Buitenland
Binnenland
Zoekt TT een EINDEEWAGEN?
A M S WART tel. 24 Rijswijk (N.Br
ZUID-NEDERLANDS BOEKHOUDBUREAU
Wij rijden regelmatig naar Deurne
DAMES- EN HERENHORLOGES
VERLOVINGSRINGEN
GEBRS. BLEUENBERG ta. M WUK EN AALBURG
RIJWIEL SOLEX
SCHOEP'5
WAALWIJK
C. VAN WIJK PH.zn.
W.P. v. d. Zalm
B. VIVEEN,
Rijwielen, Radio's, Was-en Naaimachines,
Stofzuigers en Huishoudelijke Artikelen.
GEBR. BLEIJENBERG Telef. 21§ WIJK EN AALBURG
WEER VOORRADIG
Bestrijding
Coloradokever
RIJWIEL SOLEX SERVICE STATION
Automobiel- en Motorbedrijf
DD AKFI een (®orP ln Bommelerwaard, moest ook
LJix/-\l\L.L.J een deel van „de prijs der vrijheid" betalen.
In de maalstroom1 vam de zinne
loze oorlóg, die zes lange jaren die
mensheid geteisterd heeft, werden
.zelfs de méést afgelegen woonplaat-»
sen méègesléëpt, die anders lagen
buiten de golfslag van liet weréitd-
gébeuren.
Tot deze .getroffen plaatsen bert
hoort ook het kleine Brake! in de
Bommelerwaard, waarvan de stich
ting, volgetns 'de legende, teruggaat
tot ongeveer 860. j
De vette kleigronden rond het
dorpje werden en worden nog op
de laagste gedeelten voor welland ge
bruikt en in de 18e' eeuw gold het
rundvee van de Betuwe en op de
vruchtbare stroken langs de rivieren,
als het beste.
Hoe klein en mlager stak daarte
gen af het vee van de sichraleró
gronden van Veluwe en Graafschap.
Rampen bleven de boer niet ge
spaard de verschrikkelijke pest in
1769 maakte talloze slachtoffers on
der ide veestapel. Vers bloéd moest
worden geimpiortfeeridhet peil van
het rundvee werd er inderdaad dloiolr
verhoogd. De sterk gespierde paard
den uit deze streken waren als rui-
terrosseh zeer gewild en de miarkten
te Brakel, Hedel, Kuilenburg, Beu-,
sichem, Buien, enz. werden door van
heinde en verre komfen.de kopers be
zocht.
Weinig welvaart.
Toch bleef het algemene "kenmerk
van de dorpjes in de Bommeler-,
waard: weinig welvarend. De StichJ
ting tot bevordering van de Wel-1
vaart in de Bommelerwaard wendt
alle pogingen aan deze streek tot
bloei tebrengen en heeft ook' reeds
prachtige resultaten bereikt.
Voor ruim een eeuw telde de
Heerlijkheid Brakel, met het kerkH
dorp van die naam!, ruim' 800 bun
ders bouwland en 280 bunders ui
terwaarden. Hierop stonden 158 wo-i
ningen en drie molens. De bevol
king telde toen ruim 1000 zielen.
Het Huis te Brakel is van zeer
oude datum en imloet reeds in de 9e
eeuw door Boudewijn II, Heer van
Heusden, dus in de tijd der Noor-I
mannen, zijn gesticht.
De Heer van Heusden, gehuwd
met eèn dochter van de Engelse ko-j
ning, was, volgens sommige schrij-.
vers, door de ruwe zoneln" van het
Noorden uit zijn bezittingen verdre
ven en trachtte nu rust te vinden in
de stille dreven vhn de Bomhieler-
waard.
Een sterke burcht.
Eens was het slot De Brakel een
aanzienlijke, maar ook een sterke
burcht, die meer dan eens van de
oorlogsvlam hee'ft geleden. Zo ging
het kasteel in 1407, ten tijde van
Rijn old van Gulik, die het door
Graaf v Willem IV van Holland bele
gerde Gorkum ontzette, in vlammen
op en nog een jaar later werd het
door de bevelhebber der trioèpen van
Maximiliaan van Oostenrijk, die Zalt_
bommel belegerde, gebrandschat,
Ook de Spahjaarden hebben het
meer dan eens bezet en geplunderd.
