TWEEDE BLAD
NIEUWSBLAD
Bekendmaking.
Binnenland
r
ftngnpus-gebroikett
J
Wachters
CURSISTEN!!
Firma L. J. VEERMAN
Bij DE BALANS
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1950
No. 6794
voor het Land v. Heusden en Altena, de Langstraat en Bommelerwaard
De Burgemeester van HEUSDEN
maakt bekend, dat die gemeentesecre
tarie op Dinsdag 15 Augustus 1950
voor liet publiek gesloten is.
De Burgem. voornoemd,
A. VAN DELFT.
Burgemeester en Wethouders van
HEUSDEN maken bekend, dat het
vaststellingsbesluit tot wijziging van
het wederopbouwplan Heusden, met
de daarbij behorende tekening en
toelichting, vanaf heden gedurende
twee wieken ter inzage ligt ter ge
meente-secretarie, op albe werkda
gen tussen 9 en 12,30 uur.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Burgemeester A. v. DELFT.
De Wethouder J. GROEN.
Heusden, 8 Aug. 1950.
Zwitser sloor drijfriem gegrepen
De monteur Odd, afkomstig uit
Zwitserland legde in de meelfabriek
der firma Noury en v. d. Lande te
Deventer een drijfriem, die van de
schijf was afgelopen, weer op de ma
chine. Die man werd daarbij door
de riem meegesleurd en hoewel hij
spoedig kon worden bevrijd, werd
hij zo ernstig gewond, dat hij spoe
dig overleed.
Verdacht sterfgeval.
Die molenaar G. H., 64 jaar, te
Gruibbenvorst overleed vorige week
plotseling. Zijin vrouw, met wie hij
enige tijd; in onmin leefde, wenste
binnen 24 uur die begrafenis. Dr„
Hulst uit Leidien heeft pu sectie op
het lijk verricht De uitslag daarvan
wordt ip Grubbenvorst met span
ning afgeWacht. iMen denkt aan
moord
Veel gedeinobilisleerdien willien on
derwijzer wonden.
Dp aanvangsdatum van de onder-
wijzerscursus voor gedemobiliseerde
militairen, welkte aanvankelijk was
bepaald op 1 September a.s., is we
gens het grote aantal aanmelldipgpn
verschoven naar 1 October 1950^Van
de acht cursussen elk voor vijf en
twintig leerlingen welke opgericht
worden, zijn de volgende vijf reeds
vastgesteld
Eên openbare cursus te Arnhem en
Amersfoorteen prut. cursus té Dien
Haageen. R iK. cursus in de R,.K.
kweekscholen te Eindhoven en te
Breda. 1
De overige drie cursussen, te weten
één openbare, één prot. cbr. en één
RjKi., zuilten resp. in het Oosten,
Noorden en Zuiden van ons land
worden opgericht.
De cursus zal een tijdsduur hebben
van 16 k 17 maanden. De aanpielr
ding slaat alleen open voor hen, die
in het bezit zijn van het diploma
H|Bi.S. 5-jarige cursus, het diploma
Gymnasium' A of een daarmee ge
lijk staande opleiding.
De proefniohilisaJie.
Uit alle delen van het land trok
ken de jongens van de 7-Dieoember
divisie naar verzamelpunten in
Amersfoort, Apeldoorn, Amsterdam
en Deventer in het kader van de
o pko nis toiefening.
Het grootste deel, ongeveer 950
man, kwam in de kazerne te Amers
foort, waar de manschappen wapens
en uitrusting mee naar huis kregen.
De proefmobilisatie is, dank zij
een voortreffelijke organisatie, uit
stekend geslaagd.
Na-inlevering vacantiebonnein voor
landarbeiders.
Aan ar heidens zowel als aan werk
gevers zal nog éénmaal gelegenheid
worden gegeven eventueel nog in hup
bezit zijnde vacantie-bonnen van het
boekjaar 1949-1950 in te wisselen.
Deze bonnen zijn kenbaar aan de op-
drtm: „Geldig tot en met 30 April
1950." Bij wijze van uitzondering zal
de gelegenheid .om deze bonnen in
te wisselen nog uiterlijk tot en met
31 October '1950 verlengd worden.
Na deze clatum zullen de bonnen,
die dan nog mochten worden aan
geboden op geen enkele wijze meer
worden vergoed.
