FOLKLORE rond de oogst
Vóór NEGEN UUR.
De heer Prinse vraagt of op dit
terrein niet zal worden herbouwd,
waarop de Voorzitter antwoordt, dat
nu Hak in verband met het weder-
opbouwplan in de kom heeft her
bouwd, dit niet het geval zal zijn.
De heer v. d. Heuvel vraagt of
ook de funderingen worden verkocht,
waarop de Voorzitter toestemmend
antwoordt.
Met algemene stemmen wordt ver
volgens besloten tot de verkoop over
te gaan.
Een door het fokdagcomité in het
Land van Heusden en Altena aan
gevraagde subsidie voor de te houden
fokveedag wiordt toegestaan en met
algemene stemmen bepaald op f 10,
zulks op voorstel van B. en Wi.
Van Ged. Staten is mededeling
ontvangen, dat zij voornemens zijn
het Gratificatiebesluit Burgerlijke
Rijksambtenaren 1949 van toepassing
te verklaren voor de secretaris en
ontvanger der gemeenten. Op voor
stel Van B. en W. wordt met alge
mene stemmen besloten hiermede ac-
coord te gaan.
Op voorstel van B. en W. besluit
de raad tevens deze regëling toepas
selijk te verklaren voor de gemeente
ambtenaren op arbeidscontract.
Het Provinciaal Genootschap voor
Kunsten en Wetenschappen heeft een
verzoek ingediend pm toekenning van
een subsidie van één cent per in
woner. l
De Voorzitter wijst er .op, dat het
reeds eerder aan de orde is ge
weest, doch dat in vorige japen nog
geen subsidie werd verleend. B. en
W. zijn van oordeel', dat gezien het
belangrijke culturele 'werk, dat dit
genootscha pveÏTicht, het toekennen
van de subsidie op zijn plaats is.
De heer Pninse acht liet niet ge
wenst, dat ook hier weer feen sub
sidie voor wordt uitgetrokken. "Er
wordt tegenwoordig zo dikwijls een
subsidie uitgetrokken voor instan-
dies die een beroep doen Pp de
gemeeüte.
De Voorzitter zegt, dat het imoge-
lijk is, dat er momenteel' geen voor
delen aan verbonden zijn, doch er
kunne n zich omstandigheden voor
doen, dat een advies van het ge
nootschap van zeer groot nut kan
zijn. i
De heer Donken is van mening,
dat een 'dergelijk genootschap meer
geschikt is voor de stad dan voor het
platteland.
De Voorzitter vindt, dat juist op
het platteland, dat cultureel dikwijls
achter staat bij de stad, het genoot
schap. zeer nuttig werk kan doen.
Ged. Staten staan ook ten vólle ach
ter de verlening van een subsidie.
De heer Donken verklaart er zich
tegen.
De heer G. van der Beek wijisDer
op, dat op agrarisch terrein door
de gemeente dikij ls een subsidie ver
leend wordt. Wij: staan hier nu scep
tisch tegenover, maar omidat het cul
ture ie leven op het platteland dik
wijls toch al niet hoog staat epi dit
genootschap in de 'toekomst, hoewel
we het nu 'nog niet zien, waarde
volle adviezen kan geven, verklaart
hij! er zich voor.
De heer Prinse stelt voor, om de
subsidie niet geheel af te 'wijten,
doch een bedrag van ongeveer f 10
beschikbaar te stéllen. Ook de hoer
Donken stemt hiermede in.
De heer Gouda zou graag een
voorbeeld hebben van hetgeen lipjt'
genootschap verricht.
De Voorzitter deelt hierop mlede,
dat het doel' is de provincie cultu
reel omhoog te 'brengen en hij _is
dan ook van mening, dat zeer nut
tig werk verricht wordt.
Het voorstel van B. en W. wórdt
hierna met 5 tegen 2 sternmlen ver
worpen. Voor stemden de heren van
der Beek en van Andel.