De huidige bouwval, 'o.a. de romp
van een t oren, mioet dateren uit het.
jaar 1672, toen het hele bouwwerk
in de lucht is gevlogen.
De Fransen, die' de Betuwe af
stroopten, hadden de eigenaar van
het kasteel een brandschatting op-,
gelegd, waaraan deze niet wilde vol-,
doen, waarop de vijand het slot in
de lucht liet vliegen.
Het nieuwe Huisde Brakel dateert
uit 1768. De bouwconstructie werd
in 1811 zeer gewijzigd.
Een Brink.
Tot de karakteristieke bijzonder
heden van Brakel behoort ongetwij
feld het dorpsplein, dat men in
Drentse dorpen ziou bestempelen met
brink, al zal' de omvang dier ruimte
groter zijin.
Achter hoog Oprijzend geboomte
verheft zich de Nied. Herv. kerk.
Ofschoon Brakel mleer gellegen
heeft in de peripheric van het oor
logsgeweld, dat de BiomJmelerwaard
zo getroffen heeft, is ook_ dit dorp
niet ontkomen aan de vernieling door
de bezetter, die alle zich hoogverhcf-
fende gebouwen achter de frontlinie
beschouwde als eventueel geschikte
uitkijkposten voior de vijand.
De toren te Brakel werd dan ook
opgeblazen, waardoor de kerk tevens
zware schade opliep.
De Ned. Herv. kérk wordt
gerestaüreerd.
De Néd. Hierv. kérk1 te Brakel is
aanvankelijk1 gewijd aan de H. Mar-
tinus, tot wiens ere zovele kerkser
bouwen in Gelderland, Limburg, W.-
VLaanderen enz. zijin gesticht, alsb v.
te Eist, Zaltbom'mieT, Tiel.
De Heer van Brakel had eertijds
het collatierecht der parochiekerk'.
Toen de Reformatie ook irn de Bioim-i
meier waar d doordrong, namen de Her-
vormlden het kerkgebouw over en ln
1587 haddien zij te Birakel als eerste
predikant, ds. Spudeins. 'Misschien
stond er in het jiaar 1000 op de'
plaats der tegenwoordige kerk een
klein Romlaans 'bedehuis, uit tufsteen
opgetrokken, maar drie eeuwen later
werd het geamoveerd op, de N.W.
hoek na.
In de nieuwe kerkmuren vervuil
den de gesloopte tufstenen een deiaor
ratief element en tot 1400 blijft de
keirk een 'Romaans stempel dragen.
Dlain evenwel wordt ze geheel ver
bouwd. De verhoudingen worden
méér gerekt en lichter. ,Ook later
onderging het bedehuis verschillen
de verbouwingen.
Die toren was afgedekt door eein
korte, stompe spits, die in later eeuw
werd vervangen door een scherpë
top.
In 18 51 werd in de kérk' een
fraai gewelf aangebracht. Die preek
stoel is fraai geornamenteerd eh in
de periode van 16471759 werden
er zeven, gebrandschilderde ramen in
het gebouw aangebracht.
iMein is thans begonnen, met de
restauratie der kerk1. Allereerst zal
het 'dak wordén hersteld, waarna de
klerk zelf aan de beurt komt. Men
raamlt de kosten pp een paar V>n.
Energieke pogingen worden aan
gewend om! het fraaie kerkgebouw
in ztijin oorsptonkélijke staat te her
stellen.
MIJNHARDTJES: DE CACHET.
die pijn verdrijft en kou afzet.40 en 75cc
Ministersconferentie over Iran.
Van officiële zijde vernam Aneta,
dat de regering der R.I.S. de Neder
landse regering heeft voorgesteldeen
speciale conferentie van ministers
over de kwestie-I rian te houden op
1 Aug. a.s.
Of de conferentie in Nederland
of in Indonesië zal worden gehouden
wordt overgelaten aan het overleg
tussen de Nederlandse regering en
de Indonesische Hoge Commissaris
in Nederland, rar, Moh. Roem.
