TWEEDE BLAD donderdag25MEIwso
NIEUWSBLAD
Rondom het pinksterfeest
Groot Intorna.tiona.aI Muziek- en Zangconcours to Wijk en Aalburg
Plaatselijk Nieuws
Wachters
AMANDELTJESPUDDING
BI) DE BALANS
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
Die oorsprong van het P inks te rf©est
is het feit van die uitstorting! vajn de
iHieiligie Geest, onder de tekenen van
suizende wind en vlammenidie vuur
tongen, op de 50ste dag na 's Hiei-
iands verrijzenis. Tijdsbestek en be-
Igeleidende verschijnselen van de Uit
storting! deden sommigen (denk aan
Hieromymus) een parallel trekken tus_
sen de Wetgeving iop de Sinaï en
de Geestuitsfcortinigi op Sion. Bieide
hadden 50 'dagen na Pasen plaats.
Was de Tempelzaal vol vurige ton
gen, de Sinaï sidderde door blik
semschicht en donderslag!..
Soortgelijke parallel zou te trek
ken zijn met hetgeen in de Hpf van
Eden plaats haddaar berklende het
eerste mensenpaar de Here God aan
de suizende wind des daags
Wie iets van die Griekse mytho
logie kent, zal weten, dat de opper
god Zeus in de Orakeleik' vajn Dioc
diana woonde, waar men hem kon
raadplegen: in het bladgesuis kon
men dan zijn antwoord, beluisteren
(Vreugdefeest.
Luisterrijk was vroe,gier de wijze,
waarop men het Pinksterfeest vier
de. Het droeg de naam van BLoe-
menfeest, want de rijke flora in de
natuur was de beste demonstratie,
dat de winter voorgoed door de zo
mer was teragge drongen.
Men zopg wel:
„Luikend groen en bloemengeur,
Rondom voorjaar, zon, jolijt
Lentevreugd vervult de gard...
Dat is onze Pinkstertijd
en
„Bloemen zeggen meer dan woorden
méér ook dan de laagste brief.
Daarom is een bloemenhulde
altijd treffend, altijd lief".
De vreugde begon vroeger al op
Vrijdag! voor Pinksteren, welke dag
„Luilak" werd genoemd. Hieraan
herinnert vermoedelijk nog de Lui-
lakmarkt te Haarlem1, die van Vrij
dagavond tot Zaterdagmorgen gehou
den wordt en waarop vooral bloemen
werden verkocht.
De Groninlgse jeugd vgrsiierde zich
die dag geheel met groen en bloe
men en trok, met boeketten aan
stokken gebonden, de buizen langs,
onder bet galmen van:
„Pinksteren is opgestaan,
Mjaig wel weer .naar bed toe gaan.
Laat ons hier niet lanjgier staah,
'k Wil nojg! een huisje verder gaain.
Telaatkomers werden „luilak" (ge
scholden. Feitelijk symboliseerde de
„luilak" de stervende wintierdemon,
die geheel moest verdwijnen.
Die Pinkstervogel.
Uit bovenstaande blijkt jgienoegzaaim
de innige verbondenheid van de mens
met de natuur. In deze natuiur vindt
het volksgeloof treffende symbolen,
zoals de berkentak, die beschouwd
wordt te zijn het zinnebeeld der
vruchtbaarheid.
In Duitsland hield mlen op Pink
steren een optocht, die men bestetml-
pelde als het „watervogelzingen",
waarbij men een jonge man, sonus
ook wiel een pop1, met groen en loof
versierde e'n in processie panddlroeg.
Na aflloop1 dompelde men die „vogel"
in het water of spoot men hem nat.
Was aan die processie nog een wed
strijd verbonden, dan ktoeegi delaatst-
aankomende de naam van „Pinlkster-
voigel".
Dioiopid'ag.
Oudtijds waren Pasen en Pinkste
ren 'doopdagen, 's Zaterdags voor bei
de feestdagen werd het doopwater
gewijd, idat pip bewuste data op de
'dopelingen werd gesprenkeld.