Werkgevers dienen de bonnen op
te sturen aan de Administratie voor
de Landbouw, Raamwieg 25, Den
Haag, onder vermelding of verzilve
ring dan wel omruiling gewenst
wordt.
De arbeiders dienen de bonnen op
geplakt in de daartoe bestemde boek
jes op te sturen aan de plaatselijke
penningmeester van een der navol
gende "landarbeidersbonden: Algeme
ne Nederlandse Landarbeidersbond,
Nederlandse Christelijke Landarbei
ders bond en Nederlandse R.K. Land-
arbeidersbond „:St. Deusdedit".
Als vergoeding voor de extra ad
ministratiekosten zal 25 pCt. korting
bij omruiling of verzilvering worden
toegepast.
Berucht inbreker gepakt.
Dp Bossche politie is er in geslaagd
een berucht in- en uitbreker te pak
ken, n.1. J. Sch., die waarschijnlijk
het vorige jaar in Den Bosch drie
inbraken pleegde en wiens naam op
verscheidene politierapporten door het
gehele land, voorkomt.
Een surveillerend pollitie-agent trof
hem aan op een bank in een der par
ken. Wegens zijn verdachte manier
van doen nam de agent hem mee
naar het politiebureau. Daar werden
op hem nog voorwerpen gevonden,
die afkomstig waren van inbraak.
Die in- en uitbreker is thans aan
de recherche te Enschede uitgeleverd.
Die uitvoer van boter.
De import van Nederlandse boter
paar West-Duitslapd is hervat ,M(et
ingang van 7 Augsutus j.L geldt het
zelfde voor gecoindens eerde melk
Koninklijk bezoek aan Vlaarklingen.
H.M. die Koningip en Z.K.H. Prins
Bernhard brachten een officieel be
zoek aan Vlaardingen, waar H.M;. het
„Oranjecarillioïi" in idle toren van de
Grote Kerk in gebruik stelde.
Al staat dan de zomier nog rijp
en schóón-glanzend boven de goede
aarde, toch bespeuren we reeds de
eerste symptomiëP van verval.
Nog buigen de korenaren, hij de
streling van de wind zich vol! gratie
neer, in duizendvoudige herhalipg,
maar hun frisgroene teint is reeds
door het goudgeel vervangjep, dat te
midden van de stralende heerlijkheid
wijst op... de dood!
We staan hier tegenover een ma
nifestatie van de zomer in stille, rijpe
schoonheid, tegenover het mysterieus
gebeuren van vruchtontwikkélinig en
rijpingsproces. Deze wereld van stille
wonderen vraagt pieuze aandacht.
In deze hoogtijdagen vangt ons
oor het suizelend Tied der tikkelende
halmen, dat vredig samienklinkt met
het geluid van het animale leven.
Helaas ontbreekt ook nu de dis
sonant niet: Nu het koren in rij
pende aren schiet, strijkt tot ergernis
van de boer een leger mussen neer,
vernielend en verwoestend talloze
halmen.
De naams re den.,
Die machtige Romeinse keizer Au
gustus (Verhevene betekent deze
natiml) verbond aan de achtste maand
des jaars zijn naam. In sterPming
van zekere rivaliteit, (was Julius Cae
sars naam niet aan 'de mand Juli
verbonden en had deze iniet 31 da
gen ?1 knipte de geweldige Van de
toch -reeds korte maand Februari
één dag af ,om deze aan de Augus
tusmaand toe te voegen.
Uit de oude benaming „oestmaent"
zoals deZe wel voorkomt in Middel
eeuwse werken, ontstond, pa lange
historische ontwikkeling de vorm
oenst, die via oegst, oest, of oghes't,
tenslotte tot „oogst-maand" ïteidde.
De „looi".
Dat Augustus ook wel „weite-
maand' 'genoemd wordt, behoeft geen
verwondering te wekken, daar in de
dorpen op de zandgronden, in de
streken, waar boekweit verbouwd
werd, de boeren in onderling hulp
betoon, ma de oogst, dit landbouw
product gingen dorsen, Dieze hande
ling, die plaats had op een schoon
plekje in de open lucht, verliep niet
zonder een spannend element, vooral
niet, wanneer het einde van dit werk
naderde. Het ging er dan om, om
de laatste slag te geven, want de
1
HET NIEUWE
P AflMU/l
met de goede
SCH001BEH0EFTEN
Bent U bevorderd of gaat U naar een
hogere school?
Bestel ;dan llw Schoolboeken en
Schoolbenodigdheden bij' onsll
Wij 'garanderen Uf^een correcte
en vlugge bediening
BOEKHANDEL
Telefoon 19§ HEUSDEN
dorser aan wie dit gelukte, werd be
titeld1 met „looi" en als „held van
de dag" wachtte hem als beloning
een pannekoék.
Doch... de lekkernij .proest geheel
verorberd worden. Die feestgenoten
trachtten dit te beletten fen zo gaf
'een en ander een prettige vrolijkheid*'
Slaagde de „held" er niet in, de lek
kernij geheel te coPsumeren, clan
noemde men hem1 „sukkelaar", wel
ke minder vleiende bênaming hij de
gehele avond1 behield.
Intussen verscheen op de tafel een
schaal met heerlijk bruingebakken
boek weitekoeken en ieder mocht paar
believen toetasten.
In de etalages der bakkers werden
de eerste roggebroden tentoongesteld,
die met bloemen waren versierd 41-
les stond in hel teken van het oogst
feest i i 'i 1
Verspreid over de afgemaaide ak
kers zochten de armen naar achter
gebleven aren. Doch niet alle velden
mochten ze betreden. De gespleten
stok, die een bosje stro inklemde
of de groene, die aan het begin van
de akker stond, beduidden de aren-
lezter, dat hier Verboden terrein was.
iHoe de oogsttijd werd aan
gekondigd.
Nauwlettend luisterde oudtijds de
boer, wanneer lie korenhalmen ver
kleurden tot rijpheid op het geroep
var» de kwartel en met preciesheid
telde hij, hoe vaak deze „oogstvoge!"
zijn roep deed horen: Uit aantal toch
zou hem het aantal te oogsten sche
pels graan voorspellen.
Anderen hechtten, aan deze vogel
roep een andere betekenis, in de
zin van het vroeg opstaan van de
arbeiders, om de oogst tijdig binnen
te krijgen.
Zeer lang bleef in Drente de ge
woonte gehandhaafd, dat de boeren
in een gemeenschappelijke vergade
ring de landbou w werkzaamheden vast
stel dte ri en dus ook bepaalden die da
tum, waarop de sikkel in het rijpe
graan moest worden ges'laglen.
Wie twee paarden bezat en dus
„boer" was, ontving het „bioerhoorn",
dat de dorpsgenoten samen riep op
de brink. Dit „boerhoorn" ging dan
met het jaar rond.
Niet altijd' kondigde het „boer
hoorn" de samenkomst aan SpmS
weerklonk dte roep door het doirp
„Loop, loop!
Die boer te hoop!"
en dan begaven de landbouwers zich
ter vergadering.
Daar de graanoogst een gewijd ka
rakter droeg, moesten de eerste gou
den halmen ook door een onschul
dig kind (beneden acht jaar!) wor
den gedraaid, voor het binden der
korenstengels tot een schoof.
Nadat de schoven waren gebonden,
volgde in de schemertijd het opzetten
aan hopen.
Thuisgekomen hing de boer een
bosje korenhalmen boven dte deur
van de stal, als amulet tegen veeziek
ten en... ter stimulatie van de vrucht
baarheid der dieren.
N!a de rog-geoogst, die ook nolg! in
Augustus voortduurt, mjoet de gerst,
de haver, en tarwe nog binnenge
haald en tenslotte de boekweit, waar
van de verbouw al zeer wisselvallig is.
Geen wonder, dat mien oudtijds sprak
van
„B,oek weitenzaad e,n
vrouwluipraat,
lukt alle zeven jaar".
Het brood gebakken.
Met grote voldoening bakte, vooral
de keuterboer, (pu de schraje tijd
voorbij vwasna het dorsen van het
graan, die eerste broden in eigen bak
oven .Smaakte dit niet beter, dan
uit die oven Van de dorpsbakkler
Soms hadden de zware roggebrodten
een énorme omvang. Broden van 20
kg waren gteen zeldzaamheid.
in die R.K. strekten sprenkelde de
boerin, alvorens het deeg in de oven
te schuiven, de vloer met wijwater
en in de weke substantie, die ze
girjg bakken, drukte ze vooraf eerst
een kruis af.