Hierop besluit de raad op voorstel
van de heren Prinse en Donken, een
subsidie te verlenen van 1/2 cent per
inwoner.
Goedkeuring door Ged. Staten van
de begroting dienstjaar, 1949 en de
gemeeriterekening 1946. Wordt voor
kennisgeving aangenomen.
Voorstel aan Burgerlijk Armbestuur
te Drongelen, toestemming te verle
nen van vestiging opstalrecht. B. en
W. stellen voor in verband met de
overname van de noodwoningen door
de gemeente aan het Burgerlijk Arm
bestuur te Drongelen toestemming te
geven aan de gemeente opstalrecht
te verienen voor de plaatsing van
noodwoningen op de' percelen Ka
dastraal bekend gemeente Drongelen
sectie A 1136 en 1162.
Met algemene stemmen wordt hier-
toje besloten.
Voorstel van B. en W. ;tot het
verlengen der bij. de Rijkspostspaar
bank te Amsterdam lopende kasgeld-
lening groot f 200.000.
In verband met het feit, dat de
gemeente nog met in staat is deze
lening af te lossen door de vele uit
gaven die nog te doen zijn, besluit
de raad met algemene stemimletn de
kasgeldlening te verlengen.
Voorstel van B. en W. om de
geldlening aangegaan in de vorige
raadsvergadering tot een bedrag van
der deinende veldgewassen
Oogstttijd, is een tijd, vol be
koring en romantiek, als de sikkel
of de ingenieuze maaimachine demil-
liarde gevulde korenaren neerslaan,
en Ge "tooer zijn zorgenvolle arbeids-
periode op de akker bekroond ziet
met honderdvoudige vrucht.
Geen wonder, dat de oogst met
feestvreugde gepaard ging.
Enkele jaren geleden heeft men
in het Limburgse plaatsje Sevenum,
aan het oogstfeest gestalte gegeven
en groot en intens is er de vreugde
op de „Maaiers-Zondag", d.i. de laat
ste Zondag van Juli.
IN DE GRAAFSCHAP.
In de dorpen van de Graafschap
viert men na de oogst, het „feest van
stoppelhanen". Nadat het maaien is
afgelopen, maken kundige handen het
„olde wief" d.w.z. een reuzengarf, be
staande uit 15 gewone garven, zoda
nig in elkaar gezet, dat het geheel
goed draagbaar is, zonder uit elkaar
te'kunnen vallen, want het product"
moet aan een staak naar de woning
van de boer gedragen worden, waar
hij voor de huisdeur zal worden ge
plaatst. Een van de leden van de
optocht, waarin het „olde wief" wordt
medegedragen nodigt daarop de
boerin naar buiten te komen, waarna
haar de „monstergarf" met enig ce
remonieel aangeboden wordt. De boer
staat dan al gereed met de ontkurkte
jeneverkruik, om royaal de aanwezi
gen te tracteren, die zich van hun
kant dan ook niet onbetuigd laten.
Soms draagt met het „olde wief"
wel naar binnen om er daar een ron
dedansje om heen te maken.
De fles gaat daarbij wel zo druk
rond, dat niet zelden het „olde
wief" het moet ontgelden en weldra
omver wordt gedanst.
Onder dit „olde wief" moet eigen
lijk een korendemon verstaan worden,
die de menselijke gedaante heeft aan
genomen.
Men vreest hem, men spreekt zijn
naam niet uit, tenminste men ver
zacht deze en duidt hem aan met
„korenjood", „bloedjood", of, zoals
in Drente, met „Spin Ann", de bang-
maakster van kinderen, van wie wordt
verteld, dat ze een grote schaar heeft,
waarmede ze te laat opblijvende kin
deren zal knippen.
Op meerdere plaatsen zijn deze
volksgebruiken verdwenen, doch in
het Oosten van ons land, komen ze
nog steeds voor.