Stalin wijzer dan dlitler
Eens heeft maarschalk Stalin aan
Anthony, Eden, toen deze nog minis
ter van Buitenlandse Zaken, was, de
verzekering gegeven, dat hij (Stalin)
in tegenstelling met Hitier, wist
wanneer hij moest ophouden.
„Ik herinner mie een gesprek, dat
ik met Stalin had tijdens een van de
donkei's te periodes van de oorlog
in December 1941" zo vertelde Eden
in het parlement. „Wij spraken over
Hitler's karakter, en Stalin maakte
de volgende opmerking: „Wij dienen
Hitier niet te onderschatten. Hij is
een zeer kundig man. Hij maakte
echter een grote fout. Hij wist niet
wanneer hij op 'moest houden."
„Ik veronderstel, dat ik toen glim
lachte", zo zeide Eden, „in ieder ge
val "keerde de maarschalk zich tot
mij 'en zegde: „U glimlacht. Ik weet
waarom. U denkt dat wanneer wij
aan de winnende hand zijn ik niet zal
weten wanneer op te houden. U hebt
het verkeerd voor, ik zal het wiel
weten."
„Vanavond vraag ik me af", aldus
Eden, „of het ogenblik is aangebro
ken dat hij zich deze woorden zal
herinneren en zal overwegen dat de
tijd gekomen js, en dat het goed
zou zijn indien hij ophield."
Toclh pij'n gedaan.
Een 2-jarig meisje in Straatsburg
viel bij het slaapwandelen van de 2e
verdieping en werd ongedeerd; op
het plaveisel wakker. Het kind liep
de trap op, terug naar de slaapka
mer, doch gleed uit en bezeerde zich
aan het hoofdje.
Een 70-jarige vaart pier kano over
het Kanaal.
Zondag is de heer Georges Adam;
een 70-jarige sportman uit Boulogne,
per kano het kanaal overgestoken in
een tijd van 6 uur 24 min. Daarmede
ver be te ede hij zijn eigen record van
7 uur 45 min., dat hij 45 jaar gele
den had gevestigd.
Kort na zijn vertrek uit Boulogne,
en ook halverwege de overtocht
kwam hij in ietwat woelig water.
Maai' voor het overige was de zee
kalm.
Vliegtuig neergestort.
Een Frans vliegtuig stortte bij Ca
sablanca neer. Twintig personen kwa
men om, negen anderen werden
zwaar gewond. Het vliegtuig was pas
opgestegen, toen een der motoren
in brand raakte. Alle inzittenden wa
ren van Franse nationaliteit.
Prinses van Rely in blijde ver
wachting.
De Moeder van de Prinses van
Rety, mevrouw Baels, is plotseling
overleden.
Een Belgisch blad voegt hieraan
toe, „dat aangezien de echtgenote
van Koningin Leopold begin van het
volgende jaar een baby verwacht"
zij niet aan het"sterfbed van haar
moeder is geweest en evenmin de
begrafenis in België kon bijwonen.
Japan mag politiemacht uitbreiden.
Generaal MacArthur heeft Japan
gemachtigd een nationale politiereser-
ve van 175,000 man te vormen en
het personeel van de maritieme Vei
ligheidsraad met 8000 uit te 'breiden.
Troepenbewegingen in de Balkan.
'Volgens dagbladen te Saloniki zijn
ongewone troepenbewegingen aan de
Joego-Slavisch-Bulgaarse grieins waar
genomen. Volgens persberichten van
de Grieks-Joego-Slavische grens con
centreren zich Bulgaarse troepen,
naar verluidt onder bevel van een
Russisch generaal, in de driehoek
Sveti-Vratsj-Koestendil-Breznik. Bul
gaarse burgers zijn uit 'dit gebied
geëvacueerd, aldus deze berichten.
De Joego-Slavische strijdkrachten
langs de grens worden versterkt en
enkele dorpten ontruimd.
Sveti-Vratsj, de Zuidelijkste punt
van de driehoek, ligt ongeveer 20
km van de Griekse grens.
