HOUT HOUT
W. VAN STRATEN Zn.
G. P. VAN DEN HOVEN
Per BLEIJENBERG's TOURINGCAR
HalloHier Van Wijlen's Handelsbedrijf Hallo
de beste en snelste gemotoriseerde rijwielen
Wat kan September zoal brengen?
PERSPECTIEVEN
Met RAAD en DAAD
Burgerlijken Stand
SOLEX
SCHOEP's
want Zaterdagmiddag om 3 uur,
opent Couwenberg zijn TOONZAAL
met een ongekende sortering
Haarden, Kachels en Wasmachines.
Komt rustig eens kijken in
BOTERMARKT
HEUSDEN
v.
(Van onze weerkundige medewerker)
Hoewel September als Herfst
maand het sluitstuk van de zomer
is, staat deze maand bij ons toch
niet in een slecht blaadje, hetgeen
zijn oorzaak vindt in het feit, dat
September gemiddeld erg moeilijk af
scheid van de zomer kan nemen en
veelal tal van mooie, rustige, zon
nige en soms nog zomerse dagen
met zich meebrengt. Normaal zijn
vooral de eerste en derde decade
(decade is 10 dagen) van deze maand
vrij zomers. Een vrij warme zomer
se periode, die in deze tijd van het
jaar nog al eens voorkomt, staat be
kend onder de naam van „Ouwewij-
venzomer" of „Indian-summer". De
ze periode kenmerkt zich door rus
tig zonnig weer met zomerse tem
peraturen, terwijl zich, als gevolg
van de vrij grote vochtigheid van
de lucht, 's avonds uitgestrekte ne
vel velden over de landerijen uitsprei
den, welke vooral op het platteland
aan een overstroming doen denken.
Genomen over het tijdvak van 1930
tot 1950 mogen wij over de Septem
bermaanden niet klagen, daar ervan
deze 20 maar liefst 15 „te" warm
waren. Om de warmste September
maand fan 'de laatste 200 jaren te
vinden, kunnen wij dicht bij huis
blijven, want deze kwam verleden
jaar voor. Ook de hoogste tempera
tuur, welke ooit in deze Herfstmaand
werd waargenomen gedurende de
laatste 100 jaren, werd verleden jaar
op 5 September gemeten en bedroeg
voor de Bilt 34,2 gr. C.het Vlieg
veld Gilze-Rijen stond met 34,8 gr.
aan de kop. De koudste September
maand van de laatste 200 jaren was
die van 1912, toen in De Bilt het
gemiddelde uit uurlijkse waarnemin
gen 10,7 gr. C bedroeg tegen 17.2
gr. C verleden jaar als hoogste ge
middelde.
Niet altijd verloopt deze maand
even rustig; een zeer zware storm
kwam er bijv. voor op 30 Sept. 1911,
toen een groot deel van het „Haagse
Bos" vernield werd.
Dat wij in deze maand langzaam
maar zeker naar de winter gaan,
moge blijken uit de nachtelijke mini-
mum-temperaturen, die zo af en toe
in deze maand zelfs tot even onder
het vriespunt dalen. In De Bilt werd
op normale waarnemingshoogte over
de laatste 100 jaren, twee keer een
temperatuur van onder het vriespunt
waargenomen, en wel in 1855 en
1939. Op de 28ste van laatstgenoemd
jaar daalde het kwik in Winterswijk
zelfs al tot 2,5 gr. C., waardoor
Boekhoudingen
Belastingzaken
ACCOUNTANTSKANTOOR
HEUSDEN, Tel. 98
Burchtstraat W 55
WAALWIJK, Tel. 354
Grotestraat 59
op
Donderdag 7 September naar de
JAARBEURS TE UTRECHT;
Dinsdag 19 September naar de
OPENING DER STATEN-GENERAAL
TE DEN HAAG.
Gebrs. Bleijenberg Tel. 21 Wijk en Aalburg
TE KOOP OF TE HUUR:
OOK LOSSE MOTOREN.
Van Wijlen's Handelsbedrijf Teief. 18 Gender en.
heel wat herfstbloemen e.d. zullen
zijn afgevroren. Kans op schadelijke
nachtvorsten is dus geenszins uitge
sloten.
Dat September moeilijk afscheid
van de zomer kan nemen, blijkt
wel uit het aantal zomerse dagen,
dat verleden jaar totaal nog 8 en
in 1929 en 1947 maar liefst 10 be
droeg. Tropische dagen (max. boven
de 30 gr. C) zijn zeldzaam, maar in
1919 kwamen er nog 3 voor.
Het aantal uren zonneschijn be
draagt gemiddeld over het gehele
land nog. 150, zodat de maand Sep
tember, ook al blijft zij vrijwel nor
maal, toch nog ©en mooie nazo-
mermaand is. 23 September pas
seert de zon de evenaar weer en
worden de dagen snel korter. Moge
deze maand ons ook dit jaar guns
tig gezind zijn... en voor een „Ouwe-
wijven"-zomer houden wij ons aan
bevolen
voor de Nederlandse emigranten
in Nieuw-Zeeland
I.
Nu binnenkort een verdrag zal
worden afgesloten inzake die emigra
tie van Nederlanders naar Niéuw-
Zeeland, willen wij een korte be
schouwing geven over dit land, de
landbouw,- de industrie, alsmede de
levensgewoonte van de bewoners.
De gegevens hiervoor ontlenen wij
aan het artikel van Ir. H. die Bruin,
Landbouwattaché te Wellington N.Z.
opgenomen in „Landbouw Wereld
nieuws". Uitgegeven door het Mini
sterie van Landbouw, Visserij en
Voedselv oorziening.
Ligging, klimaat em bevolking.
Nieuw-Zeeland heeft ©en opper
vlakte van ca 270.000 km2, hetgeen
neerkomt op ruim 8 maal de opper
vlakte van Nederland. De beide voor
naamste eilanden, het Noord-Eiland
en het ^Zuid-Eiland liggen tusseu de
34e en 47e breedtegraad.
Het "klimaat van Nieuw-Zeeland
wordt bepaald door de insulaire lig
ging; die omringende zeeën hebben
grote invloed. Het klimaat in het
Noorden van het Noord-Eiland is
zuiver Sub-tropisch en kan verge
leken worden met "het Middellandse
zeeklimaat. Het zuiden van het
Noord-Eiland, hoewel nog gerekend
tot het sub-tropisch gebied, heeft
aanzienlijk koelere zomers. De hoofd
stad Wellington b.v. heeft een ge
middelde zomertemiperatuur welke 2
gr. lager is dan de gemiddelde zo
mer temperatuur in Nederland. De
gemiddelde wintertemperatuur in
Wellington is echter 10 gr. hoger.
Het Zuid-Eiland heeft een gematigd
klimaat. Over de gehele lengte van
dit eiland loopt een bergrug waar
van de hoogste toppen tot 5000 m
oprijzen. Ten Westen van deze berg
rug ligt een gebied met hoge regen
val, terwijl ten Oosten van de z.g.
Southern Alps de Canterbury Plains
weinig neerslag hebben, zodat dit
gehied zich dan ook bij uitstek leent
voor de schapenteelt en de verbouw
van granen. Zelfs in het uiterste
Zuiden van Nieuw-Zeeland blijft in
cidentele nachtelijke sneeuw nooit
langer dan tot 's morgens 9 uur lig
gen.
De bevolking van Nieuw-Zeeland
telt nog geen 2 millioen zielen, waar
van ruim 90.000 Maori's. De bevol
kingsdichtheid bedraagt ongeveer 7
inwoners per km2, terwijl Nederland
op dezelfde oppervlakte-eenheid 297
inwoners telt.
De bevolking is vodr 98 pGt. van
Britse afkomst, t.w. Engelsen, Schot
ten en teren. De overige 2 pCt. wordt
gevormd door de Maori's, Balten
en Joegoslaven, alsmede een be
perkt aantal Chinezen.
De totale oppervlakte welke in
cultuur is bedraagt 8 millioen ha,
terwijl nog ongeveer 9.3 mill. ha.
Voor verbetering vatbaar is. Van de
in cultuur gebrachte oppervlakte is
ca 7,2 mill, ha in gébruik als gras
land, hetgeen dus illustreert, dat de
Nieuw-Zeelandse landbouw voorna
melijk gebaseerd is op de producten
van de weidehouw. Op deze opper
vlakte worden rondweg 2,5 millioen
stuks melkvee gehouden, ruim 2
mill, stuks vee voor de vleesproduc
tie, alsmede rond 33 mill, schapen.
Het is dan ook niet te verwonderen
dat meer dan 95 pCt. van het export-
pakket bestaat uit landbouwproduc
ten, zoals boter, kaas,, vlees, wol,
enz.
Die in elk veefh ouder ij
Allereerst zullen de zuivelbedrijven
nader onder de loupe genomen wor
den.
Hoewel de zuivelbedrijven vrijwel
over het gehele land verspreid zijn,
treft men ze toch meer aan op het
Noord-Eiland, met name het Wai-
kato district Tn het Noorden en het
Taranaki-idistrict in het Westen van
het Noord-Eiland. Deze streken ken
merken zich door een bodemtype,
dat vooral uitmunt in"1 natuurlijke
vruchtbaarheid. De weidehouw is
hier zeer Intensief met een gemid
delde bedrijfsgrootte van rond 40
tot 60 ha. Het vee loopt zoals
overigens in geheel Nieuw-Zeeland
het hele jaar buiten, zodat het de
Nederlander, die daar aankomt di
rect opvalt, dat men op de boerde
rijen geen stallen aantreft en naast
het woonhuis van de boer slechts
een gebouwtje waar de tractor, de
truck alsmede enkele landbouwma
chines worden opgeborgen. Afhanke
lijk van de grootte van het bedrijf
ziet men dan één of meer „inilk-
sheds" (melk loodsen), voorzien van
een electrische melkmachine, een in
stallatie voor spoelwatervoorziening
ien in de meeste gevallen een centri
fuge. Op vrijwel alle bedrijven wordt
de melk direct vanuit de melkma
chine via een koeler naar de centri
fuge gevoerd en slechts de room
wordt naar de boterfahriek gebracht.
Opvallend is dat in Nieuw-Zeeland
de varkenshouderij liet natuur
lijke complement van het zuivelbe
drijf zo slecht tot ontwikkeling
is gekomen. De reden hiervan is,
voornamelijk te zoeken in het grote
tekort aan arbeidskrachten, alsmede
de zeer ruime vergoeding die die
zuivelboer voor de room ontvangt,
zodat de prikkel tot het houden van
varkens ontbreekt. In vele gevallen
ziet men dat de ondermielk gewoon
wordt weggegooid.
Zoals hierboven is opgemerkt
wordt dus in de meeste gevallen de
róom naar de boterf abrieken ge
bracht (besparing van transportkos
ten). Om de grote sleden heen, als
mede daar waar zich kaais fabrieken
eventueel melkpoeder fabrieken, be
vinden wordt echter de melk als
zodanig naar de fabrieken gezonden
op dezelfde wijze als men in Neder
land gewend is.
Door het 'buitengewoon gunstige
klimaat en de gelijkmatig over bet
jaar verdeelde regenval kan men
zeggen dat de grasgroei vrijwel niet
tot stilstand komt. Als wintervoer
wordt id an ook slechts alleen ge
bruik gemaakt van enig hooi, kuil-
voer, mergkóol of knolrapen. Op het
Zuid-Eiland, waar 'het in de winter
koud is, is de teelt van wintervoejr
wat omvangrijker.
Het bedrijf is zoveel mogelijk ge
mechaniseerd. Paarden worden op
de "Niieuw-Zieelands© zuivelbedrijven
weinig meer aangetroffen. Ook het
handmelken komt niet voor.