Ieder was zeer gesteld pp dat ge
wijde water en nam er een zekere
hoeveelheid van mee naar huis, waar
het werd (gedronken en velen wasted
er zich de oig|en melde, lómldat mien
meende, djat het gezichtsvermogen
daardoor sterker werd.
Over de akkers gesproeid, bevor
derde het de vruchtbaarheid en weer
de het ongedierte. In de. stal of in
de wei mengde mien het mlet het
eerste drinkwater van het vee.
Slaande vinken.
Een aardig Piinkstergiebruik is de
„virikenparadJe". Nauwelijks is de
Tweedie Pinksterdag aangelicht of in
de Harz (Duitsland) stromen van
alle kanten mannen, vrouwen en kih-
deren toie met vinklenkooien, idie zij
evenwel door witté doeken aan het
ooig onttrokken hebben. Wa'nlniaer al
len bijeen zijn gekomen op eeln groot
weideveld, worden de hoezein van de
kooien genomen en de dgnkbare vo
gels, die nu het prille morgenlicht
mogen aanschouwen, begininien te
slaan. Het wordt een wedstrijd in
edele zangkunst. Na enige tijd ver
mindert het (geluid De vogel, die
'het langst zijn gefluit laat horen,
wordt winnaar. Hierna begint het
feitelijke volksfeest.
Ook de brandnetel doet
dienst...
In de provincie Gronin|g|en hadi
vroeger die jeugd het loffelijk gebruik
elkaar met brandnetels ,af te rossen
óp het Pinksterfeest en pas sierende
voertuigen te versieren met dit on
kruid. Het is niet ,g|emakkelijk na te
iglaan, welke betekenis aan dit ge
bruik jgehecht was.
In de moderne tijd is deze gewoon
te uitgestorven. Vidlgens J. v. d. Ven
bestond een soort gelijk gebruik te
Bodegraven en te Alphen a.d. 'Rijn,
met dit verschil, dat het pijp- of
torkruid de brandnetel verving,.
Friese Pinkstervreugd.
Lang bleef het gebruik in Hinde
lopen gehandhaafd,, om op Tweede
k JODLERCLUB „EDELWElS", ROHR AARBAU (Zwitserland),
hier o;p Zaterdag vioor Pinksteren die
kale mei oprichtte. Hieronder heeft
men te yierstaan een ongeveer 10
meter hojgje dikke phal, die met egn
bijna even lange, maar dunnere Is
vierlenigid, welke weer een boomtak
draagt met de Hollandse vlag. Twee
aan een dwarslat bungelende flessen
moeten de kermislg|enoegens symboli
seren, waarbij toch nooit drank ont
breekt. Voorts hangt hoog in de
lucht, opgehesen langs de kalleme'i,
in een mand een levende haan, die
het genoegen beeft vanaf zijn hoge
zitplaats gedurende de kermisdagen
de uitbundige vrolijkheid aan de voet
„:gade te slaan". Aan voedsel heeft
liet dier geen gebrek: het bevindlt
zich in voldoende mate in de korf.
Die beide eerste 'Pinkstierdaglein ver-
Lopen vrij tam alleen is er wat her
bergbezoek, do'ch Pinkster-drie (Dins
dag;) begint de eigenlijke kermis
vreugd zich te ontplooien, vooral des
avonds. Overdag scharrelt de jeugd
wat rond op het plein van de kale-
mei en koopt er snoep van die geïm
proviseerde kraaihpjes, waarin dorps
bewoners deze lekkernij' verkopen.
Bij het vallen van die avond rol
len van alle kanten boereniw agens
aan met luid zingende eilanders^ ter
wijl accordeons de zang begeleiden.
Na het dorp rondgereden te hebben,
wordt de dorst versla,gen in de her
berg, waar de dorpsviolist zijn wijis-
jes speelt. Vool' het gebed, donker
is, moet op bevel van het gemeente
bestuur de „kallemooi" worden „ge
streken" wat 'geschiedt .onder veel
(gerucht en vrolijkheid'.