95-jarige maakte rondvlucht.
„Ik heb de trekschuit nog gekend",
vertelde de heer G. die Buyter, een
95-jarige inwoner van Amersfoort,
die dezer dagen Schiphol bezocht
en daar zowaar een rondvlucht maak
te. Zo een vluciht te maken was de
wens van zijn leven geweest sinds
hij 20 jaar geleden een iuéhtvaartten-
tponstelling bezocht had 'en daar het
plan had een rondvlucht te maken,
een voor die dagen wel zeer bijzon
der evenement. Bij de controle aan
gekomen, bleek hij net drie gulden
te missen voor het bedrag dat hij
moest betalen voor deze vlucht en
sindsdien is het altijd in die pen ge
bleven. „En nu ik 95 jaar ben, dus
ruim 3 keer zo oud als de KLM",
verklaarde de heer de Ruyter la
chend, „kan ik ineens toch gaan
vliegen."
Dat zat namelijk zo. In verband
rnet de politiefeesten te Amersfoort,
had de Federatie van Amersfoortse
Middenstandsverenigingen een ge
zelschap uitgenodigd de bedoelde
vlucht te maken. En tot zijn grote
vreugde behoorde hier ook de heer
de Ruyter tot de gelukkigen. Nie
mand heeft hem dan ook kunnen
weerhouden om het aanbod Jot het
maken van de vlucht aan te nemen
en ZO' stapte dezer dagen de 95-jarige
in de KLM-Dakota PH-TDZ en heeft
zijn woonplaats vanuit de lucht be
zichtigd.
AARDAPPELTELERS BLIJFT
ATTENTI
Die PliantenziektenikuinÜige Dienst
dringt er nogmaals top aan. véél aan
dacht aan dé bestrijding vlari dé Co-
lor adpke Ver te blijven bésteden. Voor
zover nog geen bespuitinigen zijn uit
gevoerd, is het thans ten hoogste tijd
dit te doen. Ook is hét dringend gie-
wenst in de zwaarder besmette ge
bieden dé bespuit ing één of meer
malen te herhalen.
Wanneer bij de controle 'blijkt, dat
in bet pér ceel kevers en 'bijna vol
wassen larven voorkomen, zal zonder
voorafgaande waarschuwing, proces
verbaal worden opgemaakt.
Wij wijizen de telers er daarom
met klem op, direct dé nodige be
strijdingsmaatregelen Je nemen en
niet te wachten tot een persoonlijke
waarschuwing wordt ontvangen.
Waarschuwingen worden niet meer
gegeven.
Wij hebben de nieuwste modellen in voorraad,
o. a.MUTSAERTS, alle met kogellagers en
met volle garantie.
Prijzen vanaf f 87.50 tot f 142.50.
Ook WANDELWAGENS vanaf f 59.50.
Wij zijn ook ruim gesorteerd in
Uitsluitend merk-artikelen.
Alle goederen worden gratis thuisbezorgd.
Beleefd aanbevelend,
G. VERHELST - Korvelseweg 47 - TILBURG
Afwikkeling Oorlogschade (voor Landbouwers)
Boekhoudingen en Administraties
Belastingen Controles
Gratis inlichtingen over het Nederlands Middenstands Voorzieningsfonds
een prachtsortering KLOKKEN met Bim-Bam slagwerk
PENDULES met Gong- en Bim-Bam slag
WEKKERS en 1 1 een grote keuze
Heren Zakhorloges reeds vanaf f 13.50
Onze sortering Gouden H. D. Z.
is uniek
HOOGSTRAAT 16 JUWELIER sedert 1880 Q0RINCHEM
»SAVAL« Rugsproeiers
en Onderdelen
heeft
Bergstraat Wijk
Voor
een goedé Naaimachine
en voor
prima Reparatiewerk
naar Naaimachinehandel
Hoogstraat 44
Woudrlchem
de nationale gemotoriseerde fiets
Thans beperkt uit voorraad leverbaar.
LAAGEIND 39 TELEF. 102
Voor al Uw reizen, zowel in Binnen- als Buitenland,
Beleefd aanbevelend:
