willem?"
„Ja", antwoordde ze verwonderd
„hebt u hem gekend?"
Hij beheerste zich met moeite en
zette zich weer neer. „Was het...
Willem Bosch van Drafcenstein?"
vroeg hij lang'zaam, alsof hij met
angst de bevestiging tegemoet zag.
g „Ja", antwoordde de vrouw. „Het
was mijn enigste broer. U kende
hem?"
Hij knikte met moeite. Dikke zweet-
drope pis parelden over zijn voo rhoofd.
„Ik heb hem... zeer ;gtaeü gekend",
bracht hij er met moeite uit. „Dan
bent u Tine?" Het was alsof ieder
woord hem pijn deed.
„Ja, Hij heeft zeker wel eens over
mij gesproken nietwaar? Wij hielden
veel van elkander en als hij in moei
lijkheden zat, kwam hij altijd naar me
toe. Zijn studie kostte veel geld en
vader had niet veel te missen, daar
om sprong ik wel eens bij. Hij was
juist ieen paar dagen voor hij ver
dween ,bij me geweest, maar ik had
toen geen contanten in huis. Hij had
met kaarten verloren, hij was een
hartstochtelijk kaarter. Ik denk' dat
het zijn enige ondeugd was U weet
misschien alles van de moord af? U
was ook student?"
Antoon knikte, nog steeds ontzet.
„Ik was een van rijn beste vrienden",
antwoordde hij zacht.
„Het was verschrikkelijk", ging zii
voort. „De dader heeft, naar ik hoor
de en in de kranten las, vijf jaar ge
had. Vijf jaar! Voor zo iemand moest
de doodstraf nog bestaan of anders
had hij levenslang moéten hebben"
.Antoon schrok en keek haar aan.
Op haar gelaat lag een vreemde uit
drukking, die hij er nooit «op gjerien
had.
„Maar", antwoordde hij haperend
„Weet u wel, dat het zijn bedoeling
niet was om Willem te doden? Hii
is ook niet veroordeeld wegens
moord, maar voor mishandeling, de
dood tengevolge hebbende".
„Zijn bedoeling oï niet. Hij heeft
het toch giedaan. Voor zulke indivi
duen moest geen medelijden bestaan.
Daar moest de, natuurwet voor heer
sen: Oog om oog, tand om tand.
Hij is nu weer vrij, het is al meer
dan zeven jaar geledén-, dat het lijk
van mijn broer gevonden is. Men ver
telde mij, dat de dader een rijkeluis
zoontje was. Hij zal nu wel weer
ergens op de wereld ritten gïenietén
van. zijn geld, niet meer denkend
aan zijn daad. O als ik er nog aan
terugdenk, hoe mijn arme broer daar
lag, dan haat ik zijn moordenaar.
Ja, ik haat hem".
Antoon keek haar ontzet aan. De
woorden waren hartstochtelijk over
haar lippen gekomen en er lag een
wrede trek over het ander zo zacht
moedige gelaat.
Hij zag haar ernstig aan. „Weet
u, wat een Friese schrijver eens ge
zegd heeft, mevrouw? „Hij die een
misdaad niet weet te vergeten, zon
digt zwaarder, dan 'hij die de slag
toebracht".
„Ziou die man zich wel eens in mijn
positie bevonden hebben Ik denk
van niet. Want anders had hij' nooit
zoiets geschreven. U kunt het u ook
niet indenken wat het is, eerst je
man, en dan enkele maanden later
je enige, broer te verliezen. Dat is
«genoeg om de wereld qn de mensen
te haten. Maar yooral de mens, die
je het leed toebracht. Zulke mensen
worden enkele jaren «opgeborgen en
dan gaan ze de maatschappij weer in,
vrij als een vogiel in de lucht. De be
schaafde wereld zegt dan: ze zijn
gerehabiliteerd. Met een brandmerk
moesten ze rondlopen hun levenlang.
Dat is recht".
.Met fonkelende ogen keek ze in de
verte en haar gelaat was rood van «op
winding...
„Waarom is het leven zo wreed?
Waarom moest mijn broer vermoord
worden? Hij was onschuldig als een
«kind ,dat nog in de wieg ligt. Hij
deed geen mens ooit kwaad, de goe
de jongen. Was altijd opgewekt en
vrojijk en had een schitterende toe
komst voor zich. Nog enkele maanden
en hij zou promoveren en zo werd
hij opeens weggerukt uit het heer
lijke leven, door een moordenaars
hand. Door iemand, die zich zijn
boezemvriend noemde. Vriend! Een
ellendeling was het. Een ellendige
huichelaar. Nu leeft hij misschien vro
lijk en wel, terwijl hij ook de oorzaak
werd van de dood van mijn vader".
Antoon boog zich diep voorover.
Als zweepslagen striemden deze woor
den hem. Het was hem, alsof zij de
zinnen met een"ijzeren hamer in zijn
borst steeg. "Elke lettergreep was een
Jieschuidiging voor hem. Op dit ogeit-
blik leed hij ontzettend". Dikke zweet
droppels vloeiden over rijn klamme
voorhoofd1. Hij had de wil over rij'n
spraakvermogen verloren. Hij kon
geen woord uiten, terwijl hij er wel
duizend wilde zeggen. Hier stond de
zuster voor hem, de zuster van de
man: die hij gedood' had. Na zeven
jaar was de haat nog niet geblust,
integendeel de vlam scheen opnieuw
aangewakkerd, alsof de herinnering
eraan telkens ophieuw voedsel gaf.
(Wordt vervolgd).