Men betitelde de laatste schoof wel
met de xnaam „geluksgarve". Deze
garf toch beschouwde men te zijn
de draagster van de groeikracht, die
in de akkergewassen blijft voortleven.
Op deze garf bouwde de boer zijn
verwachting van voorspoed voor het
komende jaar.
Losse aren werden door de jeugd
verzameld en gebundeld. Wanneer de
jongelui 's avonds van de akkers huis
waarts keerden, klonk reeds van verre
hun gezang, eindeloos herhaald:
„O, wat is het late!
Ik heb zo'n mooie plate (bos!)
O, wat is het vro!
Het hommeltje zit to.
Moeder, je mot niet kijven,
Daar was niet meer te krijgen,
Als 't er maar meer te pun gelen
aren bijeenzoeken) was,
Dan hadd'n we wel meer thuis
gebracht."
Op de boerenhoeven prijkte de
oogstkroon van oogst tot oogst.
Bij de stallingen werd tot het voort
durend vruchtbaar blijven van het
vee, een bosje aren gehangen.
HET VLAS.
Bij de vlasoogst worden de plan
ten niet afgesneden, maar met wortel
en al uit de grond getrokken.
In de Germaanse mythologie nam
het vlas een hoge plaats in. Zo ge
loofde de Germaan, dat'het tuig van
de katten van Freya, de goden der
lente en der liefde, ontwikkeld was
met bloeiend vlas en men nam aan,
dat deze plant onder een hoge mythi
sche of demonische macht stond, wel
aangeduid als „vrouw Holle".
Voor haar liet de Vlaamse boer op
de akker steeds wat vlas staan. Om
haar gunst le winnen stak de boer
bij de vlasuitzaai in elke akkerhoek
een vlierhoutje, om daardoor de
groei te bevorderen. Met dit doel voor
ogen begaf de Launenbergse aan
staande moeder zich ter kerke, het
linkerbeen omwonden met wat vlas
stengels. Daar zij door de priester
zou worden gezegend, meende ze, dat
tegelijkertijd ook het vlas in die ze
gen zou delen.
Tot het verkrijgen van een goede
vlasoogst luidden de meisjes van
Hildesheim meermalen de klokken
der dorpstorens.
De Thuringers legden van sommige
vlas bosjes er wel enkele om en om,
zodat de wortels aan beide kanten
uitstaken.
Zulk een bosje noemde men wel
een „vlaspad".
Bij de vlasbewerking zong men in
Duitsland tal van liedjes, van geva
rieerde inhoud.
Daarna hield men, als in Stiermar
ken, volgens Jahn, een maaltijd. Op
r
Natuurlijk is het niet goed om de
halve dag in een ochtendjapon
in huis rond te lopen, maar vóór
negen uur is het toch wel geper
mitteerd. Is het niet de huisvrouw,
die alle laat opgestane gezinsleden
nog op tijd de deur moet uithel
pen? Zij zal dus zelf geen gelegen
heid hebben, zich vroeg aan te
kleden, en wacht daarom in haar
ochtendjapon tot iedereen naar
zijn school of werk is. Dan kan ze
zich, na het eerste huiswerk, aan
kleden, en meer zorg aan haar
uiterlijk besteden dan wanneer
iedereen nog thuis is. Een ochtend
japon moet gemakkelijk kunnen
worden aangetrokken, zodat we in
de eerste plaats op een eenvoudige
sluiting zullen letten, die dan bij
voorbeeld kan bestaan uit een rits
sluiting van boven naar beneden,
of uit een rond het midden ge
strikte ceintuur. De ochtendjapon
sluit in dit geval ver over elkaar.
Wij geven u hierbij twee geheel
verschillende modellen van ochtendjaponnen, die van wol of zijde
kunnen worden gemaakt.
DL 3416/17. Het model van deze ochtendjas is heel eenvoudig doch
tevens zeer practisch. De voorpanden sluiten ver over elkaar heen, en
worden met een gestrikte ceintuur bij elkaar gehouden. Benodigd
voor 112 cm. bovenwijdte 4.50 mi stof van 90 cm. breedte.