De haan wordt, 20 hij ongedeerd
het experiment heeft dóorigiem'aakt,
onder gejuich in zijin harem terug
gebracht. Gewoonlijk leent de her
bergier zijn haan. Soms ook moet
er weieens een worden (gestolen, om
dat er geen vrijwillige leners zijn.
Die avond wolrat met een bal be
sloten. Jammer voor de dames, dat
het grootste deel der mannelijke
jeugd in deze dagen op zee zwalkt.
Dan danst de jongeling maar met
zijn zuster of gehuwde paren doen
mee.
Eigenaardig is, dat de jongeman
op' dit feest een bepaald voor deze
(gelegenheid gemaakt wit overhemd
draagt en een hagelwitte ke.rmis-
broek ,die beidje resp. door vest en
jas en bovenbroek zijn bedekt, wan
neer hij ter kermisse trekt. In dit
costuum danst hij met de damies tot
de volgjende morgen
HEUSDEN
Op de vergadering van de afd.
Waalwijk van die Ned. Kath. Biond
van Werkgevers in het Loodgieters-,
Fitters- en "Sanitair Installatiebedrijf
werd 'besloten naar het congres, dat
op 7 en 8 Juni ,a.s. te Arnjhe$ii 'Zali
plaats vinden, als vertegenwoordiger
af te va,ardi;gien, de Jieer J. van Laar
hoven alhier, secretaris van deze
bond.
Het tiourniooi om het persoon
lijk damkampioenschap van Noord
brabant 1950 is voor onze stadgenoot
A. .die Graagj niet erg gelukkig begon
nen. In deze: eerste ronde moest te
Ammerzoden wiórden gespeeld teglen
M. Verlouw en geleidelijk kreeg
zwart, welke kleur door de iHleus-
Pinksterdajgi onder de Pinksterkroon
te dansen» De kroon was giemaakt
van. (gekleurd papier en gouden lo
vertjes, waarom weer groene slingers
zwierden. 'Van huis tot huis, dwars
over de straat werden deze .ornamen
ten opgehangen, zodat het antieke
stadje een feestelijk aanzien kreeg.
Onder deze „feestkrooem" voerden
eertijds ook de ouderen hun dansen
uit ,doch langzamerhand nam hier
aan slechts de jeugd deel.
Viel de schemer, Idain boden de
achter de ramen der woning|en ge
plaatste brandende kaarsen werkelijk'
een fantastische aanblik.
Op Ameland werden iook Pinkster-
kransen en -slinjgers gemaakt met het
ooig op de kermis, die hier miet
Pinksteren (gehouden werd. Was de
eerste kermispret voorbij, dan vóUgl-
de op de e.k. Zondag ,nog een nai-
pretje, waarvoor de jeugd zich ver
zamelde in een of andere kamer,
waar de meisjes tracteerdein op kof
fie en kloek, enz. en die jongemannen
op iets pittigers, in de vorm van je
never of brandewijn.
De kalemei opgericht.
Wel werd op Schiermonnikoog
Pinksterkermis gehouden, maar de
uiterlijke versierrngSvoirm verschilde
met die op Ameland, doordat men
Ons Feuilleton
door W. Kerremans
48»
Hij was van het begin af besloten
geweest die schulden te betalen, niet
ter wille van de gedachtenis van Ui-
lenburgh, maar om te voorkomen
dat Jo daarover zou worden lastig
gevallen. Hij deed dat en ontving
dankbare en beleefde brieven van de
schuldeisers, van wie de meesten de
hoop reeds haddien opgegeven ooit
'betaling te zulllen krijgen.
Op verzoek van Jo ging Karei
eens met haar mede om een be
zoek te brengen ,aan Biets. Karei
wilde de bewaakster, die zo goed
was geweest voor Yonca, een of an,,
der geschenk meebrengen, mlaar Yon
ca raadde het af.
„Later", zei ze, „wilde ze Biets
wel iets schenken, maar zij zou het
niet prettig vinden als haar 'nu„ een
cadeau werd gegeven, alsof meneer
kwam betalen, voor wat zij had ge
daan".
Gedurende het 'bezoek kreeg Karei
de indruk, dat Yonca goed gezien
had en dat het brengen van een ca
deau op deze trouwhartige en har
telijke vrouw geen aangename indruk
zou hebben gemaakt.
Toen ook' Karei nog eens haar
dankte voor haar vriendelijke behan
deling! v,im de gevangene en de goiede
troost en opbeuring welke zij mie
vrouw Vermeer had jgegeven, ant
woordde Biets:
„Mijn man was ook gevangenbe
waarder. Hiet spijt me, dat ik het
zeggen moet, maar hij was een kreng
voor de gevangenen, een echte pest
kop. Hij kon hen judassen dat het
bloed van onder die maigels kwam.
Hij had er echt plezier in om ze te
k'wellen. Nu kreeg, hij1 pp 'een dag
te doen met een vent diie zich niet
kon bedwingen 'die pakte hem
aan en wurgde hem. „Heb je geen
berouw?" vroeg de rechter hem.
„Neen meneer", zei hij, „als bet niet
gebeurd was zou ik het nog doien".
Ziet u, toien hebben ze mij, als ver
goeding zal ik maar zeggen, bewaak
ster gemaakt en ik wil nu goed rmt_
ken aan de gevangenen wat mijn
man ze voor kwaad heeft gedjaan.
Ik kijk ze natuurlijk eerst eens aan,
maar je krijgt daar heel gauw gezicht
op. Ik kijk niet naar stand of zo en
O'ok niet of ze jion|g jof oud jen knap
of lelijk zijn, maar ik weet de eer
ste of op zijn laatst de tweedie dag
al, wat voor vlees ik in de kuip heb.
Van mevrouw hier was ik na een uur
al zeker dat ze onschuldig was, wat
ze oiok gledaan mocht hebben en d;at
ze een beetje vriendelijkheid hard
nodig, had- Och, en dan giaat liet van
zelf".'
„Bets", zei Yonca bil het heenigjaan
haar de hand reikend, „ik zal niet
vergeten wat je voor mij hebt gedaan
en ik koim je zeker nog, (eens weer
bezoeken om je dat te tonen".
Yonca wilde het grootste deel van
haar inboedel verkopen en zo min
mogelijk herinneringen behouden aan
haar leven met Uilenburgh. Zij nam
alleen mede wat zij van haar thuis
had meegebracht.
Toen zij met Karei bezig was de
meubelen uit te zoeken, kreeg zij'
ook haar schrijfcasette in handen. Zij
toonde die aan Karei en zei:
„Jouw cassette Karei, jouw mooi
cadeau. Mjaar die dierbare brieven,
waarvan je sprak, toen ik deze mooie
cassette had iglefcregien, rijin er niet
ingekomen.
„Die komen er mo|g wel Jo. Er
staat je nog; zoveel goeds en zoveel
geluk te wachten. Ik ben er zeker
van dat je nóg eens heel gelukkig
zult worden".
„Het is lief van jie zulke dinlgiein te
zeggen en me moéd in te spreken,
maar ik verwacht niet veel mlear".
„Jiopie je moet je verzetten te
lgen die neerslachtigheid,. Je bent nipg
zo jong en de wereld staat voor je
open, maar dan moet je ook met
moed die wereld willen inlgiaan".,
Zij gaf geen antwoord meer. Hij
ontweek kennelijk elk gesprek dat
zou kunnen leiden tot een verklaring
van hem. Zij had bet hjemi nu toóh
in de mond'gegeven om te zeggen:
laat mij je gelukkig «naken. Maar
hij' gsaf het gesprek een andere wien-
dingl.