Verscheen bet brood op tafel om
te worden gegeten, dan haalde moe
der de vrouw eerst het mes in kruis
vorm over de onderkant van het 'bak
sel. Zo stond deze goede gave in een
reuk van heiligheid. 1
In die volksweerkunldev
Een belangrijke dag in Augustus
was Sint Dominicus. Het volksgeloof
leerde van deze dag:
„Als Sint Dpminicus (4 Aug.) gloei t.
Een strenge winter bloeit".
Ook 10 Augustus (Sint Laurens)
was van invloed op de oogst
„Sint Laurens wind
Maakt die boekweit blind"
en
„Wie knollen wil eten,
Moet Sint Laurens niet vergeten".
1*5 Augustus (Malia Hemelvaart)
is ,een rinerikeldag
„Is 'tweer op Maria Hemelvaart uit
gelezen,
Zo zal 't de hele herfst voortreffe
lijk wezen".
Laten we van harte hopen, dat het
volksgeloof hierin gelijk heeft.
Ons Feuilleton
door W. Kerremans
68
„Het was een grote teleurstelling!
voor mij", sprak Yonca heel zacht,
omdiat zij dacht aan dien anlder met
wien zij' toen op., dé carnaval bals
was geweest. „Ik dacht dat je me
vergeten waart".
„Vergeten? Ik heb het geprobeerd".
„Wat?" vroeg Yonca vrolijk en on
gekunsteld verbaasd, „heb je gepro
beerd mij te vergeten?"
„Ja, heel sterk". Hij vertelde van
zijn wandeling nhar Freudenstadt en
hoe hij met allerlei kunstgrepen be
proefd had de gedachte aan haar weg
te dringen.
Yonca's hoofd lag op zijn schou
der en Karei voelde tranen op zijn
hand druppen.
„Huil je daarom, liefste. I!k deed...
het was... Je begrijpt het niet"
„Ja, ik begrijp je juist zo igloed.
Ik huil van louter geluk, omdat ik
bij elk woord van jou hoor, hoe
je mij lief hebt en wat een strijd
je gevoerd moet hébben. Juist die
pogimglen van jou om 'de gedachte
aan mij te verdringen, doet jnij be
grijpen hoe heerlijk en machtig jouw
liefde is. Ik weet niet pf ik ooit
die hoogte zal bereiken. 1
Karei vertelde haar van zijn wan
deling met ds. Lelie en |dat deze
hem dé ogen had geppend.
„O", juichte Yonca, „ik wil die
dominee gaan bezoeken. We moeten
gauw naar hem toe, jij ien ik en dan
zal ik 'hem zeggen..."
Er werd geklopt" en Lydie kwam
vragen of zij geen droge, mond kre
gen van het drukke praten en thee
wilden hebben.
„We komen", riep Yonca juichend
en sprong op. „Kom Karei, we gaan
moeder eens wat vertellen".
„Iets waar ze van op zal kijken".
Gelukkige en stralende gezichten
Die bittere trek van zorg en leed
was weglgjetoverd van Yonca's gelaat,
de bange uitdrukking, die de trek
ken op mevrouw Vermeers gezicht
spande, was veranderd iii een van
rust en blijdschap en Lydie genoot
van het geluk dat zij tot sfland had
helpen komen.
Diep in de nacht kwam mlevrouw
Vermeer tot het inzicht, dat (Karei
geen loges en geen bagage JhacÜ
Mevrouw Vermeer overlegde met
Yonca of hij bij hen Ikon logeren,
rna/ir Karei zei, 'daarvan niet ,te wil
len horen en verklaarde, gemakkelijk
een bed te zullen vinden in het
dichtstbijzijnde hotel. Hij1 zou de vol
gende dag naar Dien Haag gaan, zijn
koffer pakken en dan terugkomen
naar Breda. Dat zou pas twee dagen
later zijn omdat hij nog eriilge zaken
moest afdoen en voorgenomen be
sprekingen moest afzeggen.
Hij liep de volgende d,ajg door die
residentie toén hij voor een winkel
een oploop van mensen, zag, jdie zich
verdrongen om teen bulletin. Hij
meldde dat 'in Serajewo de Oosten
rijkse kroonprins ten zijin gemalin wa
ren doodgeschoten en hij vergat
het bericht even spoedig als hij het
gelezen had.
Hij had zijn aankomst in Breda
niet doen weten en daardoor stond
hij onverwacht voor Yonca's woning.
„Wilt u even wachten", vroeg het
dienstmeisje „Ik 'zal mevrouw waar
schuwen".
„Dat behoeft hu niet meer", riep
hij vrolijk en liep de ,trap op
„Ja... maar mlevrouw heeft ge
zegd... Mevrouw hier is meneer Roe-
lants", riep zij toen plotseling luid en
alarmerend.
HOOFDSTUK X.
HET LICHT KRIMPT.
I 7
Mevrouw Vermeer kwam! uit een
kamer en wenkte Karei. i
„Je behoeft niet te schrikken, maar
Jo is niet. helemaal wel'. Ze rust nu
wat en het is beter dat je haar
niet stoort".
Van.'zijn juichende hoogte' stortte
hij in eens neer in de diepte van
angst
„Wat?"
„Ga hier even zitten dan zal ik net
je vertellen. Zij kwam vano'chtewd
benedenen zag er niet gbed uit. Ik
vroeg lachend of zij miet .Jgoed had
geslapen en ze antwoordde dat zie
zich zo vreselijk moe gevoelde en toen
greep ze mij vast en zij duizelde wat
heen en weer zodat ik haar moest
tegenhouden om riiet te vallen We
hebben haar op de divan ggelegd
en de dokter geroepen. Hij heeft
niet veel gezegd en voorlopig vol
strekte rust voorgeschreven met ver
mijding van alle opwinding"
Karei zat nerveus met een vuist
op het vlak van zijn andere hand
te slaan en vröeg driftig:
„Wie is de dokter? Ik wil hem
spreken".
„Het is dokter Ribent, maar ik
denk..." 1
Geeft niet, ik wil het toch pro
beren Ik moet er 'meer van weten.
Ik ga direct naar ioem ,toe".
Djoktier Ribent wap niet thuis en
Roelants zei, dat hij wilde wachten
op zijn thuiskomst.
„Dat kan wel een paar uur duren"'
„Ik wacht", antwoordde hij en ging,
in de wachtkamer zitten.
Het waren geen twee uren, maar
slechts een half uur voor de dokter
thuiskwam en litem: ontving. Roelants
vertelde wie hij was en van zijin pas
ontstane betrekking tot Yonca eriTiij
verzocht de geneesheer dringend zich
niet te beroepen op zijn beroeps
geheim, mlaar hem' te willen zeggen
wat hij van het geval dacht.
„Ik begrijp uw toestand, meneer
Roelants", begon de dokter zorgelijk,
Roelants scherp aanziend „en ik heb
geen bezwaar u te zeggen wal ik
weet en dat is niet bèel veel. Het is
duidelijk wat mevrouw Vermteer heef t,
geen dokter kan daarover lang in het
onzekere zijn. Het is meer een gees
telijke dan een physieke aandoening,
neurasthenie, zenu wen. Mevrou w Ver
meer heeft veel te doorstaan gehad,
ik behoef u daarover niets te zeggen
en haar zenuwen walen vermoeid,
op. Rust was nodig en vermijding,
van opwinding. Eri nu is, nia hetgeen
haar moeder en 'u mijl hebben me
degedeeld, de jonge mevrouw Ver
meer in grote opwinding geweest. Het
was er wel een van blijde aard, maat
die nieuwe ruk aan haar zenuwen
was té veel. Dat kon er niet meer
bij,. De plotselinge ontdekking van
hetgeen tussen uw beiden bestond,
uw verschijning bij haar, het gesprek,
dat was meer dan haar oververmoei
de zenuwen konden dragen. Ook
grote vreugi.de moet in zo'n toestand
gevolgen hebben. Blijdschap eg Bet
wegvallen van de onzekerheid ©n de
vrees, die mevrouw Vermeer zo lang
hebben gekweld, moesten wel een
funeste uitwerking hebben. Er is een
aaneenschakeling van factoren, con
stitutionele bijzonderheden en psy
chische factoren leed, angst, opwin
ding en secundaire, geestelijke' ver
schijnselen, die 'tezamen, lichamelijke
symptomen te voorschijn doen ko
men. Voorlopig kunnen wie niets an
ders doen dan de patient rust geven.
Rust en nog eens rust. U kunt wel
eens met haar spreken, dat zal haar
meter goed dan kwaad doen, maar
vermijd elke opwinding en maak het
niet te druk met uw bezoeken".
(Wordt vervolgd).
behorende bij het