De werkzaamheden zijn als gevolg
van het klimaat min of meer re
gelmatig over het gehele seizoen ge
spreid; piekperiodes, zoals men Idie
in Nederland gedurende de oogst
maanden gewend is, komen "in Nieuw-
Zeeland nauwelijks voor. Terwijl de
kleinere bedrijven veelal werken miet
de boer en zijn vrouw, alsmede één
„farmhand",1 vindt men bij de gro
tere bedrijven vaak het systeem van
„share-milking". Dit bestaat hier
uit, dat een „'farmhand" bepaalde
werkzaamheden op zich neemt, te
gen vergoeding van een bepaald aan
deel in de opbrengst van de room.
Men kent liet z.g. 33 pCt.-contract,
het 39 pCt-contract en het 50 pCt.
contract. Deze contracten zijn door
het Department of Agriculture vast
gesteld en in elk daarvan vindt mien
een nauwkeurige omschrijving van
de werkzaamheden wélkte de „share-
milker" moet verrichten. Het is hier
niet de plaats uitvoerig óp deze con
tracten in te gaan. Als voorbeeld kan
genoemd worden dat bij een 33pCt.
contract de „sharemilker" alles moet
verrichten wat met het melken der
kudde in verband staat, dus de ver
zorging van het vee, het brengen
naar „milksheds", het melken, het
afromen, het schoonmaken en on
derhouden van melkmachine en
„milkshed".
Inkomens van 700 a 800 (f 7.40(0
tot f8.500) per jaar voor „share-
milkers" op een 33 pCt.-contract zijn
dan ook geen zeldzaamheid. Bij het
50 pCt.-contract worden behalve de
werkzaamheden aan bet melken vier
bonden alle andere boerderij-werk
zaamheden verricht en de inkomens
zijn dan ook evenredig hoger.
De Nederlandse emigrant, die als
„farmhand" gaat werken op de zui
velbedrijven, moet er dus op reke
nen dat hij naast de werkzaamheden
aan het melken vierbonden ook inge
schakeld kan worden bij alle andere
voorkomende werkzaamheden, wel
ke variëren van het normale land-
bouwwerk als ploegen, eggen, kunst
mest strooien, het onderhouden en
maken van omheiningen, tot het re
pareren ven de bed rij fsgeboüw.en toe.
Door de grote afstanden waarop
de boerderijen in het algemeen van
de bevolkingscentra zijn gelegen, is
het niet gemakkelijk om timmerlie
den, metselaars, tractor monteurs e.d.
te laten komen, zodat het alleszins
aanbeveling verdient dat de „farm
hand" een goede kennis heek van
motoren, alsmede eenvoudige repa
raties op allerlei gebied zelf kan ver
richten. Over het algemeen kan men
zeggen, dat de Nieuw-Zeelandsie bóer
een technische knobbel heeft en vrij
wel alle onderhoudswerken aan be
drijfsgebouwen en machinerieën zelf
uitvoert.
H „H. Ik heb nóg al eens moei
lijkheden met mijn buurman over de
grensscheiding en nu heb ik het land
door een landmeter op llgten nemfen.1
Nu is 'een strook grond; van buurman
aan mij toegewezen. Op deze strook
grond staat echter een els. en een
vlier Mag ik déze bomen nu uit
roeien zondter toiestemiming van buur
man?
Antwoord: Daar de bomen op uw
erf zijln hebt u die toestemming van
buurman niet meer nodig. Alleen.'t
kan zijn, dat de bomen vallten onder
het alg. kap verbod. Men is echter
nogal giuT met het verlenen van dis
pensatie, wanneer het bomen betreft
die zich op. een scheidslijn beviin-
dten maar u doet beter dus eerst
toestemming aan te vragen.