Toen de verkoping voorbij was en
'de zaken waren geregeld zei Jo',
dat er nu g|een enkele redjeln meer
was om nogi langer in Utrecht te
blijven en dat zij naar haar moedier
zou gaan.
„Vind je het goed 'dat ik je
breng1?" vroeg Karei.
„Wel neen, dat is toch nergens
voor nodig. Ik ben toch geen pa
tiënt".
„Neen, gelukkig niet, daarvoor zeg
ik h«pt niet, maar ik Zou het iglraag
doen. Je behoeft dan niet zolang
alleen in de trein te zitten iof mis
schien te moeten praten met mensen
die je vervelen".
„Neen, neen, dat is gekheid. Waar
om zou ik niet alleen van Utrecht
naar Breda kunnen reizen? Blijf jij
maar stil hier en ga naar je werk".
Hij had haar niet verteld dat hij
niet meer werkzaam was bij Majs-
sink, om haar het zelfverwijt te be
sparen dat dit dioior haar schuld was.
Hij begireep waarom zij zijin. voorstel
om mee te reizen afwees. Hiet zou
in een kleine stad als Biredla niet
weinig1 opzien baren, wannieeir Jo
Vermeer, van wie natuurlijk ieder
wist w,at zij gledaan had^ in de stad
kwam met de man die als haar
medeplichtige werd beschouwd. Hij
drong niet verder aan en bracht
haar enkelle dagen later naar die
trein.
„Ik wil geen gewone woorden van
dank tegen je zeggen Karei, die zijn
hier zo ontoereikend, dat ze .onbe
hoorlijk lijken. Ik wil je alHteen zeg
gen d,at ik geheel en al weet wat je
voor mij hebt gedaan''.
„Ik hoo*o zo innig Jo, dat ik! je
zal kunnen blijven helpen. Belioof me
vast dat je me dadelijk zult roepen
als er iets is, waarmede je maar
in de verte denkt dat ik je zou kuine'
hem bijstaan".
„Ik zal niet licht vergeten welk
een trouwe vriend ik in jou heb.
Een vriend, een echte vrienid".
Wat een sterke nadruk legde rif
op dat woord „vriend" overwoojg?
Roelants toen hij het station verliet
Een vriend, een echte vriend. Kan
■dat iets anders betekenen dan: „jets
meer kan je niet voor miiji zajh, mjaar
mijn vriend mag je blijven?" Het
lijkt zo', maar bet is niet zo. Eenmaal
zal zij Yonca zijn, al zou. ik er alffles
voor moeten opofferen om haar
Yonca te kunnen maken.
Nu zij weg was kwam de vraag
met meer dwingende macht bij hem
opwat te doen Hij wildje niet
Igaan bedelen om een betrekking» lei
der bij wie hij zich daarvoor aan^
meldde zou hem hetzelfde zeggen als
Massink had gedaanvoorlopig niet.
Geen advocaat of bankdirecteur zou
hem met zó'n s'mtet op rijn naam'
willen plaatsen.
Wat dan? Studeren? Geen lust,
gleen energie, geen behoefte. Reizén?
Ocfi ,'dat afgesleten vluchtpiad voor
mensen als hij, die iets willen ver
geten of die afleiding zoeken em daar
om dan in elke nieuwe stad en in
elk nieuw land met altijd weer de
zelfde oude (gedachten rondlopen,
eenzamer en meer verlaten dan zip
thuis konden rijn.
behorende bij het
«wewMtm*- --at1-- «w 1
die medewerking zal verlenen«aan|het tweede gedeelte van het Avond
concert, dat wordt gegeven door het Musikgesellschaft „ROHR" uit Rohr
De officiële ontvangst op het gemeentehuis van het Engelse Muziekgezelschap vindt Zaterdagavond om half zeven plaats.
m-
Men deelt ons mede, dat Maandagavond na afloop van het Concert der Zwitserse gasten, de N. V. „A.L.A.D." nog een
extra bus zal laten rijden tot 's-Hertogenbosch.
(Wordt vervolgd)