DL 6417/17. Heel mooi en slankkledend is dit model. Middenvoor is
een ritsluiting aangebracht. De zakken zijn van kleppen voorzien.
Benodigd voor 100 cm. bovenwijdte 4.50 m. stof van 90 cm. breedte.
De knippatronen zijn tegen vooruitbetaling per postwissel van 0.50
bij „Bella Patronen Service", Kromme Nieuwe Gracht 66, Utrecht,
te bestellen. >4
DL 3416/17 is verkrijgbaar voor 100, 106 en 110 cm. bovenwijdte, terwijl
DL 3417/17 in de bovenwijdte van 92, 100 en 108 cm. verkrijgbaar is.
De modellen zijn overgenomen ujt „Bella", het Nieuwe Modeblad.
de tafel stond een overdekte schotel,
gevuld met appels, bloemen, noten,
doorns en brandnetels. Het wordt
daarna een felle strijd om een der
vruchten of bloemen te bemachtigen.
Wie dat bereikt, wordt betiteld met
„bloemen"- of „notenkoning", waar
aan het voorrecht verbonden is de
eerste dans te mogen maken met de
dochter van de boer (indien aanwe
zig-)
Elk der meisjes, dat het feestje
bijwoont, krijgt dan een bosje vlas
mee naar huis.
In Tirol heeft de vrouwelijke groep
feestelingen een pracht-gelegenheid te
laten zien, hoe trouw haar verloof
de wel is en deze moet van zijn kant
zijn uiterste best doen dat te demon
streren. Hij moet n.l. trachten een met
appelen en linten versierde dennetak,
die voor de boerdeij is geplaatst, waar
het geoogste vlas bewerkt wordt, zien
machtig te worden, wat niet zo ge
makkelijk gaat, daar de andere meis
jes hem dit trachten te beletten. Alleen
als hij slaagt, zal zijn trouw voldoen
de gebleken zijn.
De Pommerse boeren hielpen el
kaar steeds bij het braken van het
vlas. 's Avonds kwamen ze bij el
kaar en werkten dan tot midden in
de nacht, totdat de bewerking ge
reed was. Ieder werkte dan zoveel
mogelijk, om niet de laatste bos „Die
Olie" in handen te krijgen. Noodwen
dig kreeg die toch een der aanwe
zigen om te braken. Hij vormde dan
het middelpunt van spotternij. Doch
alras verdween de plagerij en dronk
men koffie en at men koek.
LUIDRUCHTIGHEID.
De oogstfeesten in de verschillen
de streken komen vooral hierin over
een, dat luidruchtigheid haar ge
meenschappelijk kenmerk is, dat vro
lijk gezang en overvloedige maaltij
den de vreugde verhoogden.
Een Noordhollands oogstliedje luid
de:
„De wumpel, de strumpel, de kan-
ne met bier,
Die hebben we hier op ons pleizierf
Zoetemelk met rome.
Jan Dirksen is mijn ome,
Peet Trijn dat is mijn bestemoer,
Zo gaene we. mee op het leste voer,
Koeyen en paerden staen op stal;
Vette varkens liggen -in 'tliok,
Ootje, pas op je brijpot,
Dattre niet overloopt.
Hansje met zijn linkerpoot,
Heit het allemael ommestoot,
Poesje met zijn lekkere bek,
Heit het allemaal opgevret."
Enigszins dramatisch dus. Volsla
gen dramatisch was, dat de oogst
feesten, de „fooien" soms zo ont
aardden, dat een begrafenis het. ge
volg was en de plaatselijke over
heid, per verordening, de festivitei
ten moest verbieden.
f 86.000.voor die financiering van
de urgentiebouw 1946 te verhogen
tot f87.500.—.
Mlet algemene stemmen wordt hier
toe besloten.
B. en W. stelllen vioor over te
gaan tot de bouw1 van een brug te
Meeuwen en de gemeen|te'begroting
1949 overeenkomstig de begroting der
kosten te wijizigien.
De Voorzitter zegt, dat het hier
een brug betreft over die böeze'msloot
aan het eind van de laata te Meeu
wen. B. en W. hebben er bij: de ont
werpers op aangedrongen de opzet
zo eenvoudig mogelijk te houden, op
dat de kosten zoveel mogelijk zou
den worden gedrukt. Het polderbe
stuur dieeft als eis gestelld, dat er
gedurende de bouw van die brug de
omlegging van de afwaterinjgj plaats
heeft. Deze brug is opgenomen in
het Wederopbouwplan, zodat de kos
ten voor het grootste deel "voor re
kening van het Rijk komen. De kos
ten 'bedragen .totaal f12.100.
Mtet algemene stemmen wordt be
sloten tot de bouw en de begroting
overeenkomstig liet voorstel van B.
en W. te Wijzigen.
Voorstel tót aankoop van meubilair
voor de nieuwe openbare lagere
school te Drongelien.
De Voorzitter deelt mede, dat het
noodzakelijk is de .openbare lagere
school te Drongelen van nieuwe
schooimeubelen te voorzien. De kos
ten zijh geraamd op f 4280.—. Dit
wordt gefinancierd door het Bureau
Publiekrechtelijke Lichamen. Namens
B- en W. stelt hii voor, behlouidens
de goedkeuring van de Insoecteur
voor het Lager Onderwijs, tot aan
koop over te gaan en de geniteeinte-
begroting mlet genoemd bedrag Ie
wijzigen.
De heer Donken vraagt wanneer
de school' zal worden geopend.
De Voorzitter zegt, dat het om
streeks 1 October zal zijn.
De heer Vos vraagt of de mieube
ien dan ook aanwezig zullen zijn.
De Voorzitter vermoedt, dat dit
niet zoveel' later zal zijn.
Met algemene stemmen wordt tot
aankoop besloten en de begrotings
wijziging aangenomen.
Voorstel tot aankoop van bouw
terrein te Genderen ten behoeve ,van
particuliere woningbouw te Genderen.
Het oog is hierbij gevallen op een
perceei van G. Haspels te Genderen,
liggend naast 'bet huis van 'de Wed.
T. Bouiman te Genderen. De cheer
Haspels is wel bereid tot verkoop
tegen een prijs vast te stellen door
het Prijzienbureau.
De heer van den Heuvel vraagt
hoever dit terrein loopt.
De Voorzitter zegt, dat dit .loopt
tot het terrein van Hagen, .waarvoor
wel opstalrecht is verleend voor een
noodwoning, maar dat :.nog wel ge-
-toeente-eigendom zal worden, daar het
door Hagen zal worden afgestaan fin
ruil voor het perceel, dat .hij thans
herbouwd heeft.
De heer Donken vraagt hoe groot
het terrein is.
De Voorzitter deelt mede', dat dit
0.34.00 ha is.
Met algemene stemmen wordt be
sloten tot de koop over ,te gaan.
Voorstel van B. en W. ,tot benoe
ming van 2 onbezoldige ambtenaren
van de Burgerlijke Stand.
De Voorzitter deelt ter toelichting
medev dat het reeds langer jin de be
doeling lag de heer (Dekens, .ambte
naar ter secretarie tot ambtenaar van
de Burgerlijke Stand te benoemen.
Doordat momenteel de heer van .der
"Meijden met ziekenverlof is efi de
heer Ockers ook, is het .noodzakelijk
naast de heer Ockers mej. A. Vos
als zodanig te benoemen, zodat.bij
afwezigheid van spreker aangiften bij
de burgerlijke stand kunnen plaats
plaats vinden. Spn beschouwt dit dan
ook als een noodmaatregel.
De heer Vos zegt, er ,niet mede ac
eoord te gaan een vrouw' .te benoie-
men als A.B.S Het zou jeerder toe
komen aan gedemobiliseerde milita-
ren. 1
Wethouder van der Beek gaat wat
■dit betreft volkomen accoohd' mét
de heer Vos, doch wil pok hiprjjn
een noodmaatregel zien, vooral .ook
omdat mej. Vos als ambtenar ter
secretarie toch aanwezig is.
De heer Gouda vindt het voor
het publiek minder aangenaam' om
een vrouw als ambtenaar yan de
Durgeiiijke stand tegenover zich te
hebben.
De Voorzitter deelt hierop mede,
dat met betrekking tot jiuweliiken
en huwelijksaangifte de oude rege
ling blijft gehandhaafd.
Bij stemming worden op B. Ockers
6 stemmen uitgebracht en 1 stem
blanco, zodat de heer Ocke.rs is be
noemd tot onbezoldigd ambtenaar van
de Burgerlijke Stand.
Rondvraag.
De heer Prinse informeert of er
vorderingen zijn gemaakt met de ver
betering der wegen.
De Voorzitter deelt hieromtrent me
de. dat in overleg met de Centrale
Techn. Dienst geprobeerd is een ver
gadering uit te lokken rhet ambtena
ren van de Provinciale .Waterstaat,
ter bespreking der wegenvraagstuk
ken. Ook vormt het huidige perso
neelstekort bij de Centrale Techn.
Dienst een grote handicap. Die toe
zegging is gedaan, dat de grootst
mogelijke spoed zal worden betracht.
De heer Prinse dringt ook aan op
spoedige afwerking van Ide toren te
Babyloniënbroek, terwijl spr. 'hetbe
treurt dat de Centrale .Technische
Dienst niet sneller kan .werken.
De heer v. Andel merkt pp, dat
de Centrale Techn. Dienst er op
werkt, 0111 met goede plannen te ko
men, die direct worden goedgekeurd.
De Voorzitter bevestigt dit.
De heer Donken vraagt hoe piet-
staat met de electrificatie van ,de
iMeeuwensedijk.
De Voorzitter deelt mede, dat door
de P.N.EjM. is medegedeeld, dat het.
1 of 2 jaren zou duren, in verband
met de materiaalpósitie.
De heer Donken wijst vierder op-
de onhoudbare toestand vaïi de weg.
vaïi Drongelen naar Eethen. Er diept
verbetering te worden aangebracht,,
hetzij door de gemèente, hetzij door
de polder. 1
Die heer H. Vos merkt naar aan
leiding hiervan op, dat voor jdeze weg;
een kostenbegroting werd gemaakt
tot een bedrag van f 6.000,,Hier-
van zou f2600.wiegens geleden toor-
logsschade worden Vergoed. Die pol
der bleef dan met een ,üekort zitten
van f3400.in welk tekort waar
schijnlijk door de Provincie zal wor
den bijgedragen. Spr. heeft er, pm.
schot in de uitvoering te jkrijgien,
geen bezwaar tegen, wanneer bij Jio-
gere autoriteiten op spoed wordt aan
gedrongen. Wat het tekort betreft
merkt hij op, dat dit .beter door de
gemeente kan worden gedragen dan
door een waterschap. De gemeente
kan zich verschuilen achter het Rijk.
De heer Donken ziegt, dat het niet.
geeft 'waar het geld vandaan komt,
als het werk uiari gebeurt.
De 'Voorzitter zegt, dat er .eerst
zéker heid moet zijn over de .vraag
wie betaalt. Verder deelt hij .mede,,
dat in verband niet de •wegomlegging'
door de bouw van het huis van de
wed. de Plaan te Drongelen, -de wa
terleiding zal moeten worden ver
legd. De kosten hiervan zullen door
de gemeente worden gedragen en uit-
endelijk ten laste van 'het 'wederop
bouwplan komen.
De Voorzitter sluit hierna de ver
gadering.
I