Antwoord: Het kioimt ons voor, dat
wanneer buurman een eigen uitweg
heeft en dus van deze stoep geen ge
bruik behoeft te ma'kén, u hem kunt
verzoeklen, die stoep op ,te ruimen,
of dat zelf kunt doem. Wij zioudeiri de
situatie eigenlijk beter moeten ken
nen om ons een juist oordeel te
kunnen vormen en zijn eigenlijk ge
neigd nu te zegjgjen: laat u die stoep
rustig zitten
L. J. V. Ik bén eigenaar van
een streek bouwland. Mijn land ligt
ingesloten" eh ik moet mijin buurman
over mijin land een uitweg geven. Hoe
breed moet die uitweg zijn?
Antwoord: Hiervoor is geen vaste
regel gegeven. Hiji moet zo gekozen
worden> dat het die kortste weg is en
dus het minste grond beslaat om- zo
doende aan de eigenaar van liét lanid,
waarover hiji paoet lopen; de minste
schade en hinder toe té brengen!
HEUSDEN
Over de maand Augustus.
Geboren: Peterke W., d. van A.
M. Treffers en A. N. v. d. Stoep;
Gérrit J. H., z. van M. Biesheuvel
en J. v. d. Pol; Adriana H., d. van
H. C. J. Sprengers en N. W. Balle-
gooijen; Henricus N., z. van C. de
Bruijn en J. F. Col et; Johannes M.
A., z. van C. de Vaan en J. M. v.
Lent.
Getrouwd: Pieter Blom, 20 j. en
Anneke Adriana Bax, 21 j.
NEDERHEMERT
Over die maanicl Augustus.
GeborenJan Frederik, 2- van J.
van Diulst en G. VerhoevenGijsf-
bertha Cornelia, d van W. Valk' e|n
A ExaltoJohannes Hendrik, z. van
J. *A. Brouwiers en, 'J. van Heems
kerk.
OverliedenDirkje Verbeij1, 82 j.,.
echtg. van A. van Ooijlen.
DE WERKEN c a.
GeborenWillem. Sijforanid, z. van
S. W, v. d Zou wen en M. A, van
Breugel; Paulina Nleeltje, d. van P.
v d. Heuvel en N. Braun.
GetrouwdCornelis Biraniderhorst,
27 j. en Jenneke Boevé, 24 j.Arie
van der Stelt, 49 j., wedin. van. J. A;
Vink, en Cornelia van Duinenj, 34 i-
WERKENDAM
GeborenRosemarie D|orpthée, d.
van C. P. vjd:. Hoiek en J, Visser
Josephvus, z. van H. Kuup en C>
Bockstael.
OndertrouwdW. A. v. Bterdhum,
29 j. én J. E. van; Ootid) 27, u
AA. Visser ,26 j. en A'. Ni, Sas',
OndertrouwdC. v. d. Werken;
21 j. en M. Duizter, 22 j-4 Yj*
Heuvel, 25 j. en Mj. lM. I- dé Gelder,
24 i
Getrouwdp. van Ncüeuwaal en A.
Bi v. d. Stelt. A
Getrouwd: H. van Bruggen en 74»
P Potters. 1
Als U moet timmeren, bezoek
dan onze opslagplaatsen!
#j^Zeer grote partij g. en g.
Grote partij ruwe planken.
Grote sortering balkhout.
O Ramen en deuren.
Voor dakbedekking ijzoren-
en asbestgolfplaten, enz. enz.
Sloophandel
Telefoon 27
ALMKERK.
de Nationale gemotoriseerde
fiets, staat wat betreft
uitvoering, afwerking en ser
vice aan de spits.
Inlichtingen en demonstratie
worden gaarne gegeven door
Solex Service Station
Automobiel- en
Motorbedrijf
WAALWIJK Tel.no. 102
Kantoor HEUSDEN goopond Maandags tot en met Vrijdags van 912
en van 1—5 uur; Zaterdags van 9—12 uur; tevens Donderdags-
avonds van 7—8.30 uur.
Beleefd aanbevelend
Wacht nog even met kopen
Couwenberg's Kachelhuis
2. Bij de nameting bleek ook, dat
zijn stoep'heift op mijn grond gelegen
is. Wat is daar aan te doen?
20 1»